Прејди на содржината

Пит Сигер

Од Википедија — слободната енциклопедија
Пит Сигер
Пит Сигер свири на бенџо во 1955
Животописни податоци
Родено имеПитер Сигер
Роден(а)3 мај 1919(1919-05-03)
Њујорк, САД
Починал(а)27 јануари 2014(2014-01-27) (возр. 94)
Њујорк, САД
Жанрови
Занимања
  • Музичар
  • текстописец
  • активист
Инструменти
Период на активност1939–2013
Издавачи

Питер Сигер (англ. Peter Seeger; 3 мај 1919 ― 27 јануари 2014) ― американски фолк-пејач, музичар и политички активист. Сигер се смета за клучна фигура во преродбата на американската фолк-музика од средината на XX век и во појавата на протестната музика. Бил член на групата The Weavers, чии членови биле на црната листа за време на Мекартиевата ера. Во 1960-тите, Сигер се вратил на јавната сцена како истакнат пејач на протестна музика преку која го поддржувал меѓународното јадрено разоружување, граѓанските права, работничките права, контракултурата, екологијата и завршувањето на Виетнамската војна.

Меѓу најпознатите песни кои ги напишал се: „Where Have All the Flowers Gone?“ (со дополнителен текст од Џо Хикерсон ), „If I Had a Hammer (The Hammer Song)“ (заедно со Ли Хејс од Weavers), „Kisses Sweeter Than Wine“ (исто така со Хејс) и „Turn! Turn! Turn! (To Everything There Is a Season)“. „Where Have All the Flowers Gone?“ била хит-песна за „The Kingston Trio“ (1962); Марлен Дитрих, која ја снимила на англиски, германски и француски јазик (1962); и Џони Риверс (1965). „If I Had a Hammer“ била хит за Питер, Пол и Мери (1962) и Трини Лопез (1963), а The Byrds се искачиле на прво место со „Turn! Turn! Turn!“ во 1965 година.

Сигер бил еден од фолк-пејачите што ја популаризирале на спиритуалната песна „We Shall Overcome“ (исто така снимена од Џоан Баез и многу други пејачи активисти), која почнала да се смета за химна на движењето за граѓански права.

Животопис

[уреди | уреди извор]

Сигер бил роден на 3 мај 1919 година во Њујорк.[1]

Потекнувал од музичко семејство; неговата мајка Констанс студирала на Парискиот конзерваториум за музика, била концертна виолинистка, а подоцна и учителка во училиштето Џулијард,[2] а неговиот татко Чарлс бил музиколог, кој студирал на Харвард и во 1910-тите ја основал првата наставна програма по музикологија во САД на Калифорнискиот универзитет - Беркли.[3] Тој, исто така, помогнал во организирањето на Американското музиколошко друштво и бил клучен основач на академската дисциплина етномузикологија.

Неговите родители се разведеле во 1927 година,[4] а неговиот татко во 1932 година се оженил со неговата ученичка и асистентка, Рут Крафорд Сигер, која денес се вбројува „меѓу најважните модернистички композитори од 20 век“.[5] Рут во голема мера ги обликувала музичките вкусови на младиот Пит, како и на неговите браќа.

Питер Сигер (во скутот на татко му) со татко му и мајка му, Чарлс и Констанс Сигер и браќата на кампување (23 мај 1921 година)

Музички развој

[уреди | уреди извор]

И покрај тоа што неговите родители биле класични музичари, тие не го притискале Питер да свири на инструмент. Самостојно, повлеченото момче гравитирало кон укулеле.

Сигер со делумна стипендија се запишал на колеџот Харвард, но го напуштил колеџот во 1938 година.[6]

Есента 1939 година, Сигер се вработил во Вашингтон, помагајќи му на Алан Ломакс, пријател на неговиот татко, во Архивата на американската народна песна при Конгресната библиотека. Сигер наскоро станал редовен изведувач на неделната радио-емисија на Алан Ломакс и Николас Реј на Columbia Broadcasting, Back Where I Come From (1940–41). Настапувал заедно со Џош Вајт, Барл Ајвс, Лед Бели, и Вуди Гатри.

Пит Сигер ја забавува Еленор Рузвелт (во средината), почесен гостин на расно интегрирана забава за Денот на вљубените по повод отворањето на Обединетата федерална кантина за труд, ЦИО, во тогаш сегрегираниот Вашингтон, 1944 година

Од 1942 до 1945 година, Сигер служел во Армијата на САД како специјалист за забава, а на крај добил чин каплар.[7]

Во 1949 година, Сигер работел како вокален инструктор во Гринич Вилиџ во Њујорк.

Почетоци со активизам

[уреди | уреди извор]

Во 1936 година, на 17-годишна возраст, Пит Сигер се приклучил на Младата комунистичка лига (YCL). Во 1942 година, тој се приклучил на Комунистичката партија на САД (CPUSA),[8] но ја напуштил во 1949 година.[9]

На почетокот од 1941 година Сигер почнал да настапува како член на групата Almanac Singers. Во песните остро го критикувале Рузвелтовиот нацрт за мирнодопски услови (донесен во септември 1940 година). Стиховите биле во склад со идеите на Комунистичката партија по склучувањето на пактот Молотов-Рибентроп од 1939 година, со кој се тврдело дека војната е „лажна“ и обичен изговор за големите американски корпорации да го натераат Хитлер да ја нападне Советска Русија. Сигер рекол дека верувал во овие аргументи во тоа време, како и многу колеги членови од Младата комунистичка лига (МКЛ).

Неговата прва група, Алманах Сингерс, се распаднала за време на Втората светска војна откако се дознало дека нејзините членови настапувале на комунистички митинзи. Откако се вратил во САД, Пит Сигер се соочил со колапс на уште два негови проекти - организацијата „Народни песни“, замислена како национална организација со филијали на двата брега и дизајнирана да „создава, промовира и дистрибуира песни на трудот и американскиот народ“ и претседателската кампања на Хенри Волас од Прогресивната партија на САД. И покрај тоа што привлекол многу народ низ целата земја, Волас не освоил ниту еден изборен глас. По изборите, тој бил осудуван затоа што прифатил помош во кампањата од комунистите и сопатниците, како што биле Сигер и пејачот Пол Робесон.

Член на групата Weavers

[уреди | уреди извор]

Во 1950 година, групата Almanacs била реконституирана под името Weavers чие име го зеле од насловот на драмата за штрајк на работниците од 1892 година од Герхарт Хауптман. Пееле песни за борбите за синдикално здружување на индустриските работници. Покрај Пит Сигер во групата членувале: Ли Хејс, Рони Гилберт и Фред Хелерман. Низата големи хитови на Weavers започнала со „On Top of Old Smoky“ и песната „Goodnight, Irene“,[10] која во 1950 година 13 недели била на врвот на топ-листите.[11]

Kариерата на The Weavers била нагло исфрлена од колосек во 1953 година, на врвот на нивната популарност, откако биле ставени на црната листа што ги натерало радио станиците да одбијат да ги пуштаат нивните песни и сите нивни резервации биле откажани.

Во доцните 1950-ти, било основано Kingston Trio како директна имитација (и во чест на) the Weavers, преработувајќи многу нивни песни. Кингстон триото создало уште една феноменална серија на хитови на Билбордовите топ-листи, поставувајќи ја основата за комерцијалната фолк-преродба во 1960-тите.

Во документарниот филм Пит Сигер: Моќта на песната (2007), Сигер изјавил дека дал отказ од Weavers кога тројцата други членови од групата се согласиле да изведат џингл за реклама за цигари.

За време на ерата на Мекарти

[уреди | уреди извор]

Во 1950-тите и постојано во текот на неговиот живот, Сигер давал поддршка за граѓанските и работничките права, расната еднаквост, меѓународното разбирање и антимилитаризмот (сето тоа било содржано во кампањата на Хенри Волас), а верувал дека песните можат да им помогнат на луѓето да ги постигнат овие цели. Меѓутоа, со откритијата за злосторствата на Јосиф Сталин и Унгарската револуција од 1956 година, тој се повеќе станувал разочаран од советскиот социјализам. Ја напуштил Комунистичката партија на САД (CPUSA) во 1949 година.[12]

На 18 август 1955 година, Пит Сигер бил повикан да сведочи пред Комитетот за неамерикански активности на Претставничкиот дом (HUAC). Сигер одбил да се изјасни за Петтиот амандман (кој тврдел дека неговото сведочење може да биде самообвинителско), а наместо тоа, како што направила холивудската десетка, тој одбил да именува лични и политички здруженија со образложение дека тоа ќе ги наруши неговите права од Првиот амандман : „Нема да одговарам на никакви прашања во врска со мојата асоцијација, моите филозофски или религиозни убедувања или моите политички убедувања, или како гласав на какви било избори, или на некоја од овие приватни работи, мислам дека тоа се многу несоодветни прашања за секој Американец, особено под таква принуда“.[13][14] Одбивањето на Сигер да одговори на прашања за кои тој верувал дека ги кршат неговите основни уставни права довело до обвинение за непочитување на Конгресот на 26 март 1957 година. Во следните неколку години тој морал да ја информира федералната влада за тоа каде оди секогаш кога го напуштал јужниот округ на Њујорк. Тој бил осуден на судење со порота за непочитување на Конгресот во март 1961 година и осуден на десет едногодишни затворски казни (да се издржуваат истовремено ), но во мај 1962 година, апелациониот суд одлучил дека обвинението е погрешно и ја поништило пресудата.[15][16]

Преродба на американската фолк-музика

[уреди | уреди извор]

За да заработи пари во периодот додека бил на црната листа во доцните 1950-ти и раните 1960-ти, Сигер хонорарно работел како професор по музика во училишта и летните кампови. Со подемот на движењето за нуклеарно разоружување во доцните 1950-ти и раните 1960-ти, антивоените песни на Сигер станале многу популарни. Сигер, исто така, бил тесно поврзан со Движењето за граѓански права и во 1963 година помогнал да се организира значаен концерт во Карнеги Хол. Овој настан, и маршот на Мартин Лутер Кинг Џуниор во август истата година, ја донеле химната за граѓански права „We Shall Overcome“ до пошироката публика. Тој ја отпеал на пешачењето од 50 милји од Селма до Монтгомери, Алабама, заедно со 1.000 други учесници на маршот. Во тоа време, Сигер како долгогодишен колумнист во Sing Out! бил истакната личност во фолк-преродбата од 1960-тите со центар во Гринич Вилиџ.

Долгата телевизиска цензура на Сигер почнала да попушта кон средината на 1960-тите кога тој бил домаќин на регионално емитувано телевизиско шоу за фолк-музика, Rainbow Quest. Многу познати музичари биле негови гости, меѓу кои биле: Џони Кеш, Џуди Колинс, Хеди Вест, Донован и многу други.

Податотека:SO!vol49 2 Pete Seeger.PNG
Сигер на 86 годишна возраст на насловната страница на Sing Out! (летото 2005), списание на кое тој помогнал да се основа во 1950 година

Пит Сигер и Боб Дилан

[уреди | уреди извор]

Пит Сигер бил еден од најраните поддржувачи на Боб Дилан; тој го наговорил Џон Хамонд да го продуцира првиот албум на Дилан за Колумбија, а бил заслужен за Дилан да биде поканет да настапи на фолк-фестивалот во Њупорт во чиј одбор бил токму Сигер. Често била повторувана приказната дека Сигер бил многу вознемирен од екстремно гласниот засилувач на звук што Дилан го донел на Фолк Фестивалот во Њупорт во 1965 година и се заканил дека ќе ја исклучи опремата. Има многу верзии за тоа што се случило, но сигурно е дека имало високи тензиите меѓу менаџерот на Дилан, Алберт Гросман и членовите на одборот од Фестивалот околу распоредот на изведувачите и за други работи. Два дена претходно имало тепачка и кратка размена на удари меѓу Гросман и Алан Ломакс. Иако Сигер бил претставен како фолк-пурист кој се спротивставил на „електричното движење“ на Дилан, кога бил прашан во 2001 година за неговите сеќавања и „приговори“ за електричниот стил, Сигер рекол: „Не можев да ги разберам зборовите. Сакав да ги слушнам зборовите. Тоа беше одлична песна, „Maggie's Farm“, а звукот беше дисторзиран. Притрчав кон момчето кај контролите и му викнав: „Поправи го звукот за да можете да ги слушнете зборовите“. Тој возврати: „Ова е начинот на кој тие го сакаат тоа“. Реков: „По ѓаволите, да имав секира, веднаш ќе го пресечев кабелот“.

Една верзија на контроверзноста на фестивалот во Њупорт, како и приказот на трудот на Сигер од раните 1960-ти да го пробие непознатиот Боб Дилан, е драматизирана во филмот од 2024 година „Целосно непознат“, каде Едвард Нортон го глуми Сигер.[17]

За време на Виетнамската војна

[уреди | уреди извор]
Пит Сигер, Стерн Гроув, Сан Франциско, 6 август 1978 година

Како долгогодишен противник на трката во вооружување и на Виетнамската војна, Сигер сатирично го нападнал тогашниот претседател Линдон Џонсон со преработка на детската песна од Лен Чендлер „Beans in My Ears“, која била вметната на албумот од 1966 година, Dangerous Songs!?.[18]

Во текот на 1966 година, Сигер и Малвина Рејнолдс учествувале во еколошки активизам. Албумот God Bless the Grass бил издаден во јануари истата година и станал прв албум во историјата целосно посветен на песни за еколошки прашања.

Сигер привлекол пошироко внимание во 1967 година со неговата песна „Waist Deep in the Big Muddy“, за капетан - во стиховите наведен како „големата будала“ - кој се удавил додека водел вод на маневри во Луизијана за време на Втората светска војна. Стиховите можат да се протолкуваат како алегорија на Џонсон како „голема будала“, а Виетнамската војна како предвидлива опасност.

На маршот за мораториумиот за прекин на војната во Виетнам на 15 ноември 1969 година во Вашингтон, Сигер предводел 500 000 демонстранти кои ја пееле песната од Џон Ленон „Give Peace a Chance“ (на македонски: „Дајте му шанса на мирот“) додека биле собрани пред Белата куќа. Гласот на Сигер се слушал преку толпата, а меѓу рефрените на демонстрантите кои пееле: „Сè што велиме ... е дајте му шанса на мирот“ испреплетувал фрази како „Дали слушаш, Никсон?“.

Во документарниот филм Моќта на песната (англ. The Power of Song), Сигер споменува дека тој и неговото семејство ја посетиле Демократска Република Виетнам во 1972 година.[19]

Податотека:Pete Seeger-1979.jpg
Сигер во 1979 г

Поддршка на советскиот комунизам

[уреди | уреди извор]

Во 1982 година, Сигер настапил на добротворен концерт за демонстрациите во 1982 година во Полска против полската влада. Во доцните 1980-ти, Сигер, исто така, изразил неодобрување за насилните револуции, забележувајќи дека се залага за постепена промена и дека „најтрајни револуции се оние што се случуваат во одреден временски период“.[2] Во својата автобиографија Where Have All the Flowers Gone (1993, 1997, реиздадена во 2009 година), Сигер напишал: „Дали треба да се извинам за сето ова? Мислам дека е треба“.

Меѓутоа, во едно интервју од 1995 година, тој истакнал дека „сè уште се сметам себеси за комунист, бидејќи комунизмот не е она што Русија направи од него, како што и христијанството не она што црквите го прават од него“.[20] Во подоцнежните години, откако остарениот Сигер почнал да собира награди и признанија за неговиот целоживотен активизам, тој исто така бил самокритичен за неговите размислувања и здружувања од 1930-тите и 1940-тите. Во 2006 година, Дејвид Боаз — коментатор на Гласот на Америка и НПР и претседател на слободарскиот институт Като — напишал мислење во „Гардијан “, под наслов „Сталиновата птица“, во кое ги критикува Њујоркер и Њујорк Тајмс за пофалбата на Сигер.

Подоцнежни дела

[уреди | уреди извор]
Сигер на фестивалот Клирвотер во јуни 2007 година

Сигер се појавил во документарниот филм од 1997 година, Дело на совеста (англ. An Act of Conscience), кој бил снимен меѓу 1988 и 1995 година. Во филмот, Сигер се придружува на група демонстранти кои протестираат против воените даноци.[21]

Во 2003 година, Пит Сигер бил учесник на протест против војната во Ирак.[22]

Во септември 2008 година, Appleseed Recordings го издале At 89, прв студиски албум на Сигер по 12 годишна пауза.

На 18 јануари 2009 година, Сигер и неговиот внук Тао Родригез-Сигер му се придружиле на Брус Спрингстин и заедно со толпата ја испеале песната „This Land Is Your Land“ на инаугуративниот концерт на Барак Обама во Вашингтон.[23]

На 3 мај 2009 година, десетици музичари се собрале во Медисон Сквер Гарден во Њујорк за да го прослават 90-тиот роденден на Сигер.[24] Настапиле музичари како: Дејв Метјуз, Брус Спрингберг, Том Морело, Џоан Баез и многу други. На 19 септември 2009 година, Сигер за прв пат настапил џез-фестивалот во Монтереј.

На 21 октомври 2011 година, на 92-годишна возраст, Пит Сигер бил дел од маршот на солидарност со Окупирај го Волстрит.[25]

Во јануари 2012 година, Сигер им се придружил на Rivertown Kids во омажот на неговиот пријател Боб Дилан, изведувајќи ја Дилановата песна „Forever Young“ за албумот „Chimes of Freedom“ издаден од Амнести интернешнал.[26] Оваа песна била последен сингл од Сигер за која Сигер го снимил неговото единствено музичко видео, кое станало вирално по неговата смрт две години подоцна.[27]

На 14 декември 2012 година, Сигер одржал концерт заедно со Хари Белафонте, Џексон Браун, Комон и други, за да ја подигне свеста за 37-годишното искушение на индијанскиот активист Леонард Пелтиер. Концертот се одржал во театарот „Бикон“ во Њујорк.[28]

Сопругата на Пит, Тоши Сигер, починала на 9 јули 2013 година. Склучиле брак во 1943 година и заедно имале три деца. На 9 август 2013 година, еден месец по смртта на сопругата, Сигер бил во Њујорк на комеморација на 400-годишнината од Договорот во Вампум помеѓу Ирокезите и Холанѓаните.[29][30]

На 28 јануари 2014 година, Пит Сигер починал во сон на 94-годишна возраство Њујорк. Еден од првите што ја пријавил смртта на Сигер бил неговиот пријател и колега политички активист Том Морело, водач на групата Rage Against the Machine.

Избрана дискографија

[уреди | уреди извор]
  • American Folk Songs for Children (1953)
  • Birds, Beasts, Bugs, and Little Fishes (1955)
  • American Industrial Ballads (1956)
  • American Favorite Ballads, Vol. 2 (1958)
  • Gazette, Vol. 1 (1958)
  • Sleep-Time: Songs & Stories (1958)
  • God Bless the Grass (1966)
  • Dangerous Songs!? (1966)
  • Rainbow Race (1973)
  • American Folk Songs for Children (1990)
  • At 89 (2008)[31][32]
  1. Dreier, Peter (14 November 2012). „Honor Pete Seeger“. The Huffington Post. Посетено на July 13, 2013.
  2. 2,0 2,1 Dunaway 2008.
  3. Swed, Mark (6 February 2014). „Behind Pete Seeger, a formative father and mother“. Los Angeles Times.
  4. Dunaway 2008, стр. 32.
  5. See Judith Tick, Ruth Crawford Seeger: a Composer's Search for American Music (1997). Архивирано на 11 мај 2023 г.
  6. Wilkinson 2006. Seeger reportedly lost his Harvard scholarship after failing one of his winter exams.
  7. „Seeger, Pete, Cpl“. army.togetherweserved.com. Архивирано од изворникот на January 16, 2021. Посетено на 2020-04-01.
  8. Reineke, Hank (2023). Rising Son: The Life and Music of Arlo Guthrie. American Popular Music. 10. University of Oklahoma Press. стр. 42. ISBN 9780806193588.
  9. Wilkinson 2009: Seeger later commented, "Innocently I became a member of the Communist Party, and when they said fight for peace, I did, and when they said fight Hitler, I did. I got out in '49, though. ... I should have left much earlier. It was stupid of me not to. My father had got out in '38, when he read the testimony of the trials in Moscow, and he could tell they were forced confessions. We never talked about it, though, and I didn't examine closely enough what was going on. ... I thought Stalin was the brave secretary Stalin, and had no idea how cruel a leader he was."
  10. Gilliland, John (14 February 1968). „Pop Chronicles Interviews #104 - Pete Seeger“. Pop Chronicles.
  11. Wilkinson, Alec (9 April 2006). „The Protest Singer: Pete Seeger and American folk music“. The New Yorker. стр. 44–53.
  12. "Pete Seeger: The Power of Song" Архивирано на 24 август 2008 г. – PBS American Masters, February 27, 2008
  13. United States Congress - House Committee on Un-American Activities (August 17–18, 1955). Investigation of Communist Activities, New York Area— Part VII (Entertainment). Hearings Before the Committee on Un-American Activities, House of Representatives, Eighty-Fourth Congress, First Session, August 17 and 18, 1955. pt. 7. Washington, U.S. Govt. Print. Off. стр. Testimony of Peter Seeger, pp. 2447–2459.
  14. Navasky, Victor S. (1980). Naming Names. New York: Viking. стр. 421. ISBN 0670503932. Seeger later explained to Navasky: "Look, the Fifth means they can't ask me, the First means they can't ask anybody."
  15. Wilkinson, Alec (9 April 2006). „The Protest Singer: Pete Seeger and American folk music“. The New Yorker. стр. 44–53.
  16. United States v. Seeger Архивирано на 3 август 2016 г., 303 F. 2d 478 (2d Cir. 1962).
  17. „A Complete Unknown“. IMDb. Посетено на 25 November 2024.
  18. „Beans in My Ears“. Sniff.numachi.com. Архивирано од изворникот на May 1, 2013. Посетено на November 20, 2012.
  19. The Power of Song. Genius Products LLC. 
  20. „The Old Left“. The New York Times Magazine. January 22, 1995. Архивирано од изворникот на February 2, 2024. Посетено на May 22, 2010.
  21. Anderson, John (May 4, 1998). „The IRS Plays Tax and Consequences“. Newsday. New York, New York. стр. B7. Посетено на February 7, 2024 – преку Newspapers.com.
  22. „In New York, Thousands Protest a War Against Iraq“. The Washington Post. February 15, 2003.
  23. Tommy Stevenson, "'This Land Is Your Land' Like Woody Wrote It" Архивирано на 20 февруари 2014 г., Truthout, January 19, 2009. Accessed February 3, 2014.
  24. „Web site announcing Seeger's 90th birthday celebration“. Seeger90.com. Архивирано од изворникот на March 21, 2009. Посетено на August 28, 2012.
  25. Moynihan, Colin (October 22, 2011). „Pete Seeger Leads Protesters in New York, on Foot and in Song“. The New York Times. Архивирано од изворникот на October 23, 2011. Посетено на September 5, 2012.
  26. Stafford, David (2014-12-04). „Pete Seeger, "Forever Young". WWOZ. Архивирано од изворникот на December 17, 2022. Посетено на 2022-12-16.
  27. Lewis, Randy (2014-01-30). „Pete Seeger's 'Forever Young' music video goes viral“. Washington Post. Архивирано од изворникот на December 17, 2022. Посетено на 2022-12-16.
  28. „Simon Moya-Smith, "Celebrity Activists Harry Belafonte, Pete Seeger, Common and Michael Moore Come Together for Leonard Peltier". indiancountrytodaymedianetwork.com. Архивирано од изворникот на March 27, 2013. Посетено на April 23, 2013.
  29. „Shows featuring Pete Seeger“. Democracy Now!. Архивирано од изворникот на September 21, 2013. Посетено на September 20, 2013.
  30. „Pete Seeger & Onondaga Leader Oren Lyons on Fracking, Indigenous Struggles and Hiroshima Bombing“. Democracy Now!. August 9, 2013. Архивирано од изворникот на September 21, 2013. Посетено на September 20, 2013.
  31. „Pete Seeger Discography“. Discogs.com. May 3, 1919. Архивирано од изворникот на November 11, 2012. Посетено на November 20, 2012.
  32. „Discography for Pete Seeger on Folkways“. Folkways.si.edu. Архивирано од изворникот на April 24, 2009. Посетено на November 20, 2012.