Пирамидион
Пирамидион — највисокиот дел или горниот камен на египетските пирамиди или обелискци.[1] Египќаните го нарекувале бенбенет[2] и ја поврзале пирамидата како целина со светиот камен бенбен.[3] Во Египетското Старо Кралство, пирамидионите биле направени главно од диорит, гранит или фин бел варовник и обложени со злато или електрум. Во Средното Кралство и кон крајот на раздобјето на градење на пирамиди, тие биле направени од гранит[4] и „обложени со златни листови за да ги одбиваат сончевите зраци“. Во ова раздобје, на пирамидионите често било испишано името на фараонот, неговата титула и верските симболи.[3]
Преживеале многу малку пирамидиони. Повеќето се направени од полиран црн гранит и се наведени со имињата на сопствениците на пирамидите. Четири пирамидиони, најголемата збирка во светот, се изложени во главната сала на Египетскиот музеј во Каиро. Меѓу нив се и пирамидионите од Црната пирамида на Аменемхет III во Дахшур и Хенџеровата пирамида во Сакара.[5][6]
Многу оштетен и обновен пирамидион од бел турски варовник, веројатно направен за Црвената пирамида на Снофру, стои до неговата пирамида во Дахшур. Пирамидионот е нешто необичен бидејќи неговиот нагиб е поостар од нагибот на пирамидата.
Посебни пирамиди со пирамидиони
[уреди | уреди извор]Во Новото Кралство, неколку посебни подземни гробници биле обележани на површината со мала пирамида од тули со пирамидион на врвот. Четирите странични лица на пирамидионот обично содржеле текстови и сцени поврзани со култот на богот на сонцето. Типична сцена го покажувала движењето на Сонцето. Се издигало на предното лице и заоѓало на спротивното лице. Ноќе патувало низ подземниот свет каде владеел Озирис.
Пирамидионот на писарот Мојсеј
[уреди | уреди извор]На пирамидионот на писарот Мојсеј (Ново Кралство, Деветнаесетта династија околу 1250 г. пр. н. е., варовник, висина 53 см) Мојсеј е прикажан како принесува жртва. Неговото име е напишано на две спротивни страни. На четвртиот панел има слика на павијан кој вреска над изгрејсонцето и денот. Во исто време, павијанот го претставувал заштитникот на писарите, богот Тот.[7]
Пирамидионот на Птахемвиј
[уреди | уреди извор]Слични сцени поврзани со Сонцето може да се најдат и на пирамидионот на Птахемвиј (Деветнаесетта династија околу 1200 г. пр. н. е., варовник, ширина 28 см, висина 42 см.[8] На едно од лицата се прикажани богот на сонцето Ра-Хоракти и богот на подземниот свет Озирис. На спротивната страна, покојниот Птахемвиј е прикажан во жртвена положба пред три колони хиероглифи.[8]
Галерија
[уреди | уреди извор]-
-
Небамуновиот пирамидион, можеби врвот на стела; Деветнаесеттата династија, веројатно од Деир ел-Медина, сега Петриев музеј, Лондон -
Варовнички пирамидион од приватна гробница, сега во Египетскиот музеј на редот на Розае Крусис, Сан Хозе, Калифорнија -
Пирамидионот на обелиск на Плас де ла Конкорд, Париз
_but_probably_it_came_from_Deir_el-Medina._The_Petrie_Museum_of_Egyptian_Archaeology,_London.jpg)
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Pyramidion - Definition of Pyramidion by Merriam-Webster. Пристапено на 18 февруари 2016
- ↑ Ermann, Grapow. Wörterbuch der ägyptischen Sprache 1, 459.13-14.
- ↑ 3,0 3,1 Toby Wilkinson. The Thames and Hudson Dictionary of Ancient Egypt. Thames & Hudson, 2005. p. 197.
- ↑ Alan Winston. Pyramidia.
- ↑ Regine Schulz, Matthias Seidel, urednika. Egypt, The World of the Pharaohs. Konemann, 1998. Amenemhat III, 1842–1797 BC. str. 115.
- ↑ Zuberbühler, Franz Löhner, Teresa. How was the pyramidion put on top of the pyramid of Khufu? www.cheops-pyramide.ch. Пристапено на 26 февруари 2018
- ↑ Peck, William. Splendors of Ancient Egypt. William H. Peck, The Detroit Institute of Arts, (University Lithoprinters Inc., Ann Arbor, Mich.), 1997, str. 67. (Moses Pyramidion from "Roemer and Pelizaeus Museum, Hildesheim.
- ↑ 8,0 8,1 Schulz in Seidel, p. 252.