Петрозаводск

Координати: 61°47′N 34°21′E / 61.783° СГШ; 34.350° ИГД / 61.783; 34.350
Од Википедија — слободната енциклопедија
Петрозаводск
Петрозаводск
Град[1]
Други транскр.
Поглед на Петрозаводск
Поглед на Петрозаводск
Знаме
Знаме
Грб
Грб
ДржаваРусија
Федерален субјектРепублика Карелија[2]
Основан во1703
Градски статус одМарт 21, 1777
Управа
 • ГрадоначалникИрина Марошник[3]
Површина[4]
 • Вкупна135 км2 (52 ми2)
Надм. вис.&1000000000000006000000060 м
Население (попис 2010)[5]
 • Вкупно261.987
 • проц. од (2018)[6]279.190 (+6,6%)
 • Ранг71 во 2010
 • Густина1,900/км2 (5,000/ми2)
 • Подреден на[1]
 • Главен град наРепублика Карелија[1]
 • Седиште на[1], Прионежскиј Регион[1]
 • Градски округПетрозаводск Урбан Округ[7]
 • Седиште наПетрозаводск Урбан Округ[7], Прионежскиј Регион[8]
Часовен појасмосковско време Уреди википодатоци[9] (UTC+3)
Поштенски бр.[10]185000–185003, 185005, 185007, 185009–185016, 185019, 185023, 185026, 185028, 185030–185035, 185700, 185890, 185899, 185910, 185960–185963, 185965, 185970, 185980–185983, 185985
Повик. број.+7 8142
Ден на градотПоследната сабота во јуни
Мреж. местоpetrozavodsk-mo.ru

Петрозаводск (рускиː Петрозаводск; карелијски, вепски и фински: Petroskoi) е главен град на Република Карелија, Русија, што се протега по западниот брег на езерото Онега околу 27 километри. Население: 261,987 (Попис од 2010 година); 266,160 (Попис од 2002 година); 269,485 (Попис од 1989 година).

Претходно бил познат како Шујски Завод (1703–1704) и Петровскаја Слобода (1704–1777), како и Енислина (Онегаборг) меѓу финските сили за време на продолжената војната (1941–1944).

Историја[уреди | уреди извор]

Археолошките откриле во урбаната област укажуваат на присуство на населба уште пред седум илјади години, а за време на средниот век местото на модерниот град било обележано од неколку крајезерски села. Во границите на градот, областа Соломење се појавила во преживеаните записи кои датираат од шеснаесеттиот век, а мапата произведена од фламанскиот картограф Абрахам Ортелиј на крајот на тој век поставува населба тука наречена Онегаборг на местото на современиот Петрозаводск.[11]

На 11 септември 1703 година, принцот Меншиков ја основал населбата Петровскаја Слобода („Петрине Слобода“). Тој го стори тоа по налог на царот Петар Велики, кому му требала нова леарница за железо за производство на топови и сидра за Балтичката флота во времето на Големата северна војна (1700–1721). На почетокот леарницата го користело името Шуски завод (буквално, „ фабрика кај реката Шуја“), но една деценија подоцна станал Петровски завод („Петрини фабрика“), по името на владејачкиот монарх. Од оваа форма потекнува сегашното име на градот.

До 1717 година, Петровскаја Слобода прераснала во најголемата населба во Карелија, со околу 3.500 жители, тврдина од дрво, покриен пазар и минијатурни палати на Царот и Меншиков. Најпознатото обележје на градот станала дрвената црква на Свети Петар и Павле, обновена во 1772 година и обновена во 1789 година. Црквата го задржала својот оригинален иконостас сè додека оваа мошти од владеењето на Петар не била уништена од оган во октомври 30, 1924 година.

Индустријата заживела во 1773 година кога Кетрин Велика воспостави нова леарница за железо возводно од реката Лососинка. Дизајниран да обезбеди топови за тековните руско-турски војни, леарницата беше именувана Александровски, по Александар Невски, кој важеше за заштитник на регионот. Фабриката беше модернизирана и проширена под надзор на Чарлс Гаскоин во 1787–96 година. Локалните експерти тврдат дека првата железница во светот (чугунный колесопровод) е инаугурирана за индустриска употреба на леарницата Александровски во 1788 година.

Црква во Петрозаводск, како што е фотографирана околу. 1912 година од Сергеј Прокудин-Горски
Кружен плоштад во центарот на Петрозаводск

За време на општинската реформа на Кетрин во 1777 година, Петровскаја Слобода беше вклучен како град, по што неговото име беше сменето во Петрозаводск. Потоа беше изграден нов неокласичен центар на градот, фокусиран на новопланираниот Кружен плоштад. Во 1784 година Петрозаводск бил доволно голем за да го замени Олонец како административен центар на регионот. Иако императорот Павле ја укина управата на Олонец, тоа беше возобновено како посебна губернија во 1801 година, со административен центар Петрозаводск.

За време на финската окупација на Советска Карелија во продолжената војната (1941–1944), градот беше наречен Äänislinna (или Ääneslinna), наместо како традиционален Петроскои. Новото име беше буквален превод на Онегаборг, име на населба означена на картата од 16 век од Абрахам Ортелиј близу денешниот град, а Енинен беше финскиот топоним за езерото Онега.

Во 1977 година, Петрозаводск беше епицентарот на феноменот Петрозаводск.

Административен и општински статус[уреди | уреди извор]

Петрозаводск е главен град на републиката и, во рамките на административните поделби, тој служи и како административен центар на округот Прионежски , иако не е дел од него.[2] Како административна поделба, таа е вклучена одделно како град на републичкото значење на Петрозаводск - административна единица со статус еднаков на административните поделби на Република Карелија.[1] Како општинска поделба, значењето на градот републички Петрозаводск е вметнато како урбан округ Петрозаводски .[7]

Знаменитости[уреди | уреди извор]

Петрозаводск се разликува меѓу другите градови на Северна Русија по своето неокласично архитектонско наследство, кое ги опфаќа Кружниот плоштад (1775 година, реконструиран во 1789 и 1839 година) и катедралата Александар Невски (осветена во 1832 година). Меѓу обележјата на градот се надворешните статуи на Петар Први (бронза и гранит, Иполит Монигети, 1873 година), Гаврила Державин (руски поет кој бил гувернер на Олонец во 18 век) и Александар Невски (подигнат пред катедралата Александар Невски во 2010 година).

Градот има убав фронт на Петрозаводскиот Залив. Современиот насип, инаугуриран во 1994 година, прикажува асортиман на карелиски гранити и мермери. Поставена е со екстравагантни постмодернистички скулптури претставени од збратимените градови на Петрозаводск од целиот свет. Постои и копија од бреза, каде што е изградена првата црква во Петрозаводск во 1703 година.

Петрозаводск е дом на филхармонискиот оркестар Карелија (1933) [1], музичкиот театар Карелија (1955 година, статует од Сергеј Коенков), Национална библиотека на Карелија (1959), Национален театар на Карелија на фински јазик (1965), Државен универзитет во Петрозаводск, конзерваториум, градски музеј основан во 1871 година и гранка на Руската академија на науките.

Една од централните обележја на градот е Плоштадот Ленин, овален простор со голема статуа на Ленин од времето на СССР во центарот. Плоштадот е особено забележлив за посетителите на англиски јазик, бидејќи тој исто така се нарекува „кружен плоштад“ - оксиморон на англиски јазик, но не и на руски (kruglaya ploshad)

Предградија[уреди | уреди извор]

Воздушен поглед на Петрозаводск

Селото Шокша во близина на Петрозаводск содржи каменолом од црвен и розов кварцит кој се користел при изградбата на катедралата Свети Исак и Ленинoвиот мавзолеј, меѓу многу други значајни структури. Исто така, постојат и други каменоломи во регионот што ископуваат агрегати на патот (Голодај Гора - габро-дијабаза) во близина на Деревјанка.

Предградието Мартисијан Води е најстарата бања во Русија, основана од Петар Велики во 1714 година и во четири наврати посетувана од царот. Неговото име на руски значи „Марсовите води“. Иако палатата на Петар во Мартисијан Води не преживеала, постои музеј посветен на историјата на бањата.

Од пристаништето Петрозаводск, услугата за хидрофолија на компанијата "КарелијаФлот" носи луѓе на островот Кижи, светско наследство со надворешен музеј на античка дрвена архитектура.

Транспорт[уреди | уреди извор]

Аеродром во Петрозаводск

Градот го опслужува аеродромот Петрозаводск и железничката станица на железничката пруга Мурманск со железнички врски до главните центри на население во Русија.

Меѓународна туристичка рута Син автопат поминува низ Петрозаводск.

Географија[уреди | уреди извор]

Клима[уреди | уреди извор]

Според Кепеновата класификацијата на климата, Петрозаводск се одликува со субарктичка клима, иако за разлика од повеќето места со овој вид клима, температурите се релативно благи и нема вечен мраз. Ова се должи на умереното влијание на Балтичкото Море и многуте езера во близина. Зимите, иако долги и студени, се благи за голема географска ширина, додека летата се кратки и топли. Врнежите во просек просечно 611 милиметри годишно.

Значајни луѓе[уреди | уреди извор]

  • Владимир Драчев, биатлонец
  • Денис Зубко, фудбалер
  • Сергеј Катанандов, шеф на Република Карелија во 2002–2010 година
  • Анастасија Максимова, ритмичка гимнастичарка
  • Тимур Дибиров, ракометар

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Law #871-ZRK
  2. ↑ 2,0 2,1 Constitution of the Republic of Karelia
  3. ↑ Irina Miroshnik
  4. ↑ Петрозаводск. Официальный сайт (руски). Архивирано од изворникот на јули 26, 2011. Посетено на јуни 27, 2014.
  5. ↑ Федерална служба за државна статистика (2011). „Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1“. Всероссийская перепись населения 2010 года. Федерална служба за државна статистика. Посетено на June 29, 2012.
  6. ↑ „26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года“. Федерална служба за државна статистика. Посетено на 23 јануари 2019.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Law #824-ZRK
  8. ↑ Law #825-ZRK
  9. ↑ „Об исчислении времени“. Официальный интернет-портал правовой информации. 3 јуни 2011. Посетено на 19 January 2019.
  10. ↑ Почта России. Информационно-вычислительный центр ОАСУ РПО. (Russian Post). Поиск объектов почтовой связи (Postal Objects Search) (на руски)
  11. ↑ http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/3842/%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%BA

Извори[уреди | уреди извор]

  • Верховный Совет Карельской АССР. №473-ЗРК 30 мая 1978 г. «Конституция Республики Карелия», в ред. Закона №1314-ЗРК от 16 июля 2009 г «О внесении изменений в Конституцию Республики Карелия». Опубликован: отдельной брошюрой.
  • Законодательное Собрание Республики Карелия. Закон №871-ЗРК от 29 апреля 2005 г. «Об административно-территориальном устройстве Республики Карелия», в ред. Закона №1895-ЗРK от 2 июня 2015 г. «О внесении изменения статью 9 Закона Республики Карелия "Об административно-территориальном устройстве Республики Карелия"». Вступил в силу со дня официального опубликования. Опубликован: газета "Карелия", №48, 7 мая 2005 г.
  • Законодательное Собрание Республики Карелия. Закон №824-ЗРК от 1 декабря 2004 г. «О наделении городских поселений статусом городского округа», в ред. Закона №1548-ЗРK от 3 ноября 2011 г «О внесении изменения в статью 2 Закона Республики Карелия "О наделении городских поселений статусом городского округа"». Вступил в силу по истечении десяти дней со дня официального опубликования. Опубликован: газета "Карелия", №139, 9 декабря 2004 г.
  • Законодательное Собрание Республики Карелия. Закон №825-ЗРК от 1 декабря 2004 г. «О муниципальных районах в Республике Карелия», в ред. Закона №1694-ЗРK от 2 апреля 2013 г. «О преобразовании муниципальных образований "Нюхчинское сельское поселение" и "Сумпосадское сельское поселение" Беломорского муниципального района и внесении изменений в некоторые законодательные акты Республики Карелия». Вступил в силу по истечении десяти дней со дня официального опубликования. Опубликован: газета "Карелия", №141, 16 декабря 2004 г.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Петрозаводск&oldid=5169113“