Париски мировен договор (1947)
![]() Канадската делегација на Париската мировна конференција, Луксембуршка палата. | |
Тип | Повеќестрани договори |
---|---|
Потпишан | 10 февруари 1947 |
Место | Париз, Франција |
На сила од | 15 септември 1947 |
Странки |
Париски мировен договор — потпишан на 10 февруари 1947 година е резултат на Париската мировна конференција одржана од 29 јули до 15 октомври 1946 година. Сојузниците од Втората светска војна, првенствено САД, СССР, Обединетото Кралство и Франција преговараат за подробностите за мировен договор со Италија, Романија, Унгарија, Бугарија и Финска по завршувањето на Втората светска војна.[1]
Договор
[уреди | уреди извор]Парискиот договор бил потпишан во Париз на 10 февруари 1947, помеѓу:
- од една страна сојузниците победници во Втората светска војна:
- а од друга страна победените, поранешни европски сојузници на Германија во рамките на Оската (но не и самата Германија, која немала влада и во тоа време била управувана од сојузниците - таа повторно ќе добие влада во 1949 година):
Со цел овие земји да бидат претставени по овој редослед, биле земени предвиди само дејствијата на првите на сојузничката страна (на пример, оние на Слободна Франција и оние на СССР по 22 јуни 1941) и дејствата на вторите на страната на Оската (со исклучок на дејствата на сојузничката страна на Бугарија и Италија во 1944-1945 година и на Финска и Романија на почетокот на војната и потоа во 1944-1945 година). Сепак, некои дејствија на вторите на сојузничката страна им овозможиле да ја задржат својата независност (Финска) или територијалните придобивки (Северна Трансилванија на Романија, Јужна Добруџа на Бугарија).
Морис Кув де Мурвил ја претставуваше Франција таму во француската делегација .
Територијални трансфери и отштети
[уреди | уреди извор]
Бугарија
[уреди | уреди извор]- била вратена во нејзините граници од 1 јануари 1938 година, како и Јужна Добруџа што ѝ била дадена во 1940 година
- да ѝ плати 25 милиони долари на Југославија како репарации за окупацијата на Вардарска Македонија,
- плати 45 милиони долари на Грција како репарации за окупацијата на Источна Македонија и Тракија.
Финска
[уреди | уреди извор]- да ја напушти Јужна Карелија со Виборг (што морала да го отстапи по советскиот напад во 1940 година), како и областите Петсамо и Сала,
- да плати отштета од 300 милиони долари на СССР како репарации за „продолжената војна",
- да го остави СССР да го користи полуостровот Поркала за да може таму да воспостави воена база.
Унгарија
[уреди | уреди извор]- била вратена во нејзините граници од 1 јануари 1938 гоидна, без три села во Ѓер-Мосон-Сопрон, што ѝ биле предадени на Чехословачка (денес четврти на Братислава: Јаровце, Русовце и Чуново)
- да му плати отштета од 300 милиони долари на СССР како репарации за нејзиното учество во операцијата Барбароса,
- исто така да ѝ плати 100 милиони долари на Чехословачка и на Југославија како репарации за окупацијата на териториите во тие земји по растурањето на првата и инвазијата на втората.
Италија
[уреди | уреди извор]Италија им ги отстапува:
- на Франција:
- населените места: Танд и Ла Бриг со 560 км2 и помеѓу две и три илјади жители, плус селата Либр, Пиен-От и Бас, јужно од долината Роја;
- ненаселени области: 3,22 км2 на превојот Пети-Сен-Бернар, 81,79 км2 на висорамнината Мон-Сени (границата е поместена подалеку од преминот), 47 км2 на Мон Табор (со „Тесната Долина“) и 17,1 км2 на планината Шабертон;
- на Југославија: Зара (Задар), далматинските острови Веглиа, Керсо, Лусино, Лагоста и Пелагоса, долината Исонзо узводно од Горица, Карсо и поголемиот дел од Истра (додека Трст стана неутрален слободен град);
- на Албанија: Островот Сасено;
- на Грција: архипелагот Додеканез;
- сите нејзини имоти во Африка: Либија, Еритреја (отстапена на Етиопија) и Италијанска Сомалија.
Исто така требало да плати:
- 25 милиони долари на Етиопија како репарации за агресијата на оваа земја и нејзината окупација;
- 5 милиони долари на Албанија како репарации за агресијата против оваа земја;
- 105 милиони долари на Грција како репарации за агресијата против оваа земја и учество во нејзината окупација;
- 125 милиони долари на Југославија како репарации за учество во инвазијата и и окупацијата на оваа земја;
- 100 милиони долари на СССР како репарации за нејзиното учество во операцијата Барбароса.
Романија
[уреди | уреди извор]- да ја добие Северна Трансилванија, која Хитлеровата арбитража ѝ ја префрли на Унгарија во 1940 година,
- да ѝ ги препушти Бесарабија (од кои поголемиот дел ја основала денешна Молдавија) и Северна Буковина на СССР,
- да ѝ ја препушти Јужна Добруџа на Бугарија,
- да му плати отштета од 300 милиони американски долари на СССР како репарации за нејзиното учество во операцијата Барбароса.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Ricot, 1984 .
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Texte du traité de Paris.
- Archives de la conférence de paix de Paris Архивирано на 23 септември 2022 г. sur le site des Nations unies