Опус (музика)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Оригинален нотен запис од Јохан Себастијан Бах: почеток на Прелудиумот од свитата за лејта во G мол BWV 995.
Почетните 32 такта од оригиналниот ракопис од Шопеновата Полонеза во Ас дур, Op. 53, 1842.
Оркестарска партитура од почетоткот на првиот став на Моцартовиот концерт за кларинет и оркестар во A дур, K. 622, напишан во 1791 година за кларинетистот Антон Штедлер.
Оригинален ракопис од Шубертовиот Октет во F дур,
D. 803, компониран во март 1824.
Скица на ракописот од Бетовеновата клавирска Соната No 28, А дур, Оп. 101, Allegro, 1816

Опус (француски: numéro, англиски: opus number, италијански: numero, германски: Opuszahl) – збор кој потекнува од латинскиот јазик и значи дело.

Овој поим може да се однесува на книжевност, сликарство, театар, балет, филм, музика и, воопшто, на сите области на уметничкото творештво.

Две значења на опус[уреди | уреди извор]

Опус може да има два значења[1]:

1. Поединeчно дело на некој уметник:

На пример: Бетовеновиот Трет клавирски концерт, це мол, опус 37.

2. Целокупно творештво на некој уметник:

На пример: „Целиот уметнички опус на графичарите е многу вреден...", „Неговиот книжевен опус опфаќа комедии, раскази, книжевна и театарска критика."

Во музиката зборот опус исто така има две значења:

1. музичко дело (композиција),
2. целокупно творештво на еден музичар.

Опис на процесот на нумерација на музичките дела[уреди | уреди извор]

Композиторите и музиколозите (лицата кои ја проучуваат и пишуваат за музиката) зборот опус (или скратено Оп.)[2] го користат за означување (заради полесен увид) на хронолошки редослед на создавањето на уметничките дела, а понекогаш така се означува и еден период од творештвото на композиторот. Тие со насловот го пишуваат и бројот на опусот. На пример, кога композиторот ја компонира својата прва композиција, ѝ дава наслов и ја означува како „Опус 1" (Оп. 1). Следната композиција би била „Опус 2" (Оп. 2) итн.

Кои се причините за нумерирање на музичките дела[уреди | уреди извор]

Овој начин на организациско каталогизирање на музички композиции на еден уметник во голема мера помага и го олеснува увидот во креативниот опус на композиторот и брзото и лесно наоѓање на секој музичар или заинтересирана личност за неговата работа или неговото конкретно дело.

Бетовен напишал многу сонати за пијано. Тој ја напишал сонатата во А-дур „Голем опус 26“ кога бил млад. Многу години подоцна, тој напишал друга соната за пијано (исто така во А-дур), но таа (за да биде поинаква) е Опус 101 (видете го последниот музички пример долу десно).

Историски аспект на нумерирање на музичките дела[уреди | уреди извор]

Ознаката Опус почнала да се користи уште од 17 век, па сè до денешен ден. Познато е дека Лудвиг ван Бетовен бил многу систематично ажурен во тоа.

Други нумерирања на музичките дела[уреди | уреди извор]

Освен класичната ознака Оп., музиколозите на композициите кои немале ознаки им давале и поинакви нумерации. Прикажани се само некои од најпознатите:

1. L (Alessandro Longo)[7] биле ознаки за композициите на Доменико Скарлати до 1906 година. Ги подготвил Алесандро Лонго.
2. К или Кк (Ralph Kirkpatrick)[8] е нова ознака за композициите на Доменико Скарлати која ја заменила горната каталогизација L во 1953 година од страна на Ралф Керкпатрик.
3. P (Giorgio Pestelli)[9] е нова ознака за композициите на Доменико Скарлати создадена од странана Џорџо Пастели во 1967 година.

Наводи[уреди | уреди извор]