Одалиска

Марија Фортуни - Одалиска

Франсоа Буше, Руендес Медхен (1751, музеј Валраф-Ричарц)

Одалиска (османски турски: اوطه‌لق, турски: odalık) — собарка или придружничка во отоманскиот сераљо, особено дворските дами во домаќинството на отоманскиот султан. Во западната употреба, терминот означува наложница од харемот и се однесува на еротизираниот уметнички жанр во кој жената е претставена главно или целосно гола во лежечка положба, често во амбиентот на харемот.

Жан Огист Доминик Енгр, Гранде Одалиска

Етимологија

Одалиска насликана од Жил Џозеф Лефевр (1874)

Зборот „одалиска“ е француски по форма и потекнува од турскиот odalık, што значи „ собарка“, од ода, „комора“ или „соба“. Може да се транслитерира и како одаличен, одалиск и одлик.

Џоан ДелПлато ја опишал промената на значењето на терминот од турски на англиски и француски:

Англискиот и францускиот термин odalisque потекнува од турскиот „oda“, што значи „комора“; така што одалиска првично значеше девојка или придружник. Во западната употреба, терминот се однесува конкретно на наложницата на харемот. До 18 век, терминот се однесува на еротизираниот уметнички жанр во кој жена лежи на страна на екранот за гледачот.

Потекло

Одалиска била слугинка која се грижела за харемот, но на крајот можела да стане наложница или конкубина. Таа била рангирана на дното на социјалната стратификација на харемот, служејќи не на мажот од домаќинството, туку на неговите наложници и сопруги како нивна лична собарка. Одалиските обично биле робови кои му ги давале на султанот богати Турци. Општо земено, одлиската никогаш не била видена од султанот, туку останувала под директен надзор на неговата мајка, Валиде.

Ако една одалиска била со извонредна убавина или имала исклучителни таленти во танцување или пеење, таа би била обучена како можна наложница. Ако биде избрана, една одалиска обучена како дворска дама ќе му служи на султанот сексуално и само по таков сексуален контакт таа би го променила статусот, па потоа ќе стане една од сопружниците на султанот.