Прејди на содржината

Нина Ватаци

Од Википедија — слободната енциклопедија

Нина Барисана Ватаци (белоруски: Ніна Барысаўна Ватацы; 14 мај 1908 - 3 август 1997 година) — белоруска библиографка и книжевна критичарка, позната по нејзината работа како главна библиографка во Националната библиотека на Белорусија од 1945 до 1990 година.

Биографија

[уреди | уреди извор]

Нина Ватаци била родена во 1908 година во Венден, провинцијата Ливланд, која сега е Цесис, Латвија.[1][2][3][4] Како дете, таа била многу слаба и страдала од мускулна атрофија, но на крајот добила доволно сила за да оди на училиште без да привлече внимание на нејзините здравствени проблеми.[2]

Откако се преселила во Минск во 1926 година и дипломирала на Белорускиот државен универзитет во 1930 година,[3][4][5] ја започнала својата кариера во Државната библиотека на БССР, кое подоцна станало нејзино животно дело.[1][6]

Таа се омажила во 1933 година со Александар Савченко, дипломиран студент. Сепак, нејзиниот сопруг бил прогласен за „непријател на народот“ и бил затворен набргу по нивната венчавка. Во 1941 година, тој бил испратен да се бори на фронтот во Втората светска војна; таму починал следната година.[2][5] По смртта на нејзиниот сопруг, Ватаци никогаш не се премажила и немала деца.[2]

Здравствените проблеми во детството на Ватаци се вратиле во нејзините подоцнежни години, а таа исто така постепено го загубила видот, но продолжила да работи и да живее самостоен живот.[2] По пензионирањето од нејзината работа во националната библиотека во 1990 година, таа починала во 1997 година на 89-годишна возраст.[1][3]

Ватаци била најпозната по нејзината работа како библиографка и книжевна критичарка. Таа се сметала за централна фигура во историјата на Државната библиотека на БССР, сега позната како Национална библиотека на Белорусија, каде што работела повеќе од половина век.[1][2][6]

Таа првпат работела во библиотеката од 1930 до 1936 година,[1] проследено со ангажмани во регионалните библиотеки во Архангелск, Киравск и Уљјановск.[3][4] Откако се вратила во Минск во 1945 година, таа станала главна библиографка во библиотеката, позиција на која била до 1990 година.[1] Во тие рани повоени години, таа помогнала во обновувањето на библиотеката, која била ограбена и напуштена за време на конфликтот.[6]

Од нејзината функција во Државната библиотека, таа била клучна во развојот на националната книжевна библиографија на Белорусија. Таа составила дузици основни библиографии за белоруската белетристика, литературна наука, критика и драма, помагајќи да се дефинира и обликува националната литература на земјата.[1][6][7] Работела и на составување и уредување книги со собрани раскази, а била и член на Сојузот на белоруски писатели.[1][3][4]

Составувала библиографии и напишала книги и статии за специфични автори за нивните животи и кариери. Тие се Јанка Купала, Јакуб Колас, Кујма Чорни, Кандрат Крапива, Михас Линков, Петро Глебка, Иван Шамијакин и други. Таа била особено заинтересирана за Максим Бахдановиќ, работејќи на откривање непознати материјали за неговиот живот и дело и продуцирајќи неколку книги за поетот, вклучувајќи ги Максимовата песна (1981) и Патишта (1986).[1][2][3]

Нејзиното децениско искуство Ватаци го оставила со речиси енциклопедиско сеќавање на белоруската книжевна историја, и таа често била повикана како експерт од истражувачите ширум земјата. Таа, исто така, била еден од експертите на највисоко ниво во библиотекарската наука во земјата, а во времето на нејзиното пензионирање и помогнала во обуката на аспиранти библиотекари.[2][3][6] Во 1963 година таа била прогласена за почесен културен работник на БССР, со што станала една од првите библиотекарки што ја добиле оваа чест.[3][4]

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 „The Legend of Belarusian Bibliography“. National Library of Belarus. 2008-05-14. Посетено на 2021-04-06.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Davidovsky, Dmitry (2020-09-02). „Няспынны пошук. Успаміны пра Ніну Ватацы“. National Library of Belarus (белоруски). Посетено на 2021-04-06.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 „Ніна Барысаўна Ватацы – бібліёграф, літаратуразнавец, заслужаны дзеяч культуры Беларусі“. National Library of Belarus (белоруски). 2008-05-14. Посетено на 2021-04-06.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „Today is the 110th birthday of the bibliographer, literary critic and honored worker of culture of Belarus, Nina Vatatzi“. National Library of Belarus. 2008-05-14. Посетено на 2021-04-06.
  5. 5,0 5,1 "Джаконда", да канца не спазнаная“ (PDF). Культура (белоруски). 2018-05-26.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 "Джаконда", да канца не спазнаная“ (PDF). Культура (белоруски). 2018-05-26.
  7. The world encyclopedia of contemporary theatre. Vol. 6, Bibliography/cumulative index. Don Rubin. London. 2000. ISBN 978-1-136-11900-2. OCLC 863160345.CS1-одржување: друго (link)