Николаус Џозеф фон Жакин
| Николаус Џозеф фон Жакин | |
|---|---|
 | |
| Роден(а) | 16 февруари 1727 Лајден |
| Починал(а) | 26 октомври 1817 (возр. 90) Виена |
| Познат по | медицина, хемија, ботаника |
| Поважни награди | член, Кралска Шведска Академија на Науките |
| Авторска кратенка (бот.) | Jacq. |
| Деца | Жозеф Франц, Емил Готфрид, Франциска |
Николаус Џозеф Фрајхер фон Жакин (16 февруари 1727 г – 26 октомври 1817 година) бил научник кој студирал медицина, хемија и ботаника.
Биографија
[уреди | уреди извор]
Роден во Лајден, Холандија, студирал медицина на Универзитетот Лајден, а потоа се преселил прво во Париз, а потоа во Виена. Во 1752 година студирал под менторство на Џерард ван Свитен во Виена.
Помеѓу 1755 и 1759 година, Жакин бил испратен во Западните Инди, Централна Америка, Венецуела и Нова Гранада од Франц I за да собира растенија за палатата Шенбрун и собрал голема колекција на животински, растителни и минерални примероци. Во 1797 година, Александар фон Хумболт го искористил проучувањето на овие збирки и разговорот со Жакин за да се подготви за своето патување во Америка. [1]
Во 1763 година, Жакин станал професор по хемија и минералогија на Бергакадемија Шемниц (сега Банска Штјавница во Словачка). Во 1768 година, тој бил назначен за професор по ботаника и хемија и станал директор на ботаничките градини на Универзитетот во Виена. За својата работа ја добил титулата Едлер во 1774 година. Во 1783 година, бил избран за странски член на Кралската шведска академија на науките. Во 1806 година, бил прогласен за барон. Во 1809 година, станал дописник на Кралскиот институт, кој подоцна станал Кралска холандска академија за уметности и науки. [2]
Неговиот помлад син, Емил Готфрид (1767-1792) и неговата ќерка Франциска (1769-1850), биле пријатели на Моцарт; Моцарт напишал две песни за Готфрид и ги објавил под името на Готфрид („ Als Luise... “, K. 520 и „ Das Traumbild “, K. 530) и ѝ одржувал часови по пијано на Франциска. Моцарт посветил значителен број од своите дела на семејството Жакин, меѓу кои е триото Кегелштат (трио за пијано,кларинет и виола). Ова за прв пат било свирено во куќата на Жакин во август 1786 година, додека Франциска свирела на пијано.
Неговиот син Џозеф Франц (1766–1839) го наследил како професор по ботаника и хемија на Универзитетот во Виена и напишал неколку значајни ботанички книги.
Фон Жакин починал во Виена.
Него го одбележуваат родовите Jacquinia (Theophrastaceae) и Jacquiniella (Orchidaceae). Во 2011 година, австриската ковачница издала сребрени монети за да ги одбележи неговите научни експедиции на Карибите. [3]
Публикации
[уреди | уреди извор]- Enumeratio systematica planarum (1760) [4]
- Enumeratio Stirpium Plerarumque (1762)
- Selectarum Stirpium Americanarum (1763) [5]
- Observationum Botanicarum ( дел 1 1764, дел 2 1767, дел 3 1768, дел 4 1771)
- Hortus Botanicus Vindobonensis (3 тома, 1770–1776) со плочи од Франц Антон фон Шајдел [6]
- Florae Austriacae (5 тома, 1773–1778) [7]
- Icones Plantarum Rariorum (3 тома, 1781-1793) [8]
- Plantarum Rariorum Horti Caesarei Schoenbrunnensis (4 тома, 1797-1804) [9]
- Fragmenta Botanica 1804–1809 (1809) [10]
- Nicolai Josephi Jacquin collectaneorum addum…
- Оксалис: Монографија икони илустрации
- Dreyhundert auserlesene amerikanische Gewächse nach linneischer Ordnung (со Зорн, Јоханес)
- Anfangsgründe der medicinisch-practischen Chymie на Николаус Џозеф Едлен фон Жакин : zum Gebrauche seiner Vorlesungen . Ваплер, Виена 1783 Дигитално издание на Универзитетот и државната библиотека Дизелдорф
- Anfangsgründe der medicinisch-practischen Chymie на Николаус Џозеф Едлен фон Жакин : zum Gebrauche seiner Vorlesungen . Ваплер, Виена, 2. ед. 1785 Дигитално издание на Универзитетот и државната библиотека Дизелдорф
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Daum, Andreas (2019). Alexander von Humboldt. Munich: C. H. Beck. стр. 36–37, 42, 69. ISBN 978-3-406-73436-6.
- ↑ „Nikolaus Joseph von Jacquin (1727–1817)“. Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Посетено на 19 July 2015.
- ↑ „Austrian Mint Issues Nikolaus Joseph von Jacquin 20€ Silver Coin“. Coin Update News. Архивирано од изворникот на 10 March 2011. Посетено на 8 March 2011.
- ↑ Jacquin, Nikolaus Joseph (4 June 1760). Enumeratio systematica plantarum. Theodor Haak.
- ↑ „Selectarum stirpium Americanarum historia, in qua ad Linnaeanum systema determinatae descriptaeque sistuntur plantae illae, quas in insulis Martinica, Jamaica, Domingo aliisque et in vicinae continentis parte, observavit rariores; adjectis iconibus ad autoris archetypa pictis :: Latin American plant literature“. mertzdigital.nybg.org.
- ↑ Details – Hortus botanicus vindobonensis, seu, Plantarum rariorum, quae in Horto botanico vindobonensi ... :coluntur, icones coloratae et succinctae descriptiones / – Biodiversity Heritage Library. www.biodiversitylibrary.org. Leopold Joannis Kaliwoda. 1770.
- ↑ Details – Florae Austriacae, sive, Plantarum selectarum in Austriae archiducatu :sponte crescentium icones, ad vivum coloratae, et descriptionibus, ac synonymis illustratae / – Biodiversity Heritage Library. www.biodiversitylibrary.org. Leopoldi Joannis Kaliwoda. 1773.
- ↑ Details – Icones plantarum rariorum / – Biodiversity Heritage Library. www.biodiversitylibrary.org. C. F. Wappler. 1781.
- ↑ Details – Plantarum rariorum horti caesarei Schoenbrunnensis descriptiones et icones / – Biodiversity Heritage Library. www.biodiversitylibrary.org. C. F. Wappler. 1797.
- ↑ Jacquin, Nikolaus Joseph (1800). Fragmenta botanica, figuris coloratis illustrata. Mathias Andreas Schmidt.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]
Николаус Џозеф фон Жакин на Ризницата ?
