Неформално домување
Неформалното домување или неформалното населување може да вклучува каква било форма на домување, засолниште или населба (или недостиг од нив) што е нелегално, не е под контрола или регулатива на владата или не е обезбедена од страна на државата.[1] Како таква, неформалната индустрија за домување е дел од неформалниот сектор.[2]
Да се има статус на неформално домување треба да постои во „состојба на дерегулација, состојба каде што сопственоста, употребата и намената на земјиштето не можат да бидат поправени и мапирани според кој било пропишан пакет прописи или закон“.[1] И покрај тоа што не постои глобален унифициран закон за сопственост на имот,[3] обично, на неформалниот станар или заедница ќе им недостасува безбедност на мандатот и, со ова, подготвен или сигурен пристап до граѓански погодности (преносна вода, снабдување со електрична енергија и гас, создавање патишта и одржување, служби за итни случаи, канализација и собирање отпад). Поради неформалната природа на зафатеноста, државата обично нема да може да извлекува даноци за закуп или земјиште.
Терминот „неформално домување“ е корисен за зафаќање на неформалното население, освен оние што живеат во населби во сиромашните квартови или колиби. ОН-Хабитат потесно го дефинира куќиштето во сиромашните квартови како недостаток на барем еден од следниве критериуми: издржливост, доволен простор за живеење, безбедна и достапна вода, соодветни санитарни услови и безбедност на стажот.[4]
Заеднички категории или поими поврзани со неформално домување вклучуваат: сиромашни населби, населби во сиромашните квартови, ситни градови, сквотови, бездомници, домување во дворот и жители на тротоарите .
Во земјите во развој[уреди | уреди извор]
Луѓето ширум светот се соочуваат со проблеми на бездомност и несигурност со стажот. Сепак, може да се појават особено погубни околности во земјите во развој, што доведува до голем дел од населението да прибегне кон неформално домување. Според Саскија Сасен, во трката да се стане „глобален град“ со потребните најсовремени економски и регулаторни платформи за справување со работењето на меѓународни фирми и пазари, радикалните физички интервенции во структурата на градот често се повикува на раселување на „скромни, нископрофитни фирми и домаќинства“.[5] Постојаниот конфликт и несигурноста исто така можат да ги ослабат институциите што би ги евидентирале и формализирале трансакциите со домување. На пример, до 1991 година општинските службеници поседуваа регистар на земјиште во Могадишу, Сомалија. Но, овие записи сега ги држи дијаспоричен Сомалиец кој живее во Шведска, кој наплатува хонорар за да ги потврди делата на земјиштето.[6]
Ако домаќинствата немаат економска издржливост за откуп во истата област или да се преселат во место што нуди слични економски можности, тие се главни кандидати за неформално домување. На пример, во Мумбаи, Индија, брзиот економски раст, заедно со несоодветната инфраструктура, ендемската корупција и наследството од рестриктивните закони за закуп[7] го ставија градот во позиција каде не може да ги смести 54% од луѓето кои сега живеат неформално.[8] Неформалното домување често се гради постепено, бидејќи домаќините се здобиваат со ресурси, време и безбедност да градат додатоци и подобрувања.[9]
Многу градови во светот во развој доживуваат рапидно зголемување на неформалното домување, водено од масовна миграција во градовите во потрага по вработување или бегство од војна или еколошка катастрофа. Според Роберт Новирт, има над 1 милијарда (еден од седум) сквотери (диви населеници) низ целиот свет. Ако продолжат сегашните трендови, ова ќе се зголеми на 2 милијарди до 2030 година (една четвртина) и 3 милијарди до 2050 година (една третина).[10] Во африканските градови, меѓу половина и три четвртини од новите станови се развиваат на неформално стекнато земјиште.[11] Неформалните домови и честопати неформалните средства за егзистенција што ги придружуваат, треба да бидат дефинирање на одликите на градовите во иднина[12]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Roy, Ananya (2009). „Why India Cannot Plan Its Cities“. Planning Theory. 8 (1): 80. doi:10.1177/1473095208099299.
- ↑ „The Informal Economy: Fact Finding Study“ (PDF). Department for Infrastructure and Economic Cooperation. Архивирано од изворникот (PDF) на 27 October 2011. Посетено на 20 November 2011.
- ↑ Fernandes, Edesio; Varley, Ann (1998). Illegal Cities: Law and Urban Change in Developing Countries. London: Zed Books. стр. 4.
- ↑ „Slums: Some Definitions“ (PDF). UN-Habitat. 2006. Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-11-05.
- ↑ Sassen, Saskia (2009). "The Global City – Strategic Site/New Frontier" in Dharavi: Documenting Informalities. Delhi: Academic Foundation. стр. 20.
- ↑ Bonnet, Charlotte; Bryld, Erik; Kamau, Christine; Mohamud, Mohamed; Farah, Fathia (2020-07-28). „Inclusive shelter provision in Mogadishu“. Environment and Urbanization (англиски): 0956247820942086. doi:10.1177/0956247820942086. ISSN 0956-2478.
- ↑ „Pro-tenant laws in India often inhibit rental market“. Global Property Law Guide. 20 June 2006. Посетено на 15 March 2012.
- ↑ National Building Organisation (2011). Slums in India: A Statistical Compendium. Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation (Government of India).
- ↑ Van Noorloos, Femke; Cirolia, Liza Rose; Friendly, Abigail; Jukur, Smruti; Schramm, Sophie; Steel, Griet; Valenzuela, Lucía (2020-04-01). „Incremental housing as a node for intersecting flows of city-making: rethinking the housing shortage in the global South“. Environment and Urbanization (англиски). 32 (1): 37–54. doi:10.1177/0956247819887679. ISSN 0956-2478.
- ↑ Neuwirth, Robert. „Our Shadow Cities“. TEDTalks. Посетено на 30 November 2012.
- ↑ Andreasen, Manja Hoppe; McGranahan, Gordon; Kyessi, Alphonce; Kombe, Wilbard (2020-04-01). „Informal land investments and wealth accumulation in the context of regularization: case studies from Dar es Salaam and Mwanza“. Environment and Urbanization (англиски). 32 (1): 89–108. doi:10.1177/0956247819896265. ISSN 0956-2478.
- ↑ Laquian, Aprodicio A. Basic housing: policies for urban sites, services, and shelter in developing countries (Ottawa: International Development Research Centre, 1983).