Наковална (алатка)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Наковална

Наковалнажелезна подлошка на која се коваат метални предмети.[1] Оваа прирачна алатка се состои од тежок масивен блок од метал. Се користи при обработка на предмети со помош на чекан или длето. ‎Наковалните ги користеле занаетчиите од доцниот неолитковачи кои обработувале метал, но биле користени и многу порано, првенствено за обработка на камен.‎

Видови наковални[уреди | уреди извор]

Постојат различни видови наковални, во зависност од потребата на различните занаетчии. Типичната наковална на металците има рамно лице каде се обликува металот, помек заден дел за делкање и рог на предната страна за виткање на металот. Некои наковални имаат и опашка. Поголем дел наковални од последните два века имаат и под две дупки на лицето, кои служат за вметнување разен алат, а понекои и повеќе такви дупки за да се задоволи потребата од различни видови алатки.‎

Изглед[уреди | уреди извор]

Типична наковална на металските работници со рог на врвот, била вообичаена глетка во ковачниците, но денес почесто се гледа по цртаните филмови, како на пример во Брзата Птица Итрица каде наковалната многу често многу често му паѓа на глава на Којотот Перо.

Ковач обработува железо користејќи чекан и наковална

Наковалната често се спомнувала во древните грчки и ‎‎египетски списи, вклучувајќи ги и трудовите на Хомер (8 век ‎пред Христа). Наковалните биле усовршени во текот на средниот век кога обработката на ‎железо била вообичаена пракса. ‎

Наковални и музика[уреди | уреди извор]

Наковалните се користеле како перкусионистички инструменти во неколку познати музички композиции, вклучувајќи ги Вердиевата Trovatore (1853), ‎Вагнеровата Das Rheingold (1854), тема од филмот Терминатор, и делови од Лили ‎‎(Lully). Постојат и барем две познати композиции со име Наковална полка, ‎една од Алберт Парлоу (Albert Parlow), а другата од Штраус (во која ‎перкусионистот традиционално носи кожна престилка на ковач).‎

Верувања[уреди | уреди извор]

Наковалната имала посебен карактер на култен предмет. Постоело верување дека наковалната треба да ја исковаат девет ковачи, ноќе спроти сабота кога има полна Месечина. На наковалната се лепела свеќа и пред неа му се молело на Бога, а се кадела со темјан спроти големите празници. На наковална се вршеле заклетви. Со удар со чекан во наковална се истерувале злите сили, додека водата од наковалните се сметала за лековита. Постоело верување дека секој ковач треба барем еднаш годишно да чукне со чеканот на наковалната за да го обнови синџирот со кој е врзан ѓаволот. Најчесто тоа се правело пред Божик.

Изрази[уреди | уреди извор]

Меѓу чеканот и наковалната - во тешка положба, меѓу две опасности.[1]

Поговорки[уреди | уреди извор]

  • Кој е паметен, не ја става раката помеѓу чеканот и наковалната.[2]
  • Ако сте наковална, бидете трпеливи; ако сте еден чекан, удрете силно.[3]
  • Скап е чеканот кој одмора на наковалната.[4]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

 Chisholm, Hugh, уред. (1911). „Anvil“ . Encyclopædia Britannica (11. изд.). Cambridge University Press.