Нестероиден антиинфламаторен лек

Нестероидни антиинфламаторни лекови (скратено НСАИЛ) се класа на лекови кои имаат аналгетско и антипиретско дејство, а во поголеми дози и антиинфламаторно дејство.

Терминот нестероидни се користи за да се разликуваат од стероидите, кои меѓу широкиот спектар на дејства, имаат сличен антиинфламаторен ефект.

Најпознатите лекови од оваа група се: аспирин, ибупрофен и напроксен, кои се достапни без рецепт во повеќето држави.^[1]

Медицинска примена[уреди | уреди извор]

НСАИЛ вообичаено се користат за третман на акутни и хронични состојби пропратени со болка и воспаление.

НСАИЛ воглавно се користат во симптоматски третман на следниве состојби:^[2]^[3]^[4]

Остеоартритис^[3]^[5]^[6]
Ревматоиден артритис^[7]
Блага до умерена болка поради воспаление и ткивна повреда^[3]
Лумбаго^[3]^[8]
Инфламаторни артропатии (на пр. анкилозирачки спондилитис, псоријатичен артритис, реактивен артритис)
Тениски лакт^[9]
Главоболка^[3]
Мигрена^[2]
Акутен напад на гихт^[2]
Дисменореја (менструална болка)^[2]
Метастатска болка во коски^[2]
Постоперативна болка^[2]
Мускулна вкочанетост и болка поради Паркинсонова болест^[2]
Пирексија (треска)^[2]
Илеус^[2]
Ренална колика^[2]
Макуларен едем^[10]
Трауматска повреда^[11]

Механизам на дејство[уреди | уреди извор]

Повеќето НСАИЛ делуваат како неселективни инхибитори на ензимот циклооксигеназа (COX), инхибирајќи ги обата изоензими циклооксигеназа-1 (COX-1) и циклооксигеназа-2 (COX-2).

Несакани ефекти[уреди | уреди извор]

Широката употреба на НСАИЛ значи дека несаканите ефекти од овие лекови се доста чести. Со употребата на НСАИЛ се зголемува ризикт за гастроинтестинални (ГИ), бубрежни и кардиоваскуларни несакани ефекти.^[12]

Гастроинтестинални[уреди | уреди извор]

Главните несакани ефекти поврзани со употребата на НСАИЛ се однесуваат на директната и индиректната иритација на гастринтестиналниот (ГИ) тракт. НСАИЛ имаат двојно дејство врз ГИ тракт: киселите молекули директно ја иритираат гастричната мукоза, и инхибицијата на COX-1 и COX-2 ги намалува нивоата на заштитни простагландини.^[12] Инхибицијата на простагландинската синтеза во ГИ тракт предизвикува зголемена секреција на желудочна киселина, намалена секреција на бикарбонати и намалена секреција на мукус.

Чести гастроинтестинални несакани ефекти вклучуваат:^[2]

Наузеа/повраќање
Диспепсија
Гастрична улцерација/крвавење^[12]^[13]
Дијареа

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ Warden SJ (April 2010). „Prophylactic Use of NSAIDs by Athletes: A Risk/Benefit Assessment“. The Physician and Sports Medicine. 38 (1): 132–138. doi:10.3810/psm.2010.04.1770. PMID 20424410. Архивирано од изворникот на 2010-11-26. Посетено на 2015-05-26.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Simone Rossi, уред. (2006). Australian medicines handbook 2006. Adelaide: Australian Medicines Handbook Pty Ltd. ISBN 0-9757919-2-3.^{[се бара страница]}
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Consumer Reports Health Best Buy Drugs (July 2013), „The Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: Treating Osteoarthritis and Pain. Comparing effectiveness, safety, and price.“ (PDF), NSAIDs, Yonkers, New York: Consumer Reports, Посетено на 12 February 2014Предлошка:Inconsistent citations
↑ Machado, Gustavo C.; Maher, Chris G.; Ferreira, Paulo H.; Day, Richard O.; Pinheiro, Marina B.; Ferreira, Manuela L. (2017-02-02). „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for spinal pain: a systematic review and meta-analysis“. Annals of the Rheumatic Diseases (англиски): annrheumdis–2016-210597. doi:10.1136/annrheumdis-2016-210597. ISSN 1468-2060. PMID 28153830.
↑ Towheed TE, Maxwell L, Judd MG, Catton M, Hochberg MC, Wells G (2006). „Acetaminophen for osteoarthritis“. Cochrane Database Syst Rev (1): CD004257. doi:10.1002/14651858.CD004257.pub2. PMID 16437479.
↑ Derry, Sheena; Conaghan, Philip; Da Silva, José António P.; Wiffen, Philip J.; Moore, R. Andrew (2016-04-22). „Topical NSAIDs for chronic musculoskeletal pain in adults“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD007400. doi:10.1002/14651858.CD007400.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27103611.
↑ Gøtzsche PC (March 1989). „Methodology and overt and hidden bias in reports of 196 double-blind trials of nonsteroidal antiinflammatory drugs in rheumatoid arthritis“. Controlled clinical trials. 10 (1): 31–56. doi:10.1016/0197-2456(89)90017-2. ISSN 0197-2456. PMID 2702836.
↑ Roelofs PD, Deyo RA, Koes BW, Scholten RJ, van Tulder MW (2008), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for low back pain“, Cochrane Database of Systematic Reviews, стр. CD000396, doi:10.1002/14651858.CD000396.pub3, PMID 18253976
↑ Pattanittum P, Turner T, Green S, Buchbinder R (2013), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) for treating lateral elbow pain in adults“, Cochrane Database of Systematic Reviews, 5, стр. CD003686, doi:10.1002/14651858.CD003686.pub2, PMID 23728646
↑ Lim, Blanche X.; Lim, Chris Hl; Lim, Dawn K.; Evans, Jennifer R.; Bunce, Catey; Wormald, Richard (2016). „Prophylactic non-steroidal anti-inflammatory drugs for the prevention of macular oedema after cataract surgery“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11: CD006683. doi:10.1002/14651858.CD006683.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27801522.
↑ Mallinson, Tom (2017). „A review of ketorolac as a prehospital analgesic“. Journal of Paramedic Practice (англиски). London: MA Healthcare. 9 (12): 522–526. Посетено на 2 June 2018.
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 Rostom A, Dube C, Wells G, Tugwell P, Welch V, Jolicoeur E, McGowan J (2002). „Prevention of NSAID-induced gastroduodenal ulcers“. Cochrane Database Syst Rev (4): CD002296. doi:10.1002/14651858.CD002296. PMID 12519573.
↑ Traversa G, Walker AM, Ippolito FM, Caffari B, Capurso L, Dezi A, Koch M, Maggini M, Alegiani SS, Raschetti R (January 1995). „Gastroduodenal toxicity of different nonsteroidal antiinflammatory drugs“. Epidemiology. 6 (1): 49–54. doi:10.1097/00001648-199501000-00010. ISSN 1044-3983. PMID 7888445.

[The_Physician_and_Sportsmedicine_2010-1] Warden SJ (April 2010). „Prophylactic Use of NSAIDs by Athletes: A Risk/Benefit Assessment“. The Physician and Sports Medicine. 38 (1): 132–138. doi:10.3810/psm.2010.04.1770. PMID 20424410. Архивирано од изворникот на 2010-11-26. Посетено на 2015-05-26.

[isbn0-9757919-2-3-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 Simone Rossi, уред. (2006). Australian medicines handbook 2006. Adelaide: Australian Medicines Handbook Pty Ltd. ISBN 0-9757919-2-3.^{[се бара страница]}

[BBDNSAIDs-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Consumer Reports Health Best Buy Drugs (July 2013), „The Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: Treating Osteoarthritis and Pain. Comparing effectiveness, safety, and price.“ (PDF), NSAIDs, Yonkers, New York: Consumer Reports, Посетено на 12 February 2014Предлошка:Inconsistent citations

[4] Machado, Gustavo C.; Maher, Chris G.; Ferreira, Paulo H.; Day, Richard O.; Pinheiro, Marina B.; Ferreira, Manuela L. (2017-02-02). „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for spinal pain: a systematic review and meta-analysis“. Annals of the Rheumatic Diseases (англиски): annrheumdis–2016-210597. doi:10.1136/annrheumdis-2016-210597. ISSN 1468-2060. PMID 28153830.

[TowheedMaxwell2006-5] Towheed TE, Maxwell L, Judd MG, Catton M, Hochberg MC, Wells G (2006). „Acetaminophen for osteoarthritis“. Cochrane Database Syst Rev (1): CD004257. doi:10.1002/14651858.CD004257.pub2. PMID 16437479.

[Derry2016-6] Derry, Sheena; Conaghan, Philip; Da Silva, José António P.; Wiffen, Philip J.; Moore, R. Andrew (2016-04-22). „Topical NSAIDs for chronic musculoskeletal pain in adults“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD007400. doi:10.1002/14651858.CD007400.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27103611.

[pmid2702836-7] Gøtzsche PC (March 1989). „Methodology and overt and hidden bias in reports of 196 double-blind trials of nonsteroidal antiinflammatory drugs in rheumatoid arthritis“. Controlled clinical trials. 10 (1): 31–56. doi:10.1016/0197-2456(89)90017-2. ISSN 0197-2456. PMID 2702836.

[8] Roelofs PD, Deyo RA, Koes BW, Scholten RJ, van Tulder MW (2008), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for low back pain“, Cochrane Database of Systematic Reviews, стр. CD000396, doi:10.1002/14651858.CD000396.pub3, PMID 18253976

[PattanittumTurner2013-9] Pattanittum P, Turner T, Green S, Buchbinder R (2013), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) for treating lateral elbow pain in adults“, Cochrane Database of Systematic Reviews, 5, стр. CD003686, doi:10.1002/14651858.CD003686.pub2, PMID 23728646

[10] Lim, Blanche X.; Lim, Chris Hl; Lim, Dawn K.; Evans, Jennifer R.; Bunce, Catey; Wormald, Richard (2016). „Prophylactic non-steroidal anti-inflammatory drugs for the prevention of macular oedema after cataract surgery“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11: CD006683. doi:10.1002/14651858.CD006683.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27801522.

[Mallinson-11] Mallinson, Tom (2017). „A review of ketorolac as a prehospital analgesic“. Journal of Paramedic Practice (англиски). London: MA Healthcare. 9 (12): 522–526. Посетено на 2 June 2018.

[RostomDube2002-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 Rostom A, Dube C, Wells G, Tugwell P, Welch V, Jolicoeur E, McGowan J (2002). „Prevention of NSAID-induced gastroduodenal ulcers“. Cochrane Database Syst Rev (4): CD002296. doi:10.1002/14651858.CD002296. PMID 12519573.

[pmid7888445-13] Traversa G, Walker AM, Ippolito FM, Caffari B, Capurso L, Dezi A, Koch M, Maggini M, Alegiani SS, Raschetti R (January 1995). „Gastroduodenal toxicity of different nonsteroidal antiinflammatory drugs“. Epidemiology. 6 (1): 49–54. doi:10.1097/00001648-199501000-00010. ISSN 1044-3983. PMID 7888445.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]