Михај Томпа

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Михали Томпа)
Михај Томпа
Михај Томпа
Роден/а28 септември 1819(1819-09-28)
Rimaszombat, Австриска Империја (денес Римавска Собота, Словачка)
Починат/а30 јули 1868(1868-07-30) (возр. 48)
Ханва, Австроунгарија (денес Ханава, Словачка)
ЗанимањеCalvinist министер
поет
ЈазикУнгарски
НационалностУнгарска
Сопруг/аЕмилија Солбос
ДецаКалман
Геза

Михај[1] Томпа (28 септември 1819 - 30 јули 1868), бил унгарски лириски поет, калвинистички министер и член на Унгарската академија на науките. Заедно со Јанош Арањ и Шандор Петефи, тие го формирале триумвиратот на младиот голем поет на унгарската народна литература од 19 век.

Животопис[уреди | уреди извор]

Студирал право и теологија во Шарошпaтак, а потоа и во Будимпешта; и по многу превратности, на возраст од триесет години го прифатил местото на протестантскиот министер во Беџе, мало село во неговата родна земја, оттука, за две години, тој се преселил во Келемер, а четири години подоцна во Хава, во округот на Боршод, каде што останал до неговата смрт.[2]

На возраст од дваесет и четири години Томпа ги објави своите први песни во Атенеум, кои наскоро му донеле висока репутација. Неговиот прв том, „Фолк-легенди и фолк-приказни“ (Népregék, népmondák), во 1846 година, постигнал голем успех, а истото може да се каже за првиот том од неговите песни во 1847 година.[2]

Учествувал во Унгарската револуција од 1848, дејствувајќи како капелан на волонтерите од неговата област и гледајќи неколку битки; но несреќното затворање на таа херојска борба го замолчило неговото поетско венче за многу време, а кога во 1852 и 1853 година се откажал од својата патриотска болка во некои маестрални алегории за состојбата на угнетената Унгарија, двапати бил уапсен од австриските власти. Тој се оженил со Емилија Жолдош во 1849 година.[2]

Откако бил пуштен на слобода, ја објавил збирката песни „Легенди на цвеќињата“ (Virágregék), колекција на песни кои покажуваат голема имагинација и љубов кон природата. Набргу по ова, тој станал угнетуван со меланхолија и ја напуштил оваа гранка на поезијата. Тој објавил три тома на проповеди, кои, според неговиот биограф, Кароj Сас, протестантски бискуп од Будимпешта, се меѓу најдобрите во унгарската литература и позитивно ќе се споредат со оние на Робертсон, Моно или Паркер. Неговите собрани поетички дела биле објавени во Будимпешта во 1870 година, а повторно и во 1885 година.[2]

Личен живот[уреди | уреди извор]

Се оженил со Емилија Жолдош со која имал два сина.[3]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Транскрипција и транслитерација на туѓите имиња“. Правопис на македонскиот јазик (II. изд.). Скопје: Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“. 2017. стр. 265. ISBN 978-608-220-042-2.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Chisholm 1911.
  3. [1]
Наведи извор