Црква „Св. Илија“ - Стар Дојран

Местоположба
Свети Илија

Поглед кон црквата
македонска православна црква
Епархија	Струмичка

Место	Стар Дојран
Општина	Дојран
Држава	Македонија
Општи податоци
Покровител	Пророк Илија
Изградба	1848
Изгорена	1916
Архитектонски опис
Површина	600 м2

Свети Пророк Илија — главната црква во Стар Дојран. Таа претставувала катедрална црква на разрушениот град Дојран.^[1]

Податотека:Sv. Ilija Dojran.jpg

Поглед кон црквата во времето кога била разрушена

Историја[уреди | уреди извор]

Црквата е изградена во 1848 година година со доброволни прилози од дојранските верници. Главен архитект бил Ѓорѓе Новаков од велешкото село Папрадиште. Требала да им служи на сите дојрански христијани, но место тоа, станала јаболко на раздорот. По самата изградба, турскиот султан со указ ја дава на користење на грчките попови, односно на грчката патријаршија. Бидејќи дојранските верници не го разбирале грчкиот јазик побарале од султанот да им ја даде на управа ним, односно богослужбата да се врши на словенски јазик. Султанот гледајќи ја желбата на 2/3 од христијанските семејства во Дојран, со посебен указ црквата ја дава на Егзархијата како бугарска црква. Бугарскиот јазик како словенски јазик бил поразбирлив и поприфатлив за верниците, но не било реткост поповите богослужбите да ги служат и на македонски јазик. Губејки ја црквата, грчката патријаршија за потребите на своите верници, западно од таа црква, преку рекичката, изградиле нова црква „Св. Ѓорѓи“ во 1911 година која меѓу народот се нарекува „Грчка црква". Духовната поделеност на дојранчани ќе живее сè до рушењето на градот за време на Првата светска војна поточно до 1916 година, кога и црквата е комплетно разрушена

Со горењето на црквата изгорел голем дел покуќнина и богатство на дојранчани. Црквата Св. Илија со својата должина од 30 метри, широчина од 20 метри и висина од 10 метри претставува вистинска архитектонска убавица на овие простори во Македонија. Со своите 600 м² внатрешен простор и на два спрата можела да собере околу 600 верници. Градителите ја удостоиле со „акустични" стомни кои се гледаат во самите ѕидови од црквата, симетрично подредени како по висина така и по должина.

Реставрација[уреди | уреди извор]

Во 2003 година започната е комплетна реконструкција на црквата со цел да се врати некогашниот сјај на истата, а и самите жители на Стар Дојран и туристите да имаат можност да посетат достоен храм.^[2] Се предвидува обновата да заврши во 2016 г., на стогодишнината од нејзиното бомбардирање.

Галерија[уреди | уреди извор]

Внатрешност на црквата пред реновирањето
Внатрешност на црквата
Внатрешност на црквата
Камбанарија на црквата
Чешма пред црквата

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.
↑ „Донација за соборниот храм во Стар Дојран“. Посетено на 2013-05-16.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Црква „Св. Илија“ - Стар Дојран на Ризницата ^?

[1] Јелена Павловска, Наташа Ниќифоровиќ и Огнен Коцевски (2011). Валентина Божиновска (уред.). Карта на верски објекти во Македонија. Менора - Скопје: Комисија за односи во верските заедници и религиозните групи. ISBN 978-608-65143-2-7.

[2] „Донација за соборниот храм во Стар Дојран“. Посетено на 2013-05-16.

[1]

[2]