Манастир Сретење (Овчар)

Манастир Сретење — манастир во Дучаловиќи, место во општина Лучани, на самиот врв на планината Овчар на 800 метри надморска височина. Според пишаните податоци, манастирот Сретење првпат се споменува во манастирот Јовање во 1571 година, а се споменува и неговото уривање во 1623 година, што го датира неговото потекло и постоење во претходниот временски период. Легендата вели дека од врвот на Овчар била фрлена круна (корона), па каде ќе паднела, таму ќе се изградела црква. Според тој настан, ридот над самиот манастир се нарекува Короњско Брдо.

Манастирот Сретење е недвижно културно наследство како споменик на културата од големо значење. Во селото Паковраќе се наоѓа метох на манастирот Сретење.

Обнова на манастирот[уреди | уреди извор]

Манастирската црква ја обновил монахот Никифор Максимовиќ, кој по обновата на манастирот Преображение, во 1818 година ја започнал обновата на манастирот Сретење, потоа биле обновени црквата, конаците, бедемите. На барање на кнезот Милош, за големи заслуги бил прогласен за архимандрит на манастирот Сретење, а подоцна бил ракоположен за епископ ужички Ниќифор Максимовиќ. Починал во 1853 година и бил погребан во црквата Сретење.

Старешини на манастирот[уреди | уреди извор]

Ана Аџиќ, игуманија на манастирот (1947—1951)
Јована Србовиќ игуманија на манастирот (1951—1975)
Минодора Шишовиќ, игуманија на манастирот (1975-2005)
Аквилина Стокиќ, игуманија на манастирот (2005—2020)
Нина Стокиќ, игуманија на манастирот (2021 — денес)

Изгледот на црквата[уреди | уреди извор]

Архитектура[уреди | уреди извор]

Манастирската црква е изградена како еднобродна градба, со длабока, петстрана олтарна апсида однадвор, плитки правоаголни хорови и припрата со скоро квадратна основа, над која била подигната камбанаријата. Засводен е во полукружна форма, со слепа купола над нартексот. Фасадната декорација е сведена на камена цокол и благо профилиран покривен корниз. Долните делови на наосот, олтарната апсида и ѕидната олтарна преграда, како и мермерната амвонска розова форма на ѕвезда со шест крака, со граница од лисја од бршлен во облик на срце, го датираат сретењскиот храм до крајот од 16 век.

Сликарство[уреди | уреди извор]

Сликарство на наосот, олтарниот простор и ѕидната олтарна преграда од 1844 година е дело на Живко Павловиќ од Пожаревац, а Никола Јанковиќ е автор на сликаната декорација на нартексот. Длабоко религиозниот Ниќифор Максимовиќ влијаел на строгоста при изборот и на иконографските и уметничките решенија и на ваквото конзервативно сликарство, со само неколку елементи на барок. На олтарната фреска е претставен свештеник на кој ангел му ги врзал рацете затоа што бил недостоен и не сакал да служи Света литургија.

Манастирскиот комплекс бил опкружен со ѕид во 1845 година. Најголем дел од конаците, како и имотот со лозје во Паковраќе, припаѓаат на времето на ужичкиот епископ.

Манастирска ризница[уреди | уреди извор]

Манастирската ризница е значајна, има евангелие, поклон од Русија, офорт што го претставува изгледот на манастирот, книги, важни икони.

Манастирска слава[уреди | уреди извор]

Манастирската слава е Сретение Господово кој се празнува на 15 февруари (2 февруари по православен календар), а славата на параклисот на Посредувањето на Пресвета Богородица на 14 октомври (1 октомври православен календар).

Светата литургија ја служат свештеномонасите на манастирот „Преображение“ секоја недела и празник во 8 часот.

Последното големо страдање на манастирот се случило во 1941 година кога манастирот бил бомбардиран од Германците. Од 1948 година, манастирот е женски.

Во портата неодамна бил изграден голем конак, на кој бил додадена капела посветена на Покровот на Пресвета Богородица.

Конзерваторско-реставраторските работи на архитектурата и ѕидното сликарство се извршени во текот на 1988 година.