Манасаровар (езеро)
| Езеро Манасаровар | |
|---|---|
 Езеро Манасаровар со планината Каилаш во заднина. | |
| Подрачје | Автономен регион Тибет, Кина |
| Сливни земји | Кина |
| Површина | 320 км2 |
| Прос. длабочина | 90 м |
Езерото Манасаровар или Манас Саровар, кое исто така локално се нарекува Мапам Јумцо (тибетски: མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ), — слатководно езеро на голема надморска височина, кое е со местоположба покрај планината Каилаш, околијата Пуранг, Автономен регион Тибет. Езерото е почитувано како свето место во четири религии: тибетска (бон, бонизам), будизмот, хиндуизмот и џаинизмот.
Етимологија
[уреди | уреди извор]Санскритскиот збор „Манасаровар“ (मानसरोवर) е комбинација од два санскритски збора; „Манас“ (मानस) што значи „ ум (во најширока смисла кој се применува на сите душевни моќи), интелект, интелигенција, разбирање, перцепција, смисол, совесност“ [1] додека „ саровара“ (सरोवर) значи „езеро или голем рибник“.[2]
Географија
[уреди | уреди извор]
Езерото Манасаровар е на 4.590 метри надморска височина, релативно висока надморска височина за големо слатководно езеро на тибетската висорамнина со главно претежно солени езера.
Езерото Манасаровар е со кружна форма со обем од 88 км. Неговата длабочина достигнува максимална длабочина од 90 м, а неговата површината е 320 км². Поврзано е со блиското езеро Ракшастал преку природниот канал Ганга Чу. Езерото Манасаровар се наоѓа во близина на изворот Сутлеџ, кој е најисточната притока на Инд. Во близина се изворите на реката Брамапутра, реката Инд, Гагара и важни притоки на Ганг.
Езерото Манасаровар се прелева во езерото Ракшастал, кое е езеро со солена вода. Кога нивото на езерото Ракшастал се изедначувало со езерото Манасаровар, овие езера се прелевале во сливот на реката Сутлеџ. Поплавените плажи околу езерото Ракшастал на 4.586 метри укажуваат дека намалениот прилив и/или зголеменото испарување се причините за оваа изгубена врска со сливот на реката Инд, а не тектонската активност.
Религиозно значење
[уреди | уреди извор]
Во хиндуизмот
[уреди | уреди извор]Според хиндуизмот, езерото прво било создадено во умот на Господ Брама, по што се манифестирало на Земјата.[3] Во хиндуизмот, езерото Манасаровар е персонификација на чистотата, а оној што пие вода од езерото по смртта ќе оди во живеалиштето на Шива. Се верува дека тој или таа се исчистени од сите свои гревови направени во текот на дури сто животи.
Како и планината Каилаш, езерото Манасаровар е место за поклонение, кое привлекува религиозни луѓе од Индија, Непал, Тибет и соседните земји. Хиндусите веруваат дека капењето во Манасаровар и пиењето од водата ги чисти сите гревови.[4] Редовно се организираат религиозни тури, особено од Индија, од кои најпозната е годишната „ Каилаш Манасаровар Јатра“. Поклонениците доаѓаат на церемонијално бањање во водите на езерото.
За езерото Манасаровар поклонениците долго време сметале дека е близу до изворите на четири големи азиски реки, Брамапутра, Гагара, Инд и Сутлеџ, дека е тоа затоа аксијална точка, која поклонениците ја посетуваат илјадници години. Регионот бил затворен за надворешни поклоненици по кинеската инвазија на Тибет; на странците не им било дозволено доаѓање помеѓу 1951 и 1980 година. По 1980-тите, повторно станал дел од индиската поклоненичка рута.
Според хиндуизмот, езерото прво било создадено во главата на Брама, по што се манифестирало на Земјата.[3] Оттука се нарекува „Манаса сароварам“, што е комбинација од санскритските зборови за „ум“ и „езеро“. За езерото исто така се претпоставува дека е летно живеалиште на птицата хамса. Бидејќи се смета за свето, хамса е важен елемент во симболиката на потконтинентот, претставува мудрост и убавина.[5]
Според хиндуистичката теологијата, постојат пет свети езера; колективно наречени Панч-Саровар; Мансаровар, Бинду Саровар, Нарајан Саровар, Пампа Саровар и Пушкар Саровар. Тие се спомнуваат и во Шримад Багавата Пурана.[6][7]
Луѓето кои припаѓаат на овој регион се нарекуваат Манасароварии. Повеќето од оние кои го следат хиндуизмот припаѓаат на племето Коли кое се нарекува Манасароварија Пателс или Мандата Пателс и тие тврдат дека нивното племе е потомок на древниот крал Мандата од династијата Сурјаванша или Икшваку. Во близина е планината наречена по него. Се нарекува Гурла Мандата и е највисок врв на Налаканкар Химала.
Во религијата Бон (тибетска)
[уреди | уреди извор]Бон религијата е исто така поврзана и со светото место на светото божество Чанг Чунг Мери. Кога Тонпа Шенраб, основачот на религијата Бон, првпат го посетил Тибет се искапил во езерото.
Во будизмот
[уреди | уреди извор]
Будистите го поврзуваат езерото со легендарното езеро Анаватапта (санскрит ; Пали Анотата) каде се верува дека Маја (мајката на Буда) го зачнала Буда. Езерото има неколку манастири на брегот, од кои најистакнатиот древен манастир Чиу, изграден е на стрмен рид, кој изгледа како да е издлабен во карпа.
Езерото е многу популарно во будистичката литература и е поврзано со многу учења и приказни. Како се известува, Буда престојувал и медитирал во близина на оваа езеро во повеќе наврати. Езерото Манасаровар исто така е предмет на медитативна тибетска традиција, „Скапоцениот камен на Тибет“. Роберт Турман медитацијата и описот на медитацијата ги направил популарна.[8]
Во џаинизмот
[уреди | уреди извор]Во џаинизмот, езерото Манасаровар е поврзано со првиот учител Тиртханкара, Ришаба. Според ѓаинистичките списи, првиот Тиртханкар, Багван Ришабдев, достигнал нирвана на планината Аштапад. Синот на Багван Ришабдев, Чакравати Бхарат, изградил дворец украсен со скапоцени камења на планината Аштапад, која се наоѓа во спокојните Хималаи.[9]
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Williams, Monier. „Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary“. faculty.washington.edu. Архивирано од изворникот на 3. 12. 2012.
mánas n. mind (in its widest sense as applied to all the mental powers), intellect, intelligence, understanding, perception, sense, conscience, will RV. &c. &c. (in phil. the internal organ or antaḥ-karaṇa of perception and cognition, the faculty or instrument through which thoughts enter or by which objects of sense affect the soul IW. 53
Проверете ги датумските вредности во:
• in this sense manas is always is always regarded as distinct from ātman and puruṣa, 'spirit or soul' and belonging only to the body, like which it is – except in the Nyāya – considered perishable|archive-date=(help) - ↑ Williams, Monier. „Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary“. faculty.washington.edu. Архивирано од изворникот на 20. 5. 2015.
sarovara ○vara n. (accord. to some also m.) a lake or large pond, any piece of water deep enough for the lotus Kāv. Pur. &c
Проверете ги датумските вредности во:|archive-date=(help) - 1 2 Charles Allen (1999). The Search for Shangri-la: A Journey into Tibetan History. стр. 10.,. Little, Brown and Company. Reprint: Abacus, London. Allen, Charles (2000). The Search for Shangri-La: A Journey into Tibetan History. Abacus. ISBN 0-349-11142-1..
- ↑ Kailash Yatra. „About Holy Manasarovar Lake – Kailash Yatra“. www.kailash-yatra.org. Архивирано од изворникот на 2. 5. 2016. Посетено на 25. 4. 2016. Проверете ги датумските вредности во:
|accessdate=, |archive-date=(help) - ↑ Eckard Schleberger, Die Indische Götterwelt. Eugen Diederich Verlag. 1997 (германски)
- ↑ „Narayan Sarovar Temple in Kutch ~ KACHCHH GUIDE“. Kutchguide.blogspot.com. 19. 12. 2010. Архивирано од изворникот на 23. 7. 2015. Посетено на 27. 7. 2015. Проверете ги датумските вредности во:
|accessdate=, |date=, |archive-date=(help) - ↑ „Kutch Visiting Places and Tourist Attraction : Kutch Guide – Gujarat“. Gujaratguideonline.com. Архивирано од изворникот на 24. 9. 2015. Посетено на 27. 7. 2015. Проверете ги датумските вредности во:
|accessdate=, |archive-date=(help) - ↑ The Jewel Tree of Tibet — Robert Thurman Архивирано на 27 ноември 2011 г.. Soundstrue.com. Retrieved on 2013-07-18.
- ↑ „'Lost' tirth of Jains traced to Himalayas – Latest News & Updates at Daily News & Analysis“. dnaindia.com. 30. 12. 2011. Архивирано од изворникот на 15. 8. 2017. Посетено на 29. 4. 2018. Проверете ги датумските вредности во:
|accessdate=, |date=, |archive-date=(help)