Прејди на содржината

Лондонска конвенција (1972)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Потписници на Лондонската конвенција

Конвенцијата за спречување на морското загадување со фрлање отпад и друга материја од 1972 година, вообичаено наречена „Лондонска конвенција“ или „ЛК '72“ — договор за контрола на загадувањето на морето и поттикнување на регионални договори како дополнување на конвенцијата. Го опфаќа намерното одлагање во морето на отпад или друга материја од пловни објекти, авиони и платформи. Не ги опфаќа испуштањата од копнени извори како што се цевките и изливите, отпадот што се создава случајно на нормалното функционирање на пловните објекти или поставувањето на материјали за други цели освен самото отстранување, доколку таквото отстранување не е спротивно на целите на конвенцијата. Тој стапил на сила во 1975 година. Од септември 2016 година, конвенцијата има 89 земји-потписнички.[1][2]

Конвенцијата била повикана од Конференцијата на Обединетите нации за човековата средина (јуни 1972 година, Стокхолм), договорот бил изготвен на Меѓувладината конференција за Конвенцијата за фрлање отпад на море (13 ноември 1972 година, Лондон) и била отворена за потпис на 29 декември 1972 година. Конвенцијата стапила на сила на 30 август 1975 година кога го ратификувале 15 држави. Според податои од 1 октомври 2001 година, конвенцијата имала 78 договорни страни. Меѓународната администрација на Конвенцијата функционира преку Консултативни состаноци што се одржуваат во седиштето на Меѓународната поморска организација (ИМО) во Лондон.

Лондонската конвенција се состои од 22 членови и три анекси. Следи пристап на „црна листа/сива листа“ за регулирање на фрлањето на океаните; Материјалите од Анекс I (црната листа) генерално не смеат да се фрлаат преку океанот (иако за одредени материјали од Анекс I фрлањето може да биде дозволено ако се присутни само како „контаминанти во трагови“ или „брзо стануваат безопасни“ и материјалите од Анекс II (сивата листа) бараат „посебна грижа “. Анекс III ги поставува општите технички фактори што треба да се земат предвид при утврдувањето на критериумите за издавање дозволи за фрлање во океани.

Главната цел на Лондонската конвенција е да се спречи неселективно одлагање во морето на отпад што може да биде одговорен за создавање опасност по здравјето на луѓето; оштетување на живите ресурси и морскиот живот; штетни удобности; или мешање со други легитимни употреби на морето. Конвенцијата од 1972 година го проширува својот опсег на „сите морски води освен внатрешните води“ на државите и забранува фрлање на одредени опасни материјали. Понатаму, потребна е претходна посебна дозвола за фрлање на голем број други идентификувани материјали и претходна општа дозвола за друг отпад или материја.[3]

Имплементација

[уреди | уреди извор]
Знак насликан со спреј над канализацијата во Колорадо Спрингс, Колорадо ги предупредува луѓето да не го загадуваат локалниот поток.

Од влегувањето во сила во 1975 година, конвенцијата обезбедува рамка за меѓународна контрола и спречување на загадувањето на морето во рамките на која договорните страни постигнале континуиран напредок во одржувањето на океаните чисти. Меѓу неговите пресвртници се забраната од 1993 година за отстранување од океаните на ниско ниво на радиоактивен отпад и резолуциите за ставање крај на фрлањето и согорувањето на индустрискиот отпад. Напорите на земјите се поддржани од постојаниот секретаријат чиј домаќин е Меѓународната поморска организација (МПО). Консултативниот состанок на договорните страни на лондонската конвенција е орган на управување и политички одлуки на конвенцијата. Потребни се совети за прашања за кои е потребна мултидисциплинарна експертиза од Заедничката група на експерти за научни аспекти за заштита на морската животна средина (GESAMP) која е составена од специјализирани експерти номинирани од ММО, ФАО, УНЕСКО, МОК, СМО, СЗО, МААЕ, ООН и УНЕП. Научна група за депонирање, која е составена од владини експерти од страните на конвенцијата, одговорни да одговорат на какви било научни барања од консултативниот состанок, вклучително и подготовка на список на опасни материи, развивање насоки за спроведување на конвенцијата и одржување свесност за влијанијата врз морските средини на влезовите од сите извори на отпад.

Конвенцијата се спроведува во САД преку Чќен I од Законот за заштита на морето, истражување и засолништа (MPRSA) кој налага дека регулативите за спроведување треба да ги применуваат обврзувачките барања до степен до кој тоа нема да го релаксира MPRSA.

Протокол од 1996 година

[уреди | уреди извор]

На 17 ноември 1996 година, на посебен состанок на договорните страни бил усвоен „Протоколот од 1996 година кон Конвенцијата за спречување на загадување на морето за фрлање отпад и други материи, 1972 година“, кој требало да ја замени Конвенцијата од 1972 година, што е предмет на ратификација. Во согласност со Агендата 21 на Самитот за планетата Земја, Протоколот од 1996 година го одразува глобалниот тренд кон мерки на претпазливост и превенција, при што страните се согласиле да преминат од контролирано расфрлање во морето на разновиден отпад создаден од копното кон интегрирани решенија и контролирано отстранување од неколку, преостанати категории на отпад или друга материја.[4]

Меѓу најважните иновации донесени со протоколот од 1996 година е кодификацијата на „пристапот на претпазливост“ и принципот „Загадувачот плаќа“. Одразувајќи ги овие принципи, протоколот отелотворува голема структурна ревизија на конвенцијата, таканаречениот пристап на „обратна листа“. Така, наместо да забрануваат фрлање на одредени (наведени) опасни материјали, земјите се обврзале да забранат фрлање отпад или друга материја што не е наведена во Анекс 1 („обратна листа“) од протоколот од 1996 година. За фрлање отпад или друга материја на овој обратен список е потребна дозвола. Земјите на протоколот дополнително се обврзиле да усвојат мерки за да обезбедат дека издавањето дозволи и условите за дозволи за фрлање супстанции од обратниот список се усогласени со Анекс 2 (Анекс за проценка на отпад) од протоколот. Супстанциите на задниот список вклучуваат извлечен материјал; тиња од отпадна вода; индустриски отпад од преработка на риба; пловни објекти и морски платформи или други вештачки структури на море; инертен, неоргански геолошки материјал; органски материјал од природно потекло; и гломазни предмети, вклучително железо, челик, бетон и слични материјали за кои загриженоста е физичкото влијание, и ограничени на оние околности каде што таквиот отпад се создава на места без алтернативи за депонирање на земјиштето. Дополнително, протоколот од 1996 година целосно ја забранува практиката на согорување на море, освен за итни случаи, и забранува извоз на отпад или друга материја до не-страни за целите на фрлање или согорување на море.

Протоколот од 1996 година ефективно го поместил опсегот на првичната лондонска конвенција на копно, поврзувајќи го со прашањата за политиката и управувањето со копното, како и со отстранувањето на морскиот отпад. Индикативни за оваа промена се елементите како што се кодификацијата на пристапот на претпазливост и воспоставувањето барања како што се „ревизија за спречување отпад“, идентификација и контрола на изворите на контаминација за одредени материјали и соработка со релевантни локални и национални агенции кои се вклучени во контролата на загадувањето. Во овој контекст, Интегрираното управување со крајбрежјето (ИУК) доаѓа како природна рамка за ефективно спроведување на целите на протоколот. Потпирајќи се на својата огромна техничка експертиза на ИУК, Националната океанска служба (НОС) треба да придонесе за создавање на потребната основа за пристапување на САД кон Протоколот од 1996 година и понатаму, за имплементација на протоколот. Преку својата меѓународна програмска канцеларија, НОС ќе придонесе и во напорите за меѓународна соработка кон исполнување на целите на Протоколот од 1996 година.

Правното толкување за зафаќање и складирање на јаглерод (ФСЈ) е неизвесно. Отпадот од подморското дно спаѓа во опсегот на договорот, кој може да ги забрани проектите ФСЈ како што е вбризгување на CO<sub id="mwSA">2</sub> во морските платформи вградени во геолошки формации под морското дно.[5]

Држави членки - (87 од 2013 година) Авганистан, Ангола, Антигва и Барбуда, Аргентина, Австралија, Азербејџан, Барбадос, Белорусија (ратификувана како Белоруска ССР), Белгија, Бенин, Боливија, Бразил, Бугарија, Канада, Зеленортските Острови, Чиле, Народна Република Кина, Демократска Република Конго, Костарика, Брегот на Слоновата Коска, Хрватска, Куба, Кипар, Данска, Доминиканска Република, Египет, Екваторијална Гвинеја, Финска, Франција, Габон, Германија, Грција, Гватемала, Хаити, Хондурас, Унгарија, Исланд, Иран, Ирска, Италија, Јамајка, Јапонија, Јордан, Кенија, Кирибати, Јужна Кореја, Либија, Луксембург, Малта, Мексико, Монако, Црна Гора, Мароко, Науру, Холандија, Нов Зеланд, Нигерија, Норвешка, Оман, Пакистан, Панама, Папуа Нова Гвинеја, Перу, Филипини, Полска, Португалија, Русија (ратификувана како Советски Сојуз), Света Луција, Свети Винсент и Гренадини, Србија (ратификувана како Србија и Црна Гора), Сејшели, Сиера Леоне, Словенија, Соломонски Острови, Јужна Африка, Шпанија, Суринам, Шведска, Швајцарија, Сирија, Танзанија, Тонга, Тунис, Украина (ратификувана како Украинска ССР), Обединетите Арапски Емирати, Обединетото Кралство, САД и Вануату.

  1. „London Convention“. International Maritime Organization. Архивирано од изворникот на 3 March 2019. Посетено на 30 September 2016.
  2. „Status of Conventions“. International Maritime Organization. Архивирано од изворникот на 14 September 2019. Посетено на 30 September 2016.
  3. „London Protocol; why is it needed?“ (PDF). International Maritime Organization. Архивирано од изворникот (PDF) на 8 May 2018. Посетено на 30 September 2016.
  4. „1996 Protocol“. International Maritime Organization. Архивирано од изворникот на 1 October 2016. Посетено на 30 September 2016.
  5. Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)