Линотопи

Координати: 40°24′N 20°53′E / 40.400° СГШ; 20.883° ИГД / 40.400; 20.883
Од Википедија — слободната енциклопедија
Линотопи
Λινοτόπι
Линотопи is located in Грција
Линотопи
Линотопи
Местоположба во областа
Линотопи во рамките на Нестрам (општина)
Линотопи
Местоположба на Линотопи во Костурскиот округ и областа Западна Македонија
Координати: 40°24′N 20°53′E / 40.400° СГШ; 20.883° ИГД / 40.400; 20.883
ЗемјаГрција
ОбластЗападна Македонија
ОкругКостурски
ОпштинаНестрам
Општ. единицаГрамошта
Надм. вис.&100000000000012300000001.230 м
Часовен појасEET (UTC+2)
 • Лете (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Линотопи или Линотоп (грчки: Λινοτόπι, Линотопи; влашки: Linatopia, Lintopia, Linotopea или Linutopia; албански: Linatopi) — поранешно село во Костурско, Егејска Македонија, на територијата на денешната општина Нестрам во областа Западна Македонија, Грција.

Географија[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓало во областа Нестрамкол, западно од Нестрам и 40 км југозападно од Костур. Лежело високо во северните пазуви на планината Грамошта во долината на Линотопска Река, притока на Бистрица.

Историја[уреди | уреди извор]

Во Отоманското Царство[уреди | уреди извор]

Фреска на Св. Димитрија од црквата „Св. Димитриј“ во Палатица, дело на зографот Никола од Линотопи
Превод на „Робинзон Крусо“, Виена, 1792 г., од „Константин Бели од Линотопи, Македонија“

Во османлиски дефтер од XќV век во Линитова по име се заведени 72 глави на семејствата.[1] Селото е споменато во Слепченскиот поменик од XVI век како Ленотωп. Во периодот меѓу XVI - XVIII век во Линотопи се развила голема уметничка школа.[2] Првото спомнување на мајстор од Линотопи е во зографскиот натпис во црквата „Св. Димитриј“ во селото Палатица.[2] Според документите на манастирот „Варлаам“ во Метеора од 1613 - 1614 г., меѓу дарителите се јавуваат осум имиња од Линотопи.[2] Во 1619 - 1620 г. селото влегло во состав на Рупишката каза.[2] Зографот Јон се спомнува во натписот на црквата „Св. Атанасиј“ во Рилево од 1627 г. Дарители од Линотопи се забележани во Забрдскиот кодик од 1692 година.[2] Во првата половина на XIX век во селото било отворено грчко училиште, каде предавал учител по името Јосиф во 1724 г.[2]

Во 1769 г. арнаутските банди го уништиле селото, заедно со соседните Грамошта, Ветерник, Пискохор, Лагор, Омотско и Загар.[3] Уништени се и соседните села Шипска и Николица. Жителите се иселиле во селата Влашка Блаца, Селица, Пепелишта, Нестрам, Клисура, Самарина, Трново и Кионат, како и во Битола, Охрид, Крушево, Магарево и Нижеполе.[2][3] Споменот за уништувањето на Линотопи и Николица е зачуван во влашките народни песни.[2]

Икона на Богородица Патеводителка од 1789 г. од Кушничкиот Манастир, дело на златарот Георги Писка од Линотопи.

Во 1812 година, по албанските прогони, во Крушево пристигнал нов бран бегалци од Линотопи.[2] Во уништеното село се населиле Албанци. Според Јон Нинеческу во 1895 г. селото било населено со 350 Власи и неколку семејства на албански муслимани.[2]

Според Николаос Схинас („Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας“) во 1886 г. Линотопи било населено со муслимани.[2] Според сознанијата на Густав Вајганд од 1889 г. селата Николица и Линотопи биле населени со неколку семејства на албански овчари.[2]

Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Линотопи имало 250 жители Албанци христијани.[4]

За време на Илинденското востание во почетокот на септември 1903 г. Линотопи било изгорено од големата чета на Васил Чакаларов.[5]

Во Грција[уреди | уреди извор]

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Според албански извори, Албанците го напуштиле селото поради зулумите на грчките банди.[6] Во 1913 г. селото било целосно напуштено.[2]

Во „Етнографија на Македонија“ издадена во 1924 година, германскиот истражувач Густав Вајганд го запишал селото како албанско на јазичната граница.[7]

Во 1928 г. Панделис Цамисис напишал дека од селото имало остатоци од 200 куќи и три цркви. Според него, жителите на Загар водат потекло од Линотопи.[2]

Личности[уреди | уреди извор]

Родени во Линотопи

По потекло од Линотопи

Поврзано[уреди | уреди извор]

Литература[уреди | уреди извор]

  • Λιάκος, Σωκράτης Ν., "Λινοτόπι", Περιοδικό Μακεδονική Ζωή, τ.69, февруари 1972 година.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Хр. Гандев - Българската народност.. - Поселения“. www.promacedonia.org. Посетено на 2023-10-05.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Σιώκης, Νικόλαος. „Το Λινοτόπι και οι ζωγράφοι του“. Архивирано од изворникот на 7 јули 2015. Посетено на 2023-10-05.
  3. 3,0 3,1 Ανάτυπον από το Λεξικογραφικόν Δελτίον, σ.52 -Τομ. ΚΕ΄, Αθήνα 2005 της Ακαδημίας Αθηνών.
  4. „Makedonija. Etnografija i statistika - 2.43“. macedonia.kroraina.com. Посетено на 2023-10-05.
  5. Освободителната борба въ Костурско (до 1904 г.). По спомени на Пандо Кляшевъ. Съобщава Л. Милетичъ. София: Материяли за историята на македонското освободително движение, Издава Македонскиятъ Наученъ Институтъ, Книга II, Печатница П. Глушковъ. 1925. стр. 134.
  6. Rrapaj, Fatos Mero (1995). Fjalori Onomastik i Epirit. Eurorilindja (албански). Tiranë: Eurorilindja. стр. 518–521.
  7. Вайганд, Густав. Етнография на Македония, т. 1, София, 1992, стр. 465-466.
  8. Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 256–257. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)
  9. Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 211. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)
  10. Τούρτα, Α (1991). Οι ναοί του Αγίου Νικολάου στη Βίτσα και του Αγίου Μηνά στο Μονοδένδρι. Προσέγγιση στο έργο των ζωγράφων από το Λινοτόπι (грчки). Αθήνα: Ταμειου Αρχαιολογικων Πορων και Απαλλοτριωσεων: Υπουργειο Πολιτισμου. стр. 38–39, 203–207. Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)
  11. Δρακοπούλου, Ευγενία (2010). Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1850), τόμος 3, Αβέρκιος - Ιωσήφ (Συμπληρώσεις-Διορθώσεις) (грчки). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. стр. 307. ISBN 978-960-7916-94-5. Архивирано од изворникот на 2021-10-29. Посетено на 2024-02-16. Занемарен непознатиот параметар |lang-hide= (help)