Либертадори

Либертадори (шпански: Libertadores, „ослободувачи“) е поим со кој колективно се именуваат главните водичи на латиноамериканските војни за независност од Шпанија од Португалија. Овој поим е во спротивно значење со конквистадорите, кои биле шпански или португалски воени и политички лица кои ја ставиле Латинска Америка по шпанска или португалска управа.^[1] За разлика од конвистадорите, либертадорите биле луѓе со европско потекло но родени во Латинска Америка. Тие биле од високата класа и често имале високо образование.

Либертадори[уреди | уреди извор]

име (раѓање–смрт)	одиграл клучна улога во независноста на	одиграл клучна улога во	наводи
Симон Боливар Simón Bolívar (1783–1830)	Колумбија, Венецуела, Еквадор, Перу, Панама и Боливија	Венецуелска војна за независност Восхитувачка кампања Патрија Боба Еквадорска војна за независност Перуанска војна за независност Боливиска војна за независност	^[2]
Хосе де Сан Мартин José de San Martín (1778–1850)	Аргентина, Чиле и Перу	Аргентинска војна за независност Преминување на Андите Чилеанска војна за независност Перуанска војна за независност	^[3]
Агустин де Итурбиде Agustín de Iturbide (1783–1824)	Мексико, Гватемала, Ел Салвадор, Хондурас, Никарагва и Костарика	Мексиканска војна за независност планирање на Игуалански план	^[4]
Мануел Белграно Manuel Belgrano (1770–1820)	Аргентина, Боливија и Парагвај	Британска инвазија на Рио де ла Плата Мајска револуција Парагвајска кампања Аргентинска војна за независност Боливиска војна за независност	^[5]
Бернардо О'Хигинс Bernardo O'Higgins (1778–1842)	Чиле и Перу	Чилеанска војна за незавиност Аргентинска војна за независност Перуанска војна за независност	^[6]^[7]
Мигел Идалго и Костилја Miguel Hidalgo y Costilla (1753–1811)	Мексико	Грито де Долорес Мексиканска војна за независност	^[8]
Хосе Марија Морелос José María Morelos (1765–1815)	Мексико	Мексиканска војна за независност го напишал Сентимјентос де а Насион	^[9]
Рамон Кастиља Ramón Castilla (1797–1867)	Перу	Перуанска војна за независност	^[10]
Андрес де Санта Крус Andrés de Santa Cruz (1792–1865)	Боливија и Перу	Боливиска војна за независност Аргентинска војна за независност Перуанска војна за независност Еквадроска војна за независност Конфедерациска војна	^[10]
Хосе Гервасио Артигас José Gervasio Artigas (1764–1850)	Уругвај	Британска инвазија на Рио де ла Плата Португалска инвазија на Банда Ориентал Португалско освојување на Банда Ориентал Аргентиснак граѓанска војна	^[10]
Томас Кокрејн Thomas Cochrane (1775–1860)	Бразил, Чиле	Француски револуционерни војни Наполеонови војни Чилеанска војна за независност Перуанска војна за независност Бразилска војна за независност	^[4]
Франсиско де Миранда Francisco de Miranda (1750–1816)	Венецуела	Американска револуционерна војна Француска револуција Венецуелска војна за независност	^[11]
Маријано Морено Mariano Moreno (1778–1811)	Аргентина	Мајска револуција Аргентинска војна за независност Парагвајска кампања	^[12]
Педро I Pedro I (1798–1834)	Бразил	Бразилска војна за независност Цисплатинска војан Либерални војни	^[13]
Антонио Хосе де Сукре Antonio José de Sucre (1795–1830)	Боливија, Перу, Еквадор, Венецуела	Венецуелска војна за независност Еквадорска војна за независност Боливиска војна за независност Перуанска војна за независност Војна помеѓу Гран Колумбија и Перу	^[14]

Литература[уреди | уреди извор]

Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3
James Higgins (editor). The Emancipation of Peru: British Eyewitness Accounts, 2014. Online at https://sites.google.com/site/jhemanperu
Marion Lansing. Liberators and Heroes of South America. Boston, L. C. Page & Co., 1940.
Irene Nicholson. The Liberators: A Study of Independence Movements in Spanish America. New York, Frederick A. Praeger, 1968.
Pigna, Felipe (2010). Libertadores de América. Buenos Aires: Planeta. ISBN 978-950-49-2420-3.

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ Pigna, p. 9
↑ Pigna, pp. 135-192
↑ Pigna, pp. 195-272
↑ ^4,0 ^4,1 Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3
↑ Pigna, p. 55-91
↑ page 429 Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3
↑ Pigna, pp. 93-133
↑ Lansing, pp. 15-39
↑ Lansing, pp. 39-59
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Lansing, p. 121
↑ Pigna, pp. 13-52
↑ Lansing, pp. 119
↑ page 511, Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3
↑ Lansing, pp. 219

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

„Сукре, Боливар и Сан Марти“ Архивирано на 15 јули 2006 г., Министерство за економија на Аргентина (шпански)

[1] Pigna, p. 9

[2] Pigna, pp. 135-192

[3] Pigna, pp. 195-272

[Harvey_in_general-4] 4,0 ^4,1 Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3

[5] Pigna, p. 55-91

[6] 429 Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3

[7] Pigna, pp. 93-133

[8] Lansing, pp. 15-39

[9] Lansing, pp. 39-59

[Lansing,_p._121-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Lansing, p. 121

[11] Pigna, pp. 13-52

[12] Lansing, pp. 119

[13] 511, Robert Harvey. Liberators: Latin America's Struggle for Independence. Woodstock, The Overlook Press, 2000. ISBN 1-58567-072-3

[14] Lansing, pp. 219

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]