Летечкиот Холанѓанец

Летечкиот Холанѓанец

Летечкиот Холанѓанец (холандски: De Vliegende Hollander, англиски: The Flying Dutchman) — легендарен едриличарски призрачен брод што не може да пристане и е осуден да плови по морињата засекогаш. Обично луѓето набљудуваат таков брод од далеку, понекогаш опкружени со светлечки ореол. Според легендата, кога Летечкиот Холанѓанец ќе се сретне со друг брод, неговиот екипаж се обидува да испрати пораки до брегот до луѓе што одамна починале. Во поморските верувања, средбата со „Летечкиот Холанѓанец“ се сметала за лош предзнак.

Потекло

Легендата раскажува дека во 1641 г., холандскиот капетан Хендрик ван дер Декен (или според некои верзии Филип ван дер Декен или Ван Стратен) се враќал од Источните Инди и на својот брод превезувал млад пар. Девојката му се допаднала на капетанот; тој го убил нејзиниот свршеник, а нејзе ѝ понудил да му стане жена. Но таа, од ужас и очај, се фрлила во морето.

Кога се обидел да го заобиколи ’Ртот на Добрата Надеж, неговиот брод бил зафатен од силна бура. Меѓу суеверните морнари настанало негодување, а кормиларот предложил да ја пречекаат непогодата во некој залив. Но капетанот го застрелал него и уште неколкумина незадоволни, па се заколнал дека ниту еден од екипажот нема да стапне на копно сѐ додека не го заобиколат ’ртот — дури и ако за тоа биде потребна вечност. Глас од небото одекнал: „Нека биде така!“. Со тоа, Ван дер Декен — познат како ужасен пцујач и богохулник — навлекол проклетство врз својот брод. Сега, бесмртен, неуништлив, но осуден никогаш да не зачекори на копно, тој е принуден да талка по океаните на светот до второто пришествие.

Меѓутоа, според некои верзии, му е дадена можност да најде мир: еднаш на секои десет години, Ван дер Декен може да се врати на копно и да побара жена што доброволно ќе прифати да му стане сопруга. Според друга верзија, постои некој волшебен збор што може да го симне проклетството и да му донесе спокој на „Летечкиот Холанѓанец“ и неговиот екипаж.

Првото печатено спомнување на „Летечкиот Холанѓанец“ се појавило во 1795 г., во книгата Патување до Ботаничкиот Залив (англ. A Voyage to Botany Bay), која му се припишува на тогаш прочуениот лондонски џепчија и измамник Џорџ Барингтон. На 11 јули 1881 г., идниот крал на Англија — Џорџ V — патувајќи со воен брод меѓу Мелбурн и Сиднеј, во својот дневник запишал дека, заедно со уште тринаесетмина од екипажот, го видел „Летечкиот Холанѓанец“.

Пиратите од Карибите

„Летечкиот Холанѓанец“ се појавува во филмот Пиратите од Карибите: Ковчегот на мртовецот. Во филмот, тој може да нурка и е вооружен со пар тројни топови. Заповедуван е од Дејви Џонс, злобен дух што може да стапне на копно само на секои десет години. „Летечкиот Холанѓанец“ се појавува и во продолжението на филмот, Пиратите од Карибите: На крајот на светот.

Надворешни врски

• Blackwood's Edinburgh Magazine, May 1821
• On the history and sightings of the Flying Dutchman
• Mainly about Wagner's possible sourcesАрхивирано на 10 мај 2015 г.
• Melodramatic Possessions: The Flying Dutchman, South Africa and the Imperial Stage ca. 1830
• The Phantom Ship by Marryat at Project Gutenberg
• USA premiere of 1841 critical edition of Wagner's The Flying Dutchman at Boston Lyric Opera, April & May 2013
• The legend of the Flying Dutchman
• "The Flying Dutchman, Harbinger of Watery Doom" article on Atlas Obscura