Претставка
|
Значење
|
Примери
|
ab-, abs-
|
од
|
абдицира (ab - од+ dicere - рече), абориџин (ab - од + origo, originis -извор), апстрактно (abs - од + trahere, tractus - влече), апсурд (ab - од + surdus - глув)
|
ad-, ac-, af-, ag-, ar-
|
до
|
адвокат (ad - до+ vocare -вика), акцент (ad -до+ canere, cantus -пее), акцептира (ad -до+ capere, captus -зема), акумулира (ad -до+ cumulare -натрупува, cumulus -натрупаност), арогантно (ad -до+ rogare, rogatus -прашува)
|
ambi-, amb-
|
околу
|
амбиент (ambiens, -entis од ambi -околу+ ire, itus -оди)
|
ante-
|
пред
|
|
circum-
|
околу
|
циркумфлекс (circum -околу+ flectere -свитка)
|
cis-
|
од оваа страна
|
|
contra-
|
против
|
контраст (contra -против + stare -стои), контрацепција (contra -против+ capere, captus -зема) контроверзија (contra -протива+ vertere, versus -врти)
|
con-, com-, co-, cor-, col-
|
со, заедно
|
концепт (con -со, заедно+ capere, captus -зема), конклава (con -со, заедно+ clavis -клуч), конференција (con -со, заедно+ ferre -носи), конгрес (con -со, заедно+ гради, gressus -чекори), колизија (co -со, заедно+ laedere -удира), колега (co -со, заедно + legare -избере), копија (co -со, заедно + ops, opis -изобилие)
|
de-
|
долу, од
|
депонија(de -долу, од+ ponere -стави), детектив (de -од+ tegere -покрива), дефицит (de -долу, од+ facere, factus -прави), дизајн (de -долу, од+ signare -означува од signum -знак)
|
dis-, di-, dif-
|
раздвојува, одвојување
|
дестилација (dis -раздвоува, одвојување+ stillare -капе од stilla капка)
|
ex-, e-, ef-
|
од
|
ерозија (e -од+ rodere -гризе), ефект (ef -од+ facere, factus -прави), експедиција (ex -од + pes, pedis -стапало, нога), емоција (e -од+ movere, motus -се движи)
|
extra-
|
вон
|
|
in-, im-, il-, ir-
|
во, во (објект)
|
инфекција (in -во + facere, factus -прави), инфаркт (in -во + farcire -полни), информација (in -во + forma -облик), индивидуалец (in -не + dividuus -делив), инспектор (in -во + spectere, spectus -гледа), инструкција (in -во + struere, structus -гради)
|
infra-
|
под
|
|
inter-, intel
|
меѓу
|
интерес (inter -меѓу + esse -е), интелигенција (inter -меѓу+ legere, lectus -избере)
|
intra-, intro-
|
внатре
|
|
juxta-
|
покрај
|
|
ob-, obs-, oc-, of-, op-
|
против, кон
|
објект (ob -против, кон+ jacere, jactus -фрла)
|
pen-
|
скоро
|
|
per-
|
низ
|
перцепција (per -низ+ capere, captus -зема), парфем (per -низ+ fumare -чади)
|
post-
|
по, зад
|
|
prae-
|
пред
|
префикс (prae -пред+ figere, fixus -прицврстува), премија (prae -пред + emere -купува), презент (prae -пред+ esse -е)
|
pro-
|
за, пред
|
процес (pro -напред+ cedere, cessus -оди), промоција (pro -напред + movere, motus -се движи), пропелер (pro -напред + pellere -турка) пропорција (pro -напред, пред+ pars, partis -дел), провизија (pro -напред+ videre, visus -гледа), провоцира (pro -напред+ vocare -вика)
|
re-, red-
|
назад, повторно
|
реакција (re -назад, повторно + agere, actus -работи, прави), рецепт (re -назад, повторно + capere, captus -зема), референдум (re -назад, повторно + ferre -носи), рефлекс (re -назад, повторно + flectere -витка), реформа (re -назад, повторно + forma -облик), реновира (re -назад, повторно + novare -обновува одnovus -нов)
|
se-, sed-
|
без, одвоено
|
селектира (se -одвоено, без+ legere, lectus -избира)
|
sub-, su-, suc-, suf-, sug-, sum-, sup-, sus-
|
под
|
субјект (sub -под + jacere, jactus -фрла), сугестија (sub -под, gestus -носи), супортира (sub -под+ portare -носи)
|
super-
|
над
|
супервизија - надгледување (super -над + videre, visus -гледа), суперлатив (super -над + ferre, latus -носи)
|
trans-, tra-
|
преку
|
трансфер (trans -преку+ ferre -носи), трансформира (trans -преку+ forma -облик), транспорт (trans -преку+ portare -носи), традиција (trans -преку+ dare, datus -дава)
|