Кралски питон
| Кралски питон | |
|---|---|
| |
| Научна класификација [ у ] | |
| Непознат таксон (попр): | Python |
| Вид: | Кралски питон |
| Научен назив | |
| Python regius (Шо, 1802) | |
| |
| Карта на распространетост на кралскиот питон | |
| Синоними | |
Кралскиот питон, познат и како топчест питон (Python regius), ― вид питон, домороден во Западна и Средна Африка, каде што живее во пасишта, грмушки и отворени шуми. Тој е наведен како незагрозен на црвената список на МСЗП поради широката распространетост. Загрозен е од лов на месо и меѓународна трговија со миленичиња.[1] Ова неотровен стегач е најмалиот на африканските питони, расте до максимална должина од 182 см.[2] Името „топчест питон“ се однесува на неговата намера да се витка во топка кога е под стрес или се плаши.[3]
Таксономија[уреди | уреди извор]
Boa regia било научното име предложено од Џорџ Шо во 1802 година за бледо шарен питон од нејасно место во Африка.[4] Родното име Python било предложено од Франсоа Мари Додин во 1803 година за неотровни дамчести змии.[5] Помеѓу 1830 и 1849 година, биле предложени неколку родни имиња за истиот зоолошки примерок опишан од Шо, вклучувајќи ги Enygrus од Јохан Георг Ваглер, Cenchris и Hertulia од Џон Едвард Греј. Греј опишал и четири примероци кои биле собрани во денешна Гамбија и биле зачувани во садови и течност.[6]
Опис[уреди | уреди извор]
Кралскиот питон е црн или темнокафеав со светло-кафеави дамки на грбот и на страните. Неговиот бел или крем стомак е расфрлан со црни ознаки. Тој е згусната змија со релативно мала глава и мазни лушпи.[3] Тој достигнува крајна должина за возрасни од 182 см. Мажјаците обично мерат од осум до десет подкаудални крлушки, а женките обично мерат од две до четири подкаудални крлушки.[7] Женките достигнуваат просечна должина од муцката до отворот од 116,2 см, 44,3 см долга вилица, 8,7 долга опашка и крајна тежина од 1,635 кг. Мажјаците се помали со просечна должина од муцка до отвор од 11,3 см, 43,6 см долга вилица, 8,6 см долга опашка и максимална тежина од 1,561 кг.[8] Двата пола имаат карлични боцки од двете страни на отворот. За време на парењето, мажјаците ги користат овие мамузи за фаќање на женки.[9] Мажјаците имаат намера да имаат поголеми боцки, а полот најдобро се одредува со рачна еверзија на машките хемипени или вметнување сонда во клоаката за да се провери присуството на превртен хемипенис.[10]
Распространетост и живеалиште[уреди | уреди извор]
Кралскиот питон е домороден во западна Потсахарска Африка од Сенегал, Мали, Гвинеја-Бисао, Гвинеја, Сиера Леоне, Либерија, Брегот на Слоновата Коска, Гана, Бенин и Нигерија преку Камерун, Чад и Централноафриканската Република до Судан и Уганда. Сака пасишта, савани и ретко пошумени области.[3]
Однесување и екологија[уреди | уреди извор]
Овој копнен вид е познат по својата одбранбена стратегија која вклучува виткање во цврста топка кога е заканет, со главата и вратот склопени во средина. Во оваа состојба, буквално може да се тркала наоколу. Поволните повлекувања вклучуваат дупки на цицачи и други подземни скривалишта, каде што тие исто така се во летен сон. Во заробеништво, тие се сметаат за добри домашни миленици, со нивната релативно мала големина и смирената природа што ги прави лесни за ракување.[3] Мажјаците имаат намера да покажуваат повеќе полувоздушно однесување, додека женките имаат намера кон копнено однесување.[11]
Исхрана[уреди | уреди извор]
Исхраната на кралскиот питон во дивината се состои претежно од мали цицачи, како што се глодачи, ровчици и птици. Младите кралски питони помалку од 70 см пленат пред сè на малите птици. Кралските питони подолги од 100 см пленат пред сè на малите цицачи. Мажјаците почесто пленуваат на птици, а женките почесто на цицачи.[11]
Размножување[уреди | уреди извор]
Женките се јајценосни и носат три до 11 прилично големи, кожести јајца.[7] Тие ги инкубираат под земја со треперење. Тие се изведуваат по 55 до 60 дена. Младите машки питони достигнуваат сексуална зрелост на 11-18 месеци, а женките на 20-36 месеци. Возраста е само еден фактор за одредување на сексуалната зрелост и можноста за размножување; тежината е втор фактор. Мажјаците се размножуваат со 600 г или повеќе, но во заробеништво често не се одгледуваат додека не тежат 800 г, иако е во заробеништво, за некои мажи се знае дека почнуваат да се размножуваат на 300-400 г. Жнките се размножуваат во дивината на тежина од 800 г. иако 1,200 г или повеќе како тежина е најчеста; во заробеништво, одгледувачите главно чекаат додека не бидат помалку од 1,500 г. Родителската грижа за јајцата завршува откако ќе се изведат, а женката го остава потомството да се грижи за себе.[10]
Во културата[уреди | уреди извор]
Кралскиот питон особено го почитуваат народот Игбо во југоисточна Нигерија, кои сметаат дека тоа е симболично за земјата, бидејќи е животно што патува толку блиску до земјата. Дури и христијаните Игбовци ги третираат кралските питони со големо внимание секогаш кога ќе наидат на еден во село или на нечиј имот; или ги пуштаат да шетаат или нежно ги соберат и ги враќаат во шума или поле далеку од куќите. Ако некој случајно биде убиен, многу заедници на игбовото земјиште сè уште градат ковчег за остатоците од змијата и прават краток погреб.[12] Во северозападна Гана, постои табу кон питоните бидејќи луѓето ги сметаат за спасител и не можат да ги повредат или да ги јадат. Според фолклорот, еден питон некогаш им помогнал да побегнат од своите непријатели, претворајќи се во трупец за да им овозможи да преминат река.[13]
Галерија[уреди | уреди извор]
-
Единка во Зоо Скопје -
Кловнест кралски питон. -
Можен примерок на банано-путерски кловнест кралски питон. -
Тигрест кралски питон. -
Пајаково-коњски шарен кралски питон, комбинација на облици од пајак и шари на коњ. -
Шампањско-путерест кралски питон, комбинација на облици на путер и шампањ.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Auliya, M.; Schmitz, A. (2010). „Python regius“. Црвен список на загрозени видови. 2010: e.T177562A7457411. doi:10.2305/IUCN.UK.2010-4.RLTS.T177562A7457411.en. Посетено на 5 maj 2021. Проверете ги датумските вредности во:
|access-date=(help) - ↑ 2,0 2,1 McDiarmid, R. W.; Campbell, J. A.; Touré, T. (1999). Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. 1. Вашингтон: Herpetologists' League. ISBN 1-893777-00-6.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Mehrtens, J. M. (1987). „Ball Python, Royal Python (Python regius)“. Living Snakes of the World in Color. Њујорк: Sterling Publishers. стр. 62–. ISBN 080696460X.
- ↑ Shaw, G. (1802). „Royal Boa“. General zoology, or Systematic natural history. Volume III, Part II. London: G. Kearsley. стр. 347–348.
- ↑ Daudin, F. M. (1803). „Python“. Histoire naturelle, générale et particulière, des reptiles. Tome 8. Paris: De l'Imprimerie de F. Dufart. стр. 384.
- ↑ Gray, J. E. (1849). „The Royal Rock Snake“. Catalogue of the specimens of snakes in the collection of the British museum. Лондон: The Trustees. стр. 90–91.
- ↑ 7,0 7,1 Barker, D. G.; Barker, T. M. (2006). Ball Pythons: The History, Natural History, Care and Breeding. Pythons of the World. 2. Boerne, TX: VPI Library. ISBN 0-9785411-0-3.
- ↑ Aubret, F.; Bonnet, X.; Harris, M.; Maumelat, S. (2005). „Sex Differences in Body Size and Ectoparasite Load in the Ball Python, Python regius“. Journal of Herpetology. 39 (2): 315–320. doi:10.1670/111-02N. JSTOR 4092910.
- ↑ Rizzo, J. M. (2014). „Captive care and husbandry of ball pythons (Python regius)“. Journal of Herpetological Medicine and Surgery. 24 (1): 48–52. doi:10.5818/1529-9651-24.1.48.
- ↑ 10,0 10,1 McCurley, K. (2005). The Complete Ball Python: A Comprehensive Guide to Care, Breeding and Genetic Mutations. ECO & Serpent's Tale Natural History Books. ISBN 978-097-131-9.
- ↑ 11,0 11,1 Luiselli, L.; Angelici, F. M. (1998). „Sexual size dimorphism and natural history traits are correlated with intersexual dietary divergence in royal pythons (Python regius) from the rainforests of southeastern Nigeria“. Italian Journal of Zoology. 65 (2): 183–185. doi:10.1080/11250009809386744.
- ↑ Hambly, W. D.; Laufer, B. (1931). „Serpent worship“. Fieldiana Anthropology. 21 (1).
- ↑ Diawuo, F.; Issifu, A. K. (2015). „Exploring the African Traditional Belief Systems in Natural Resource Conservation and Management in Ghana“. Journal of Pan African Studies. 8 (9): 115–131.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- „Python regius“. Обединет таксономски информативен систем. (англиски)
- Python regius — База на влекачи „Reptarium“ (англиски) . посет. 12 септември 2007 г Пристапено на 5 mмај 2021.
- „Ball Python Articles and Care Sheets“. rcreptiles.
- „Ball Python Care and Husbandry“. Ball Python Care Net.
- „Ball Python Care Sheet“. Архивирано од изворникот на 2012-04-25. Посетено на 2021-05-05.
- „Troubleshooting Guide for Ball Pythons“.
- „Ball Pythons as Pets“. Exotic Pets.
- „Ball Python, Python regius Care“. reptileexpert.
- „Royal Python, Python regius Care“. theroyalpython.
- „Exposure to Salmonella“. CDC.
- „Ball Python care sheet“. allanspetcenter. Архивирано од изворникот на 2019-03-28. Посетено на 2021-05-05.
- „Morphmarket Reptile Community“. Morphmarket.