Комбинирана малонска и метилмалонска ацидурија

Од Википедија — слободната енциклопедија

Комбинираната малонска и метилмалонска ацидурија (англиски: Combined malonic and methylmalonic aciduria, CMAMMA), исто така наречена комбинирана малонска и метилмалонска ацидемија, е наследна метаболичка болест која се одликува со зголемени нивоа на малонска киселина и метилмалонска киселина.[1] Некои истражувачи претпоставуваат дека CMAMMA е можеби една од најчестите форми на метилмалонска ацидемија, и веројатно една од најчестите вродени грешки на метаболизмот.[2] Поради тоа што ретко се дијагностицира, најчесто останува неоткриенa.[2][3]

Симптоми и знаци[уреди | уреди извор]

Клиничките фенотипови на CMAMMA се високо хетерогени и се движат од асимптоматски, благи до тешки симптоми.[4][5] Основната патофизиологија сè уште не е разјаснета до крај.[6] Во литературата се пријавуваат следниве симптоми:

Кога првите симптоми се појавуваат во детството, тие имаат поголема веројатност да бидат интермедиерни метаболички нарушувања, додека кај возрасните обично се невролошки симптоми.[2][5]

Причини[уреди | уреди извор]

CMAMMA може да се подели по причина на две одделни наследни нарушувања: едното е недостаток на  митохондријалниот ензим ацил-КоА синтетаза член на семејството 3, кодиран  од генот ACSF3 (OMIM #614265); другото нарушување е недостаток на малонил-КоА декарбоксилаза, кодиран од  генот MLYCD (OMIM #248360).[1][9]

Дијагноза[уреди | уреди извор]

Поради широкиот спектар на клиничките симптоми, и во голема мера провлекувајќи се низ скрининг програмите на новороденчиња, се смета дека CMAMMA е недоволно препознаена состојба.[1][7]

Скрининг програми за новороденчиња[уреди | уреди извор]

Бидејќи CMAMMA поради ACSF3 не резултира со акумулација на метилмалонил-КоА, малoнил-КоА или пропионил-КоА, ниту пак се забележани абнормалности во профилот на ацилкарнитин, CMAMMA не се открива со стандардните скрининг програми на новороденчињата базирани на крв.[2][5][7]

Посебен случај е провинцијата Квебек, која, покрај тестот на крвта, исто така ја проверува урината на 21-виот ден по раѓањето со Квебекската неонатална скрининг програма за проверка на крв и урина. Ова ја прави провинцијата Квебек интересна за истражување на CMAMMA, бидејќи претставува единствена кохорта на пациенти во светот без пристрасност за избор.[7]

Сооднос на малонска киселина со метилмалонска киселина[уреди | уреди извор]

Со пресметување на соодносот на малонска киселина/метилмалонска киселина во плазмата, CMAMMA може јасно да се разликува од класичната метилмалонска ацидемија. Ова е точно, како за лицата кои одговараат со витамин Б12, така и за оние кои не одговараат со витамин Б12 во метилмалонската ацидемија. Употребата на вредности на малонска киселина и вредности на метилмалонска киселина од урината не е погодна за пресметување на овој сооднос.[1]

Во CMAMMA поради ACSF3, нивото на метилмалонска киселина го надминува она на малонската киселина. Наспроти тоа, тоа е вистинита за CMAMMA поради недостаток на малонил-КоА декарбоксилаза.[7][8]

Генетско тестирање[уреди | уреди извор]

CMAMMA може да се дијагностицира со анализа на гените ACSF3 и MLYCD. Продолжениот скрининг на носителот во текот на третманот на плодноста, исто така, може да ги идентификува носителите на мутации во генот ACSF3.[10]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 de Sain-van der Velden, Monique G. M.; van der Ham, Maria; Jans, Judith J.; Visser, Gepke; Prinsen, Hubertus C. M. T.; Verhoeven-Duif, Nanda M.; van Gassen, Koen L. I.; van Hasselt, Peter M. (2016). Morava, Eva; Baumgartner, Matthias; Patterson, Marc; Rahman, Shamima; Zschocke, Johannes; Peters, Verena (уред.). A New Approach for Fast Metabolic Diagnostics in CMAMMA. 30. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg. стр. 15–22. doi:10.1007/8904_2016_531. ISBN 978-3-662-53680-3. PMC 5110436. PMID 26915364.CS1-одржување: PMC-формат (link)
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 NIH Intramural Sequencing Center Group; Sloan, Jennifer L; Johnston, Jennifer J; Manoli, Irini; Chandler, Randy J; Krause, Caitlin; Carrillo-Carrasco, Nuria; Chandrasekaran, Suma D; Sysol, Justin R (2011-09). „Exome sequencing identifies ACSF3 as a cause of combined malonic and methylmalonic aciduria“. Nature Genetics (англиски). 43 (9): 883–886. doi:10.1038/ng.908. ISSN 1061-4036. PMC 3163731. PMID 21841779. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)CS1-одржување: PMC-формат (link)
  3. ↑ Sniderman, Lisa C.; Lambert, Marie; Giguère, Robert; Auray-Blais, Christiane; Lemieux, Bernard; Laframboise, Rachel; Rosenblatt, David S.; Treacy, Eileen P. (1999-06). „Outcome of individuals with low-moderate methylmalonic aciduria detected through a neonatal screening program“. The Journal of Pediatrics (англиски). 134 (6): 675–680. doi:10.1016/S0022-3476(99)70280-5. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Wang, Ping; Shu, Jianbo; Gu, Chunyu; Yu, Xiaoli; Zheng, Jie; Zhang, Chunhua; Cai, Chunquan (2021-11-25). „Combined Malonic and Methylmalonic Aciduria Due to ACSF3 Variants Results in Benign Clinical Course in Three Chinese Patients“. Frontiers in Pediatrics. 9: 751895. doi:10.3389/fped.2021.751895. ISSN 2296-2360. PMC PMC8658908 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 34900860 Проверете ја вредноста |pmid= (help).CS1-одржување: PMC-формат (link)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Alfares, A.; Nunez, L. D.; Al-Thihli, K.; Mitchell, J.; Melancon, S.; Anastasio, N.; Ha, K. C. H.; Majewski, J.; Rosenblatt, D. S. (2011-09-01). „Combined malonic and methylmalonic aciduria: exome sequencing reveals mutations in the ACSF3 gene in patients with a non-classic phenotype“. Journal of Medical Genetics (англиски). 48 (9): 602–605. doi:10.1136/jmedgenet-2011-100230. ISSN 0022-2593.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Wehbe, Zeinab; Behringer, Sidney; Alatibi, Khaled; Watkins, David; Rosenblatt, David; Spiekerkoetter, Ute; Tucci, Sara (2019-11). „The emerging role of the mitochondrial fatty-acid synthase (mtFASII) in the regulation of energy metabolism“. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Molecular and Cell Biology of Lipids (англиски). 1864 (11): 1629–1643. doi:10.1016/j.bbalip.2019.07.012. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Levtova, Alina; Waters, Paula J.; Buhas, Daniela; Lévesque, Sébastien; Auray‐Blais, Christiane; Clarke, Joe T.R.; Laframboise, Rachel; Maranda, Bruno; Mitchell, Grant A. (2019-01). „Combined malonic and methylmalonic aciduria due to ACSF3 mutations: Benign clinical course in an unselected cohort“. Journal of Inherited Metabolic Disease (англиски). 42 (1): 107–116. doi:10.1002/jimd.12032. ISSN 0141-8955. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 Gregg, A. R.; Warman, A. W.; Thorburn, D. R.; O'Brien, W. E. (1998-06). „Combined malonic and methylmalonic aciduria with normal malonyl-coenzyme A decarboxylase activity: A case supporting multiple aetiologies“. Journal of Inherited Metabolic Disease (англиски). 21 (4): 382–390. doi:10.1023/A:1005302607897. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  9. ↑ Witkowski, Andrzej; Thweatt, Jennifer; Smith, Stuart (2011-09). „Mammalian ACSF3 Protein Is a Malonyl-CoA Synthetase That Supplies the Chain Extender Units for Mitochondrial Fatty Acid Synthesis“. Journal of Biological Chemistry (англиски). 286 (39): 33729–33736. doi:10.1074/jbc.M111.291591. PMC 3190830. PMID 21846720. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)CS1-одржување: PMC-формат (link)
  10. ↑ Gabriel, Marie Cosette; Rice, Stephanie M.; Sloan, Jennifer L.; Mossayebi, Matthew H.; Venditti, Charles P.; Al‐Kouatly, Huda B. (2021-04). „Considerations of expanded carrier screening: Lessons learned from combined malonic and methylmalonic aciduria“. Molecular Genetics & Genomic Medicine (англиски). 9 (4). doi:10.1002/mgg3.1621. ISSN 2324-9269. PMC PMC8123733 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 33625768 Проверете ја вредноста |pmid= (help). Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)CS1-одржување: PMC-формат (link)
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Комбинирана_малонска_и_метилмалонска_ацидурија&oldid=5009003“