Клеопатра (алхемичарка)
| Клеопатра | |
|---|---|
 Имагинативен приказ на алхемичарката Клеопатра од Милиусовата „Basilica philosophica“ од 1618 година „Печати на филозофите“ | |
| Роден(а) | ок. 3 век |
| Период | Античка филозофија |
| Подрачје | Западна филозофија |
Претежна дејност | Алхемија |
Значајни идеи | Алембик |
Влијанија од
| |
Клеопатра Алхемичарката (грчки : Κλεοπατρα; околу 3 век н. е.) — грчка алхемичарка, писателка и филозофка. Таа вршела опити со практична алхемија и наводно била една од четирите алхемичарки кои можеле да го создадат каменот на мудроста. Некои писатели ја сметаат за пронаоѓач на алембикот, уред за дестилација.[1]
Се чини дека алхемичарката Клеопатра била активна во Александрија во 3 или 4 век од новата ера. Поврзана е со школата за алхемија претставена од Марија Еврејката и Комарија. Овие алхемичарки користеле сложени уреди за дестилација и сублимација.
Идентитет и погрешни називи
[уреди | уреди извор]Клеопатра е псевдоним за непознат автор или група автори. Таа не е истата личност како Клеопатра VII. Меѓутоа, во некои подоцнежни дела таа се нарекува Клеопатра, кралица на Египет.[2] Еден пример за ова може да се најде во Basilica Philosophica на Јохан Даниел Милиус (1618), каде што нејзиниот печат е прикажан со мотото: „Божественото е скриено од луѓето со мудроста Господова“. Таа е поврзана и со лекарката Клеопатра. Двете наводно живееле во исто време и се вели дека имаат слични стилови во нивното пишување, и двете имаат величествени слики.[3]
Придонеси за алхемијата
[уреди | уреди извор]Употребата на слики на Клеопатра го одразува зачнувањето и раѓањето, обновувањето и трансформацијата на животот.
Зачувани се три алхемиски текстови поврзани со Клеопатра. Текстот со наслов Дијалог на Клеопатра и филозофот постои, но не може да ѝ се припише. Џек Линдзи го нарекува овој дискурс „најимагинативниот и длабоко емотивниот документ што го оставил алхемичар“.[2]
- Εκ των Κλεοπατρας περι μετρων και σταθμων. („За тегови и мерки“)
- Χρυσοποιια Κλεοπατρας („Клеопатриното создавање злато“)
- Διαλογος φιλοσοφων και Κλεοπατρας (Дијалог на филозофот и Клеопатра)
Клеопатра е најпозната по нејзината Хрисопеја на Клеопатра (грчки: Χρυσοποιία Κλεοπάτρας), документ од еден лист кој содржи само симболи, цртежи и натписи (на сликата подолу). За прв пат е пронајден на еден лист во ракопис од десеттиот до единаесеттиот век во Biblioteca Marciana, во Венеција.[4] Подоцнежна копија може да се најде на Лајденскиот универзитет, кој се наоѓа во Холандија.[3] Хрисопеја во превод значи „правење злато“.[3]
Клеопатрината Хрисопеја
[уреди | уреди извор]Клеопатра е најпозната по Хрисопеја на Клеопатра (грчки: Χρυσοποιία Κλεοπάτρας), документ од еден лист кој содржи само симболи, цртежи и натписи (на сликата подолу). За прв пат е пронајден на еден лист во ракопис од десеттиот до единаесеттиот век во Biblioteca Marciana, во Венеција.[4] Подоцнежна копија може да се најде на Лајденскиот универзитет, кој се наоѓа во Холандија.[3] Хрисопеја во превод значи „правење злато“.[3]
Едната слика е цртеж на змија која ја јаде сопствената опашка како симбол на вечното враќање, наречена Уробор: „змијата што се свива со опашката во устата (се јаде самата себе) е очигледен амблем на единството на космосот, вечноста, каде што почетокот е крај, а крајот е почеток“.[2] Исто така, на Хрисопеја има натпис во двоен прстен кој го опишува Уробор:
Има една Змија која го има својот отров според два состави, а Едната е Сè и преку неа е Сè, и по неа е Сè, а ако немате Сè, Сè е Ништо.
Внатре во прстенот со натписот има и симболи за злато, сребро и жива. Покрај тоа, постојат цртежи на „дибикос“ (грчки: διβικός) и инструмент сличен на керотакс (грчки: κηροτακίς или κυροτακις), двата алхемиски уреди. Друг нејзин симбол е ѕвезда со осум крака. Се верува дека цртежите на овие ѕвездени симболи и облиците на полумесечина над нив се сликовен приказ на трансформацијата на оловото во сребро.[3]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ El Daly, Okasha (January 2013). Egyptology: The Missing Millennium, Ancient Egypt in Medieval Arabic Writings. London: University College London Press.
- 1 2 3 Lindsay, Jack (1970). The Origins of Alchemy in Graeco-Roman Egypt. New York: Barnes and Noble.
- 1 2 3 4 5 6 Offereins, Marianne; Renate Strohmeier (7 March 2011). Apotheker, Jan; Sarkadi, Livia Simon (уред.). European Women in Chemistry. Wiley-VCH GmbH & Co. KGaA. стр. 5, 6. ISBN 978-3-527-32956-4.
- 1 2 Berthelot, Marcillien (1887). Collection des ancien alchimistes grec. Tome 1. Paris: Steinheil. стр. 128.
Литература
[уреди | уреди извор]- Apotheker, Jan & Sarkadi, Livia Simon. European Women in Chemistry Wiley-VCH GmbH & Co. KGaA (2011)
- Klossowski de la Rola, Stanislas. The Golden Game: Alchemical Engravings of the Seventeenth Century Thames & Hudson. (1997)
- Lindsay. Jack. The Origins of Alchemy in Graeco-Roman Egypt Barnes and Noble NY. (1970)
- Mitter, Swasti & Rowbotham, Sheila. Women Encounter Technology: Changing Patterns of Employment in the Third World. Routledge (2003)
- Patai, Raphael. The Jewish Alchemists: A History and Source Book Princeton University Press. (1995)
- Stanton J. Linden. The alchemy reader: from Hermes Trismegistus to Isaac Newton Cambridge University Press. (2003)
- Uglow, Jennifer S. The Macmillan dictionary of women's biography Macmillan. (1982)