Китова коска

Китова коска — роговидни плочи кај беззабите китови што висат од непцето на устата и служат за филтрирање на главната храна на овие цицачи — планктонот.
Еволуција
[уреди | уреди извор]Најстарите скаменетости на китова коска се стари околу 15 милиони години бидејќи китовата коска не се скаменува добро, но научниците мислат дека се појавила многу порано. Скаменостите покажуваат промени во черепите на древните китови што укажуваат на тоа дека китовата коска се развила пред ова, како коскена структура во горната вилица и лабави коски во долната вилица. Се верува дека китовата коска се развила пред околу 30 милиони години, веројатно од тврда, гумена горна вилица слична на онаа што е пронајдена кај белоперковата морска свиња. Развојот на китовите плочи најверојатно започнал во раниот период олигоцен, кога Антарктикот се одвоил од Гондвана. Ова предизвикало промени во океанските струи, создавајќи средини што поддржуваат повеќе живот во океаните, што можеби им помогнало на беззабите китови да напредуваат.[1][2]
Примена од луѓе
[уреди | уреди извор]Претходно, пред ширењето на пластиката, китовите коски биле едни од највредните производи на китоловството.[3] Приходите на Американците од крајбрежниот китолов крај бреговите на Алјаска само од 1868 г. до 1890 г. изнесуваат над 22 милиони златни рубљи. Една китова коска била добиена за 16.500.000 рубљи, што ја надминало целата сума потрошена од Американците за придобивањето на Алјаска, а во 1897 г. една фунта китова коска чинела 4 долари на пазарите во Сан Франциско.[4]
Китовата коска се користи за разни занаети; влакната од китовите коски се користат за полнење на мебел и душеци, а од китовата коска се прават четки и слично. Од тенки ленти од китова коска се плетат седишта за столици, мрежи за кревети, се правеле каросерии, прозорски решетки за продавници и магацини. Китовите коски, исечени на тенки влакна, се користеле за правење сита и решета. Влакната од китовите коски се користеле и за изработка на перики и пердуви за шлемови на војници.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Marx, Felix G. (19 February 2010). „Climate, critters and cetaceans: cenozoic drivers of the evolution of modern whales“ (PDF). Science. 327 (5968): 993–996. Bibcode:2010Sci...327..993M. doi:10.1126/science.1185581. PMID 20167785. S2CID 21797084.
- ↑ Fitzgerald, Erich M.G. (15 August 2006). „A bizarre new toothed mysticete (Cetacea) from Australia and the early evolution of baleen whales“. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 273 (1604): 2955–2963. doi:10.1098/rspb.2006.3664. PMC 1639514. PMID 17015308.
- ↑ „Продукты китобойного промысла“. www.internevod.com. Архивирано од изворникот на 2018-11-06. Посетено на 2018-11-06. Занемарен непознатиот параметар
|deadlink=
(се препорачува|url-status=
) (help) - ↑ Зенкович Б. А. „Вокруг света за китами. Глава 19“. www.sivatherium.narod.ru. Архивирано од изворникот на 2018-11-06. Посетено на 2018-11-06. Занемарен непознатиот параметар
|deadlink=
(се препорачува|url-status=
) (help)
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]![]() |
„Китова коска“ на Ризницата ? |
. Нова меѓународна енциклопедија. 1905.