Калпа (веданга)
Калпа (санскрит: कल्प) значи „правилно, точно“ и е една од шесте дисциплини на веданга, или помошна наука поврзана со Ведите - списите на хиндуизмот.[1] Ова поле на студии е насочено кон процедурите и церемониите поврзани со ведскиот ритуален обред.[2][1]
Главните текстови на „Калпа веданга“ се нарекуваат „Калпа Сутрас“ во хиндуизмот.[3] Обемот на овие текстови вклучува ведски ритуали, обреди на пасивни ритуали поврзани со големи животни настани како што се раѓање, свадба и смрт во семејството, како и лично однесување и соодветни должности во животот на една личност.[4] Повеќето текстови на Калпасутра доживеале интерполација, промени и последователни расипувања во текот на нивната историја, а помошниот Апастамба Калпасутра на Јаџурведата може да биде најдобриот зачуван текст во овој жанр.[5]
Калпа Сутрас се наоѓаат и во други индиски традиции, како што е Џаинизмот.[6]
Потекло на поимот[уреди | уреди извор]
Калпа е санскритски збор што значи „правилен, точен, способен, свет пропис“, а исто така се однесува на едно од шесте полиња на студии на Ведангата.[7] Во контекст на Венданга, германскиот индолог Макс Милер го преведува како „Церемонијалот“.[8]
Зборот е широко користен во други контексти, како што се „космичко време“ (еден ден за Брама, 4,32 милијарди човечки години),[9] како и за прописи или процедури кои се „соодветни, погодни“ во медицината или друга професија.[7]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 James Lochtefeld (2002), "Kalpa" in The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Том 1: A-M, Rosen Publishing, ISBN 0-8239-2287-1, страница 339
- ↑ Kim Plofker 2009.
- ↑ Maurice Winternitz 1963.
- ↑ Wendy Doniger (1999). Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions. Merriam-Webster. стр. 629. ISBN 978-0-87779-044-0.
- ↑ Patrick Olivelle (1999). The Dharmasutras: The Law Codes of Ancient India. Oxford University Press. стр. xxv-xxviii with footnotes. ISBN 978-0-19-160604-5.
- ↑ Moriz Winternitz (1988). A History of Indian Literature: Buddhist literature and Jaina literature. Motilal Banarsidass (Reprint). стр. 412–413, 444–446. ISBN 978-81-208-0265-0.
- ↑ 7,0 7,1 Monier Monier-Williams (1923). A Sanskrit-English Dictionary. Oxford University Press. стр. 212–213.
- ↑ Friedrich Max Müller (1860). A History of Ancient Sanskrit Literature. Williams and Norgate. стр. 169–170.
- ↑ James Lochtefeld (2002), "Kalpa" in The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Том 1: A-M, Rosen Publishing, ISBN 0-8239-2287-1, страница 338
Библиографија[уреди | уреди извор]
- Kim Plofker (2009). Mathematics in India. Princeton University Press. ISBN 0-691-12067-6.
- Maurice Winternitz (1963). History of Indian Literature, Volume 1. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0056-4.