Калиман I Асен

Од Википедија — слободната енциклопедија
Калиман І Асен
Бугарски цар
На престол1241–1246
ПретходникИван Асен II
НаследникМихаил II Асен
Роден(а)1234
Починал(а)август/септември 1246
ТаткоИван Асен II
МајкаАна Марија Унгарска

Калиман Асен I, исто така познат како Коломан Асен I (1234-август/септември 1246) - цар на Бугарија од 1241 до 1246 година. Тој бил син на Иван Асен II и Ана Марија Унгарска. Имал само седум години кога го наследил својот татко во 1241 година. Во следните години, Монголците ја нападнале Бугарија и наметнале годишен данок на земјата. Можеби бил отруен, според современите гласини за неговата смрт.

Ран живот[уреди | уреди извор]

Калиман бил син на Иван Асен II и Ана Марија Унгарска.[1] Роден бил во 1234 година.[2] Неговата мајка починала пред 1237 година, кога неговиот татко-вдовец се оженил со Ирина Комнина Дука.[3][4] Иван Асен исто така починал во првата половина на 1241 година.[1]

Владеење[уреди | уреди извор]

Калиман имал само седум години кога го наследил својот татко.[5][6] Иако ниеден првостепен извор не дава информации за власта на земјата за време на владеењето на малолетникот владетел, со Бугарија очигледно владееле еден или повеќе регенти.[5][6] Историчарот Александру Мадгеару предложува дека братот на Иван Асен, Александар, бил најверојатно единствениот регент за Калиман;[6] други изучители велат дека бил основан регентен совет под раководство на патријархот Јоаким I.[7] Бугарија, Латинското Царство и Никејската Империја потпишале примирје за две години непосредно по вознесувањето на Калиман Асен.[1]

Двајца современи духовници, Роџер Торемаџорски и Тома Архиѓакон, забележале дека Кадан (син на Огедеј, Големиот кан на Монголците) упаднал во Бугарија во март 1242 година.[6] Тома исто така споменал дека Кадан и Бату Кан „решиле да ги соберат нивните воени сили“[8] во Бугарија.[6] Повеќе од 60 години подоцна, Рашид-ал-Дин Хамадани исто така знаел дека „по многу борби“ Кадан зазел два града во „Улакут“[9] (или Бугарија).[2] Археолошките докази покажуваат дека најмалку десетина бугарски тврдини (вклучително и Трново, Преслав и Исакеја) биле уништени за време на инвазијата на Монголците.[10] Иако земјата не била окупирана, Бугарите потоа требало да им оддадат придонеси на Монголците.[11][12]

Папата Инокентиј IV го свикал Лионскиот синод да воспостави коалиција против Монголците во 1245 година.[13] Тој исто така испратил писмо до Калиман, во кое го повикувал Бугарската православна црква во целосна заедница со Светата столица и да испрати делегати во Лион.[14] Калиман имал само дванаесет години кога починал во август или септември 1246 година.[13] Современиот римски (ромејски) историчар Ѓорѓи Акрополит забележал дека се шират контрадикторни гласини за смртта на Калиман.[13] Некои рекле дека „тој подлегнал на природна болест“; други тврделе дека „тој бил убиен од нацрт тајно подготвен да ја предизвика неговата смрт од оние кои биле на спротивно мислење“.[15][13] Патријархот Висарион исто така починал во септември 1246 година. Мадгеару вели дека оваа случајност имплицира дека и двајцата биле убиени од страна на оние кои се спротивставиле на црковниот сојуз.[13] Според повелбата од 14 век, Калиман Асан бил владетел на „Молдо-Влашка“ (или Молдавија), но документот е доцен фалсификат.[16] Северната граница на Бугарија не се проширила над Долен Дунав.[16]

Почести[уреди | уреди извор]

Калимановиот Остров на Антарктикот го носи името на царот Калиман Асен I.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Madgearu 2016, стр. 225.
  2. ↑ 2,0 2,1 Madgearu 2016.
  3. ↑ Fine 1994.
  4. ↑ Madgearu 2016, стр. 221.
  5. ↑ 5,0 5,1 Fine 1994, стр. 154.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Madgearu 2016, стр. 228.
  7. ↑ Андреев (Andreev), Лазаров (Lazarov) & Павлов (Pavlov) 2012, стр. 318.
  8. ↑ Archdeacon Thomas of Split: History of the Bishops of Salona and Split (ch. 39.), стр. 303.
  9. ↑ The Successors of Genghis Khan (ch. 1.), стр. 71.
  10. ↑ Madgearu 2016, стр. 231.
  11. ↑ Fine 1994, стр. 155.
  12. ↑ Madgearu 2016, стр. 233.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Madgearu 2016, стр. 236.
  14. ↑ Madgearu 2016, стр. 235.
  15. ↑ Ѓорѓи Акрополит: Историјата (ch. 43.), стр. 225.
  16. ↑ 16,0 16,1 Madgearu 2016, стр. 208.

Извори[уреди | уреди извор]

Првостепени извори[уреди | уреди извор]

  • Archdeacon Thomas of Split: History of the Bishops of Salona and Split (превод: Тома Архиѓакон Сплитски: Историјата на епископите на Салона и Сплит). (Latin text by Olga Perić, edited, translated and annotated by Damir Karbić, Mirjana Matijević Sokol and James Ross Sweeney) (2006). CEU Press. ISBN 963-7326-59-6.
  • George Akropolites: The History (превод: Ѓорѓи Акрополит: Историјата). (Translated with and Introduction and Commentary by Ruth Macrides) (2007). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921067-1.
  • The Successors of Genghis Khan (превод: Наследниците на Џингис Кан). (Translated from the Persian of Rashīd Al-Dīn by John Andrew Boyle) (1971). Columbia University Press. ISBN 0-231-03351-6.

Второстепени извори[уреди | уреди извор]

  • Андреев, Йордан (Јордан); Лазаров, Иван; Павлов, Пламен (2012). Кой кой е в средновековна България [Кој е кој во Средновековна Бугарија] (бугарски). Изток Запад (Исток Запад). ISBN 978-619-152-012-1.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Fine, John V. A. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.CS1-одржување: ref=harv (link)
  • Madgearu, Alexandru (2016). The Asanids: The Political and Military History of the Second Bulgarian Empire, 1185–1280. BRILL. ISBN 978-9-004-32501-2.CS1-одржување: ref=harv (link)
Калиман I Асен
Роден(а): 1234 Починал(а): август/октомври 1246
Владејачки титули
Претходник
Иван Асен II 		Бугарски цар
1241–1246 		Наследник
Михаил II Асен
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Калиман_I_Асен&oldid=4660225“