Прејди на содржината

Калдераши

Од Википедија — слободната енциклопедија
Традиционална разнобојна носија на калдерашки жени која сè уште се носи денес

Калдерашите се подгрупа на Ромите. Тие биле традиционално ковачи и металопреработувачи и зборуваат голем број ромски дијалекти групирани под терминот калдерашки ромски дијалекти, подгрупа на влашки ромски јазици.

Потекло на поимот

[уреди | уреди извор]

Името Калдераши (на ромски, романски, унгарски, калдараши на бугарски, (котлари) на украински и (келдерари) на руски) е изведено од латинскиот збор (се однесува на романски „котел, кофа, канта“, новогрчки (кардари) и англиски), всушност го опишува нивниот еснаф како котларски.[1] Многу Роми и народи кои живеат низ цела Европа го носат презимето „Калдараш“, поврзувајќи ги своите корени со оваа ромска подгрупа.[2] На годишниот цигански фестивал во Сан Себастијан, Баскија, Шпанија, се одвива парадата Калдерерос секоја година на 2 февруари.

Распространетост

[уреди | уреди извор]

Околу 200.000 Калдераши живеат во Романија. Тие се населиле низ цела Украина, движејќи се од Бесарабија кон север и исток.

Поради индустријализацијата, металуршката индустрија веќе не е толку профитабилна, така што Калдерашите го прошириле опсегот на нивните извори на приходи. Сепак тие често остануваат во металуршкиот сектор.

Традиционалната калдерашка облека е една од најпознатите ромски традиционални облеки, која сè уште се носи денес. Тие честопати се венчаат многу млади (15-20 години, во последните 20 години во Русија од 12 до 18 годишна восраст) и имаат многу строги хигиенски практики.

Истакнати Калдераши

[уреди | уреди извор]
  • Марија Михаи Луминица, писателка
  • Емил Деметер, писател
  • Надежда Деметер, активистка, етнограф
  • Олга Деметер-Чарскаја, глумица, пејачка, поетеса, писателка
  • Роман Деметер, поет
  • Владислав Деметер, новинар, активист, диригент
  • Роналд Ли, канадски писател
  • Јошија Калдераш, верски водач
  • Матео Максимов, римо-француски писател
  • Антон Пан, романски писател, музичар (од Влашка)
  • Олег Петрович (Мурша Сапорони), писател
  • Дафина Савиќ, директорка на Романипе
  • Катарина Таикон, шведска ромска авторка на книги за деца
  • Роса Таикон, сестра на Катарина, шведска ромска златарка
  1. „ROMANI Project - Manchester“. Romani.humanities.manchester.ac.uk. Архивирано од изворникот на 2010-01-06. Посетено на 15 December 2017.
  2. "Gypsies" in the United States“. Smithsonianeducation.org. Посетено на 15 December 2017.

Литература

[уреди | уреди извор]