КБ Прво пензиско друштво

Од Википедија — слободната енциклопедија

КБ Прво пензиско друштво АД Скопје — македонско трговско друштво за управување со пензиски фондови. Друштвото е основано во 2005 година од страна на Комерцијална банка АД Скопје и Прва покојнинска дружба (сега Prva Group plc) од Љубљана, Словенија.

Организација и менаџмент на КБ Прво пензиско друштво[уреди | уреди извор]

КБ прво пензиско друштво произлегло како дел од реформите во пензискиот систем во Република Македонија. Тоа било оновано во 2005 година од страна на Комерцијална банка АД Скопје и Прва покојнинска дружба од Љубљана. Друштвото е организирано како акционерско друштво чии сопственици се неговите основачи.

Менаџерска структура[уреди | уреди извор]

Генерален директор на КБ Прво пензиско друштво е Јанко Тренкоски.[1]

Цели на КБ Прво пензиско друштво[уреди | уреди извор]

Целта на КБ прво пензиско друштво е да ги заштити интересите на членовите на фондовите, да овозможи сигурност на нивните средства и да создадат профит со соодветно инвестирање на прибраните придонеси. Работејќи на остварување на својата цел, КБ прво пензиско друштво, на своите членови на Фондовите им нуди:

  • СИГУРНОСТ – работејќи согласно строгите законски одреби и под контрола од страна на институциите кои се инволвирани во реформираниот пензиски систем (Агенција за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување и банката чувар),
  • СТАБИЛНОСТ - КБ прво пензиско друштво произлегува од партнерството на две моќни и угледни финансиски институции - Комерцијална банка АД Скопје и Prva Group plc[2], кои се одликуваат со голема банкарска традиција и искуство во управување со пензиски фондови,
  • СПЕЦИЈАЛИЗИРАНОСТ ВО РАБОТЕЊЕТО – со друштвото раководат искусни и стручни лица, а негова основна дејност е управување со пензиски фондови,
  • ОРГАНИЗИРАНОСТ И ДОСТАПНОСТ – друштвото располага со широко распространета мрежа на обучени агенти,
  • ТРАНСПАРЕНТНОСТ ВО РАБОТЕЊЕТО – друштвото е отворено за комуникација и достапно за членовите кои во секое време имаат увид во своите средства и нивното оплодување.[3]

Задолжително пензиско осигурување преку КБ прво пензиско друштво[уреди | уреди извор]

На секој осигуреник кој склучил договор со КБ Прво пензиско друштво му се отвора лична сметка на која се кумулираат средствата од придонесите за пензиско осигурување кои се издвојуваат на товар на неговата плата. На личната сметка се евидентира и целокупниот остварен принос од инвестициите во согласност со учеството на средства на членовите во вкупните средства на фондовите. Секој осигуреник уплаќа на личната сметка дел од придонесите за пензиско и инвалидско осигурување, во износ од 6.3 % од бруто платата. Тие средства не се користат за исплата на туѓи пензии, туку се лични средства што се користат како дел од пензијата која осигуреникот ќе ја добива по пензионирањето. Овие средства може да се предмет на наследување, што не е случај во едностолбниот систем.

Сите средства што се уплаќат на личната сметка се дел од личниот имот на осигуреникот и тие не може да се користат во постапка на порамнување или стечај на КБ прво пензиско друштво, да се даваат во залог, асигнација или да се пренесуваат во полза на трети лица, освен во случаи што се строго наведени со законските прописи.

Комплетен увид во состојбата на средствата на членовите[уреди | уреди извор]

Преку достава на редовни годишни извештаи за состојбата на средствата на поединечната сметка на членовите во Задолжителниот пензиски фонд и/или доброволната поединечна/професионална сметка во Доброволниот пензиски фонд, на личната адреса на членовите, секој член на пензискиот фонд има комплетен увид на средствата на личната сметка, бројот на сметководствени единици и вредноста на сметководствената единица на Фондовите. Со дополнителната можност за on-line известување има можност за брз, бесплатен, современ и едноставен начин за увид во сметката во КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд – Скопје и КБ Прв отворен доброволен пензиски фонд - Скопје. Со тоа, секој член на пензиските фондови има информации за редовноста на уплатите на сметка, бројот на сметководствени единици, крајната состојба на средствата на сметката во Фондот.[4]

Професионално управување со средствата на членовите[уреди | уреди извор]

Со пензиските фондови управувани од КБ пензиско друштво управуваат стручни и искусни лица, вложувајќи ги средствата во сигурни финансиски инструменти, согласно законските прописи, што овозможува сигурност и одреден принос на вложените средства и со што се создава можност за раст на идните пензии на членовите на фондовите.

Пензија од три извори[уреди | уреди извор]

Реформираниот пензиски систем обезбедува поголема сигурност на тој начин што финансирањето на пензиите се врши од трите столба: Фондот за ПИОМ, задолжителниот пензиски фонд од вториот столб и доброволниот пензиски столб во третиот пензиски столб. Делот од пензијата што се исплатува од првиот столб се пресметува според однапред одредена формула врз основа на висината на платите и должината на работниот стаж. Вториот дел од пензијата се исплатува од задолжителна поединечната сметка на членот во Задолжителниот пензиски фонд со кој управува КБ Прво пензиско друштво, како дел од вториот столб на системот за пензиско осигурување. Третиот дел од пензијата се исплатува од доброволна поединечна сметка или професионална сметка на членот во Доброволниот пензиски фонд, како еден од изворите во рамките на доброволното капитално финансирано пензиско осигурување – трет столб на пензискиот систем.

Инвестирање согласно законските прописи[уреди | уреди извор]

Инвестирањето на средствата на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд–Скопје и КБ Прв отворен доброволен пензиски фонд–Скопје се врши според строго утврдени правила, едновремено почитувајќи ги принципите на сигурност, диверсификација на ризикот и одржување ликвидност на средствата на Фондовите. Инвестирањето на средствата е под постојан надзор на Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување, додека пак, банката чувар на имот безбедно ги чува средствата на Фондовите, одделно од средствата на Друштвото.[5]

КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд[уреди | уреди извор]

КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје (скратено Прв задолжителен пензиски фонд) е називот на задолжителниот пензискиот фонд кој е основан и управуван од страна на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје. На 31 декември 2013 година, во овој фонд членувале 183.711 лица.[6] Една година подоцна, во фондот членувале 195.358 осигуреници, кои во фондот имале акумулирано заштеди од вкупно 288 милиони евра.[7] На крајот од 2015 година, во задолжителниот пензиски фонд членувале 198.402 осигуренци чии вложиле во фондот вкупно 347 милиони евра.[8]

Во периодот 31 декември 2006 - 31 декември 2013 година, на инвестираните средства на КБ прв отворен задолжителен фонд бил остварен просечен номинален принос од 5,41%, или просечен реален принос од 2,37%.[9] Набљудувано во периодот од 31.12.2007 година до 31.12.2014 година, фондот остварил просечен годишен принос од 5,21% (номинално), т.е. 3,05% (реално).[10] Остварениот просечен годишен принос во периодот 1.1.2009 – 31.12.2015 изнесувал 7,21% (номинален) и 5,8% (реален).[11] Остварениот просечен годишен принос во периодот 31.12.2011 – 31.12.2018 изнесувал 6,01% (номинален) и 4,8% (реален).[12] Во периодот 31.12.2012- 31.12.2019, фондот остварил просечен номинален принос од 6,29% и просечен реален принос од 5,72%,[13] додека номиналниот и реалниот принос во периодот 31.12.2013 - 31.12.2020 изнесувале 5,75 % и 5,06 %, соодветно.[14] Просечниот остварен номинален принос во периодот 31.12.2015 - 31.12.2022 изнесувал 5,05 %, додека реалниот принос изнесувал 1 %.[15]

„Прв задолжителен пензиски фонд“ го сочинуваат уплатените средства од придонесите на неговите членови, по пресметката и наплатата на надоместоците, и приносот од инвестиициите. Сопственици на Прв задолжителен пензиски фонд се неговите членови, а нивните поединечни сопственички права се определени од износот на средствата на нивните сметки во фондот. Средствата на „Прв задолжителен пензиски фонд“ се целосно издвоени од средствата на „КБ Прво пензиско друштво“ АД Скопје и се доверени на чување на банката-чувар на имот. Ова подвојување на средствата е направено со цел да се постигне висок степен на сигурност на средствата. Средствата на „Прв задолжителен пензиски фонд“ не можат да бидат предмет на побарувања, ниту врз тие средства може да биде спроведено извршување од страна на доверителите на „КБ Прво пензиско друштво“ или во нивно име.

Средствата на Прв задолжителен пензиски фонд се инвестираат согласно строго утврдени законски правила и други прописи од областа на задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување и согласно инвестиционата стратегија и инвестиционата тактика на Фондот. Инвестирањето на средствата на Прв задолжителен пензиски фонд се врши на начин кој обезбедува: сигурност на средствата, диверсификација на ризикот од инвестициите и одржување на адекватна ликвидност.[16]

Инвестиционо портфолио[уреди | уреди извор]

Табела 1: Структура на портфолиото на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд (31.12.2013)[17]

Финансиски инструменти Износ (во денари) Учество (во %)
Домашни државни обврзници 8 901 202 159 61,99
Депозити во домашни банки 1750 978 159 12,19
Домашни акции 424 163 857 2,95
Акции и удели во странски инвестициски фондови 3258 430 089 22,69
Побарувања 22 248 146 0,15
Парични средства 2 946 113 0,02
Вкупно средства 14 359 968 523 100,00

Притоа, во однос на географската структура на инвестираните средства, во 2013 година, најголем дел од средствата биле инвестирани во македонски финансиски инструменти (77,31%), а потоа следеле германските и американските финансиски инструменти (11,49% и 11,20%, соодветно).[17] Во 2014 година, 72% од средствата на фондот биле инвестирани во македонски финансиски инструменти, 11,36% во американски, 6,15% во германски, 2,27% во француски, 1,88% во британски инструменти итн.[18] На 31 декември 2014 година, средствата на фондот достигнале 17,738 милијарди денари, од кои 10,612 милијарди денари (59,83% од вкупните средства) биле инвестирани во државни обврзници, 4,95 милијарди денари (27,91%) во странски индексни фондови, 1,481 милијарди денари (8,35%) во депозити кај банки и 447 миллиони денари (2,52%) во акции на македонски компании.[7][19] На 31.12.2015, вкупните средства со кои управувал фондот биле 21.440.206.958 денари,[20] а во структурата на активата на фондот, најголем дел (61,62%) заземале македонски државни обврзници, 29,31% било учеството на странските акции преку индексните фондови, 5% биле вложени во вид на депозити во македонски банки и 2,15% во македонски акции.[8][20]

Табела 2: Структура на портфолиото на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд (31.12.2019)[21]

Финансиски инструменти Износ (во денари) Учество (во %)
Домашни државни обврзници 24.664.524.469 62,08
Депозити во домашни банки 2.371.273.780 5,97
Домашни акции 786.511.073 1,98
Акции и удели во странски инвестициски фондови 11.761.409.387 29,60
Побарувања 41.711.488 0,10
Парични средства 105.114.202 0,26
Вкупно средства 39.730.544.399 100,00

Во поглед на географската структура на портфолиото, на крајот од 2019 година, доминантно учество имале македонските финансиски инструменти (70,4%) и американските финансиски инструменти (16,46%), а потоа следувале: инвестициите во Јапонија (2,01%), во Британија (1,57%), во Германија (1,4%), во Франција (1,19%) и во Швајцарија (0,9%).[21]

Табела 3: Структура на портфолиото на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд (31.12.2020)[21]

Финансиски инструменти Износ (во денари) Учество (во %)
Домашни државни обврзници 28.509.549.066 62,44
Депозити во домашни банки 2.657.504.359 5,82
Домашни акции 828.520.951 1,81
Акции и удели во странски инвестициски фондови 13.546.770.316 29,67
Побарувања 91.577.586 0,20
Парични средства 22.456.129 0,05
Вкупно средства 45.656.378.406 100,00

Во поглед на географската структура на портфолиото, на крајот од 2020 година, доминантно учество имале македонските финансиски инструменти (70,33 %) и американските финансиски инструменти (16,64 %), а потоа следувале: инвестициите во Јапонија (2,01%), во Германија (1,32 %), во Британија (1,26 %), во Франција (1,05 %) и во Кина (1 %).[22]

Табела 4: Структура на портфолиото на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд (31.12.2022)[23]

Финансиски инструменти Износ (во денари) Учество (во %)
Домашни државни обврзници 38.316.978.944 66,71
Депозити во домашни банки 2.221.927.064 3,87
Домашни акции 896.244.835 1,56
Акции и удели во странски инвестициски фондови 15.742.987.434 27,41
Побарувања 66.676.882 0,11
Парични средства 33.756.228 0,06
Вкупно средства 57.438.906.253 100,00

Во поглед на географската структура на портфолиото, на крајот од 2022 година, доминантно учество имале македонските финансиски инструменти (72,31 %) и американските финансиски инструменти (15,38 %), а потоа следувале: инвестициите во Јапонија (1,75%), во Британија (1,51 %), во Германија (1,06 %) и во Франција (0,95 %).[24]

Табела 5: Структура на портфолиото на КБ прв отворен задолжителен пензиски фонд (31.12.2023)[25]

Финансиски инструменти Износ (во денари) Учество (во %)
Домашни државни обврзници 43.612.955.853 65,20
Депозити во домашни банки 1.798.079.063 2,69
Домашни акции 938.735.471 1,40
Акции и удели во странски инвестициски фондови 20.025.317.227 29,92
Побарувања 394.641.081 0,59
Парични средства 1.164.618 0,0
Вкупно средства 66.894.956.900 100,00

Во поглед на географската структура на портфолиото, на крајот од 2023 година, доминантно учество имале македонските финансиски инструменти (70,07 %) и американските финансиски инструменти (17,25 %), а потоа следувале: инвестициите во Јапонија (1,96%), во Британија (1,36 %), во Германија (1,16 %), во Швајцарија (1,05 %) и во Франција (1,05 %).[26]

Надоместоци[уреди | уреди извор]

КБ прво пензиско друштво на своите членови им наплатува надоместоци за управување со средствата. Надоместоците за управување со средствата, кои се наплаќаат од уплатените придонеси за пензиско осигурување, се менувале со текот на времето, паралелно со зголемувањето на бројот на членовите во друштвото.

Табела 6: Надомест за управување со средствата на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје[11][12][13][27][28] [29][30][31]

Период Надомест
31.12.2006 - 30.6.2007 8,5 %
1.7.2007 - 31.1.2008 7,9 %
1.2.2008 - 31.12.2009 6,8 %
1.1.2010 - 31.12.2010 5,5 %
1.1.2011 - 31.12.2011 4,5 %
1.1.2012 - 31.5.2013 4 %
1.6.2013 - 31.12.2013 3,75 %
1.1.2014 - 31.12.2014 3,5 %
1.1.2015 - 31.12.2015 3,25 %
1.1.2016 - 31.12.2016 3 %
1.1.2017 - 31.12.2017 2,75 %
1.1.2018 - 31.12.2018 2,50 %
1.1.2019 - 31.12.2019 2,25 %
1.1.2020 - 31.12.2022 2 %
1.1.2023 - 31.12.2023 1,90 %

Исто така, КБ Прво пензиско друштво наплаќа и месечен надомест, кој се пресметува врз основа на вкупниот износ на нето-средствата на отворениот задолжителен пензиски фонд.

Табела 7: Месечен надомест од вкупните нето-средства на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје[11][12][13][27][28][32][33][34]

Период Надомест
31.12.2006 - 31.5.2013 0,05%
1.6.2013 - 31.12.2014 0,045%
1.1.2015 - 31.12.2016 0,04%
1.1.2017 - 31.12.2018 0,035%
1.1.2019 - 31.12.2023 0,03%

Покрај овие надомести, во периодот од 31 декември 2006 до 31 декември 2013 година, КБ Прво пензиско друштво наплатило трансакциони провизии во вкупен износ од 13.145.435 денари, или 0,1408 денари по една сметководствена единица. Набљудувано само во текот на 2013 година, трансакционите трошоци изнесувале 1.053.282 денари, или 0,0113 денари по една сметководствена единица. Во периодот од 31 декември 2007 година до 31 декември 2014 година, фондот наплатил трансакциони провизии во вредност од 9.751.128 денари или 0,091 денар по една сметководствена единица. Набљудувано само во текот на 2014 година, трансакционите трошоци изнесувале 558.162 денари, или 0,005 денари по една сметководствена единица. Најпосле, за премин на осигурениците во друго друштво за управување со пензиски фондови, „КБ прво пензиско друштво“ наплаќа надомест од 15 евра, кој се наплаќа само ако лицето било член во фондот помалку од 270 денови.[27][28] Во 2015 година, фондот наплаќал трансакциони провизии во висина од 0,006 денари по една сметководствена единица.[11] Трансакционите провизии што ги наплатил фондот во 2018 година изнесувале 434.384 денари, или 0.003 денари по една сметководствена единица. Во периодот 31.12.2011 - 31.12.2018 година, фондот наплатил трансакциони провизии во износ од 6.879.124 денари, т.е. 0.04 денари по една сметководствена единица.[12] Трансакционите провизии што ги наплатил фондот во 2019 година изнесувале 204.552 денари, или 0.001 денари по една сметководствена единица. Во периодот 31.12.2012 - 31.12.2019 година, фондот наплатил трансакциони провизии во износ од 4.169.324 денари, т.е. 0.023 денари по една сметководствена единица.[13] Во текот на 2020 година, фондот наплатил трансакциски провизии во износ од 279.891 денари, односно 0,001 денар по една сметководствена единица, а вкупниот износ на овие провизии во периодот 31.12.2013 - 31.12.2020 изнесувал 3.395.933 денари, т.е. 0,017 денари по една сметководствена единица.[35] Во текот на 2023 година, фондот наплатил трансакциски провизии во износ од денар389.254 денари, односно 0,002 денар по една сметководствена единица, а вкупниот износ на овие провизии во периодот 31.12.2016 - 31.12.2023 изнесувал 4.897.545 денари, т.е. 0,019 денари по една сметководствена единица.[36]

КБ Прв отворен доброволен пензиски фонд[уреди | уреди извор]

КБ Прв отворен доброволен пензиски фонд е доброволен пензиски фонд како дел од третиот пензиски столб – доброволно капитално-финансирано пензиско осигурување и тој овозможува дополнително пензиско осигурување засновано на капитализација на уплатените средства. Основната цел на третиот пензиски столб, независно од државното пензиско осигурување, е да обезбеди повисок приход по пензионирањето на вработените лица, пензиски приходи на лицата кои не се вработени или спаѓаат во категоријата на долгорочно невработени лица, лицата вработени на проекти или во странски мисии, лица кои немаат приходи по ниедна основа, дополнително пензиско осигурување на трети лица - брачни другари, членови на семејство, односно пензиски приходи на сите лица кои се на возраст од 15 до 70 години, но немаат остварено право на пензија, согласно Законот за пензиско и инвалидско осигурување пензија.

Доброволното пензиско осигурување овозможува и доброволно колективно пензиско осигурување – професионални пензиски шеми каде што работодавците уплаќаат дополнителни средства за пензиско осигурување за сите или за дел од своите вработени. Принципот на акумулација и капитализација на средствата на доброволните поединечни или професионални сметки, поддржана со инвестиции на средствата на доброволните пензиски фондови и формирање на идните пензиски надоместоци од доброволните фондови врз основа на висината и периодот на уплата на средствата, наплатените надоместоци и приносот од инвестиции, овозможува дефинирање на висината на акумулираните средства што се користат за исплата на пензиски надоместоци од доброволните фондови.[37]

На крајот од 2015 година, во доброволниот пензиски фонд учествувале 21.744 лица со вкупни заштеди од 6,5 милиони евра.[8]

Награди и признанија[уреди | уреди извор]

На 19 ноември 2015 година, на свеченоста одржана во Барцелона, КБ „Прво пензиско друштво“ ја добило наградата за најдобар пензиски фонд во Централна и Источна Европа во 2015 година, доделена од страна на финансиското списание „ИПЕ“ (IPE, Investment & Pensions Europe).[1]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 „КБ „Прво пензиско друштво“ со награда за најдобар пензиски фонд“, Економија и бизнис, год. 18, бр. 210/211, декември 2015/јануари 2016, стр. 10.
  2. Prva zavarovalnice ki holding dd. Ljubljana
  3. КБ прво пензиско друштво
  4. „on-line KБ прво пензиско друштво, Известувањe“. Архивирано од изворникот на 2016-03-08. Посетено на 2014-01-12.
  5. „КБ Прво пензиско друштво“. Архивирано од изворникот на 2015-08-28. Посетено на 2014-01-12.
  6. Комерцијална банка - Скопје
  7. 7,0 7,1 „Пензиските друштва им заработија 100 милиони евра на идните пензионери“, Дневник, година XIX, број 5687, понеделник, 9 февруари 2015, стр. 7.
  8. 8,0 8,1 8,2 „До крајот на март 198.402 граѓани ќе добијат извештај за пензиската заштеда од КБ прво пензиско друштво“, Дневник, година XX, број 5992, четврток, 18 февруари 2016, стр. 8.
  9. „Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2013 година“.
  10. „Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2014 година“.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 „Информатор за работата на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје (КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд – Скопје – 2 столб) во 2015 година“, стр. 1.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2018“, стр. 1.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2019“, стр. 1.
  14. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2020“, стр. 1.
  15. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 1.
  16. „Прв задолжителен пензиски фонд“. Архивирано од изворникот на 2013-05-13. Посетено на 2014-01-13.
  17. 17,0 17,1 Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2013 година.
  18. Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2014 година.
  19. Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2014 година.
  20. 20,0 20,1 „Информатор за работата на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје (КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд – Скопје – 2 столб) во 2015 година“, стр. 2.
  21. 21,0 21,1 21,2 „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2019“, стр. 2. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „ReferenceH“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  22. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2020“, стр. 2.
  23. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 2.
  24. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 2.
  25. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 2.
  26. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 2.
  27. 27,0 27,1 27,2 „Информатор за работата на КБ прво пензиско друштво АД Скопје во 2013 година“
  28. 28,0 28,1 28,2 „Информатор за работата на КБ Прво пензиско друштво АД Скопје во 2014 година“
  29. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2020“, стр. 1.
  30. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 1.
  31. „2023 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 1.
  32. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2020“, стр. 1.
  33. „2022 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 1.
  34. „2023 Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје“, стр. 1.
  35. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2020“, стр. 1.
  36. „Информатор КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд - Скопје 2023“, стр. 1.
  37. „Прв отворен доброволен пензиски фонд“. Архивирано од изворникот на 2015-01-11. Посетено на 2014-01-13.