Историја на Радиовце

Од Википедија — слободната енциклопедија

Радиовце е село во општина Брвеница во Тетово. Самото село лежи во средишниот Полог покрај реката Вардар, до возвишението Горица.

Рани почетоци[уреди | уреди извор]

Во 1308 г.во Полог се спомнува село Радеево, кое му било приложено на Св. Никита во Скопје. Пред тоа селото било во сопственост на владетелот Вратислав. Извесно е дека спомнувањето на Радеево се однесува на денешното Радиовце, бидејќи село со слично име во Полог не постоело. Второто спомнување на Радиовце е во 1462 г.Тогаш во една пресуда на тетовскиот кадија се спомнува турчинот Имер бин Илијаз од Радиовце. Самите жители сметаат дела селото е старо колку и соседното Тумчевиште. Јужно пред селото се наоѓа месноста Црквиште. Тука некогаш имало црква, но поголеми остатоци нема. Сегашната црква Св.Атанасиј се наоѓа во центарот на селото.

Во 1626-1627 година Радиовце под името Радиовиче е во склоп на Тетовскиот вилает и имало 46 христијански домаќинства[1]

Доцно турско време[уреди | уреди извор]

Во турско време Радиовце било чифличко село. Последни сопственици на чифликот биле Емурла-ага од Тетово и Алил-ага и Вели-ага од Гостивар. Тие во чифлиците држеле субаши, кои пак има биле нивни застапници, го посматрале работењето на селанит и активно учествувале во распоредот на производите.

Според статистиката на Васил К’нчов (“Македонија. Етнографија и статистика.”) од 1900 година Радиовци е село, населено од 150 жители христијани.[2] Според кажувањата во 1902 селото имало 20 македонски куќи. Сите жители биле чифчии. До 1912 со помош селаните купувале земјиште и така се ослободиле од чифлиштвото.

Родови во Радиовце[уреди | уреди извор]

Пред втората светска војна селото имало околу 25 македонски родови и 5 албански родови. Потоа со подоцнежните доселувања имаме огромен број на родови кои се од различни краеви. Во понатамошниот текст ќе бидат опишани само поголемите, поважните и постарите родови во селото.

Православни македонски родови[уреди | уреди извор]

  • Стојкојчини или Шукаловци

Нив ги има 3 куќи и ја слава славата Св. Архангел Михаил. Се смета дека се дојдени од Охридско. Тие воедно се и најстарите доселеници. Прв доселеник им бил предокот Богоја. Од овој род на почетокот на XIX век се истакнувал некојси Стојко, кој се занимавал со иконографија.

  • Џуклевци

Нив во почетокот на 70 ги имало 4 куќи и славеле Петковден. Доселени се од Крушево пред околу 160 години. Предците им биле калајџии. Сега се иселени.

  • Бибовци или Тумановци

Овие им се најверојатно род на Џуклевците. И тие се дојдени од Крушево. Ги има 4 фамилии. Домашна слава им е Петковден. И нивните предци биле калајџии.

  • Аврамовци или Кукушовци

Пред 70 овие биле најмногубројниот род во селото. Сега ги има 3 куќи. Дојдени се од Шарпланинското село Лисец во 1800 г. Поради зачестениот терор на плавославното население во шарпланинските села скоро сите Македонци се иселени. Предок доселеник им е Ристо. Го слават Св. Никола. Потомците на овој род се иселени во Тетово и Скопје, а во странство ги има во Германија, Австрија, Франција, Србија, САД и Нов Зеланд.

  • Гушав-Ѓорѓиовци

Ги има 5 куќи и ја слават Св. Екатерина. Овие се сметаат за постари доселеници. потекло имаат од соседното Тумчевиште.

  • Митревци

2 куќи со слава Воведение Господово. Не се ѕнае од кај се дојдени.

  • Тагајовци

Ги има три куќи и го слават Св. Никола. Дошле во XIX век од долнополошкото село Туденце од под планината Жеден. Имаат гранка во Брвеница.

  • Кастревци

Ги има 3 куќи и ја слават Ѓурѓеви маки. порекнуваат од предокот Кастре кој дошол од Прилепско.

  • Шекериловци

Нив ги има 5 куќи и го слават Св. Никола. Дојдени се исто така од Лисец заедно со Аврамовците, кои таму сочинувале еден ист род.

  • Катрановци.

Нив ги има една фамилија. Доселени се од турско време од Милетино. Далечен предок им е некој од друго полошко село. Имаат потомци во Белград.

  • 'Танушоски

Нив ги има сега 1 куќа. го слават Св. Никола. Нивниот предок Стеван дошол отсега веќе непостоечкото село Горно Фалише поради зулум. Со себе го донел и крстот од тамошната црква. Доселени се 1870 година.

  • Кумановци

Ги има во една куќа и го слават Митровден. Доселени се пред 60 години од Жеровјане, а пред тоа од Куманово. Имаат родови во Тетово.

  • Николовци

Ги има една куќа и го слават Св. Никола. Доселени се 1916 г. од селото Стеблево, денес република Албанија. Таму ја славиле Св. Варвара, но кога се доселиле ја смениле славата. Еден член живее во Германија.

  • Тантевци

Ги има 3 куќи и го слават Св. Ѓорѓи. Предокот се викал Марко, кој прво живеел во Тумчевиште, па потоа во Милетино за на крај да се досели во Радиовце.

  • Шаневци

Тие се две куќи и го слават Св. Никола. Нивниот 'предок Томе се населил од Жеровјане.

  • Ќироски

Нив ги има 3 куќи и го слават Св. Никола. Се доселил предокот Максим. Тој дошол отсега веќе албанското село Жеровјане. Имаат подалечни родови во Пожаране, Гостиварско и Романија, а поблиски во Тетово.

  • Добревци или Бошкоски

Ги има две куќи и го слават Св. Никола. Се доселил предокот Добре од Жеровјане. Далечнен род имаат во Тетово.

  • Мефтаровци

Го слават Св. Никола и водат потекло од Милетино, кои пак таму се населени од друго полошко село како домазети.

  • Грнчарови

Ги има 2 куќи и го слават Св. Ѓорѓи. Нивниот предок се доселил од Челопек како домазет. Нивните предци сѐ уште живеат во таму. Инаку подалечно потекло водат од Блаце.

  • Галичани

Имаат само еден жител и слават Св. Архангел Михаил. Сега живеат во Скопје. Доселени се од Галичник 1943 г, а земјата во селото ја купиле многу порано.

Муслимански албански родови[уреди | уреди извор]

  • Суљои

Дојдени се на почетокот на XX век од селото Корито на Сува Гора. Подалечно потекнуваат од Горна Река, село Реч.

  • Салиини

Дошле после 1917 г. од Корито, Сува Гора. И тие се од Горна Река

  • Османови

и овие се дојдени преку Корито. Пред тоа село Реч, Горна Река. Сите овие три родови биле една заедница.

  • Реканци

Дојдени се од селото Рибница, Горна Река. Доселени се после претходнонаведените.

  • Беџетови

Тие се најголемиот род воопшто во селоти. Ги има преку 100 души. Дојдени се од Челопек пред втората светска војна.

Иселеништво[уреди | уреди извор]

Иселеничкиот бран во Радиовце се забележува во текот на 60 и 70-те каде многумина мигрираат во Скопје и Тетово, а огромен број и во соседна Србија.Мал број се иселени во САД, а околу 3 семејства во Германија. Во последно време е забележано кај кланот Аврамовски,кое ги има во Тетово,Скопје,Франција,Србија,Австрија и последниот од таа (една од најстарите фамилии) кој се одсели во Германија во 2006.

Кај Албанското население забележуваме иселувања во последните 10 години, кои претежно заминуваат во Германија и Швајцарија, а огромен број се во бившите Југословенски земји(Словенија,Хрватска и БиХ). Но постојат и родови кои се целосно иселени и тоа од поодамна. Најголе ми се:

Поврзано[уреди | уреди извор]

Белешки[уреди | уреди извор]

  1. Турски извори за българската история, т. VІІ, София 1986, с. 334-335
  2. Кънчов Васил, “Македония. Етнография и статистика.” София, 1900, стр. 212 К’нчов ги определува жителите на Радиовце како Бугари.