Прејди на содржината

Имидазол

Од Википедија — слободната енциклопедија
Имидазол
Целосна структурна формула
Скелетна формула со бројки
Назнаки
288-32-4 Ок
Бајлштајн 103853
ChEBI CHEBI:16069 Ок
ChEMBL ChEMBL540 Ок
ChemSpider 773 Ок
DrugBank DB03366
EC-број 206-019-2
1417
3Д-модел (Jmol) Слика
KEGG C01589 Ок
PubChem 795
RTECS-бр. NI3325000
UNII 7GBN705NH1 Ок
ОН-бр. 3263
Својства
Хемиска формула
Моларна маса 0 g mol−1
Изглед бела или бледожолта материја
Густина 1.23 г/см3, цврст
Точка на топење
Точка на вриење
633 г/л
Киселост (pKa) 6,95 (за конјугирана киселина) [2]
UV-vismax) 206 нм
Структура
Кристална структура моноклински
планарен 5-член прстен
Диполен момент 3,61 D
Дополнителни податоци
 Ок(што е ова?)  (провери)
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
Наводи

Имидазол (ImH) — органско соединение од хетероцикличната класа, петчлен прстен со два азотни атоми и три јаглеродни атоми во прстенот, изомерен на пиразол, со хемиска формула C3N2H4.

Својства

[уреди | уреди извор]

Незаменливиот имидазол покажува интересни хемиски својства. Поради таутомеријата, јаглеродните атоми на положбите 4 и 5 се еквивалентни. Тоа е ароматично соединение што лесно реагира со диазониеви соли. Во кисели услови, тој се подложува на нитрација и сулфонација на положба 4, додека во алкалните средини, халогените главно заменуваат на положба 2. Имидазолот лесно се алкилира и ацилира кај азотот во иминската група. Во присуство на силни киселини или пероксиди, прстенот може да се отвори. Дополнително, делува како катализатор за хидролиза на естри и амиди што се отпорни на сапонификација. Имидазолот служи како основа за широко разнообразие на јонски течности, истакнувајќи ја неговата разновидност во хемиските примени.[3][4]

Методи на добивање

[уреди | уреди извор]

Хајнрих Дебус прв го направил имидазолот во 1858 г. со комбинирање на глиоксал со амонијак и формалдехид.[5] Овој метод е корисен и за правење различни видови имидазоли:

Во лабораторија, имидазолот се синтетизира со декарбоксилирање на 4,5-имидазол дикарбоксилна киселина, која се добива преку оксидација на бензимидазол.

Биолошка улога

[уреди | уреди извор]

Имидазолниот прстен е дел од основната аминокиселина хистидин.

Тој е структурен фрагмент на хистамин, пурински бази, голем број лекови (дибазол, метапрот, ксилометазолин, итн.).

  1. „Front Matter“. Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. стр. 140. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4.
  2. Walba, H.; Isensee, R. W. (1961). „Acidity constants of some arylimidazoles and their cations“. J. Org. Chem. 26 (8): 2789–2791. doi:10.1021/jo01066a039.
  3. Rosemeyer, H. (2004). „The Chemodiversity of Purine as a Constituent of Natural Products“. Chemistry & Biodiversity. 1 (3): 361–401. doi:10.1002/cbdv.200490033. PMID 17191854. S2CID 12416667.
  4. Christen, Dines; Griffiths, John H.; Sheridan, John (1981). „The Microwave Spectrum of Imidazole; Complete Structure and the Electron Distribution from Nuclear Quadrupole Coupling Tensors and Dipole Moment Orientation“. Zeitschrift für Naturforschung A. 36 (12): 1378–1385. Bibcode:1981ZNatA..36.1378C. doi:10.1515/zna-1981-1220. S2CID 3522351.
  5. Heinrich Debus. Ueber die Einwirkung des Ammoniaks auf Glyoxal (неопр.) // Annalen der Chemie und Pharmacie[англ.]. — 1858. — Т. 107, № 2. — С. 199 — 208. — doi:10.1002/jlac.18581070209.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]