Прејди на содржината

Изотопи на стронциумот

Од Википедија — слободната енциклопедија

Земноалкалниот метал стронциум (38Sr) има четири стабилни, природно присутни изотопи: 84Sr (0,56%), 86Sr (9,86%), 87Sr (7,0%) и 88Sr (82,58%). Неговата стандардна атомска тежина изнесува 87,62 (1).

Само 87Sr е радиоген. Се добива со распаѓање од радиоактивниот алкален метал 87Rb, кој има време на полураспад од 4,88 × 1010 години (т.е. повеќе од три пати подолгo од сегашната старост на универзумот). Така, постојат два извора на 87Sr во кој било материјал: првобитен, образуван за време на нуклеосинтезата заедно со 84Sr, 86Sr и 88Sr, и образуван со радиоактивно распаѓање од 87Rb. Односот 87Sr/ 86Sr е параметарот што обично се пријавува во геолошките истражувања.[1] Соодносите во минералите и карпите имаат вредности кои се движат од околу 0,7 до поголеми од 4,0 (види рубидиум-стронциумово датирање). Бидејќи стронциумот има електронска конфигурација слична на онаа на калциумот, тој лесно го заменува калциумот во минералите.

Покрај четирите стабилни изотопи, познато е дека постојат триесет и два нестабилни изотопи на стронциумот, кои се движат од 73Sr до 108Sr. Радиоактивните изотопи на стронциумот првенствено се распаѓаат во соседните елементи итриум (89Sr и потешки изотопи, преку бета-минус распад) и рубидиум (85Sr, 83Sr и полесни изотопи, преку позитронска емисија или електронски зафат). Најдолговечните од овие изотопи и најрелевантно проучуваните се 90Sr со време на полураспад од 28,9 години, 85Sr со време на полураспад од 64,853 дена и 89Sr со време на полураспад од 50,57 дена. Сите други изотопи на стронциумот имаат време на полураспад пократко од 50 дена, повеќето под 100 минути.

Стронциумот-89 е вештачки радиоизотоп кој се користи во третман на рак на коските.[2] Оваа примена ја користи неговата хемиска сличност со калциумот, што му овозможува да го замени калциумот во коскените структури. Во околности кога пациентите со рак имаат широко распространети и болни коскени метастази, употребата на 89Sr резултира со испорака на бета-честички непосредно до канцерогените делови на коската, каде што е најголем прометот на калциум. Стронциумот-90 е нуспроизвод на јадреното цепење, присутен во нуклеарниот пад. Нуклеарната несреќа во Чернобил во 1986 година контаминирала огромна област со 90Sr.[3] Предизвикува здравствени проблеми, бидејќи го заменува калциумот во коските, спречувајќи исфрлање од телото. Бидејќи е долготраен високоенергетски бета-емитер, се користи во уредите SNAP (Systems for Nuclear Auxiliary Power). Овие уреди ветуваат употреба во вселенски летала, оддалечени метеоролошки станици, навигациски пловци итн., каде што е потребен лесен, долготраен, нуклеарно-електричен извор на енергија.

Во 2020 година, истражувачите откриле дека огледалните нуклиди 73Sr и 73Br не се однесуваат идентично еден со друг како што се очекувало.[4]

Список на изотопите

[уреди | уреди извор]
Нуклид[5]
[б 1] 		Z N Изотопна маса (Da)[6]
[б 2][б 3] 		Полураспад
[б 4] 		Распаден
облик
[б 5] 		Изведен
изотоп
[б 6][б 7] 		Спин и
парност
[б 8][б 4] 		Природна застапеност (моларен удел)
Енергија на возбуда Нормален сразмер Варијантен опсег
73Sr 38 35 72,96570(43)# 25,3(14) мс β+, p (63%) 72Kr (5/2−)
β+ (37%) 73Rb
74Sr 38 36 73,95617(11)# 27,6(26) мс β+ 74Rb 0+
75Sr 38 37 74,94995(24) 85,2(23) мс β+ (94,8%) 75Rb (3/2−)
β+, p (5,2%) 74Kr
76Sr 38 38 75,941763(37) 7,89(7) с β+ 76Rb 0+
β+, p (0,0034%) 75Kr
77Sr 38 39 76,9379455(85) 9,0(2) с β+ (99,92%) 77Rb 5/2+
β+, p (0,08%) 76Kr
78Sr 38 40 77,9321800(80) 156,1(27) с β+ 78Rb 0+
79Sr 38 41 78,9297047(80) 2,25(10) мин β+ 79Rb 3/2−
80Sr 38 42 79,9245175(37) 106,3(15) мин β+ 80Rb 0+
81Sr 38 43 80,9232114(34) 22,3(4) мин β+ 81Rb 1/2−
81m1Sr 79,23(4) keV 390(50) нс IT 81Sr (5/2)−
81m2Sr 89,05(7) keV 6,4(5) μs (7/2+)
82Sr 38 44 81,9183998(64) 25,35(3) д EC 82Rb 0+
83Sr 38 45 82,9175544(73) 32,41(3) ч β+ 83Rb 7/2+
83mSr 259,15(9) keV 4,95(12) с IT 83Sr 1/2−
84Sr 38 46 83,9134191(13) Опсервациски стабилен[б 9] 0+ 0,0056(2)
85Sr 38 47 84,9129320(30) 64,846(6) д EC 85Rb 9/2+
85mSr 238,79(5) keV 67,63(4) мин IT (86,6%) 85Sr 1/2−
β+ (13,4%) 85Rb
86Sr 38 48 85,9092607247(56) Стабилен 0+ 0,0986(20)
86mSr 2956,09(12) keV 455(7) нс IT 86Sr 8+
87Sr[б 10] 38 49 86,9088774945(55) Стабилен 9/2+ 0,0700(20)
87mSr 388,5287(23) keV 2,805(9) ч IT (99,70%) 87Sr 1/2−
EC (0,30%) 87Rb
88Sr[б 11] 38 50 87,905612253(6) Стабилен 0+ 0,8258(35)
89Sr[б 11] 38 51 88,907450808(98) 50,563(25) д β− 89Y 5/2+
90Sr[б 11] 38 52 89,9077279(16) 28,91(3) г β− 90Y 0+
91Sr 38 53 90,9101959(59) 9,65(6) ч β− 91Y 5/2+
92Sr 38 54 91,9110382(37) 2,611(17) ч β− 92Y 0+
93Sr 38 55 92,9140243(81) 7,43(3) мин β− 93Y 5/2+
94Sr 38 56 93,9153556(18) 75,3(2) с β− 94Y 0+
95Sr 38 57 94,9193583(62) 23,90(14) с β− 95Y 1/2+
96Sr 38 58 95,9217190(91) 1,059(8) с β− 96Y 0+
97Sr 38 59 96,9263756(36) 432(4) мс β− (99,98%) 97Y 1/2+
β−, n (0,02%) 96Y
97m1Sr 308,13(11) keV 175,2(21) нс IT 97Sr 7/2+
97m2Sr 830,83(23) keV 513(5) нс IT 97Sr (9/2+)
98Sr 38 60 97,9286926(35) 653(2) мс β− (99,77%) 98Y 0+
β−, n (0,23%) 97Y
99Sr 38 61 98,9328836(51) 269,2(10) мс β− (99,90%) 99Y 3/2+
β−, n (0,100%) 98Y
100Sr 38 62 99,9357833(74) 202,1(17) мс β− (98,89%) 100Y 0+
β−, n (1,11%) 99Y
100mSr 1618,72(20) keV 122(9) нс IT 100Sr (4−)
101Sr 38 63 100,9406063(91) 113,7(17) мс β− (97,25%) 101Y (5/2−)
β−, n (2,75%) 100Y
102Sr 38 64 101,944005(72) 69(6) мс β− (94,5%) 102Y 0+
β−, n (5,5%) 101Y
103Sr 38 65 102,94924(22)# 53(10) мс β− 103Y 5/2+#
104Sr 38 66 103,95302(32)# 50,6(42) мс β− 104Y 0+
105Sr 38 67 104,95900(54)# 39(5) мс β− 105Y 5/2+#
106Sr 38 68 105,96318(64)# 21(8) мс β− 106Y 0+
107Sr 38 69 106,96967(75)# 25# мс
[>400 нс] 		1/2+#
108Sr[7] 38 70
 прегледај 
  1. ↑ mSr – Возбуден јадрен изомер.
  2. ↑ ( ) – Неизвесноста (1σ) е дадена во концизен облик во загради по соодветните последни цифри.
  3. ↑ # – Атомска маса означена со #: вредноста и неизвесноста не се само изведени само од опитни податоци, туку барем делумно од трендови од масената површина (TMS).
  4. ↑ 4,0 4,1 # – Вредностите означени со # не се само изведени од опитни податоци, туку барем делумно и од трендови во соседните нуклиди (TNN).
  5. ↑ Облици на распад:
    EC: Електронски зафат
    IT: Јадрен преод
    n: Неутронски распад
    p: Протонски распад
  6. ↑ Задебелен закосен симбол како изведен – Изведениот производ е речиси производ.
  7. ↑ Задебелен симбол како изведен – Изведениот производ е стабилен.
  8. ↑ ( ) спинова вредност – Означува спин со слаби зададени аргументи.
  9. ↑ Се верува дека се распаѓа со β+β+ до 84Kr
  10. ↑ Се користи при рубидиум–стронциумово датирање
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Фисионен производ

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ Dickin, Alan P. (2018). Radiogenic Isotope Geology (3. изд.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-09944-9.
  2. ↑ Reddy, Eashwer K.; Robinson, Ralph G.; Mansfield, Carl M. (January 1986). „Strontium 89 for Palliation of Bone Metastases“. Journal of the National Medical Association. 78 (1): 27–32. ISSN 0027-9684. PMC 2571189. PMID 2419578.
  3. ↑ Wilken, R.D.; Diehl, R. (1987). „Strontium-90 in environmental samples from Northern Germany before and after the Chernobyl accident“. Radiochimica Acta. 41 (4): 157–162. doi:10.1524/ract.1987.41.4.157. S2CID 99369165.
  4. ↑ „Discovery by UMass Lowell-led team challenges nuclear theory“. Space Daily. Посетено на 2022-06-26.
  5. ↑ Half-life, decay mode, nuclear spin, and isotopic composition is sourced in:
    Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). „The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties“ (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.
  6. ↑ Wang, Meng; Huang, W.J.; Kondev, F.G.; Audi, G.; Naimi, S. (2021). „The AME 2020 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs and references*“. Chinese Physics C. 45 (3): 030003. doi:10.1088/1674-1137/abddaf.
  7. ↑ Sumikama, T,; и др. (2021). „Observation of new neutron-rich isotopes in the vicinity of 110Zr“ Проверете ја вредноста |url= (help). Physical Review C. 103 (1): 014614. Bibcode:2021PhRvC,103a4614S Проверете го |bibcode= value (help). doi:10,1103/PhysRevC,103,014614 Проверете ја вредноста |doi= (help). hdl:10261/260248. S2CID 234019083 Проверете ја вредноста |s2cid= (help).CS1-одржување: излишна интерпункција (link)
Изотопи на хемиските елементи
1
H 		2
He
3
Li 		4
Be 		5
B 		6
C 		7
N 		8
O 		9
F 		10
Ne
11
Na 		12
Mg 		13
Al 		14
Si 		15
P 		16
S 		17
Cl 		18
Ar
19
K 		20
Ca 		21
Sc 		22
Ti 		23
V 		24
Cr 		25
Mn 		26
Fe 		27
Co 		28
Ni 		29
Cu 		30
Zn 		31
Ga 		32
Ge 		33
As 		34
Se 		35
Br 		36
Kr
37
Rb 		38
Sr 		39
Y 		40
Zr 		41
Nb 		42
Mo 		43
Tc 		44
Ru 		45
Rh 		46
Pd 		47
Ag 		48
Cd 		49
In 		50
Sn 		51
Sb 		52
Te 		53
I 		54
Xe
55
Cs 		56
Ba 		1 asterisk 72
Hf 		73
Ta 		74
W 		75
Re 		76
Os 		77
Ir 		78
Pt 		79
Au 		80
Hg 		81
Tl 		82
Pb 		83
Bi 		84
Po 		85
At 		86
Rn
87
Fr 		88
Ra 		2 asterisks 104
Rf 		105
Db 		106
Sg 		107
Bh 		108
Hs 		109
Mt 		110
Ds 		111
Rg 		112
Cn 		113
Nh 		114
Fl 		115
Mc 		116
Lv 		117
Ts 		118
Og
1 asterisk 57
La 		58
Ce 		59
Pr 		60
Nd 		61
Pm 		62
Sm 		63
Eu 		64
Gd 		65
Tb 		66
Dy 		67
Ho 		68
Er 		69
Tm 		70
Yb 		71
Lu
2 asterisks 89
Ac 		90
Th 		91
Pa 		92
U 		93
Np 		94
Pu 		95
Am 		96
Cm 		97
Bk 		98
Cf 		99
Es 		100
Fm 		101
Md 		102
No 		103
Lr
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Изотопи_на_стронциумот&oldid=5341448“