Изотопи на силициумот
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() Спектрални линии на силициумот | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Општи својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Име и симбол | силициум (Si) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Изглед | кристален, рефлективен со сино обоени ивици | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Силициумот во периодниот систем | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски број | 14 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Стандардна атомска тежина (Ar) | 28,085[1] (28,084–28,086)[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Категорија | металоид | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Група и блок | група 14 (јаглеродна), p-блок | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Периода | III периода | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електронска конфигурација | [Ne] 3s2 3p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
по обвивка | 2, 8, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Физички својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фаза | цврста | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Точка на топење | 1.687 K (1.414 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Точка на вриење | 3.538 K (3.265 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Густина близу с.т. | 2,3290 г/см3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
кога е течен, при т.т. | 2,57 г/см3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлина на топење | 50,21 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлина на испарување | 383 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Моларен топлински капацитет | 19,789 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
парен притисок
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Оксидациони степени | 4, 3, 2, 1[3] −1, −2, −3, −4 (амфотерен оксид) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електронегативност | Полингова скала: 1,90 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Енергии на јонизација | I: 786,5 kJ/mol II: 1.577,1 kJ/mol II: 3.231,6 kJ/mol (повеќе) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски полупречник | емпириски: 111 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ковалентен полупречник | 111 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ван дер Валсов полупречник | 210 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Разни податоци | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кристална структура | дијамантска коцкеста | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Брзина на звукот тенка прачка | 8.433 м/с (при 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлинско ширење | 2,6 µм/(m·K) (при 25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлинска спроводливост | 149 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електрична отпорност | 2,3×103 Ω·m (при 20 °C)[4] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Забранет појас | 1,12 eV (при 300 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Магнетно подредување | дијамагнетно[5] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модул на растегливост | 130–188 GPa[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модул на смолкнување | 51–80 GPa[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модул на збивливост | 97,6 GPa[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Поасонов сооднос | 0,064–0,28[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Мосова тврдост | 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-број | 7440-21-3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Историја | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Наречен по | Од латинскиот збор 'silex' или 'silicis', што значи кремен | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Предвидел | Антоан Лавоазје (1787) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Откриен и првпат издвоен | Јенс Јакоб Берцелиус[7][8] (1823) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Именуван од | Томас Томсон (1817) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Најстабилни изотопи | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Силициумот (14 Si) има 25 познати изотопи, со масови броеви кои се движат од 22 до 46. 28Si (најзастапен изотоп, со 92,23%), 29Si (4,67%) и 30Si (3,1%) се стабилни. Најдолговечниот радиоизотоп е 32Si, кој се произведува со распрскување на космичките зраци на аргон. Неговиот полураспад е утврден на приближно на 150 години (со распадна енергија 0,21 MeV), и се распаѓа со бета-распад до 32P (кој има полураспад од 14,27 дена) и потоа до 32S. По 32Si, 31Si го има вториот најдолг полураспад од 157,3 минути. Сите останати имаат полураспад под 7 секунди.

Список на изотопи
[уреди | уреди извор]Нуклид[9] [б 1] |
Z | N | Изотопна маса (Da)[10] [б 2][б 3] |
Полураспад [б 4] |
Распаден облик [б 5] |
Изведен изотоп [б 6] |
Спин и парност [б 7][б 4] |
Природна застапеност (моларен удел) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Енергија на возбуда | Нормален сразмер | Варијантен опсег | |||||||||||||||||
22Si | 14 | 8 | 22.03611(54)# | 28.7(11) ms | β+, п (62%) | 21Mg | 0+ | ||||||||||||
β+ (37%) | 22Al | ||||||||||||||||||
β+, 2p (0.7%) | 20Na | ||||||||||||||||||
23Si | 14 | 9 | 23.02571(54)# | 42.3(4) ms | β+, p (88%) | 22Mg | 3/2+# | ||||||||||||
β+ (8%) | 23Al | ||||||||||||||||||
β+, 2p (3.6%) | 21Na | ||||||||||||||||||
24Si | 14 | 10 | 24.011535(21) | 143.2 (21) ms | β+ (65.5%) | 24Al | 0+ | ||||||||||||
β+, p (34.5%) | 23Mg | ||||||||||||||||||
25Si | 14 | 11 | 25.004109(11) | 220.6(10) ms | β+ (65%) | 25Al | 5/2+ | ||||||||||||
β+, p (35%) | 24Mg | ||||||||||||||||||
26Si | 14 | 12 | 25.99233382(12) | 2.2453(7) s | β+ | 26Al | 0+ | ||||||||||||
27Si | 14 | 13 | 26.98670469(12) | 4.117(14) s | β+ | 27Al | 5/2+ | ||||||||||||
28Si | 14 | 14 | 27.97692653442(55) | Стабилен | 0+ | 0.92223(19) | 0.92205–0.92241 | ||||||||||||
29Si | 14 | 15 | 28.97649466434(60) | Стабилен | 1/2+ | 0.04685(8) | 0.04678–0.04692 | ||||||||||||
30Si | 14 | 16 | 29.973770137(23) | Стабилен | 0+ | 0.03092(11) | 0.03082–0.03102 | ||||||||||||
31Si | 14 | 17 | 30.975363196(46) | 157.16(20) min | β− | 31P | 3/2+ | ||||||||||||
32Si | 14 | 18 | 31.97415154(32) | 157(7) y | β− | 32P | 0+ | Расеан | космогенетски | ||||||||||
33Si | 14 | 19 | 32.97797696(75) | 6.18(18) s | β− | 33P | 3/2+ | ||||||||||||
34Si | 14 | 20 | 33.97853805(86) | 2.77(20) s | β− | 34P | 0+ | ||||||||||||
34mSi | 4256.1(4) keV | <210 ns | ИП | 34Si | (3−) | ||||||||||||||
35Si | 14 | 21 | 34.984550(38) | 780(120) ms | β− | 35P | 7/2−# | ||||||||||||
β−, н? | 34P | ||||||||||||||||||
36Si | 14 | 22 | 35.986649(77) | 503(2) ms | β− (88%) | 36P | 0+ | ||||||||||||
β−, н (12%) | 35P | ||||||||||||||||||
37Si | 14 | 23 | 36.99295(12) | 141.0(35) ms | β− (83%) | 37P | (5/2−) | ||||||||||||
β−, n (17%) | 36P | ||||||||||||||||||
β−, 2n? | 35P | ||||||||||||||||||
38Si | 14 | 24 | 37.99552(11) | 63(8) ms | β− (75%) | 38P | 0+ | ||||||||||||
β−, n (25%) | 37P | ||||||||||||||||||
39Si | 14 | 25 | 39.00249(15) | 41.2(41) ms | β− (67%) | 39P | (5/2−) | ||||||||||||
β−, n (33%) | 38P | ||||||||||||||||||
β−, 2n? | 37P | ||||||||||||||||||
40Si | 14 | 26 | 40.00608(13) | 31.2(26) ms | β− (62%) | 40P | 0+ | ||||||||||||
β−, n (38%) | 39P | ||||||||||||||||||
β−, 2n? | 38P | ||||||||||||||||||
41Si | 14 | 27 | 41.01417(32)# | 20.0(25) ms | β−, n (>55%) | 40P | 7/2−# | ||||||||||||
β− (<45%) | 41P | ||||||||||||||||||
β−, 2n? | 39P | ||||||||||||||||||
42Si | 14 | 28 | 42.01808(32)# | 15.5(4 (стат), 16 (сист)) ms[11] | β− (51%) | 42P | 0+ | ||||||||||||
β−, n (48%) | 41P | ||||||||||||||||||
β−, 2n (1%) | 40P | ||||||||||||||||||
43Si | 14 | 29 | 43.02612(43)# | 13(4 (стат), 2 (сист)) ms[11] | β−, n (52%) | 42P | 3/2−# | ||||||||||||
β− (27%) | 43P | ||||||||||||||||||
β−, 2n (21%) | 41P | ||||||||||||||||||
44Si | 14 | 30 | 44.03147(54)# | 4# ms [>360 ns] | β−? | 44P | 0+ | ||||||||||||
β−, n? | 43P | ||||||||||||||||||
β−, 2n? | 42P | ||||||||||||||||||
45Si[12] | 14 | 31 | 45.03982(64)# | 4# ms | 3/2−# | ||||||||||||||
46Si[12] | 14 | 32 | |||||||||||||||||
- ↑ mSi – Возбуден јадрен изомер.
- ↑ ( ) – Неизвесноста (1σ) е дадена во концизен облик во загради по соодветните последни цифри.
- ↑ # – Атомска маса означена со #: вредноста и неизвесноста не се само изведени само од опитни податоци, туку барем делумно од трендови од масената површина (TMS).
- ↑ 4,0 4,1 # – Вредностите означени со # не се само изведени од опитни податоци, туку барем делумно и од трендови во соседните нуклиди (TNN).
- ↑
Облици на распад:
IT: Јадрен преод n: Неутронски распад p: Протонски распад - ↑ Задебелен симбол како изведен – Изведениот производ е стабилен.
- ↑ ( ) спинова вредност – Означува спин со слаби зададени аргументи.
Силциум-28
[уреди | уреди извор]Силициум-28, најзастапениот изотоп на силициумот, е од особен интерес во изградбата на квантни сметачи кога е високо збогатен, бидејќи присуството на 29Si во примерок од силициум придонесува за квантна декохеренција. [13] Екстремно чисти (>99,9998%) примероци од 28Si може да се произведат преку селективна јонизација и таложење на 28Si од гасот силан. [14] Поради екстремно високата чистота што може да се добие на овој начин, Авогадровиот проект се обидел да развие нова дефиниција за килограм со правење 93,75 мм сфера на изотопот и одредување на точниот број на атоми во примерокот. [15]
Силициум-28 се произведува во ѕвездите за време на алфа-процесот и кислородното согорување, и го поттикнува силициумското согорување кај масивните ѕвезди непосредно пред тие да станат супернова. [16] [17]
Силициум-29
[уреди | уреди извор]Силициум-29 е забележлив како единствен стабилен изотоп на силициум со ненула јадрен спин (I = 1/2). [18] Како таков, може да се употреби во испитувања за јадрена магнетна резонанца и хиперфински премин, на пример за проучување на својствата на таканаречениот дефект на А-центарот во чист силициум. [19]
Силициум-34
[уреди | уреди извор]Силициум-34 е радиоактивен изотоп со полураспад од 2,8 секунди. Покрај вообичаеното N = 20 затворена обвивка, јадрото исто така покажува силна Z = 14 затворена обвивка, што го прави да се однесува како двојно волшебно сферично јадро, освен што се наоѓа и два протони над островот на инверзија. [20] Силициум-34 има необична структура на „меур“ каде што распространетоста на протонот е помалку густа во средината отколку во близина на површината, бидејќи протонската орбитала 2 s1/2 е речиси незафатена во основната состојба, за разлика од <sup id="mwARA">36</sup>S каде што е речиси полна. [21] [22] Силициум-34 е една од познатите емисиони честички на распаѓање на кластерот; се добива во распаѓање од 242Cm со сооднос на разгранување од приближно 0. [23]
Белешки
[уреди | уреди извор]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
- ↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
- ↑ Ram, R. S.; и др. (1998). „Fourier Transform Emission Spectroscopy of the A2D–X2P Transition of SiH and SiD“ (PDF). J. Mol. Spectr. 190: 341–352. PMID 9668026.
- ↑ Eranna, Golla (2014). Crystal Growth and Evaluation of Silicon for VLSI and ULSI. CRC Press. стр. 7. ISBN 978-1-4822-3281-3.
- ↑ Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Lide, D. R., уред. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (LXXXVI. изд.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Hopcroft, Matthew A.; Nix, William D.; Kenny, Thomas W. (2010). „What is the Young's Modulus of Silicon?“. Journal of Microelectromechanical Systems. 19 (2): 229. doi:10.1109/JMEMS.2009.2039697.
- ↑ Weeks, Mary Elvira (1932). „The discovery of the elements: XII. Other elements isolated with the aid of potassium and sodium: beryllium, boron, silicon, and aluminum“. Journal of Chemical Education. 9 (8): 1386–1412. Bibcode:1932JChEd...9.1386W. doi:10.1021/ed009p1386.
- ↑ Voronkov, M. G. (2007). „Silicon era“. Russian Journal of Applied Chemistry. 80 (12): 2190. doi:10.1134/S1070427207120397.
- ↑ Half-life, decay mode, nuclear spin, and isotopic composition is sourced in:
Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). „The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties“ (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae. - ↑ Wang, Meng; Huang, W.J.; Kondev, F.G.; Audi, G.; Naimi, S. (2021). „The AME 2020 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs and references*“. Chinese Physics C. 45 (3): 030003. doi:10.1088/1674-1137/abddaf.
- ↑ 11,0 11,1 Crawford, H. L.; Tripathi, V.; Allmond, J. M.; и др. (2022). „Crossing N = 28 toward the neutron drip line: first measurement of half-lives at FRIB“. Physical Review Letters. 129 (212501): 212501. Bibcode:2022PhRvL.129u2501C. doi:10.1103/PhysRevLett.129.212501. PMID 36461950 Проверете ја вредноста
|pmid=
(help). S2CID 253600995 Проверете ја вредноста|s2cid=
(help). - ↑ 12,0 12,1 Yoshimoto, Masahiro; Suzuki, Hiroshi; Fukuda, Naoki; Takeda, Hiroyuki; Shimizu, Yohei; Yanagisawa, Yoshiyuki; Sato, Hiromi; Kusaka, Kensuke; Ohtake, Masao; Yoshida, Koichi; Michimasa, Shin’ichiro (2024). „Discovery of Neutron-Rich Silicon Isotopes 45,46Si“. Progress of Theoretical and Experimental Physics. Oxford University Press (OUP). 2024 (10). doi:10.1093/ptep/ptae155. ISSN 2050-3911.
- ↑ „Beyond Six Nines: Ultra-enriched Silicon Paves the Road to Quantum Computing“. NIST (англиски). 2014-08-11.
- ↑ Dwyer, K J; Pomeroy, J M; Simons, D S; Steffens, K L; Lau, J W (2014-08-30). „Enriching 28 Si beyond 99.9998 % for semiconductor quantum computing“. Journal of Physics D: Applied Physics. 47 (34): 345105. doi:10.1088/0022-3727/47/34/345105. ISSN 0022-3727.
- ↑ Празен навод (help)
- ↑ Woosley, S.; Janka, T. (2006). „The physics of core collapse supernovae“. Nature Physics. 1 (3): 147–154. arXiv:astro-ph/0601261. Bibcode:2005NatPh...1..147W. CiteSeerX 10.1.1.336.2176. doi:10.1038/nphys172.
- ↑ Narlikar, Jayant V. (1995). From Black Clouds to Black Holes. World Scientific. стр. 94. ISBN 978-9810220334.
- ↑ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2nd. изд.). Butterworth-Heinemann. ISBN 978-0-08-037941-8.
- ↑ Watkins, G. D.; Corbett, J. W. (1961-02-15). „Defects in Irradiated Silicon. I. Electron Spin Resonance of the Si- A Center“. Physical Review (англиски). 121 (4): 1001–1014. Bibcode:1961PhRv..121.1001W. doi:10.1103/PhysRev.121.1001. ISSN 0031-899X.
- ↑ Lică, R.; Rotaru, F.; Borge, M. J. G.; Grévy, S.; Negoiţă, F.; Poves, A.; Sorlin, O.; Andreyev, A. N.; Borcea, R. (11 September 2019). „Normal and intruder configurations in Si 34 populated in the β − decay of Mg 34 and Al 34“. Physical Review C. 100 (3): 034306. arXiv:1908.11626. doi:10.1103/PhysRevC.100.034306.
- ↑ „Physicists find atomic nucleus with a 'bubble' in the middle“. 24 October 2016. Посетено на 26 December 2023.
- ↑ Mutschler, A.; Lemasson, A.; Sorlin, O.; Bazin, D.; Borcea, C.; Borcea, R.; Dombrádi, Z.; Ebran, J.-P.; Gade, A. (February 2017). „A proton density bubble in the doubly magic 34Si nucleus“. Nature Physics. 13 (2): 152–156. arXiv:1707.03583. doi:10.1038/nphys3916.
- ↑ Bonetti, R.; Guglielmetti, A. (2007). „Cluster radioactivity: an overview after twenty years“ (PDF). Romanian Reports in Physics. 59: 301–310. Архивирано од изворникот (PDF) на 19 September 2016.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]Изотопи на хемиските елементи | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 H |
2 He | ||||||||||||||||
3 Li |
4 Be |
5 B |
6 C |
7 N |
8 O |
9 F |
10 Ne | ||||||||||
11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 P |
16 S |
17 Cl |
18 Ar | ||||||||||
19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 Fe |
27 Co |
28 Ni |
29 Cu |
30 Zn |
31 Ga |
32 Ge |
33 As |
34 Se |
35 Br |
36 Kr |
37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 Ag |
48 Cd |
49 In |
50 Sn |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 Xe |
55 Cs |
56 Ba |
![]() |
72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn |
87 Fr |
88 Ra |
![]() |
104 Rf |
105 Db |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Ds |
111 Rg |
112 Cn |
113 Nh |
114 Fl |
115 Mc |
116 Lv |
117 Ts |
118 Og |
![]() |
57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
71 Lu | ||
![]() |
89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
103 Lr | ||