Изотопи на плутониумот
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Општи својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Име и симбол | плутониум (Pu) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Изглед | сребрено бела, зацрнува при изложеност на воздух | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Плутониумот во периодниот систем | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски број | 94 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Стандардна атомска тежина (Ar) | (244) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Категорија | актиноид | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Група и блок | група б.б., f-блок | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Периода | VII периода | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електронска конфигурација | [Rn] 5f6 7s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
по обвивка | 2, 8, 18, 32, 24, 8, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Физички својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фаза | цврста | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Точка на топење | 912,5 K (639,4 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Точка на вриење | 3.505 K (3.228 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Густина близу с.т. | 19,816 г/см3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
кога е течен, при т.т. | 16,63 г/см3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлина на топење | 2,82 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлина на испарување | 333,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Моларен топлински капацитет | 35,5 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
парен притисок
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски својства | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Оксидациони степени | 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1 (амфотерен оксид) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електронегативност | Полингова скала: 1,28 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Енергии на јонизација | I: 584,7 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атомски полупречник | емпириски: 159 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ковалентен полупречник | 187±1 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Разни податоци | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кристална структура | моноклинска | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Брзина на звукот | 2.260 м/с | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлинско ширење | 46,7 µм/(m·K) (при 25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Топлинска спроводливост | 6,74 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Електрична отпорност | 1,460 µΩ·m (при 0 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Магнетно подредување | парамагнетно | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модул на растегливост | 96 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Модул на смолкнување | 43 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Поасонов сооднос | 0,21 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-број | 7440-07-5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Историја | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Наречен по | Според џуџестата планета Плутон, која пак е именувана според лик од римската митологија Плутон | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Откриен | Глен Сиборг, Артур Вол, Џозеф Кенеди, Едвин Мекмилан (1940–1) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Најстабилни изотопи | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Плутониумот (94Pu) — вештачки елемент, освен за количините трагови кои произлегуваат од неутронскиот зафат од ураниум, и затоа не може да се даде стандардна атомска тежина. Како и сите вештачки елементи, тој нема стабилни изотопи. Бил синтетизиран долго пред да биде пронајден во природата, првиот синтетизиран изотоп бил 238Pu во 1940 година. Се карактеризираат 22 радиоизотопи на плутониум. Најстабилни се 244Pu со полураспад од 80,8 милиони години; 242Pu со полураспад од 373.300 години; и 239Pu со полураспад од 24.110 години; и 240Pu со полураспад од 6.560 години. Овој елемент има и осум мета состојби; сите имаат полураспад помал од една секунда.
Познатите изотопи на плутониум се движат од 226Pu до 247Pu. Примарните начини на распаѓање пред најстабилниот изотоп, 244Pu, се преку спонтано цепење и алфа-распаѓање; примарниот режим потоа е бета-распад. Примарните распадни производи пред 244Pu се изотопи на ураниумот и нептуниум (не земајќи ги предвид производите на цепење), а примарните производи на распаѓање потоа се изотопи на америциумот.
Список на изотопи
[уреди | уреди извор]Нуклид[2] [б 1] |
Z | N | Изотопна маса (Da)[3] [б 2][б 3] |
Полураспад |
Распаден облик [б 4] |
Изведен изотоп [б 5][б 6] |
Спин и парност [б 7][б 8] |
Изотопска застапеност | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Енергија на возбуда | |||||||||||||||||||
226Pu[4] | 94 | 132 | 226.03825(22)# | ≥1 ms | α | 222U | 0+ | ||||||||||||
227Pu[5] | 94 | 133 | 227.03947(11)# | 0,78+0,39 0,19 s |
α | 223U | 5/2+# | ||||||||||||
228Pu | 94 | 134 | 228.038763(25) | 2.1(13) s | α | 224U | 0+ | ||||||||||||
229Pu | 94 | 135 | 229.040145(65) | 91(26) s | α (~50%) | 225U | 3/2+# | ||||||||||||
β+ (~50%) | 229Np | ||||||||||||||||||
СЦ (<7%) | (различен) | ||||||||||||||||||
230Pu | 94 | 136 | 230.039648(16) | 105(10) s | α (>73%)[6] | 226U | 0+ | ||||||||||||
β+ (<27%) | 230Np | ||||||||||||||||||
231Pu | 94 | 137 | 231.041126(24) | 8.6(5) min | β+ (87%) | 231Np | (3/2+) | ||||||||||||
α (13%) | 227U | ||||||||||||||||||
232Pu | 94 | 138 | 232.041182(18) | 33.7(5) min | ЕЗ (>80%) | 232Np | 0+ | ||||||||||||
α (<20%) | 228U | ||||||||||||||||||
233Pu | 94 | 139 | 233.042997(58) | 20.9(4) min | β+ (99.88%) | 233Np | 5/2+# | ||||||||||||
α (0.12%) | 229U | ||||||||||||||||||
234Pu | 94 | 140 | 234.0433175(73) | 8.8(1) h | ЕЗ (94%) | 234Np | 0+ | ||||||||||||
α (6%) | 230U | ||||||||||||||||||
235Pu | 94 | 141 | 235.045285(22) | 25.3(5) min | β+ | 235Np | (5/2+) | ||||||||||||
α (0.0028%) | 231U | ||||||||||||||||||
236Pu | 94 | 142 | 236.0460567(19) | 2.858(8) y | α[n 1] | 232U | 0+ | ||||||||||||
СЦ (1.9×10−7%) | (различен) | ||||||||||||||||||
CD (2×10−12%) | 208Pb 28Mg | ||||||||||||||||||
236mPu | 1185.45(15) keV | 1.2(3) μs | ИП | 236Pu | 5− | ||||||||||||||
237Pu | 94 | 143 | 237.0484079(18) | 45.64(4) d | ЕЗ | 237Np | 7/2− | ||||||||||||
α (0.0042%) | 233U | ||||||||||||||||||
237m1Pu | 145.543(8) keV | 180(20) ms | IT | 237Pu | 1/2+ | ||||||||||||||
237m2Pu | 2900(250) keV | 1.1(1) μs | СЦ | (различен) | |||||||||||||||
238Pu | 94 | 144 | 238.0495582(12) | 87.7(1) y | α | 234U | 0+ | Траг[n 2] | |||||||||||
СЦ (1.9×10−7%) | (различен) | ||||||||||||||||||
CD (1.4×10−14%) | 206Hg 32Si | ||||||||||||||||||
CD (<6×10−15%) | 210Pb 28Mg | ||||||||||||||||||
CD (<6×10−15%) | 208Pb 30Mg | ||||||||||||||||||
239Pu[n 3][n 4] | 94 | 145 | 239.0521616(12) | 2.411(3)×104 y | α | 235U | 1/2+ | Траг[n 5] | |||||||||||
СЦ (3.1×10−10%) | (различен) | ||||||||||||||||||
239m1Pu | 391.584(3) keV | 193(4) ns | IT | 239Pu | 7/2− | ||||||||||||||
239m2Pu | 3100(200) keV | 7.5(10) μs | СЦ | (различен) | (5/2+) | ||||||||||||||
240Pu | 94 | 146 | 240.0538117(12) | 6.561(7)×103 y | α | 236U | 0+ | Траг[n 6] | |||||||||||
СЦ (5.796×10−6%) | (различен) | ||||||||||||||||||
CD (<1.3×10−11%) | 206Hg 34Si | ||||||||||||||||||
240mPu | 1308.74(5) keV | 165(10) ns | IT | 240Pu | 5− | ||||||||||||||
241Pu[n 3] | 94 | 147 | 241.0568497(12) | 14.329(29) y | β− | 241Am | 5/2+ | ||||||||||||
α (0.00245%) | 237U | ||||||||||||||||||
СЦ (<2.4×10−14%) | (различен) | ||||||||||||||||||
241m1Pu | 161.6853(9) keV | 0.88(5) μs | IT | 241Pu | 1/2+ | ||||||||||||||
241m2Pu | 2200(200) keV | 20.5(22) μs | СЦ | (различен) | |||||||||||||||
242Pu | 94 | 148 | 242.0587410(13) | 3.75(2)×105 y | α | 238U | 0+ | ||||||||||||
СЦ (5.510×10−4%) | (различен) | ||||||||||||||||||
243Pu[n 3] | 94 | 149 | 243.0620021(27) | 4.9553(25) h | β− | 243Am | 7/2+ | ||||||||||||
243mPu | 383.64(25) keV | 330(30) ns | IT | 243Pu | (1/2+) | ||||||||||||||
244Pu | 94 | 150 | 244.0642044(25) | 8.13(3)×107 y | α (99.88%) | 240U | 0+ | Траг[n 7] | |||||||||||
СЦ (0.123%) | (различен) | ||||||||||||||||||
β−β− (<7.3×10−9%) | 244Cm | ||||||||||||||||||
244mPu | 1216.0(5) keV | 1.75(12) s | IT | 244Pu | 8− | ||||||||||||||
245Pu | 94 | 151 | 245.067825(15) | 10.5(1) h | β− | 245Am | (9/2−) | ||||||||||||
245m1Pu | 264.5(3) keV | 330(20) ns | IT | 245Pu | (5/2+) | ||||||||||||||
245m2Pu | 2000(400) keV | 90(30) ns | СЦ | (различен) | |||||||||||||||
246Pu | 94 | 152 | 246.070204(16) | 10.84(2) d | β− | 246Am | 0+ | ||||||||||||
247Pu | 94 | 153 | 247.07430(22)# | 2.27(23) d | β− | 247Am | 1/2+# | ||||||||||||
- ↑ mPu – Возбуден јадрен изомер.
- ↑ ( ) – Неизвесноста (1σ) е дадена во концизен облик во загради по соодветните последни цифри.
- ↑ # – Атомска маса означена со #: вредноста и неизвесноста не се само изведени само од опитни податоци, туку барем делумно од трендови од масената површина (TMS).
- ↑
Облици на распад:
CD: Гроздест распад IT: Јадрен преод - ↑ Задебелен закосен симбол како изведен – Изведениот производ е речиси производ.
- ↑ Задебелен симбол како изведен – Изведениот производ е стабилен.
- ↑ ( ) спинова вредност – Означува спин со слаби зададени аргументи.
- ↑ # – Вредностите означени со # не се само изведени од опитни податоци, туку барем делумно и од трендови во соседните нуклиди (TNN).
Актиноиди наспроти производи за цепење
[уреди | уреди извор]Актиниди[7] од распадна низа | Полураспад еднаш (a) |
Фисиони производи на 235U со добивка[8] | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
4n | 4n + 1 | 4n + 2 | 4n + 3 | 4,5–7% | 0,04–1,25% | <0,001% | ||
228Ra№ | 4–6 a | 155Euþ | ||||||
248Bk[9] | > 9 a | |||||||
244Cmƒ | 241Puƒ | 250Cf | 227Ac№ | 10–29 a | 90Sr | 85Kr | 113mCdþ | |
232Uƒ | 238Puƒ | 243Cmƒ | 29–97 a | 137Cs | 151Smþ | 121mSn | ||
249Cfƒ | 242mAmƒ | 141–351 a |
Нема фисиони производи со полураспад | |||||
241Amƒ | 251Cfƒ[10] | 430–900 a | ||||||
226Ra№ | 247Bk | 1,3–1,6 ka | ||||||
240Pu | 229Th | 246Cmƒ | 243Amƒ | 4,7–7,4 ka | ||||
245Cmƒ | 250Cm | 8,3–8,5 ka | ||||||
239Puƒ | 24,1 ka | |||||||
230Th№ | 231Pa№ | 32–76 ka | ||||||
236Npƒ | 233Uƒ | 234U№ | 150–250 ka | 99Tc₡ | 126Sn | |||
248Cm | 242Pu | 327–375 ka | 79Se₡ | |||||
1,33 Ma | 135Cs₡ | |||||||
237Npƒ | 1,61–6,5 Ma | 93Zr | 107Pd | |||||
236U | 247Cmƒ | 15–24 Ma | 129I₡ | |||||
244Pu | 80 Ma |
... ниту преку 15,7 Ma[11] | ||||||
232Th№ | 238U№ | 235Uƒ№ | 0,7–14,1 Ga | |||||
|
Забележителни изотопи
[уреди | уреди извор]- Плутониум-238 има полраспад од 87,74 години [12] и емитира алфа-честички. Чистата 238Pu за радиоизотопски топлинскоелектрични генератори кои напојуваат некои вселенски летала се произведува со неутронски зафат на нептуниум-237, но плутониумот од потрошеното јадрено гориво може да содржи дури неколку проценти 238Pu, кои потекнуваат од 237Np, алфа-распад од 242Cm или (n,2n).
- Плутониум-239 има полураспад од 24.100 години. 239Pu и 241Pu се цепаат; што значи дека нивните јадра може да се поделат со тоа што ќе бидат бомбардирани од бавни топлински неутрони, ослободувајќи енергија, гама-зрачење и повеќе неутрони. Затоа може да одржи јадрената верижна реакција, што ќе доведе до примена во јадрено оружје и јадрени реактори. 239Pu се синтетизира со зрачење на ураниум-238 со неутрони во јадрен реактор, а потоа се обновува преку јадрена преработка на горивото. Понатамошниот неутронски зафат произведува последователно потешки изотопи.
- Плутониум-240 има висока стапка на спонтано цепење, што го зголемува позадинското неутронско зрачење на плутониумот. Плутониумот е оценет со пропорција од 240Pu: класа на оружје (<7%), степен на гориво (7–19%) и степен на реакторот (>19%). Пониските оценки се помалку погодни за бомби и топлински реактори, но можат да поттикнат брзи реактори.
- Плутониум-241 се подлага на цепење, и тоа преку бета-распад со полураспад од 14 години до америциум-241.
- Плутониум-242 не се подлага на цепење, ниту е многу плоден (потребни се уште 3 неутронски зафати за да се распадне); и има низок пресек за неутронски зафат и подолг полураспад од кој било од полесните изотопи.
- Плутониум-244 е најстабилниот изотоп на плутониум, со полураспад од околу 80 милиони години. Не се произведува значително во јадрени реактори бидејќи 243Pu има краток полураспад, но дел се произведува во јадрени експлозии. 244Pu е пронајден во меѓуѕвездениот простор [13] и има втор најдолг полураспад од кој било не-исконски радиоизотоп.
Производство и употреба
[уреди | уреди извор]

239Pu е изотоп кој се цепи второ најкористено јадрено гориво во јадрените реактори по ураниум-235, и најкористено гориво во делот за цепење на јадреното оружје, се произведува од ураниум-238 со неутронски зафат проследен со две бета-распади.
240Pu, 241Pu и 242Pu се произведуваат со дополнителен неутронски зафат. Изотопите со непарна маса 239Pu и 241Pu имаат околу 3/4 шанси да претрпат цепење при топлински неутронски зафат и околу 1/4 шанса да го задржат неутронот и да станат следниот потежок изотоп. Изотопите со рамномерна маса се плодни, но не се делат и исто така имаат помала веројатност (напречен пресек) за неутронски зафат; затоа, тие имаат тенденција да се акумулираат во јадрено гориво што се користи во топлински реактор, дизајн на речиси сите јадрени централи денес. Во плутониумот што се користи вторпат во топлинските реактори во MOX горивото, 240Pu може да биде дури и најчестиот изотоп. Сите изотопи на плутониум и други актиниоди, сепак, се расцепуваат со брзи неутрони. 240Pu има умерен пресек со топлинско впивање на неутрони, така што производството на 241Pu во топлински реактор станува значителен дел колку што е производството на 239Pu.
241Pu има полураспад од 14 години и има малку повисоки топлински неутронски пресеци од 239Pu и за цепење и за впивање. Додека јадреното гориво се користи во реакторот, јадрото 241Pu е многу поверојатно да се расцепи или да зафати неутрон отколку да се распадне. 241Pu претставува значителен дел од цепење во горивото на топлинскиот реактор што се користи некое време. Меѓутоа, во потрошеното јадрено гориво кое не се подложува брзо на јадрена преработка, но наместо тоа се лади со години по употребата, голем дел или поголемиот дел од 241Pu ќе доживее бета-распад до америциум-241, еден од помалите актиниди, силен алфа емитер и тежок за употреба во топлинските реактори.
242Pu има особено низок пресек за топлински неутронски зафат; и потребни се три апсорпции на неутрони за да стане уште еден изотоп кој може да се цепи (или куриум-245 или 241Pu). Дури и тогаш, постои можност кој било од тие два изотопи да не се расцепи, но наместо тоа да апсорбира четврти неутрон, да стане куриум-246 (на патот до уште потешки актиниди како калифорниум, кој е неутронски емитер со спонтано цепење и тешко се ракува) или повторно да стане 242Pu; така што просечниот број на неутрони апсорбирани пред цепењето е дури и поголем од 3. Затоа, 242Pu е особено несоодветен за рециклирање во топлински реактор и би бил подобро да се користи во брз реактор каде што може директно да се расцепи. Сепак, нискиот пресек на 242Pu значи дека релативно малку од него ќе се трансмутира во текот на еден циклус во топлински реактор. Полураспадот на 242Pu е околу 15 пати подолг од полураспадор на 239Pu; затоа, тој е 1/15 како радиоактивен и не е еден од поголемите придонесувачи за радиоактивноста на јадрениот отпад. Емисиите на гама зраци на 242Pu се исто така послаби од оние на другите изотопи.
243Pu има полураспад од само 5 часа, преку бета-распад до америциум-243. Бидејќи 243Pu има мала можност да фати дополнителен неутрон пред распаѓањето, циклусот на јадрено гориво не произведува долговечен 244Pu во значителна количина.
238Pu вообичаено не се произведува во толку големо количество од циклусот на јадрено гориво, но дел се произведува од нептуниум-237 со неутронски зафат (оваа реакција може да се користи и со прочистен нептуниум за да се произведе 238Pu релативно ослободен од други изотопи на плутониум за употреба во радиоизотопски термоелектрични генератори (на брзи генератори на неутони) 239Pu, или со алфа распад на куриум-242, кој се произведува со неутронски зафат од 241Am. Има значителен топлински неутронски пресек за цепење, но поверојатно е да фати неутрон и да стане 239Pu.
Производство
[уреди | уреди извор]Производство
[уреди | уреди извор]Плутониум-240, -241 и -242
[уреди | уреди извор]Пресекот на цепење за 239Pu е 747,9 барни за топлински неутрони, додека напречниот пресек на активирање е 270,7 барни (односот се приближува до 11 цепења за секои 4 заробени неутрони). Повисоките изотопи на плутониум се создаваат кога горивото на ураниум се употребува долго време. За искористеното гориво со висока потрошувачка, концентрациите на изотопите на плутониум со повисок степен ќе бидат повисоки од горивото со ниско согорување кое се реобработува за да се добие плутониум од класа плутониумско оружје.
Изотоп | Топлински неутронски пресек барни |
Режим на распад | Полуraspad | |
---|---|---|---|---|
Зафат | Цепење | |||
238U | 2.683 | 0.000 | α | 4,468 x 10 9 години |
239U | 20.57 | 14.11 | β − | 23,45 минути |
239U | 77.03 | – | β − | 2.356 дена |
239U | 270,7 | 747,9 | α | 24.110 години |
240U | 287,5 | 0,064 | α | 6.561 години |
241U | 363,0 | 1012 | β − | 14.325 години |
242U | 19.16 | 0,001 | α | 373.300 години |
Плутониум-239
[уреди | уреди извор]
239Pu е еден од трите материјали подложени на цепење што се користат за производство на јадрено оружје и во некои јадрени реактори како извор на енергија. Другите материјали се ураниум-235 и ураниум-233. 239Pu е практично непостоечки во природата. Направен е со бомбардирање на ураниум-238 со неутрони. Ураниум-238 е присутен во количина во повеќето гориво на реакторот; оттука во овие реактори континуирано се прави 239Pu. Бидејќи самиот 239Pu може да се подели со неутрони за да се ослободи енергија, 239Pu обезбедува дел од производството на енергија во јадрениот реактор.
Елемент | Изотоп | Топлински неутронски зафат пресек (барни) |
Топлинско неутронско цепење пресек (барни) |
режим на распаѓање | Полураспад |
---|---|---|---|---|---|
U | 238 | 2.68 | 5·10 −6 | α | 4,47 x 10 9 години |
U | 239 | 22 | 15 | β − | 23 минути |
Np | 239 | 30 | 1 | β − | 2,36 дена |
Pu | 239 | 271 | 750 | α | 24.110 години |
Плутониум-238
[уреди | уреди извор]Постојат мали количини од 238Pu во плутониумот од вообичаените реактори. Сепак, изотопското одвојување би било прилично скапо во споредба со друг метод: кога 235U зафаќа неутрон, тој се претвора во возбудена состојба од 236U. Некои од возбудените 236U јадра се подложени на цепење, но некои се распаѓаат до основната состојба од 236U со емитување гама зрачење. Понатамошниот неутронски зафат создава 237U; кој со полураспад од 7 дена се распаѓа на 237Np. Бидејќи скоро целиот нептуниум се произведува на овој начин или се состои од изотопи кои брзо се распаѓаат, се добива речиси чист 237Np. По хемиското одвојување на нептуниум, 237Np повторно се озрачуваат со неутрони на реакторот за да се претворат во 238Np, кои се распаѓаат на 238Pu со полураспад од 2 дена.
Елемент | Изотоп | Топлински неутронски зафат пресек |
режим на распаѓање | Полураспад |
---|---|---|---|---|
U | 235 | 99 | α | 703.800.000 години |
U | 236 | 5.3 | α | 23.420.000 години |
U | 237 | - | β − | 6,75 дена |
Np | 237 | 165 (зафат) | α | 2.144.000 години |
Np | 238 | - | β − | 2,11 дена |
Pu | 238 | - | α | 87,7 години |
Плутониум-240 како пречка за јадрено оружје
[уреди | уреди извор]240Pu се подложува на спонтано цепење со мала, но значајна стапка (5,8%). Присуството на 240Pu ја ограничува употребата на плутониумот во јадрена бомба, бидејќи неутронот од спонтаното цепење ја започнува верижната реакција предвреме, предизвикувајќи рано ослободување на енергија што го распрснува јадрото пред да се постигне целосна имплозија. Ова го спречува поголемиот дел од јадрото да учествува во верижната реакција и го намалува издашноста на бомбата.
Плутониум кој се состои од повеќе од околу 90% 239Pu се нарекува плутониум од типот на оружје; плутониумот од потрошеното јадрено гориво од комерцијалните енергетски реактори генерално содржи најмалку 20% 240Pu и се нарекува плутониум од реакторско ниво. Сепак, современото јадрено оружје користи засилен јадрен уред, што го ублажува проблемот со преддетонација; ако јадрото може да генерира принос од јадрено оружје од дури дел од килотон, што е доволно за да започне јадрено соединување на деутериум-тритиум, добиениот излив на неутрони ќе расцепи доволно плутониум за да обезбеди принос од десетици килотони.
Контаминацијата поради 240Pu е причината поради која плутониумското оружје мора да го користи методот на имплозија. Теоретски, чистиот 239Pu може да се користи во бомба од типот на пиштол, но постигнувањето на ова ниво на чистота е премногу тешко. Контаминацијата на 240Pu се покажало како мешан благослов. Иако создало одложувања и главоболки за време на проектот „Менхетен“ поради потребата да се развие технологија за имплозија, истите тие тешкотии се бариера за јадрено ширење. Имплозивните бомби се, исто така, инхерентно поефикасни и помалку склони кон случајно детонирање отколку бомбите од типот на пиштоли.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Magurno & Pearlstein 1981, стр. 835 ff.
- ↑ Half-life, decay mode, nuclear spin, and isotopic composition is sourced in:
Kondev, F. G.; Wang, M.; Huang, W. J.; Naimi, S.; Audi, G. (2021). „The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties“ (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae. - ↑ Wang, Meng; Huang, W.J.; Kondev, F.G.; Audi, G.; Naimi, S. (2021). „The AME 2020 atomic mass evaluation (II). Tables, graphs and references*“. Chinese Physics C. 45 (3): 030003. doi:10.1088/1674-1137/abddaf.
- ↑ Kuznetsova AA, Svirikhin AI, Isaev AV, Bychkov MA, Danilkin VD, Devarazha KM, Zamyatin NI, Izosimov IN, Liu Z, Malyshev ON, Mukhin RS, Popeko AG, Popov YA, Rachkov VA, Saylaubekov B, Sokol EA, Tezekbaeva MS, Ulanova II, Zhang FS, Chepigin VI, Chelnokov ML, Eremin AV (2024). „Свойства радиоактивного распада нового ядра 227Pu“ [Properties of Radioactive DЕЗay of the New Nucleus 227Pu] (PDF). jinr.ru (руски). Joint Institute for Nuclear Research. Посетено на 9 November 2024.
- ↑ Yang, H. B.; Gan, Z. G.; Zhang, Z. Y.; Huang, M. H.; Ma, L.; Yang, C. L.; Zhang, M. M.; Tian, Y. L.; Wang, Y. S.; Wang, J. G.; Zhou, H. B.; Hua, W.; Wang, J. Y.; Qiang, Y. H.; Zhao, Z.; Huang, X. Y.; Wen, X. J.; Li, Z. Y.; Zhang, H. T.; Xu, S. Y.; Li, Z. C.; Zhou, H.; Zhang, X.; Zhu, L.; Wang, Z.; Guan, F.; Yang, H. R.; Huang, W. X.; Ren, Z. Z.; Zhou, S. G.; Xu, H. S. (3 October 2024). „α dЕЗay of the new isotope Pu 227“. Physical Review C. 110 (4). doi:10.1103/PhysRevC.110.044302.
- ↑ Wilson, G. L.; Takeyama, M.; Andreyev, A. N.; Andel, B.; Antalic, S.; Catford, W. N.; Ghys, L.; Haba, H.; Heßberger, F. P.; Huang, M.; Kaji, D.; Kalaninova, Z.; Morimoto, K.; Morita, K.; Murakami, M.; Nishio, K.; Orlandi, R.; Smith, A. G.; Tanaka, K.; Wakabayashi, Y.; Yamaki, S. (13 October 2017). „β -delayed fission of Am 230“. Physical Review C (англиски). 96 (4): 044315. doi:10.1103/PhysRevC.96.044315. ISSN 2469-9985.
- ↑ Плус радиум (елемент 88). Иако всушност е подактинид, тој веднаш му претходи на актиниумот (89) и следи јазот на нестабилност од три елементи по полониум (84) каде што ниту еден изотоп нема полураспад од најмалку четири години (најдолговечниот изотоп во јазот е радон-222 со полураспад од четири дена). Најдолговечниот изотоп на радиум, со 1.600 години, заслужува елементот да биде вклучен овде.
- ↑ Конкретно од термална неутронска фисија на ураниум-235, на пр. во типичен нуклеарен реактор.
- ↑ Milsted, J.; Friedman, A. M.; Stevens, C. M. (1965). „The alpha half-life of berkelium-247; a new long-lived isomer of berkelium-248“. Nuclear Physics. 71 (2): 299. Bibcode:1965NucPh..71..299M. doi:10.1016/0029-5582(65)90719-4.
„Изотопските анализи откриле низа со маса 248 во постојано изобилство во три примероци анализирани во период од околу 10 месеци. Ова му се припишало на изомер од Bk248 со полураспад поголем од 9 [години]. Не е откриен раст на Cf248, а долната граница за β− полураспадот може да се постави на околу 104 [години]. Не е откриена алфа активност што му се припишува на новиот изомер; алфа полураспадот е веројатно поголем од 300 [години]“ - ↑ Ова е најтешкиот изотоп со полураспад од најмалку четири години пред "морето на нестабилност".
- ↑ Со исклучок на оние „класично стабилни“ изотопи со полураспад значително поголем од 232Th; на пр., додека 113mCd има полураспад од само четиринаесет години, 113Cd е осум квадрилиони години.
- ↑ . Takoma Park, MD. Наводот magazine бара
|magazine=
(help); Отсутно или празно|title=
(help);|access-date=
бара|url=
(help) - ↑ Wallner, A.; Faestermann, T.; Feige, J.; Feldstein, C.; Knie, K.; Korschinek, G.; Kutschera, W.; Ofan, A.; Paul, M. (2015). „Abundance of live 244Pu in deep-sea reservoirs on Earth points to rarity of actinide nucleosynthesis“. Nature Communications. 6: 5956. arXiv:1509.08054. Bibcode:2015NatCo...6.5956W. doi:10.1038/ncomms6956. ISSN 2041-1723. PMC 4309418. PMID 25601158.
- ↑ Sasahara, Akihiro; Matsumura, Tetsuo; Nicolaou, Giorgos; Papaioannou, Dimitri (April 2004). „Neutron and Gamma Ray Source Evaluation of LWR High Burn-up UO2 and MOX Spent Fuels“. Journal of Nuclear Science and Technology. 41 (4): 448–456. doi:10.3327/jnst.41.448.
- ↑ Miner 1968
Извори
[уреди | уреди извор]- Magurno, B. A.; Pearlstein, S., уред. (1981). Proceedings of the conference on nuclear data evaluation methods and procedures. BNL-NCS 51363 (PDF). II. Upton: Brookhaven National Laboratory. Архивирано (PDF) од изворникот March 8, 2021. Посетено на August 6, 2014.
- Miner, William N.; Schonfeld, Fred W. (1968). „Plutonium“. Во Clifford A. Hampel (уред.). The Encyclopedia of the Chemical Elements. New York (NY): Reinhold Book Corporation. стр. 540–546. LCCN 68029938.
Изотопи на хемиските елементи | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 H |
2 He | ||||||||||||||||
3 Li |
4 Be |
5 B |
6 C |
7 N |
8 O |
9 F |
10 Ne | ||||||||||
11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 P |
16 S |
17 Cl |
18 Ar | ||||||||||
19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 Fe |
27 Co |
28 Ni |
29 Cu |
30 Zn |
31 Ga |
32 Ge |
33 As |
34 Se |
35 Br |
36 Kr |
37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 Ag |
48 Cd |
49 In |
50 Sn |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 Xe |
55 Cs |
56 Ba |
![]() |
72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn |
87 Fr |
88 Ra |
![]() |
104 Rf |
105 Db |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Ds |
111 Rg |
112 Cn |
113 Nh |
114 Fl |
115 Mc |
116 Lv |
117 Ts |
118 Og |
![]() |
57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
71 Lu | ||
![]() |
89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
103 Lr | ||
Грешка во наводот: Има ознаки <ref>
за група именувана како „n“, но нема соодветна ознака <references group="n"/>
.