Изгореница
| Изгореница | |
|---|---|
 | |
| Изгореница на раката од втор степен | |
| Специјалност | Дерматологија, интензивна медицина, пластична хирургија[1] |
| Компликации | Инфекција |
| Времетраење | Денови до недели |
| Видови | Изгореници од прв, втор, трет, четврт степен |
| Лекови | Аналгетици, интравенски течности, тетанус токсоид |
| Честота | 67 милиони (2015) |
| Смртни случаи | 176,000 (2015) |
Изгореница е повреда на кожата предизвикана од изложеност на топлина, хемикалии, електрична енергија, зрачење (како сончеви изгореници) или триење. Оваа состојба може да варира по тежина, од благи црвенила до сериозни оштетувања на длабоките слоеви на кожата, па дури и на ткивата под неа.
Изгорениците се класифицираат во неколку степени според длабочината и сериозноста на оштетувањето:
1. Изгореници од прв степен:
- Оштетен е само надворешниот слој на кожата (епидермисот).
- Симптоми: црвенило, лесна болка, мала отеченост.
- Пример: Лесни изгореници од сонце или краток допир со топол предмет.
- Заздравувањето трае неколку дена (обично 3-6 дена) без лузни, со природно лупење на кожата.
2. Изгореници од втор степен:
- Зафатени се епидермисот и дел од подлабокиот слој (дермисот).
- Симптоми: силна болка, црвенило, појава на меури (пликови) исполнети со течност, влажна кожа.
- Пример: Изгореница од врела вода или подолго изложување на сонце.
- Заздравувањето трае од 1 до 3 недели, а може да остави лесни лузни ако не се третира правилно.
3. Изгореници од трет степен:
- Оштетени се сите слоеви на кожата (епидермис, дермис) и често ткивата под нив (масно ткиво, па дури и мускули или коски).
- Симптоми: кожата може да изгледа бела, црна или изгорена (како јагленосана), сува е и често нема болка во центарот на изгореницата поради уништување на нервните завршетоци.
- Пример: Контакт со отворен пламен, силни хемикалии или електричен удар.
- Бара итна медицинска помош, а заздравувањето може да вклучува хируршки интервенции (како пресадување на кожа) и остава трајни лузни.
4. Изгореници од четврт степен (ретко споменувани):
- Најтешка форма, каде се зафатени мускулите, коските и органите. Ова е животозагрозувачка состојба.