Орбиус (замок)
Замок Орбиус е замок во општина Тиерп, Шведска. Се наоѓа на околу 12 километри источно од европската рута Е4, приближно на половина пат помеѓу Упсала и Јевле.
Историја[уреди | уреди извор]
Познат од 14 век, имотот бил претворен во замок во текот на 15 век од Јохан Кристенсон Васа, дедо на шведскиот крал Густав Васа. Замокот се користел како затвор, а најпознат затвореник бил шведскиот крал Ерик XIV, кој починал овде во 1577 година.
Имотот е познат уште од 14 век. Во текот на 15 век, камен чувар бил подигнат за одбранбени цели од Јохан Кристенсон Васа, дедото на идниот крал на Шведска Густав Васа. Камената кула сè уште го формира јадрото на комплексот на замокот. Оваа централна кула била изградена во средината на 15 век. Подоцна останал во семејството Васа, а за време на владеењето на Густав Васа бил проширен во тврдина со околен ѕид, сè уште делумно зачуван. Оттогаш, замокот почнал да се користи и како државен затвор, каде на пример, фелдмаршалот, член на Тајниот совет и гувернер на Нарва и Ивангород Карл Хенриксон Хорн аф Канкас седел затворен откако бил осуден за предавство. Најпознатиот затвореник на замокот бил кралот Ерик XIV од Шведска, кој бил затворен од неговиот брат, Јон III од Шведска. Ерик XIV бил затворен во 1574 година и таму умрел во заробеништво во 1577 година. Веројатно бил убиен на поттик на неговиот брат.
Замокот останал во рамките на кралското семејство до 1641 година, кога преку размена станал сопственост на семејството Банер, кое останало сопственици до 1729 година. За време на сопственоста на Густаф Карлсон Банер, замокот во 1660-тите бил трансформиран во барокна палата. Архитектот, веројатно Ерик Далберг, го вклучил средновековниот чувар во палатата. Друга голема реконструкција се случила во 1825–32 година, под водство на архитектот Карл Кристофер Ѓорвел. Реновиран е во 1901–08 година.
Архитектура[уреди | уреди извор]
Средновековниот чувар денес претставува еден дел од комплексот на замокот. Тоа е квадратна кула со покривен фенер, опкружена со делумно зачуван камен ѕид со отвори за топови. Токму во оваа кула се наоѓал затворот. Нејзиниот сегашен мебел, сепак, датира од 1640-тите. Кулата била вградена во барокното здание кога била изградена во 1660-тите. Барокниот дел од замокот е трикатна зграда изградена од тули. Од главната зграда со влезот, две крила се проектираат меѓу нив да формираат двор. Крилата првично биле еден кат пониски, но зголемени во 1825–32 година. Внатре, замокот прикажува богат ентериер од неколку векови.
Освен со главната зграда, замокот е опкружен со голем парк и неколку анекси. Најзабележителна меѓу нив е оранжеријата, дизајнирана од Ѓорвел и подигната во 1820-ти.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Орбиус (замок) на Ризницата ?- Official site Архивирано на 4 март 2016 г.
