Елам

Елам
	Карта што ја прикажува областа на Еламското Царство (во портокалова боја) и соседните области. Прикажано е приближното проширување на Персискиот Залив во бронзеното време.
Географски опфат	Иран; 29°54′N 52°24′E / 29.900°N 52.400°E
Раздобје	предиранско
Следи	Ахеменидско Царство

Елам — историска област и древна држава (3 илјадалетие — средината на VI век пр. н. е.) на југозапад од современ Иран (покраини Хузестан и Лорестан). Центар (главен град) е градот Суза. До почетокот на нашата ера, Еламитите сѐ уште го задржале своето етничко своеобразие и биле присутни во Ерусалим на прославата на Денот на Педесетницата.

За време на староеламскиот период (напредно бронзено време), Елам претставувал неколку царства на Иранската Висорамнина со центар на Аншан.^[1] Еламската култура во голема мера влијаела на Гутинското Царство и неговиот наследник, Ахеменидското Царство, каде што еламскиот бил еден од главните јазици што се користеле. Еламскиот најчесто се смета за изолиран јазик, иако некои научници го поврзуваат со дравидските јазици.^[2]

Географија

Елам се наоѓал југозападно од современ Иран, главно во покраините Хузестан и Лорестан. Главниот град на Елам бил Суза, кој се наоѓал во плодната рамнина на Хузестан, овозможена од реката Карун и нејзините притоки.

Областа се протегала од плодните низини во близина на Месопотамија до подножјето на планините Загрос, кои обезбедувале природна заштита и ресурси како метали и дрво. Благодарение на оваа стратешка местоположба, Елам служел како мост меѓу цивилизациите на Месопотамија и Иранската Висорамнина.

Климата на Елам разнообразувала: низините биле топли и суви, додека планинските области биле постудени и поплодни, погодни за сточарство и земјоделство.

Наводи

↑ Elam: surveys of political history and archaeology, Elizabeth Carter and Matthew W. Stolper, University of California Press, 1984, p. 4
↑ David McAlpin, „Toward Proto-Elamo-Dravidian“, Language vol. 50 no. 1 (1974); David McAlpin: „Elamite and Dravidian, Further Evidence of Relationships“, Current Anthropology vol. 16 no. 1 (1975); David McAlpin: „Linguistic prehistory: the Dravidian situation“, in Madhav M. Deshpande and Peter Edwin Hook: Aryan and Non-Aryan in India, Center for South and Southeast Asian Studies, University of Michigan, Ann Arbor (1979); David McAlpin, „Proto-Elamo-Dravidian: The Evidence and its Implications“, Transactions of the American Philosophical Society vol. 71 pt. 3, (1981)

Надворешни врски

Lengua e historia elamita, by Enrique Quintana
History of the Elamite Empire
Elamite Art
Stele of King Untash Napirisha Архивирано на 1 декември 2017 г.
Statue of Queen Napir Asu Архивирано на 20 јули 2018 г.
Elamite Seals
All Empires – The Elamite Empire Архивирано на 27 септември 2007 г.
Elam in Ancient Southwest Iran
Persepolis Fortification Archive Project
Iran Before Iranians
Encyclopædia Iranica: Elam
Modelling population dispersal and language origins during the last 120,000 years
Hamid-Reza Hosseini, Shush at the foot of Louvre Shush dar dāman-e Louvre, in Persian, Jadid Online, 10 March 2009 Audio slideshow (6 min 31 sec)
https://web.archive.org/web/20160222154459/http://www.elamit.net/

[1] Elam: surveys of political history and archaeology, Elizabeth Carter and Matthew W. Stolper, University of California Press, 1984, p. 4

[2] David McAlpin, „Toward Proto-Elamo-Dravidian“, Language vol. 50 no. 1 (1974); David McAlpin: „Elamite and Dravidian, Further Evidence of Relationships“, Current Anthropology vol. 16 no. 1 (1975); David McAlpin: „Linguistic prehistory: the Dravidian situation“, in Madhav M. Deshpande and Peter Edwin Hook: Aryan and Non-Aryan in India, Center for South and Southeast Asian Studies, University of Michigan, Ann Arbor (1979); David McAlpin, „Proto-Elamo-Dravidian: The Evidence and its Implications“, Transactions of the American Philosophical Society vol. 71 pt. 3, (1981)

[1]

[2]