Ева Рас

Ева Рас (вистинско име Ева Марија Балас Стевиќ 1 јануари 1941) — српска филмска, театарска и телевизиска глумица, сликарка и писателка. По националност е унгарска Еврејка.

Животопис

Дипломирала на Академијата за театар, филм, радио и телевизија во Белград во 1963 година, во класата на Мате Милошевиќ.

Со нејзиниот сопруг Радомир Стевиќ Рас, сликар и графичар, во 1964 година основала Театарот на национална драма, каде се издвоиле дела исклучително од домашни писатели.

Меѓу другите, таа играла и во филмовите на Душан Макавејев, Александар Саша Петровиќ, Живко Николиќ, Емир Кустурица, Ѓорѓе Кадијевиќ, Срѓан Драгојевиќ, и други.

Со филмот „Љубовен случај или трагедија на претставник на ПТТ“ на Душан Макавејев (1967), таа стекнала светска слава и била една од првите глумици од овој простор што беше симната од филмот. Според многу филмски критичари и теоретичари, таа ја постигнала најдобрата улога со свирење Гоца во филмот на Александра Саша Петровиќ „Тоа ќе биде речиси колапс на светот“ (1968). Таа играла во голем број унгарски филмови во режија на: Ливија Ѓармати, Јанош Роза и Ференц Кардош.

Има освоено многу важни филмски награди во земјата и во странство: "Златна пеперутка" (1996) во Унгарија, по повод 100-годишнината од филмската уметност; "Големиот печат" на Југословенската кинотека за животна работа (2001).

Таа учествувала во третата сезона на Фарма, во 2010 година.

Книжевност

Како писател, таа дебитирала во 1972 година со книгата "Не жалам зад мене на скалите дека сум најубава“. Шест години подоцна, го објавила романот „Сива жена“ (1978). Објавувала романи, збирки на раскази и поезија.

Список на книги:

1. Не жалам зад мене на скалите дека сум најубава (1972)
2. Сива жена (1978)
3. Во убави далечни времиња
4. Кога мама ми купува пари
5. Кажете ни за Маларме
6. ... Јамка на кошницата ... (полн назив: ја ставив главата на јамка на трупецот, застанав со ногата во мојот скут и го замавнав со секирата, потоа ми го одвлече телото од мене, а крвавата глава побрзаше над плочата против магијата)
7. Куќа на продавање
8. Родени мртви
9. Од врвот на планината на Месечината, го гледав мојот округол гроб
10. Со Ева во рај
11. Сребрена постела
12. Во арена
13. Петел на блок
14. Кревет од сребро
15. Диви јагниња (Белград, Народна книга 2007)
16. Девојката која не ја научиле да каже не (2009)
17. Тито без холивуд (ЗОГРАФ, НИШ 2010)
18. Vad báranyok (Будимпешта, издание на Тимп 2011)
19. Бадерисани Екрем и Ева (Euro-Giunti 2011)
20. Србија, мојата љубов (јуни 2016)

Сликарство

Со сликарството се занимава од средината на осумдесеттите години од дваесеттиот век. Од техника користи пастелни, акрилни и комбинирани техники. Изложува на групни и самостојни изложби. Често учествува во сликарските колонии. Тие се сместени во сликари со наивна и маргинална уметност.

Список на слики:

1. Монахиња Јефимија
2. Елохим во Књиќ
3. Месечинската планина во Мадагаскар
4. Пастел
5. Светлоста на север
6. Другиот ден
7. Ана Каренина
8. Сонот не се сони
9. Св. Ѓорѓе на синиот коњ
10. Овој брег, хеј, овој брег
11. Божја светлост

Книжевни награди

Добитник е на неколку книжевни награди:

• "Женско перо" (2001)
• "Книга на Коциќ" (2003)
• "Златен удар" (2003)
• „Самсунгова награда“ (2003)
• „The Man Booker International People's Prize - 2005“
• Воздигнување на годината (Нови Сад 2005)
• „Златан прстен“ 2007 Скопје
• „Награда Бејахада 2007“ Опатија
• „Пламен на страста“ награда Горка листа, Београд 2010
• Меѓдународна награда „Мелнишки вечери на поезијата“, Бугарија 2012

Три нејзини книги се преведени на англиски јазик.