Драгобраште
| Драгобраште | |
Поштата во Драгобраште | |
  Драгобраште Местоположба на Драгобраште во Македонија
Драгобраште на карта
| |
| Координати 41°53′55″N 22°36′16″E / 41.89861° СГШ; 22.60444° ИГД | |
| Регион | Источен |
| Општина | Виница |
| Население | 265 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 2310 |
| Повик. бр. | +38933 |
| Шифра на КО | 05006 |
| Надм. вис. | 550 м |
| Слава | Голема Богородица |
| Мреж. место | Драгобраште |
|
Драгобраште на општинската карта  Атарот на Драгобраште во рамките на општината | |
 Драгобраште на Ризницата
| |
Драгобраште — село во Општина Виница, во околината на градот Виница.
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Од градот Виница е оддалечено 10 километри и се наоѓа на патниот правец за Делчево и Берово, во северо источниот дел на општината, на надморска височина од 550 метри. Селото е од разбиен тип, составено е од повеќе маала: Чукарлии, Мирмарци, Брбољковци, Софинци, Криворамци, Капетанци и други.[2]
Историја[уреди | уреди извор]
Според бугарскиот академик Дуриданов, името на селото е добиено по личното име Драгобрат.[3] Додавајќи му ја наставката -ja селото станало Драгобратја, кое заради повеки јазични записи од српски и бугарски јазик останало именувано според наречјето на народот Драгобрашта (Драгобраќа).
Стопанство[уреди | уреди извор]
Претежно населението се занимава со земјоделство, а најзастапено е одгледувањето на тутун.
Население[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Драгобраште живееле 700 жители, сите Македонци.[4] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Драгобраште имало 488 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[5]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 450 Македонци.[6]
Во 1971 населението броело 722 жители, а во 1981 е намалено на 623 жители. Трендот на намалување е забележен и во 1991 кога селото имало 490 жители.[7] Намалувањето на населението почнало в периодот на осумдесеттите години, кога почнала индустијализацијата во Македонија, кога населението се изселувало во градовите. Подоцна во деведесеттите години, поради слабата економска состојба во државата, населението се иселувало во Западна Европа.[8]
Според пописот од 2002 година, во селото Драгобраште живеат 392 жители, сите Македонци.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 265 жители, од кои 229 Македонци, 1 Србин, 2 останати и 33 лица без податоци.[10]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 700 | 488 | 570 | 699 | 686 | 722 | 619 | 488 | 469 | 392 | 265 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[14]
Родови[уреди | уреди извор]
Драгобраште е македонско село.
Родови во селото: Чергарци (8 к.) и Бојчевци (7 к.) доселени се од некое село во Радовишко на Плачковица; Балтачани (10 к.) доселени се од селото Криволак, Тиквеш, пред околу 190 години се иселиле тројца браќа, еден се населил во Драгобраште, вториот во Крушево, а третиот во Трсино; Пандурци (6 к.) доселени се пред 180 години од селото Турија, Делчевско, дошле тројца браќа Ѓорге, Лазар и Јово. Денешниот род потекнува од првите двајца браќа, а третиот станал домазет во родот Балтачани; Софинци (13 к.), Капетановци (11 к.), Чроѓевци (9 к.), Малчовци (9 к.), Бобијци (8 к.), Карлинци (8 к.), Терзици (2 к.) и Цековци (2 к.) доселени се, но не знаат одкаде.[15]
Општествени установи[уреди | уреди извор]
Во селото има пошта и здравствен дом. Во Драгобраште се наоѓа ОУ „Никола Парапунов“ во кое учат деца и од околните села.
Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]
Избирачко место[уреди | уреди извор]
Во селото постои избирачкото место бр. 317 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.[16]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 351 гласач.[17]
Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]
- Археолошки наоѓалишта[18]
- Белтечке Маало — населба од доцноантичкото време. На десниот брег на Селишка Река, во нивата на М. Стојан се среќаваат фрагменти од керамички садови, покривни ќерамиди и друг градежен материјал. Видливи се и темели од ѕидови градени од камен и кал.
- Вршник — населба од доцноантичкото време. На десниот брег на Пекљанска Река, десно од патот за Драгобраште и Пекљани, на мала височинка се среќаваат фрагменти од керамички садови и покривни ќерамиди, како и друг градежен материјал.
- Драгобрашко Градиште — градиште од римското време. Јужно од селото, на левиот брег на Селешка Река, на површина од 150 × 100 м се гледаат остатоци од ѕидови на повеќе објекти, а фрагменти од керамика се среќаваат по целата површина на наоѓалиштето.
- Манастир — средновековна црква и некропола. Во маалото Блатешко, при нивелирање на теренот за изградба на црква мештаните откриле темели од мала еднокорабна црква, а наоколу гробови. Денес во новоизградената црква се наоѓа мал жртвеник — ара од камен, кој бил донесен од наоѓалиштето Драгобрашко Градиште.
- Свети Спас — старохристијанска базилика. На раскрсницата од селскиот пат за Драгобраште и Пекљани, денешната црква Св. Спас е изградена врз темели од голема базилика, со димензии од 40 × 20 м, од која се гледаат апсидата, северниот и јужниот ѕид, зачувани во темелите.
- Селиште — населба и некропола од доцноантичкото време. На 500 м јужно од Чукарлиско маало, помеѓу Трсинска и Селишка Река, на една ниска падина се констатирани остатоци од објекти чиј градежен материјал се среќава на површината, а исто така и фрагменти од керамика. Во непосредната близина на наоѓалиштето жителите откопале повеќе гробови со камена конструкција.
- Црвено Брдо — могила од римското време. Се наоѓа на 500 м југозападно од Драгобрашко Градиште. Во основата има пречник од 10 м и зачувана височина од 2 м.
- Цркви и манастири
- Црква „Св. Богородица“ во маалото Чукарлии
- Манастир „Св. Спас“ јужно од селото
Иселеништво[уреди | уреди извор]
Поради економски причини, од 1991, од селото емигрирале над 30 семејства, се претпоставува околу 40% од вкупното население. Најмногу иселеници има во Италија.[се бара извор]
Личности[уреди | уреди извор]
- Дончо Христов — македонски револуционер, војвода на ВМРО
- Стојан Георгиев — македонски револуционер, деец на ВМРО
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Општина Виница - Онлајн прашања
- ↑ Дуриданов, Иван. Значението на топонимията за етническата принадлежност на македонските говори. во: Лингвистични студии за Македония, София, МНИ, 1996, стр. 171.
- ↑ Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 226.
- ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 132-133
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ Државен завод за статистика
- ↑ Општина Виница Он лине одговори
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ Трифуноски, Јован (1970). Кочанска Котлина. Скопје: МАНУ.
- ↑ „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
- ↑ Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 96. ISBN 9989-649-28-6.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Драгобраште на Ризницата ?- Страница на Фејсбук посветена на Драгобраште
| ||||||||
