Прејди на содржината

Дравоград

Од Википедија — слободната енциклопедија

Дравоград (германски: Unterdrauburg) — мал град сместен во Северна Словенија, блиску до границата со Австрија.[1] Седиште е на Општина Дравоград. Лежи на реката Драва на вливот во Межа и Мислиња. Тој е дел од традиционалните словенечки провинции Корушка и поголемиот Корушки статистички регион.

Историја

[уреди | уреди извор]

Од 976 година до ден денес областа Дравоград била дел од Војводството Корушка. Германското име Унтердраубург го означувало местото каде што реката Драва ја напуштила Корушка и се влевала во соседното Војводство Штаерска. Соодветствувало со Обердраубург по реката на западната граница на Корушка со грофовијата Тирол. Името Дравоград било измислено за време на словенечката национална преродба во XIX век и е вдахнато од српско-хрватскиот јазик, бидејќи терминот „град“ на словенечки не значи „град“, туку „замок“. Претходно, месното словенечко име на градот било Траберк, дериват на германското име Драубург. XIX век било период на национално будење на Словенците од Корушка, а исто така и на подем на конкурентните национализми: словенечки и германски.

По распаѓањето на австро-унгарската монархија во 1918 година, целата област јужно од Дравоград била окупирана од словенечките доброволни сили на мајорот Фрањо Малгај, дејствувајќи во името на новосоздадената држава на Словенците, Хрватите и Србите. Самиот град Дравоград сепак останал во рацете на доброволците што дејствувале во името на Република Германска Австрија. Во средината на декември 1918 година, Дравоград бил заземен од доброволните сили на словенечкиот генерал Рудолф Мајстер. Според Договорот од Сен Жермен од 1919 година, Дравоград станал дел од Кралството на Србите, Хрватите и Словенците (подоцна Југославија).

Во меѓувоениот период, областа Дравоград била сведок на важен процес на индустријализација. Во 1930-тите, општествената напнатост се зголемила како последица на светската економска криза, како и напнатоста меѓу малото етничко германско малцинство и мнозинството што зборувало на словенечки јазик. Во доцните 1930-ти, нацистичкото движење почнало да навлегува во германската заедница во Дравоград, што предизвикало реакција на словенечкото мнозинство. Физичкото насилство меѓу пронацистичката организација и месниот дел од движењето Сокол било вообичаено. Во 1939 година и во 1940 година, во Општина Дравоград биле одржани два огромни антинацистички собири, кои биле организирани од патриотски и националистички словенечки организации, претежно од левичарска ориентација.

Во април 1941 година, по упадот на Југославија, Дравоград бил окупиран од силите на Вермахт и инкорпориран во Корушкиот Рајхсгау на Нацистичка Германија. Употребата на словенечкиот јазик бил забранет, сите словенечки организации биле укинати, а голем број Словенци биле депортирани во Средна Германија или во областа управувана од Воената управа во Србија. Месните словенечки политички активисти биле или погубени или депортирани во нацистичките концентрациони логори. Во јули 1941 година, месниот уметник Фрањо Голоб организирал подземна антинацистичка ќелија на отпорот, која сепак набрзо била откриена. Следувало насилна репресија, која го попречил понатамошниот развој на антигерманскиот отпор во оваа област. Во средината на 1943 година, движењето на отпорот на југословенските партизани се вкоренило во областа Дравоград, кое станало посилно до 1944 година, и покрај жестоките репресии на нацистичките власти. По германскиот инструмент за предавање и блиската битка кај Пољана на 14/15 мај 1945 година, целата област била под контрола на партизаните.

Во комунистичкиот период Дравоградската област дополнително ги развила своите индустриски капацитети. За време на Десетдневната војна за независност на Словенија во јуни и јули 1991 година, некои борби се воделе во областа Дравоград.

Население во минатото
ГодинаНас.±%
19481.257—    
19531.701+35.3%
19612.129+25.2%
19712.610+22.6%
19813.217+23.3%
19913.515+9.3%
20023.414−2.9%
20113.289−3.7%
20213.095−5.9%

Знаменитости

[уреди | уреди извор]
Дравоградскиот замок на бакарната гравура на Валвасор

Урнатините на стариот замок Дравоград (исто така познат како Castrum Trahburck ) гледаат на градот од ридот над областа на стариот пазар на градот.[2] Замокот бил изграден во 1161 година и бил во сопственост на Ортлоф Трушењски и неговите наследници до 1278 година. Подоцна, сопствениците на замокот често се менувале (на пр. Хабсбурзите во 1355 година, грофовите од Цеље во 1387 година и повторно Хабсбурзите во 1456 година).

Парохиската црква во населбата е посветена на Свети Јован Евангелист и припаѓа на Римокатоличката надбискупија Марибор. За прв пат се споменува во пишаните документи кои датираат од крајот на 14 век. Таа била обновена во 1520 година и во 1621 година. Сегашната црква е барокна со карактеристична кромидеста купола на нејзината камбанарија. Втората црква во градот е посветена на Свети Вит и е романескна зграда од крајот на 12 век.

Дравоградско езеро[3][4] е резервоар возводно од хидроелектраната, помеѓу Дравоград и Чрнече. Тоа е важно природно живеалиште вклучено во Натура 2000 година.[3][4][5]

Транспорт

[уреди | уреди извор]

Железничката станица Дравоград се наоѓа на железничката линија Драуталбан од Марибор до Инихен (Сан Кандидо) во Италија, која била отворена во 1863 година. Низ градот минува автопатот бр. 3 што води од Марибор до австриската граница, каде што се разгранува автопатот бр. 10-10 до Цеље.

Хидроцентрала Дравоград

[уреди | уреди извор]
Хидроцентрала во Дравоград

Електраната на реката Драва била изградена од Германците за време на Втората светска војна, помеѓу 1941 и 1944 година. Почнала да работи во 1944 година со две вертикални турбини Каплан. Тоа била првата електрана од типот на пристаништето во Европа (заедно со слична централа во Лавамунд, изградена во истиот период). Во април 1945 година, фабриката била бомбардирана и оштетена од воздушните напади на сојузниците. Реновирањето започнало по војната, при што првата турбина станала оперативна во декември 1945 година, а втората во јануари следната година. Реновирањето завршило во 1955 година, кога била додадена третата турбина.

Обновата започнала во 1994 година, зголемувајќи го нето капацитетот на 26,2 MW. Денес, електраната може да произведува 142 милиони kWh електрична енергија годишно, со расположлива глава од 8,9 м. Четири преливници широки 24 m имаат вкупен капацитет на излевање до 5400 м3/с вода. За споредба, најголемите протоци на вода од изградбата на електраната, измерени за време на поплавите во 2012 година, биле 2570 м3/с. Помеѓу преливниците се поставени три столба на турбините. Резервоарот на постројката е 10,2 долга км и се протега до повисоката електрана во Лавамунд, Австрија. Содржи 5,6 милиони м3 вода.[6]

Електраната е една од осумте електрани на реката Драва во Словенија и е управувана од компанијата Дравске Електране Марибор.

Други податоци

[уреди | уреди извор]

Значајни луѓе

[уреди | уреди извор]

Значајни луѓе кои се родени или живееле во Дравоград вклучуваат:

  • Ева Бото, пејачка, ја претставувала Словенија на изборот за песна на Евровизија во 2012 година
  • Боштјан Начбар, кошаркар
  • Андреј Печник, фудбалер
  • Нејц Печник, фудбалер
  • Маријан Пушник, фудбалски тренер
  • браќата Иво Поланчич и Ловро Поланчич, борци на антинацистичкиот отпор
  • Антон Вогринец, теолог
  1. James Stewart (2006). Slovenia. Cadogan Guides. стр. 197–198. ISBN 978-1-86011-336-9.
  2. Mira Časar, Tomo Jeseničnik (2016). Gradovi Mislinjske doline (PDF). Center za izobraževanje odraslih Slovenj Gradec. Архивирано од изворникот (PDF) на 2017-07-03. Посетено на 2017-07-03.
  3. 3,0 3,1 Saša Vochl (2008). „Bober (Castor Fiber L.) v nižinskih poplavnih gozdovih Slovenije“ [Beaver (Castor Fiber L.) in the lowland riparian forest of Slovenia] (PDF). Biotehniška fakulteta, Univerza v Ljubljani. стр. 75–76, 91–96. Архивирано од изворникот (PDF) на 2017-07-19. Посетено на 2017-07-19.
  4. 4,0 4,1 Walter Poltnig; Uroš Herlec. „Geološko-naravovarstvene strokovn podlage geoparka Karavanke“ [Geological-Environmental Expert Bases of the Karawanks Geological Park] (PDF). стр. 17. Архивирано од изворникот (PDF) на 2017-07-20. Посетено на 2017-07-19.
  5. „Dravograjsko jezero“. Osrednja in območne enote. Zavod Republike Slovenije za varstvo narave. Архивирано од изворникот на 2017-07-19. Посетено на 2017-07-19.
  6. „Dravograd HPP“. Power Plants. Dravske elektrarne Maribor. Архивирано од изворникот на 2017-08-07. Посетено на 2017-08-07.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]