Даскал Камче

Даскал Камче
Роден	околу 1790 Корешница, Демиркаписко
Починал	1848 Ваташа, Кавадаречко

Даскал Камче со вистинско име Камче Ников Поп-Ангелов (околу 1790 — 1848) — македонски просветен деец, учител и печатар. Ја отворил една од првите печатници во Македонија, во екот на македонското просветителство и борбата против грцизмот, во првата половина на XIX век. Во чест на неговата печатарска дејност, печатницата во Кавадарци го носи неговото име.

Живот, учителско-просветна и творечко-книжевна дејност

Роден е околу 1790 година во селото Корешница, близу Демир Капија во сиромашно семејство кое во почетокот на XIX век се доселува во кавадаречкото село Ваташа. Во Ваташа го започнува своето школување, кое набргу го напушта поради материјалните тешкотии и самоучки го совладвуа писмото. Бидејќи бил природно надарен за пеење, станал црковен певец во ваташката црква. Во текот на 1827/1828 година престојувал во Света Гора, каде што го научил грчкиот јазик и го усовршил црковното пеење. Престојувал и во Србија, од каде што набавил учебникарска литература. По враќањето во Македонија, станал учител (наусничар) во Ваташа, каде што останал со извесни мали прекини до крајот на својот живот. Поради своето учителско занимање и дејност, тој го добил прекарот даскал по кој бил познат додека бил жив, а тоа останало и како дел од неговиот личен идентитет и подоцна во македонската историја и историографија. Го предводел народното незадоволство против грчкото свештенство и бил иницијатор за изградба на ново училиште одвоено од црквата ,а истовремено одржувал врски со архимандритот Теодосиј Синаитски. Ги насочувал луѓето од Тиквешијата при патувањето во Света Гора и за да им го олесни патувањето и престојот таму, составил опис на светогорските манастири под наслов „Кратко описание двадесјат манастиреј обретајуштесја во Светој Гору Атонској“, кој бил објавен од Теодосиј Синаитски во февруари 1839 година. Книгата е напишана на црковнословенски јазик, а само описот на манастирот Зограф е на македонски народен јазик. Според Марин Дринов, книгата била превод од сличен грчки текст, но тоа не го намалува значењето и фактот дека Даскал Камче имал творечки обиди, меѓу кои делумно и на народен македонски јазик во екот на македонското просветителство на почетокот на XIX век.

Печатарска дејност

Со материјална помош од кавадаречкиот богатник Јовко Марков и од Теодосиј Синаитски, тајно ја отворил познатата Ваташка печатница во 1836 година, една од првите во Македонија, набавувајќи го печатарскиот материјал во Белград. Сместена во неговиот дом, печатницата почнала да печати мали книшки. Нејзината работа ќе биде оневозможена во моментот кога ќе биде откриена од грчкото свештенство. Сепак, таа благовремено е префрлена во Солун од страна на Синаитски во 1839 и таму продолжува да работи сè до 1842 година, кога изгорела во подметнат пожар. Во 1847 година, Даскал Камче, повторно потпомогнат од Јовко Марков, купува во Белград букви за нејзината обнова, но тоа му создава нови непријатности. Смртта во 1848 година го спасува од поголеми малтретирања.