Григориј Сковорода

Од Википедија — слободната енциклопедија
Григориј Сковорода
Роден/а3 декември 1722
Чорнухи, Руска Империја
Починат/а9 ноември 1794 (71 г.)
Сковородинивка, Руска Империја
Занимањеписател, композитор, учител
ДржавјанствоРуска Империја
НародностУкраинец

Григориј Савич Сковорода (украински: Григорій Савич Сковорода; руски: Григо́рий Са́ввич Сковорода́, 3 декември 1722 – 9 ноември 1794) бил украински[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14] и руски[15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34] [35] [36] [37] [38] филозоф, поет, наставник и композитор. Скоровода бил исто така значаен за руската култура и развојот на руската филозофска мисла и затоа често се смета за „руски Сократ“.[39]

Животопис[уреди | уреди извор]

Скоровода е роден во мало украинско козачко семејство во селото Чорнухи[40], тогаш во Руската Империја во 1722. Тој бил студент на Киевско-мохилската Академија (1734–1741, 1744–1745, 1751–1753), но не ги завршил своите студии. Во 1741, на 19 годишна возраст тој бил испратен во Москва и Санкт Петербург да пее во кралскиот хор. Во Киев се вратил во 1744 година. Од 1745 до 1750 бил во Унгарија и се смета дека патувал низ Европа за време на овој период. Во 1750 се вратил во Украина каде предавал поезија во Перејаслав од 1750 до 1751 година. Од 1753 до 1759 година тој бил тутор во едно семејство во Коврај. Од 1759 до 1769 предавал поезја, синтакса, грчки и етика на Харковиот Колегиум. Тој престанал со предавање во 1769.

Тој е познат како композитор на литургиска музија, како и голем број песни. Некои од неговите песни станале украински народи песни. При крајот на својот живот тој патувал низ Украина. Неговиот последен период е значаен по неговите филозофски дела. Тој исто така пишувал поезија и писма на украински јазик, а преведувал на латински и грчки.

Смрт[уреди | уреди извор]

Три дена пред да умре, тој отишол кај негов близок пријател и му рекол дека дошол за да остане постојано. Секој ден станувал рано и ја напуштал куќата со лопата и на крај се увидело дека тој три дена поминал копајќи си го својот гроб. На третиот ден, тој вечерал, станал и рекол „моето време дојде“. Отишол во соседната соба, легнал и умрел. Тој посакал следниот епитаф да биде испишан на неговиот гроб:

Светот проба да ме дофати, но не успеа.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Wilhelm Goerdt, Russische Philosophie: Zugänge und Durchblicke (Freiburg: Verlag Karl Arber, 1984). See also a "Review" of this work in: Studies in Soviet Thought 30 (1985) 73.
  2. Konrad Onasch, Grundzüge der russischen Kirchengeschichte(Göttingen: Hubert & Co, 1967), vol. 3, p. 110. See also on-line version
  3. (руски) G.S. Skovoroda in History of Russian Culture by Aleksei Losev.
  4. (руски) Skorovoda`s biography on diclib.com
  5. „Hryhorij Savyč Skovoroda: An Anthology of Critical Articles“. CIUS Press. Архивирано од изворникот на 2011-07-27. Посетено на 2011-05-02.
  6. „Skovoroda Institute of Philosophy“. Hantula.net. Посетено на 2011-05-02.
  7. Valery Belous. „Skovoroda Grigory Savvitch“. Kharkov.vbelous.net. Посетено на 2011-05-02.
  8. „архивски примерок“. Архивирано од изворникот на 2010-11-07. Посетено на 2012-12-27.
  9. . JSTOR 2494760. Наводот journal бара |journal= (help); Отсутно или празно |title= (help)
  10. „Hryhorij Savyc Skovoroda: An Anthology of Critical Articles [CIUS Book of the Month]“. Brama.com. Посетено на 2011-05-02.
  11. „Skovoroda, Hryhorii“. Encyclopediaofukraine.com. Посетено на 2011-05-02.
  12. „Victoria Gaidenko, Khmelnitskiy Humanities and Pedagogic Institute, Ukraine“. Aatseel.org. Посетено на 2011-05-02.
  13. „Welcome to Ukraine“. Wumag.kiev.ua. Посетено на 2011-05-02.
  14. „Розділи журналу :: Інститут Українознавства“. Ualogos.kiev.ua. Архивирано од изворникот на 2011-07-24. Посетено на 2011-05-02.
  15. Scherer S.P. The Life and Thought of Russia’s First Lay Theologian, Grigorij Savvič Skovoroda (1722–1794): Ph. D. dissertation. – Ohio State University, 1969. – VII, 184 р.
  16. Fuhrmann J.T. The First Russian Philosopher’s Search for the Kingdom of God // Essays on Russian Intellectual History / Ed. by L.B. Blair. – Austin: University of Texas Press, 1971. – P. 33–72.
  17. Schultze B. Grigorij Savvič Skovoroda // Schultze B. Russische Denker: ihre Stellung zu Christus, Kirche und Papstum. – Wien: Thomas-Moraus-Presse im Verlag Herder, 1950. – S. 15–27.
  18. Busch W. Grigorij Skovoroda // Busch W. Horaz in Russland. Studien und Materialien. – München: Eidos Verlag, 1964. – S. 66–70.
  19. Ueberweg, Friedrich. Die Philosophie des Auslandes. Berlin, 1928. S. 336 ff.
  20. Arseniew N. (von) Bilder aus dem russischen Geistesleben. I. Die mystische Philosophie Skovorodas // Kyrios. Vierteljahresschrift für Kirchen- und Geistesgeschichte Osteuropas / Hrsg. von H. Koch. – Königsberg; Berlin: Ost-Europa-Verlag, 1936. – Bd. I. – Hft. 1. – S. 3–28.
  21. Jakovenko B. Filosofi russi: saggio di storia della filosofia russa. – Firenze: La Voce, 1925. – XI, 242 р.
  22. (руски) Сковорода Григорий Саввич // Энциклопедия Кругосвет
  23. (руски) Сковорода Григорий Саввич // Энциклопедия Кольера. — М.: Открытое общество, 2000.
  24. Марченко О. В. Сковорода Григорий Саввич // Русская филозофия. Малый энциклопедический словарь. – М., 1995. – С. 469-474.
  25. Zenkovsky V.V. G.S. Skovoroda // Zenkovsky V.V. A History of Russian Philosophy / Transl. by George L. Kline. – New York: Columbia University Press, 1953; London: Routledge and Kegan Paul, 1953. – Vol. 1. – P. 53–69.
  26. Goerdt, Wilhelm. Russische Philosophie: Zugänge und Durchblicke. — Freiburg: Verlag Karl Arber, 1984). Также см.: Studies in Soviet Thought 30 (1985) 73.
  27. Genyk-Berezovská Z. Skovorodův odkaz (Hryhorij Skovoroda a ruská literatura) // Bulletin ruského jazyka a literatury. – 1993. – S. 111–123.
  28. Piovesana G.K. G.S. Skovoroda (1722–1794) primo filosofo ucraino-russo // Orientalia Christiana Periodica. – Roma, 1989. – Vol. LV. – Fasc. 1. – P. 169–196.
  29. Болдырев А.И. Проблема человека в русской филозофии XVIII века. – Москва: Издательство Московского университета, 1986. – 120 с.
  30. Вышеславцев Б. П. Этика преображённого Эроса / Вступ. ст., сост. и коммент. В. В. Сапова. — М.:Республика, 1994. — 368 с. — (Б-ка этической мысли). ISBN 5-250-02379-7 (С. 155)
  31. (руски) Лосев А. Ф. Г. С. Сковорода в истории русской культуры // Лосевские чтения. Материалы научно-теоретической конференции …, Ростов-на-Дону, 2003, с. 3—8.
  32. Флоровский Г. В., прот. Пути русского богословия. – Paris: YMCA Press, 1937. – VI, 574 с.
  33. Lo Gatto E. L’idea filosofico-religiosa russa da Skovorodà a Solovjòv // Bilychnis: Rivista di studi religiosi. – 1927. – Vol. XXX. – Р. 77–90.
  34. Шпет Г. Г. Очерк развития русской филозофии. – Петроград: Колос, 1922. – Ч. 1. – C. 68–83.
  35. Эрн В. Ф. Григорий Саввич Сковорода. Жизнь и учение. – Москва: Путь, 1912. – 343 с.
  36. Эрн В. Ф. Русский Сократ // Северное сияние. 1908. № 1. С. 59–69.
  37. Schmid, Ulrich. Russische Religionsphilosophie des 20. Jh. Freiburg, Basel, Wien: Herder, 2003. S. 9–10, 220, 234.
  38. Onasch, Konrad. Предлошка:Cz icon Grundzüge der russischen Kirchengeschichte at Google Books (Czech) // Göttingen: Hubert & Co, 1967). vol. 3. — S. 110.
  39. И. И. Кальной, Ю. А. Сандулов. Философия для аспирантов. От филозофии сродности до филозофии общего дела, от монолога к диалогу Архивирано на 26 јуни 2015 г.
  40. Указ об учреждении губерний и о росписании к ним городов, Электронная библиотека Исторического факультета МГУ им. М. В. Ломоносова

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]