Прејди на содржината

Грбот на Големото Војводство Литванија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Грбот на Големото Војводство Литванија
Подробно

Грбот на Големото Војводство Литванија, исто така наречен Погонија – симбол на Големото Војводство Литванија и неговите владетели, а потоа и составен дел на грбот на Полско-литванскиот Комонвелт[1].

Со текот на времето, грбот стана еден од двата национални симболи на Полска, иако неговото значење почна постепено да исчезнува во полската национална свест[2]. Сè уште се користи и денес од полските кнежевски семејства (вклучувајќи ги семејствата Чарториски и Сангушко), како и бројни градови и Војводството Подласки. Грбот бил познат најдолго во историјата под полското име Погоњ (или Погонија)[3][4][5].

Погонија станала и грб на Република Литванија (1918–1940 и 1990–денес), каде Литванците ја нарекуваат Витис[6].

Некое време тоа беше грбот на Белорусија (1918-1919, 1991-1995), но денес првенствено е симбол на белоруската опозиција. Белорусите го нарекуваат грбот Пахонија и тој беше вклучен во списокот на културно наследство на Белорусија на 14 мај 2007 година[7][6][8].

Грбот нашироко се смета за дел од националното наследство на Полска, Литванија и Белорусија.

Употреба

[уреди | уреди извор]

Грбот за првпат се појавил како државен грб во регионот во 1329 година на печатот на војводата Александар Михајлович од Псков[9]. Тој бил пратеник на Гедимин во Псков, кој во тоа време бил дел од Големото Војводство Литванија. Истовремено, војводата Хлиб го користел и пахонија како свој грб[10].

Галерија

[уреди | уреди извор]
  1. Kosman, Marceli (1992). Orzeł i pogoń: z dziejów polsko-litewskich XIV-XX w (полски). Książka i Wiedza. ISBN 978-83-05-12590-1.
  2. Biblioteka Jagiellońska, Józef Red (1928-05-19). Kurjer Wileński : niezależny organ demokratyczny. 1928, nr 112. „Kurjer Wileński” s-ka z ogr. odp.
  3. Kwilecki, Andrzej (2004). Ziemiaństwo wielkopolskie w kręgu arystokracji (полски). Wydawn. Poznańskie. ISBN 978-83-7177-368-6.
  4. „Herb Województwa Podlaskiego - Biuletyn Informacji Publicznej Województwa Podlaskiego“. bip.wrotapodlasia.pl. Посетено на 2024-05-03.
  5. Wolff, Józef (1886). Ród Gedimina: dodatki i poprawki do dzieł Hr. K. Stadnickiego: "Synowie Gedymina", "Olgierd i Kiejstut" i "Bracia Władysława Jagiełły" (полски). nakładem autora.
  6. 6,0 6,1 „Vytis“. www.vle.lt (литвански). Посетено на 2024-05-03.
  7. „Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь“. web.archive.org. 2019-11-30. Архивирано од изворникот на 2019-11-30. Посетено на 2024-05-03.CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  8. „Vytis“. www.vle.lt (литвански). Посетено на 2024-05-03.
  9. About a question of aspects of foundation of Great Duchy of Lithuania (second part) Архивирано на 2 февруари 2014 г.
  10. Chronicles about Pahonia's birth

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]