Градска библиотека „Борка Талески“- Прилеп

Јавната општинска установа (ЈОУ) Градска библиотека „ Борка Талески“ – Прилеп со своето организирано, високостручно и професионално работење претставува жариште на култура во Прилеп, но и пошироко. Денес, во современи услови на библиотечно работење, Библиотеката се стреми да прерасне во културно – информативен центар и со тоа во целост да одговори на потребите и барањата на корисниците.

Развоен пат на библиотеката[уреди | уреди извор]

Внатрешност во Билбиотеката,рафтови со книги

Основањето на Градската библиотека датира од 22 октомври 1945г година. Библиотеката го носи името на народниот херој Борка Талески. Во тоа време била сместена во просториите зад старата Стоковна куќа (НА-МА) и располагала со 1000 книги и неколку изданија на весници. Во овие простории Библиотеката останува до 1949година, а во 1951 година, со отворањето на Домот на културата, Библиотеката влегува во состав на Домот. Во 1955/56 година Библиотеката се одвојува од Домот и со фонд од 1700 книги станува самостојна Градска библиотека. Во 1961 година таа е преместена во куќата на доктор Шајкар. Во овој период, во рамките на Библиотеката работат и две подрачни библиотеки, во Варош и во Тризла, а формирани се и Книговрзница, „ Клуб на млади поети“, „ Клуб на читатели“, „Шаховски клуб“ и др. Во 1971 година формирано е и Роднокрајното одделените. Во 1978 година Библиотеката располага со 28000-30000 библиотечни единици. Во 1978 година пуштена е во употреба и подвижна библиотека и набавен е комби-библиобус опремен си 5000 книги, кој врши посети на 17 села и услужува 800 редовни читатели. Подвижната библиотека успешно ќе работи до крајот на 1989 година. Во 1984 година, Градската библиотека „Борка Талески“ се преместува во посебно крило на Домот на културата „Марко Цепенков“ каде се создаваат услови за работа. Новите простории зафаќаат простор од 1007м2 корисна површина. Во нив е сместен фонд од околу 100 000 книги. Библиотеката има и две читални се околу 100 седишта. Од своето основање до денес, библиотеката претрпе повеќе статусни промени во своето работење, како и промена на називот. Со процесот на децентрализација во културата во 2002/3 година, Библиотеката од март 2004 година премина во надлежност на Локалната самоуправа на Општина Прилеп и го носи називот ЈОУ (Јавна општинска установа) Градска библиотека „ Борка Талески“. Со добивањето на статус на полноправен член во библиотечно-информацискиот систем COBISS-MK, во 2004 година Библиотеката доби можност за активно учество во системот на заемна каталогизација COBISS-MK и користење на програмската поддршка за автоматизација на библиотечните функции. Денес во Библиотеката е овозможено современо автоматизирано библиотечно работење. Постоечкиот фонд ретроактивно се внесува во системот COBISS,а во подготовка е и автоматско зајмување на библиотечниот фонд.

Организациона структура на библиотеката[уреди | уреди извор]

Организационата поставеност на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп е во согласност со нејзните надлежности утврдени со Закон,со грпирање на работите и задачите според видот,обемот,сложеноста и нивната меѓусебна сродност и поврзаност. Во контекст на ова, како организациони облици во Библиотеката функционираат повеќе сектори и оддели, а хиерарскиската поставеностт е следнава:

Директор
Сектор
Оддел
Работно место

Сектори[уреди | уреди извор]

Сектор за комплетирање на библиотечниот материјал[уреди | уреди извор]

Овој сектор има два оддела:

Комплетирање и техничка обработка на библиотечен материјал
Меѓубиблиотечна размена на публикации

Во овој сектор се врши комплетирање на библиотечниот материјал, континуирана набавка на монографски и периодични публикации и друг непечатен библиотечен материјал ( аудио и видео касети, ЦД-ромови, ДВД, и др.) Комплетирањето на библиотечниот фонд се врши по пат на купување и подарок. Во овој сектор се врши и меѓубиблиотечна размена на публикации, како и примање и распоредување на библиотечниот материјал по вид и јазик. Следење на издавачката продукција, како и остварување на нававната политика се основни услови за опстојување и работа на овој сектор, кој во целост треба да одговара на потребите и барањата на корисниците.

Сектор за стручна обработка на монографски и периодични публикации[уреди | уреди извор]

Во овој секотор има три оддели;

Стручна обработка на монографски публикации
Стручна обработка на детска литература
Стручна обработка на периодични публикации

Во овој секотор се врши стручна и навремена одбработка на библиотечниот материјал според меѓународни стандарди и правила. Автоматска обработка со користење на програмска поддршка на системот COBISS започнува уште во 2004 година. Континуирано се врши внесување и обработка на библиотечниот фонд и во двата оддела, 50% од вкупниот библиотечен фонд е веќе внесен. Во овој секотор се врши стручна обработка на периодични публикации , кои се обработуваат според стандардите на библиографски опис. Публикациите се вкоричуваат и се сместуваат во магацинскиот простор.

Сектор за библиографско – библиотечни инфорамации[уреди | уреди извор]

Оддел – Библиографии

Овој оддел е формиран во 1971 година. Во него се истражува, проучува и селектира библиотечната граѓа, која потоа се користи за подготовка на роднокрајна библиографија (тековна, ретроспективна и специјална), се создаваат библиографски записи за оформување на библиографии во локална и взаемна база според меѓународни стандарди, се изготвуваат анотации и се врши содржинска обработка на библиотечниот материјал.

Оддел- Информативна служба

Информативна служба - во услови на современо библиотечно работење , зголемена е неопходноста од квалитетна и брза информација во библиотеката. Основна задача на информативната служба е унапредување на информативниот систем и информативните помагала во библиотеката. Преку оваа служба корисниците се запознаваат со сите информативни инструменти (каталози , библиографии, тековниот информативен систем на нови набавени наслови и др), како и начинот на нивоното користење. Од 2007 година со отворање на интернет клубот во библиотеката , корисниците можат да се користат и со интернет информации и други услуги.Овие услуги се достапни за сите граѓани на општината.

Сектор зајмување и услуга[уреди | уреди извор]

Оддел за зајмување и услуга на возрасни

Во одделот за зајмување и услуги за возрасни континуирано се следат интересот и потребите на корисниците, се даваат предлози и сугестии за збогатување на книжевниот фонд според потребите и барањата на читателите и соодветно на тоа се создава набавната политика на библиотеката. Во одделот е во тек подготовка за автоматско позајмување како дел од програмата COBISS 2. Бројот на членови во овој оддел се движи од 1500 до 2000 годишно.Во рамките на одделот е сместен и магацинот за монографски и периодични публикации, во кој се врши доставување на бараната книга од пултот и обратно со помош на лифт. Исто така се следи и средува книжевниот фонд и се вршат помали технички интервенции во општевствените книги. Во магацинот се сместени на 100 000 монографски публикации и над 3 000 периодични публикации.

Оддел за зајмување и услуга на деца

Одделот за позајмување и услуги на деца располага со 40 000 книги.Застапени се сите литературни изданија од прво до одмо одделение.Исто така одделот располага и со детска белетристика,енциклопедиска литература,сликовници и др. Бројот на членови во просек иснесува од 1300 до 1500 годишно.

Сектор за посебни книжни фондови[уреди | уреди извор]

Оддел за роднокрајна збирка и ракописи

Во овој оддел се истражува и комплетира библиотечниот материјал за вклучување на роднокрајниот оддел и се изработува библиографски каталожен опис на монграфски и периодични публикации според меѓународни стандарди. Во рамкита на работата на одделот спаѓаат и активностите за афирмирање на фондот со примена на разни форми како на пример: изложби,литературни средби, разговори, предавања и сл. Овој оддел врши следење на издавачка продукција , со свои сугестии и предлози за комплетирање на фондот во соработка со комисијата за набавна политика.

Оддел за дробен печат и рефернтна и раритетна збирка

Во овој оддел се истржува и избира библиотечната граѓа и се изработува библиографско- каталожен опис на истата.

Оддел за странска литература

Во одделот за странска литераура се сместени монографските и периодични публикации и друг вид на некнижна граѓа на странски јазици. Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп соработува со странските амбасади во рамките на таа соработка се отворија неколку катчиња. Така на пример Француското катче е отворено во 1995 година, Геманското во 2002 година, а Италијанското во 2004 година. Овој оддел располага со 2500 монографски и периодични публикации, а во поново време се донираат и аудио ЦД и ДВД изданија, како и други материјали за изучување на странските јазици.

Сектор за унапредување на библиотекарството,популаризација на книгата и односи со јавноста[уреди | уреди извор]

Во овој сектор се врши стручно оспособување и усовршување на библиотечниот кадар и се врши грижа за примена на стандардите и правилата за библиотечно работење. Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп како културно-образовна институција самостојно или во соработка на други институции организира манифестации кои придонесуваат за збогатување на културно-образовниот живот на градот и општината. Преку овие манифестации и активности се врши популаризација на книгата и уметничкото творештво на истакнати творци (поети, писатели, ликовни уметници и др).

Сектор за заштита и репрографија на библиотечниот материјал[уреди | уреди извор]

Во современите услови на библиотечното работње кога поинтензивно се користат библиотечните фондови се налага потребата од перманентна грижа, заштита и обнова на бибиотечниот фонд. Во овој сектор се врши подврзување на библиотечниот материјал(броширано,тврдо платнено,шиено,цело платно, обично и др). Се врши и каширање на библиотечниот материјал, а се изработуваат и кутии, папки од сите видови, перформирање на сите видови обрасци и картони и се сече хартија во формат.

Сектор за општи и технички служби[уреди | уреди извор]

Организационо – административен оддел

Во прцесот на организирање, планирање и координирање овој сектор има важна улога затоа што се грижи за законитоста во работата на Библиотеката. Во рамките на работата овој оддел е и изготвувањето и дополнувањето на актите согласно со најновите законски прописи. Во доменот на финансиското работење се изготвуваат финансиски програми и планови како и завршна сметка. Овој сектор се грижи и за техничкото уредување, затоплување на просториите и одржување на хигиената.

Внатрешноста во Библиотеката,детска читална

Читални и други простории[уреди | уреди извор]

Дигитален клуб[уреди | уреди извор]

За сите свои членови,Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп нуди бесплатно и неограничено користење на компјутери со интернет,печатач и скенер во просториите на дигиталниот клуб.З

Правилник[уреди | уреди извор]

Основната дејност на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп е да набавува,стручно и по најнови меѓународни стандарди да обработува и според утврдени критериуми да им дава на корисниците на користење библиотечен материјал-монографски и периодични публикации во одделите за возрасни и деца. Членарината трае една година од денот на зачленувањето.

Вид членарина	Денари
Членарина за деца	200 денари
Членарина за возрасни	250 денари
Повеќе членови од едно семејство-попуст	50 денари
За подрачни библиотеки	150 денари
Користење на интернет во Дигиталниот клуб	5 денари,1 час

Рок на враќање на книгите е десет (10) дена, со можност за продолжување на рокот по претходно најавување од страна на корисникот.Библиотечниот материјал што по утврдени критериуми не се издава надвор од Библиотеката се користи во постојните читални кои се соодветно опремени. За секаков вид информации корисниците можат да се обратат до библиотекарите кои се секогаш спремни да помогнат како побрзо и полесно да се дојде до секаков вид на информација со која располага Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп.

Подрачни библиотеки[уреди | уреди извор]

Подрачни библиотеки работаат во селата:Ропотово,Тополчани и Варош

Подрачна библиотека во село Ропотово[уреди | уреди извор]

Библиотеката во Ропотово располага со вкупен фонд од 5.500 книги.

Подрачна библиотека во село Тополчани[уреди | уреди извор]

Подрачната библиотека во село Тополчани располага со 7.000 книги.

Подрачна библиотека во населба Варош[уреди | уреди извор]

Оваа библиотека има вкупно 8.000 книги, кои им стојат на располагање на читателите.

Манифестации и други активности во Градска библиотека „Борка Талески“- Прилеп[уреди | уреди извор]

Патрон празник[уреди | уреди извор]

Се одржува на 2 март. Библиотеката го носи името на Борка Талески,народен херој од НОБ,и на тој ден во Библиотеката се одвиваат повеќе манифестации.

Месец на книгата[уреди | уреди извор]

По повод месецот на книгата, во Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп се одржуваат манифестации како:

Избор на најдобар рецитатор, на кој учествуваат ученици од сите категории во основните и средните училишта.
Избор на најдобра лична творба, песна или расказ, на кој, исто така учествуваат ученици од сите категории во основните и средните училишта.

Избирање на читатели[уреди | уреди извор]

Се избираат најредовни читатели од двата оддели кои функцонираат во Градска библиотека „Борка Талески“- Прилеп (Оддел за деца и Оддел за возрасни).

Натпревар „Млади библиотекари“[уреди | уреди извор]

На овој натпревар учество заземаат ученици од основните училишта,најдобриот меѓу нив се испраќа на републички натпревар.

„Поетско Маркукуле“[уреди | уреди извор]

Поетска манифестација која традиционално се одржува во месноста „Слонот“, кај Марковите Кули во Прилеп, а во соработка со Локалната самоуправа Прилеп, Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп и Друштвото „Пелла“ од Љубљана. На оваа манифестација учествуваат поети од градот Прилеп и пошироко.

Настани[уреди | уреди извор]

Денови на библиотеката
Свечено одбележување на 65-годишнината од основањето на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп и одбележување на октомври - месецот на книгата.Главната прослава се одржа на:

20.10.2010 - На гостите им се обрати Директорот на Градска библиотека „Борка Талески“- Прилеп, г- дин Петар Петрески. На гостите им се обрати Директорот на Националната и универзитетска библиотека "Св. Климент Охридски" - Скопје, г-дин Миле Бошески. Промовирана беше публикацијата "ВОДИЧ низ јавната општинска установа Градска библиотека "Борка Талески" - Прилеп" од д-р Наде Караџоска.
21.10.2010 - "65/15" - отворена е ИЗЛОЖБА на 15 прилепски уметници и промоција на каталог
22.10.2010 - Промовирана беше книгата "ПРИЛЕПЧАНИ XIX век" од Славчо Ковилоски. Градоначалникот Марјан Ристески по повод јубилејот, на библиотеката и подари пригодно признание.

15.1О.2О10 - Во големата читална на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп беше промовирана книгата од познатиот карикатурист Живко Козар „50 ГОДИНИ ПОЛИТИЧКА КАРИКАТУРА“ и беше отворена изложба на карикатури. Промотери:ТАЧКО ЛОКВЕНЕЦ - новинар и ДРАГИ БАШЕСКИ - новинар.
14.1О.2О10 - Друштвото за науки и уметност од Прилеп,Локалната самоуправа на Општина Прилеп и ЈОУ ГРАДСКА БИБЛИОТЕКА „БОРКА ТАЛЕСКИ“ - ПРИЛЕП,организираа ден посветен на животот и делото на академик,професор,Д-Р ЉУБЕН ЛАПЕ,по повод 100 годишнината од неговото раѓање и 25 годишнината од неговата смрт.
На 23 септември во просториите на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп, промовирана беше книгата "Ѕвекот на ѕевгарите" од Никола Јованоски.
30.04.2010 - Промоција на биобиблиографијата за Борко Лазески. Во присуство на градоначалникот Марјан Ристески во Градската библиотека ,, Борка Талески,, беше промовирана биобиблиографијата за големиот прилепски и македонски уметник Борко Лазески. Публикацијата е дел од проектот на Министерството за култура, а по повод 90 годишнината од неговото раѓање. Автор на бибиблиографијата е д-р Наде Караџоска, која вели дека во делото е претставено обемното творештво на уметникот Лазески. Биобиблиографијата има биографски и библиографски дел. Преведена е на англиски јазик. Содржи и посмртен дел во кој се опфатени сеќавањата на ументикот за Прилеп. Освен тоа има и статии од прилози од периодни и сериски публикации во кои е пишувано за Лазески, репродукции, каталози и фотографии.
26.03.2010 - Во просториите на Библиотеката, здружението "Изгрев" го прикажа филмот "Мост".Филмот во 2003 година е победник на неколку филмски фестивали.
03.12.2009 - Во просториите на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп презентиран беше научниот труд на Маргарита Китан Ивановска со наслов " Букварот ".Во ова дело авторката низ конкретни примери докажува дека од овој наш македонски простор потекнува целокупната светска писменост и култура. Следејќи ги лингвистичките правила и принципи, авторката успеала да дешифрира многу засега непознати текстови. Промотор беше самата авторка на делото, која кај посетителите предизвика големо внимание и интерес за нејзините откритија опишани во " Букварот "
31.10. и 1.11.2009 - По повод " Месецот на книгата " во просториите на Градската библиотека „Борка Талески“- Прилеп се одржаа натпревари за избор на најдобар рецитатор и за избор на најдобра лична творба. Рецитаторите, поетите и писателите се натпреваруваа во неколку категории и пред публиката се претставија со по една рецитација и со своите дела.На најдобрите им беа доделени пригодни награди.
НАГРАДЕНИ РЕЦИТАТОРИ БЕА:

ПРВА КАТЕГОРИЈА(ученици од прво до четврто одделение)

Прва награда -Нешкоски Бобан, ОУ "Климент Охридски" - Прилеп
Втора награда-Димитриоска Марија, ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп
Трета Награда-Петреска Ана, ОУ "Климент Охридски" - Прилеп

ВТОРА КАТЕГОРИЈА(ученици од петто до осмо одделение)

Прва награда-Трајкоска Милена, ОУ "Блаже Коневски" - Прилеп
Втора награда-Папучкоска Тамара,ОУ "Манчу Матак" - Кривогаштани
Трета награда-Димкоски Филип, ОУ "Блаже Коневски" - Прилеп

ТРЕТА КАТЕГОРИЈА(ученици во средните училишта)

Прва награда-Волчески Илија,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп
Втора награда-Петреска Ивана, Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп
Трета награда-Алексоски Бобан,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп

НАГРАДЕНИ ЗА ЛИЧНИ ТВОРБИ БЕА:

ПРВА КАТЕГОРИЈА(ученици од прво до четврто одделение)-за песна

Прва награда-Косара Блажеска, ОУ "Кире Гавриловски Јане" - Прилеп за песната “Клучот на срцето”
Втора награда-Наум Миленкоски,ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп за песната “За другарството”
Трета награда-Ивана Јанеска,ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп за песната “За другарството”

ПРВА КАТЕГОРИЈА(ученици од прво до четврто одделение)-за расказ

Прва награда-Кристијан Велески,ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп за расказот “Другарство”
Втора награда-Марија Ристеска,ОУ "Климент Охридски" - Прилеп за расказот “Празникот 11 Октомври”

ВТОРА КАТЕГОРИЈА(ученици од петто до осмо одделение)-за песна

Прва награда не е доделена
Втора награда-Теодора Тасеска,ОУ "Климент Охридски" - Прилеп за песната “Пелистерски Очи”;Кристијан Гаврилоски,ОУ "Кире Гавриловски Јане" - Прилеп за песната “Живот”
Трета награда-Маја Парапанска,ОУ "Климент Охридски" - Прилеп за песната “Поток”;Јовица Маркоски,ОУ "Блаже Коневски" - Прилеп за песната “Милостина”

ВТОРА КАТЕГОРИЈА(ученици од петто до осмо одделение)-за расказ

Прва награда-Михаил Тутунџиоски,ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп за расказот “Кога би можел”
Втора награда-Антониела Мирческa,ОУ „Добре Јовановски“ - Прилеп за расказот “Трнлив живот”;Ивона Петреска,ОУ "Климент Охридски" - Прилеп за расказот “Во канџите на алкохолот”
Трета награда-Симона Мрсеска,ОУ „Рампо Левката“ - Прилеп за расказот “Што зборува Книгата”;Галена Дулеска,ОУ "Кире Гавриловски Јане" - Прилеп за расказот “Животот е суров”

ТРЕТА КАТЕГОРИЈА(ученици во средните училишта)-за песна

Прва награда-Симона Премческа,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп за песната “Низ моите очи”
Втора награда-Ангелина Тасеска, СОУ „Ѓорче Петров“ - Прилеп за песната “Осуда”
Трета награда-Ивана Петреска,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп за песната “Запомни да не ме заборавиш”

ТРЕТА КАТЕГОРИЈА(ученици во средните училишта)-за расказ

Прва награда-Ирена Мирческа,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилеп за расказот “Без наслов”
Втора награда-Ивона Димоска,Гимназија „Мирче Ацев“ - Прилепза расказот “Приказната за старецот”

20.10.2009 - Промоција на книгата " Прилепскиот ликовен феномен" во која се опфатени 157 прилепски ликовни творци со своите дела, во издание на ЈОУ Градска библиотека "Борка Талески" - Прилеп.Книга која треба секој да ја прочита и да им се изнагледа на прекрасните уметнички дела излезени од рацете на прилепските автори.
18.09.2009 - Во просториите на градската библиотека беа промовирани книгите "Македонски народни умотворби и анегдоти од Пелагонија и Мариово" и "Македонски еротски народни приказни,песни,вицеви и поговорки од Пелагонија и Мариово" од Томе Велјаноски.Промотор д-р Владимир Караџоски.Организатори:Издавачка куќа "Ризница" и ЈОУ Градска библиотека "Борка Талески" - Прилеп
26.08.2009 - Одржано беше предавање со видео презентација на тема " Светецот - културен објект од бронзено време - Маркови кули".Организатори беа КИДЦМ "Калеш Анѓа" и ЈОУ Градска библиотека "Борка Талески" - Прилеп.Предавањето беше поддржано од Локална самоуправа-Прилеп.Предавач-Тренчо Димитриоски
07.08.2009 - Беше одржана културната манифестација "Поетско Маркукуле -Кај Слонот на престолот" во организација на Локална самоуправа - Прилеп,ЈОУ Градска библиотека "Борка Талески"- Прилеп и КМД "Пела" од Љубљана - Словенија.

Награди[уреди | уреди извор]

2010- Најпрестижната награда Третоноемвриска,која се доделува за најуспешност

Контакт[уреди | уреди извор]

Телефон:048 424 344,048 420 066
Адреса:Булевар "Мршал Тито" бб.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]