Градиште (Кумановско)
| Градиште | |
  Градиште Местоположба на Градиште во Македонија
Градиште на интерактивна карта
| |
| Координати 42°1′23″N 21°53′16″E / 42.02306° СГШ; 21.88778° ИГДКоординати: 42°1′23″N 21°53′16″E / 42.02306° СГШ; 21.88778° ИГД | |
| Општина | Куманово |
| Население | 127 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Шифра на КО | 17025 |
| Надм. вис. | 567 м |
|
Градиште на општинската карта  Атарот на Градиште во рамките на општината | |
 Градиште на Ризницата
| |
Градиште — село во Општина Куманово, во околината на градот Куманово.
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Селото е сместено во областа Овче Поле во северното подножје на Градиштанска Планина.
Историја[уреди | уреди извор]
Подрачјето на Градиште е населено уште од бакарното време, за што сведочи наоѓалиштето Градишки В’р јужно од селото.
Во XIX век селото било дел од Кумановската каза на Отоманското Царство.
Население[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Градиште живееле 454 жители, сите Македонци.[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Градиште во имало 600 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.[3]
Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 192 жители, од кои 189 Македонци и 3 Срби.[4]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 127 жители, од кои 119 Македонци, 1 Албанец и 7 лица без податоци.[5]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 454 | 600 | 562 | 565 | 565 | 524 | 323 | 246 | 213 | 192 | 127 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[6]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[7]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[8]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[9]
Родови[уреди | уреди извор]
Градиште е македонско село.
Според истражувањата од 1971 година, родови во селото се:
- Староседелци: Алачковци (7 к.), Анчевци (4 к.), Ремчевци (1 к.), Виткарци (7 к.), Катранџинци (7 к.) и Чабуџици (6 к.)
- Доселеници: Думанци (6 к.) доселени се од селото Думановце; Карадаци (14 к.) доселени се од некое денес албанско село на Кумановска Црна Гора или Карадаг; Козарци (9 к.) доселени се од некое село кај Врање. Од таму се иселиле тројца браќа, едниот во Градиште, вториот во Кучкарево, а третиот во Мургаш. Го знаат следното родословие: Васо (жив на 68 г. во 1971 година) Спасо-Лазо-Ѓуро, се доселил он, или неговиот татко; Булуци (3 к.) и Ивковци (6 к.) доселени се, но не знаат од каде; Планинци (12 к.) доселени се од разни села во Кривопаланечко (Герман, Црцорија, Габер). Едни се доселени помеѓу двете светски војни, други после тоа.[10]
Општествени установи[уреди | уреди извор]
- Црква „Св. Ѓорѓи“, изградена во 1860-тите
Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]
Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]
- Градишки В’р — населба од бакарно време и утврдено градиште од доцноантичко време
- Лиска — населба од римско време
- Св. Ѓорѓи — црква од старохристијанско време
- Трнци — населба од римско време
- Ќерамидница — населба од средниот век
- Чукаре — некропола од римско време
Редовни настани[уреди | уреди извор]
Личности[уреди | уреди извор]
Култура и спорт[уреди | уреди извор]
Иселеништво[уреди | уреди извор]
Поради тешките услови за живот македонското население од ова село почнало да се иселува. Иселеници има во Куманово, Скопје, Велес, Свети Николе, Белград и Војводина.[10]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 215.
- ↑ Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905, pp. 126-127.
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
- ↑ 10,0 10,1 Трифуноски, Јован (1974). Кумановска Област. Скопје: Универзитетска Печатница „Св Кирил и Методиј“.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
| |||||||||||||||||||||||||
