Голема унгарска рамнина

Од Википедија — слободната енциклопедија
Големата унгарска рамнина

Големата унгарска рамнина, позната и како Алфелд или Голем Алфелд (унгарски: Alföld или унгарски: Nagy Alföld) — рамнина која зазема голем дел од Унгарија.[1][2] Тоа е најголемиот дел од Панонската Низина.

Граници[уреди | уреди извор]

Бунари во Националниот парк

Нејзините граници се Карпатите на север и исток, на Заддунавските Планини и хрватските планини на југозапад, а на југ, реката Сава.

Географија[уреди | уреди извор]

Рамнина во Унгарија[уреди | уреди извор]

Територијата што ја зафаќа рамнината во Унгарија.

Нејзината територија покрива околу 52.000 km2 во Унгарија, приближно 56% од нејзината вкупна површина од 93.030 km2. Највисоката точка на рамнината е Хопорто, а најниската точка е реката Тиса.

Најважните унгарски писатели инспирирани и поврзани со рамницата се Ференц Мора и Жигмонд Мориц , како и поетите Шандор Петефи и Ѓула Јухаз.

Најважната река на рамнината е Тиса.

Значајни градови со лековити бањи се Берекфурдо, Церешезоло, Ѓула, Хајдусобосло, Сентес и Солнок.

Фарма на Голема унгарска рамнина, 19 век, од Геза Мецоли
Национален парк Хортобаѓ на Големата унгарска рамнина со овци

Праисториска култура[уреди | уреди извор]

За време на праисториската ера, Големата унгарска рамнина била место за културни и технолошки промени, како и важна средба за културите на Источна и Западна Европа. Тоа е регион од голема археолошка важност за големите европски културни транзиции.

За време на раното железно доба (првиот милениум п.н.е.), варијантата на средноевропската култура Халштат ја населувале Прекудунавска Унгарија, додека предскитските и подоцнежните скитски култури биле пронајдени во источниот регион на Големата унгарска рамнина.

Геномска анализа на праисториските популации[уреди | уреди извор]

Во 2014 година била објавена голема студија за ДНК од погребите во Големата унгарска рамнина.[3] Во извештаите во распон од 5.000 години се забележани значителни геномски промени на почетокот на неолитскиот, бронзениот и железен век, со периоди на стабилност меѓу нив. Најраниот неолитски геном бил сличен со другите европски ловци-собирачи и изненадувачки немало докази за присуство на лактоза во тој период. Имало и транзиција кон посветла пигментација.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Gábor Gercsák (2002). „Hungarian geographical names in English language publications“ (PDF). Studia Cartologica. Eötvös Loránd University. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-03-20. Посетено на 30 April 2011.
  2. Gábor Gercsák (2005). „Magyar tájnevek angol fordítása“ (PDF). Fasciculi Linguistici / Series Lexicographica (унгарски). Eötvös Loránd University. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-03-20. Посетено на 30 April 2011.
  3. Gamba, Cristina; Jones, Eppie R.; Teasdale, Matthew D.; McLaughlin, Russell L.; Gonzalez-Fortes, Gloria; Mattiangeli, Valeria; Domboróczki, László; Kővári, Ivett; Pap, Ildikó; Anders, Alexandra; Whittle, Alasdair; Dani, János; Raczky, Pál; Higham, Thomas F. G.; Hofreiter, Michael; Bradley, Daniel G.; Pinhasi, Ron (2014). „Genome flux and stasis in a five millennium transect of European prehistory“. Nature Communications. 5: 5257. doi:10.1038/ncomms6257. ISSN 2041-1723.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]