Властимир Перичиќ

Од Википедија — слободната енциклопедија
Властимир Перичиќ

Властимир Перичиќ (7 декември 1927 - 1 март 2000 година) бил српски композитор и еден од најважните теоретичари на српската музика, истакнат музиколог и автор на исклучително вредни универзитетски учебници и дописен член на Српската академија на науките и уметностите.[1]

Биографија[уреди | уреди извор]

Властимир Перичиќ е роден во Вршац на 7 декември 1927 година татко Јурај и мајка Јелица, моминско Николајевиќ.

Основно училиште учел во Земун 1934-1938 година, гимназија во Земун 1938-1941 година и во Белград 1941-1946 година. Во 1941 година се запишал на Средното музичко училиште на Музичката академија во Белград, а во 1945 година на Музичката академија; дипломирал на Катедрата за композиција на Музичката академија во Белград (во класата на проф. Станојло Рајичиќ) во 1951 година.

Во периодот 1945-1947 година работел како практикант во Природонаучниот музеј во Белград, 1948-1951 година како вонреден наставник по солфеж и основна музичка теорија во музичкото училиште Јосиф Маринковиќ [2] во Белград, 1951—1955 година како професор по теоретски предмети на Средното музичко училиште при Музичката академија (денес Музичко училиште Јосип Славенски[3]).

Родната куќа на композиторот Властимир Перичиќ во Вршац, улица Битољска бр.34.

Учебната 1955-1956 година ја поминал на обука на Академијата за музика и драмски уметности во Виена (во класата по композиција на проф. Алфред Ул. Во текот на летото 1956 година посетувал курсеви за современа музика во Дармштат (КП Германија).

Во 1955 година бил избран на Академијата за музика (сега Универзитет за уметности во Белград „Факултет за музичка уметност“)[4] во Белград за асистент на Катедрата за композиција, 1961 година за доцент на Катедрата за теорија на музиката, 1965 година за вонреден професор, 1988 година за редовен професор. Предавал од 1967 до 1971 година и на Катедрата за настава од прв степен во Ниш. Предавал различни теоретски предмети (хармонија, харман анализа, контрапункт, музички форми, анализа на музичко дело, тонски слог, познавање на инструменти и др.), а од 1971 година првенствено предавал историја на југословенската музика на Катедрата за музикологија.

Бил ментор на 51 кандидат по теоретски предмети и 27 од историјата на југословенската музика, како и на 6 магистранти. Се пензионирал како редовен професор на Факултетот за музичка уметност во Белград во 1993 година.

Починал во Белград на 1 март 2000 година.

За 80-годишнината од раѓањето на композиторот, 7 декември 2007 година, во Музичко-информативниот центар на СОКОЈ во Белград, била отворена дел од оставината[5][6][7] на Властимир Перичиќ.

Музичката академија на Универзитетот во Источно Сараево го отворил вториот дел од наследството на Властимир Перичиќ.[8]

Признанија и награди[уреди | уреди извор]

Властимир Перичиќ бил добитник на повеќе награди и признанија. Еве само неколку:

  • Награда на меѓународниот натпревар Верчели (Италија), за гудачки квартет, 1950 година
  • Награди на Народната младина на Југославија за втора рака (1948) и за трета рака (1950).
  • Награда на меѓународниот натпревар (Италија), за гудачки квартет, 1950 година.
  • Награда на Здружението на композиторите на Србија за симфонија, 1959 година.

Написи за авторот[уреди | уреди извор]

  • Јосип Андреис, Драготин Цветко, Стана Ѓуриќ-Клајн: Историски развој на музичката култура во Југославија, Загреб, Школска книга, 1962, 708 стр.
  • Стана Ѓуриќ-Клајн: Вовед во историјата на југословенската музика, Белград, Академија за уметности во Белград, Академија за музика, 1963 г.
  • Ненад Туркаљ: Мала историја музика, Напред, Загреб, 1963, 149.
  • Властимир Перичиќ, со соработка на Душан Костиќ и Душан Сковран: Музички композитори во Србија (текст за В. Перичиќ напишан од Душан Сковран), Белград, Просвета, 1969, стр. 373-582
  • Југословенски современици, Библиотека лексикон, Кој е кој во Југославија 1970, Белград, Хронометар, 1970 г.
  • Дејан Деспиќ: Властимир Перичиќ, Професионална музика 140, 1989, 5-6
  • Дејан Деспиќ: Разговор со Властимир Перичиќ, Нови звук 2, 1993, 5-10.
  • Наплив на музика, Париз, 1957 година, кн. II, 179 (Ф. Загиба)
  • Музичка енциклопедија ЈЛЗ, Загреб, 1963, кн. II, 389 (Д. Сковран)
  • енциклопедија на Југославија, Загреб, 1965, кн. VI, 466 (Д. Сковран)
  • Албум на композитори, Здружение на музички педагози на СР Србија, Белград, 1970 г.
  • Душан Плавша, Музичка уметност, Енциклопедиска лексика - мозаик на знаењето, Интерпрес-Белград, 1972 г.
  • Лексикон на југословенската музика, Загреб, 1984, кн. II, 160 (Ј. Зец)
  • Речник на музика и музичари Нев Гровеа, Лондон, 1980 година, кн. XIV, 405 (ч. - 0 'Лафлин)
  • Ирена Грицат: Властимир Перичиќ, Повеќејазичен речник на музички термини, Јужнословенски филолог XLII, 1986, 223-226
  • Дејан Деспиќ: Властимир Перичиќ, Инструментален и вокално-инструментален контрапункт, Зборник на трудови на Матица Српска за изведувачки уметности и музика, 2, Нови Сад 1987, 240-242
  • Момир Ѓоковиќ, Лексикон, Кој е кој во Србија 1991, Белград, Библиофон, 1991 г.
  • Роксанда Пејовиќ: Музичко творештво и изведба од 18 век до денес[9]
  • Мелита Милин: Властимир Перичиќ

Попис на дела[уреди | уреди извор]

Релативно малото дело на Перичиќ како композитор е еден од важните придонеси за неокласичниот стил во Србија.

  1. Две народни песни за мешан хор (Мегла се кади, 1946, 2 '; Три години, 1946, рев. 1948, 4')2. Три минијатури за пијано,(1947, 6')
  2. Три минијатури за кларинет и пијано (Канзонета - Посвета на Чајковски, Валзе мињон - Посвета на Шопен, Пеење без пароли - Посвета на Менделсон, 1995, 6)
  3. Интермецо за пијано, 1947 година, 4'
  4. Интермецо (Посвета на Брамс) за кларинет и пијано, 1996 година, 4'[10]
  5. Минует за гудачки квартет, 1947 година, 3 '
  6. Минует (Посвета на Хајдн) за кларинет и пијано, 1995 година, 3'
  7. Минует (Посвета на Хајдн) за кларинет и гудачки, 1995, 3 '5'
  8. Три соло-песни (У троје, Грм, Била једном ружа једна), 1948, 9'
  9. Два мешовита хора (Грм, Вече на училиште), 1948, 6'
  10. Песни од Врање (прва рака) за мешан хор, 1948, 4'
  11. Варијации на тема за пијано, 1948, 12 '
  12. Песни од Македонија (II рака) за мешан хор, 1948, 5'
  13. Соната за пијано, е-мол, 1949 година, 22 '
  14. Скерцо за кларинет и пијано (II движење од Сонатата), 1996, 4'
  15. Пепелашка, музика за детска кукла, за мал оркестар, 1949 година, 20'
  16. Мал свита од „Пепелашка“ за камерен оркестар, 1949 година, 10'
  17. Малата свита со пијано на Пепелашка, 1949 година, 10'
  18. Песна и танц за виолина и пијано, 5'
  19. Песна и танц за виолина и гудачки, 5'
  20. Песна и игра за кларинет и пијано, 1994 година, 5'
  21. Песна и игра за кларинет и жици, 1994 година, 5[10]'
  22. Марш (Посвета на Прокофјев) за кларинет и пијано, 1995, 2'
  23. Зора, за кларинет и пијано, 1995 година, 3'
  24. Коло, за кларинет и пијано, 1995 година, 3'
  25. Зора, за виолина и пијано, 1990 година
  26. Марш, за виолина и пијано, 1990 г
  27. Песни од Далмација (III рака) за мешан хор, 1049, 5'
  28. Гудачки квартет, Д-мол, 1950 година, 25 '[11] Нов звук, ЦД бр. 2.
  29. Шумски идили, циклус за глас и пијано (Сврачка, Мртво место, Орел), 1950, 9'
  30. Роман од Станс, музика за сцената, 1950 година, 12'
  31. Симфониски став за голем оркестар, Г-мол, 1951, 14
  32. Сонатина за виолина и пијано, Е-дур, 1951, 9'
  33. Сонатина во Д-дур (Посвета на Сук) за кларинет и пијано, 1996 година, 9'
  34. II движење од Сонатина, за кларинет и пијано, 1995, 3'
  35. Сонатина за пијано, 1952 година, 8'
  36. Посвета на Барток (II движење од Сонатина), за кларинет и пијано, 1996, 3'
  37. Фантазија квази уна соната, за виола и пијано, Г-мол, 1954, 14 '
  38. Фантазија квази уна соната, за виолина и пијано, во Д-мол, 1954, 14'

20. Паскал за виолончело и пијано, 1955 година, 9'

  1. Мала свита за три виолини (Fughetta, Scherzando, Lamento, Moto perpetuo), 1955, 10 '(изгубен)
  2. симфонија за гудачки оркестар, 1956-57, 25 '[12]
  3. Три песни, за глас и пијано, 1957 година, 9'
  4. Музика за филмот за деца Дрвеното коњче, за пијано, 1957 година, 9 '
  5. Ноќ без утро, циклус за глас и пијано, 1959 година, 8 '
  6. Пијано Прелудиум, 1960 година, 2 '
  7. Градинар, циклус за глас и пијано, 1962-64, 15 '
  8. Соната за кларинет и пијано (Посвета на Дворжак), во електро-дур, 1996 година, 8 '[10]
  9. Соната бреве за кларинет и пијано (Посвета на мојот професор Станојло Рајичиќ), во Д-мол, 1996, 5 '
  10. Чаконета за кларинет и пијано, 1996 година, 3 '
  11. Сарабанда е Фугета за кларинет и пијано, 1946/1996, 4 '
  12. Соната за виолончело и пијано, б-мол, 1955/1996, 22 '(вклучува бр. 20 Пасакаља)
  13. Два етиди за кларинет и пијано, 1997 година, 3 '
  14. Три дуети за два кларинети и пијано, 1997 година, 4 '
  15. Кто Бог велиј, за мешовити хор, 1998, 2 '
  16. Кто Бог велиј, за мушки хор, 1998, 2 '

Аранжмани[уреди | уреди извор]

  • Николо Паганини: пијано придружба за 8 каприци.
  • Дејан Марковиќ: пијано придружба за збирка минијатури за виолина (30 парчиња).
  • Радивој Лазиќ: пијано придружба за минијатури за кларинет од училиште Учам кларинет I-IV и збирки Пеење кларинет I-IV, мелодични етиди со пијано I-II, Млад виртуоз на кларинет I-IV и Јасни денови во музичкото училиште (околу 100 парчиња вкупно). Отпечатено: Весели денови во музичкото училиште, Белград, Здружение на професори по музика и балет на Србија, 1996 година; Учам кларинет I и пеење кларинет I, Белград, Институт за учебници и наставни средства, 1997 година; Млад виртуоз на кларинет I-III, Белград, авторско издание, 1997 г.
  • Транскрипции за кларинет и пијано, 65 композиции од светската литература (Бах, Моцарт, Бетовен, Шопен, Брамс, Чајковски и др.) за збирката Р. Лазиќ - В. Перичиќ: Големи мајстори на кларинет I-VI. Печатено: Големи мајстори на кларинет I-III, Белград, авторско издание, 1997 г.

Книги[уреди | уреди извор]

  • Д. Сковран и В. Перичиќ: Наука за музичките форми. - Белград, Академија на уметностите, 1961, VII изд. 1991, 574 страници.
  • М. Раденкевиќ и В. Перичиќ: Преглед на науката за хармонија, за средните музички училишта. - Белград. Просветителство, 1962, 138 стр.
  • Јосиф Маринковиќ - живот и дело [13]. - Белград, САНУ, 1967, 266 стр.
  • Развој на тонскиот систем. - Белград, Академија на уметностите, 1968, 83 стр.
  • В. Перичиќ (со соработка на Д. Костиќ и Д. Сковран): Музички творци во Србија. - Белград, Просвета, 1969, 663 стр.
  • Креативниот пат на Станојло Рајичиќ. - Белград, Академија на уметностите, 1971, 152 стр.
  • Вокална и оркестарска музика во Србија до Втората светска војна (анализа на делото). - Белград, Про Музика, 1971, 68 стр.
  • А. Коци, К. Ковачевиќ, З. Кучукалиќ, Д. Ортаков, В. Перичиќ: Југословенски музички дела. - Љубљана, Државна заложба Словенија, 1980, 553 стр.
  • Повеќејазичен речник на музички термини - Белград, САНУ, 1985; II ед. САНУ - Катедра за учебници и наставни средства - Универзитет за уметности, 1997 година, 608 стр.
  • Инструментален и вокално-инструментален контрапункт. - Белград, Универзитет за уметности, 1987, 921 стр.
  • Вокален контрапункт, за средните музички училишта. - Белград, Институт за учебници и наставни средства, 1991 година, II изд. 1997, 126 страници.

Скрипти[уреди | уреди извор]

  • Контрапункт, 1 део, за III клас средно музичко училиште, Белград, Музичко училиште „Станковиќ“, 1979, 191 ул.
  • Основи на контрапункт, Белград, ФМУ Фонд за умножување на наставната литература, 1985, 108 стр. (Претходни изданија: Контрапункт I и II, издадени од авторот и Универзитетот за уметности).
  • Хармонија I и II, Белград, ФМУ за мултипликација на наставната литература, 1988, стр. 75 + 88; Белград, Здружение на музички и балетски училишта на Србија, 2004, стр. 72 + 88 (Претходни изданија на авторот и Универзитетот за уметности)
  • Краток преглед на развојот на хармониските стилови, II ед. Белград, Фонд за умножување на наставната литература ФМУ, 1987, 98 стр.
  • Мал компаративен музичко-терминолошки речник, Белград, изд. автор, 19 181 стр.

Статии и студии[уреди | уреди извор]

  • Од музичкиот живот на Виена, звук 6, 1956, 247-250
  • Година на Моцарт во Виена, звук 9-10, 1957, 405-410
  • 0 додекафонска техника, Звук 53, 1962, 265-275
  • Креативен лик на Воислав Вучковиќ, Звук 57, 1963, 161-187 (проширена верзија во: Воислав Вучковиќ уметник и борец, Белград, Нолит, 196
  • Втората симфонија на Василије Мокрањац [14], звук 69, 1966, 505-512
  • Магновења - нов вокален циклус на Станојло Рајичиќ, Звук 68, 1966, 352-358
  • Мирјана Живковиќ: Додекафоничен Паскал, Про музика 24, 1967, 9
  • Василије Мокрањац, Про музика 30-31, 1968 г.
  • Станојло Рајичиќ, Pro musica 34, 1968 година.
  • Срѓан Хофман: Movimento energico, Pro musica 35, 1968, 10
  • Андрија Галун: Музика 68, Про музика 36, 1968, 10
  • Белешки за формалната структура на Мокрањчев Руковети, Развитак 5, 190 Зајечар. исто: Про музика, специјално издание, 1981 година
  • Шестата симфонија на Станојло Рајичиќ, Pro musica 54, 1971, 9-11
  • Четврта симфонија на Василије Мокрањац, Pro musica 65, 1973, 16-19
  • 40 години Факултет за музичка уметност (Музичка академија), Универзитет за уметности, Белград, 1977 г.
  • Василије Мокрањац: Концертна музика за пијано и оркестар, Pro musica 92, 1978 г.
  • In memoriam - Петар Озгијан, Звук 1979, 2, 31-34
  • In memoriam - Бруно Брун [15], Политика, 1978 година
  • Три годишнини на Јосиф Маринковиќ, Pro musica 110, 1981, 12-14
  • Јосип Славенски и неговата „астроакустика“, Звук 1984, 4, 5-14 Ibid .: Međumurje, Čakovec, 1985, 7. На германски: Josip Slavenski und seine Astroakustik (превод и додаток на В. Линден, 1988) 1
  • Стогодишнина на Стеван Христиќ, Звук 1985, 1, 5-10
  • Композиции на текстови од збирката на Вук (компаративен текст на германски Vertonungen von Texten aus Vuks Liedersammlungen), во: Вера Бојиќ, Вуковото наследство во европската музика / Vuks musikalische Erben, I; Белград, САНУ - Минхен, Верлаг Ото Сагнер, 1987, 51-78
  • Српските народни мелодии во песните на Лове, во: Фолклорот и неговата уметничка транспозиција, дела од научната конференција, Белград, ФМУ, 1987, 127-140
  • По повод осумдесетгодишнината од Станојл Рајичиќ, Звук 5, 1990, 45-47
  • Музичко-теориска трилогија од Дејан Деспиќ, Pro musica 145, 1991, 31-32
  • „Ludus tonalis“ од Пол Хиндемит, р.к.
  • Тенденции на развој на српската музика во повоениот период, ркп.

Соработка во енциклопедии[уреди | уреди извор]

  • Музичка енциклопедија ЈЛЗ, Загреб, кн. јас 1958 година, кн. II 1963 г
  • Лексикон на југословенската музика, ЈЛЗ, Загреб, I-II, 1984 г.

Друго[уреди | уреди извор]

  • Текстови за емисии на Радио Белград, Радио Скопје, за корици на плочи објавени од ПГП РТБ, програмски коментари за концерти на Белградската филхармонија, Симфониски оркестар и Хорот на Радио Белград, Музичка младина. Биографски текстови за композитори-академици по повод изложбата САНУ, 1981 година, текстови за концертни програми во Галеријата САНУ, 1982/1983 година. итн.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Биографија на сајту САНУ“. Sanu.ac.rs. Архивирано од изворникот на 2012-09-10. Посетено на 1. 7. 2019.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  2. ↑ „Почетна • МШ "Јосиф Маринковић"“. josifmarinkovic.edu.rs.
  3. ↑ „Музичка школа ''Јосип Славенски''“. Slavenski.edu.rs. Посетено на 16. 3. 2013.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  4. ↑ „Факултет музичке уметности“. Fmu.bg.ac.rs. Посетено на 16. 3. 2013.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  5. ↑ „''Отвара се део Легата Властимира Перичића'', Данас, 6. 12. 2007“. Danas.rs. 15. 6. 2012. Посетено на 16. 3. 2013.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |date= (help)
  6. ↑ „Музиколошко друштво Србије, ''Пројекти''“. Mds.org.rs. Архивирано од изворникот на 15. 01. 2013. Посетено на 16. 3. 2013.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  7. ↑ „Легат академика Властимира Перичића“. Vesti.krstarica.com. Архивирано од изворникот на 18. 07. 2014. Посетено на 16. 3. 2013.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  8. ↑ „Легат Властимира Перичића“ (ср). Музичка академија Универзитета у Источном Сарајеву. 2010. Архивирано од изворникот на 16. 07. 2014. Посетено на 19. 6. 2012.. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  9. ↑ Јовић, Слободан (2021-01-10). „Физичко кажњавање дјетета: од Сумера, Самерхила до данас“. СИНЕЗА. 2 (2). doi:10.7251/sin2102006j. ISSN 2712-1259.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Boeije, Hennie (2010-03-01). „Reactie op een strategie om de kwaliteit van de analyse te verhogen“. KWALON. 15 (1). doi:10.5117/2010.015.001.004. ISSN 1385-1535.
  11. ↑ Смаилагић, Биљана (2020-02-11). „ДРУГИ ГУДАЧКИ КВАРТЕТ У ЕФ МОЛУ ВЛАДЕ МИЛОШЕВИЋА: НОВИ ПОГЛЕДИ НА ОБЛИК И СТРУКТУРУ“. НАША ШКОЛА. 1 (2). doi:10.7251/10.7251/nsk1002021s. ISSN 2303-7091.
  12. ↑ Павловић, Биљана; Цицовић Сарајлић, Драгана (2019-04-11). „ЗАСТУПЉЕНОСТ СРПСКЕ НАРОДНЕ И УМЕТНИЧКЕ МУЗИКЕ У ОСНОВНОШКОЛСКИМ НАСТАВНИМ ПРОГРАМИМА И УЏБЕНИЦИМА МУЗИЧКЕ КУЛТУРЕ“. Nova skola. 13 (2). doi:10.7251/nsk1802049p. ISSN 1840-0922.
  13. ↑ Дицков, Весна (2016). Никанор Пара. Вишеград: Андрићев институт. стр. 75–107.
  14. ↑ Драгићевић, Рајна М.; Утвић, Милош В. (2019). „Умножавање мовираних фемининума на -(к)иња у савременом српском језику“. Српски језик : студије српске и словенске. 24 (1): 187–200. doi:10.18485/sj.2019.24.1.9. ISSN 0354-9259.
  15. ↑ Onishi, Adam (2013). Getting Started. Berkeley, CA: Apress. стр. 1–16. ISBN 978-1-4302-5914-5.

Литература[уреди | уреди извор]

  • Дваесет и пет години Музичка академија во Белград 1937 - 1962 година, Графос, Белград, 1963, стр. 95.
  • 40 години Факултет за музичка уметност (Музичка академија) 1937 - 1977 година, Универзитет за уметности во Белград, Белград, 1977 година, стр. 101.
  • Педесет години Факултет за музичка уметност (Музичка академија) 1937 - 1987 година, Универзитет за уметности во Белград, Белград, 1988 година, стр. 158.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Властимир_Перичиќ&oldid=5088643“