Прејди на содржината

Винко Глобокар

Од Википедија — слободната енциклопедија
Винко Глобокар во 2006 година

Винко Глобокар (роден на 7 јули 1934 година) е француско-словенечки авангарден композитор и тромбонист.[1]

Музиката на Глобокар користи неконвенционални и проширени техники, и исто така става голем акцент на спонтаноста и креативноста и често се потпира на импровизација. Неговиот обемен опус е во голема мера непознат надвор од експерименталните музички кругови.

Како тромбонист, тој премиерно извел дела од Лучано Берио, Маурицио Кагел, Рене Лејбовиц, Карлхајнц Штокхаузен и Тору Такемицу, како и негови композиции.[2][3]

Биографија

[уреди | уреди извор]

Глобокар бил роден во Андерни, Меурт-ет-Мосел, Франција. Во 1947 година се преселил во Југославија, каде што студирал на ДИЦ во Љубљана, Словенија. Таму, тој свирел џез-тромбон до 1955 година, и подоцна се преселил во Париз за да студира на Конзерваториумот во Париз. На Конзерваториумот студирал композиција кај Рене Лејбовиц (ученик на Арнолд Шенберг) и тромбон кај Андре Лафосе. Во 1965 година, тој се преселил во Берлин и започнал часови по композиција со Лучано Берио, чија Секвенца V подоцна ја извел премиерно во рециталната сала Карнеги во 1966 година.[4][5]

Во подоцнежните 1960-ти тој соработувал со Карлхајнц Штокхаузен на некои од неговите композиции од циклусот "Од седумте дена" и ја основал групата за бесплатна импровизација "Нова Звучна Уметност". Од 1967 до 1976 година предавал композиција на "Колеџ за музика" во Келн, каде што еден од неговите ученици биле Кларенс Барлоу. Во 1974 година, тој се приклучил на Францускиот Институт за истражување и координација во акустика/музика како директор за инструментални и вокални истражувања, работа што ја вршел до 1980 година.[6]

Неговите композиции ги диригирал со Финскиот радио симфониски оркестар, Оркестар филхармонија на Радио Франција, Ерусалимскиот симфониски оркестар,Симфониски оркестар на РТВ Словенија, Варшавскиот национален филхармониски оркестар и Западногерманско радио. Од 1983 до 1999 година, тој режирал музика од 20 век со оркестарот Џованиле Италијана во Фиренца.[7][8]

Во 2002 година, на Глобокар му била доделена Прешереновата награда за животно дело.[9]

Музички стил

[уреди | уреди извор]

Музиката на Глобокар е позната по својата спонтаност, енергија и иновативна употреба на неортодоксни инструментални и композициски техники. Неговите дела често се карактеризираат со неодреденост и импровизација, како одраз на неговата сопствена позадина во џезот и слободната импровизација. Неговите дела користат различни проширени техники. На пример, во неговото соло ударно парче Toucher, изведувачот раскажува приказна додека истовремено ги свири слоговните обрасци на низа со ударни инструменти.[10]

Дела (избор)

[уреди | уреди извор]

Сценски дела

[уреди | уреди извор]
  • Идолот (2012) Музички театар за хор за девојки и четворица перкусионисти. Текст: Жорж Левкович
  • Драматична армонија (1987–1990) Музичка драма за оркестар, мешан хор, 7 пејачи и тенор саксофон. Текст: Едоардо Сангвинети
  • Иселениците (1982–85) Триптих
* Да се ​​сожалува (1982) за пет наратори, џез трио и оркестар
* Реалност/ Моменти (1984) за пет пејачи, лента, филм и слајдови
* Соѕвездие на границата (1985) за пет пејачи, мецосопран, баритон и 18 музичари

Оркестарски дела

[уреди | уреди извор]
  • Римска радиографија (2009/10) за мешан хор (и седум солисти), соло на хармоника, соло на ударни инструменти, 30 инструменталисти и електронски во живо. Текст: Винко Глобокар
  • Мутација за пеачки оркестар. Текст: Мајкл Гилен
  • Ангелот на историјата
* Дел 1: Распаѓање (2000) за две оркестарски групи и репродукција на касета
* Дел 2: Марс (2001/02) за две оркестарски групи, лента и електронски во живо
* Дел 3: Хофнунг (2003/2004) за две оркестарски групи и семплер
  • Помалку тагови (2003) за оркестар и семплер
  • Путеви ка слободи (2003/05) за оркестар без диригент
  • Анти-запирање (2003/05) за оркестар
  • Масовна моќ и поединец (1995) за оркестар и четворица солисти
  • Труд (1992) за голем оркестар
  • Ајзенберг (1990) Верзија на оркестар

Ансамблски дела и вокална музика

[уреди | уреди извор]
  • Калеидоскоп и Небел (2012/13) за камерен состав
  • Егзил бр. 1 (2012) за сопран (или тенор) и пет инструменталисти. Текст монтажа на седум јазици од Винко Глобокар
  • Егзил бр. 2 (2012) за сопран (или тенор) и 13 инструменталисти. Текст монтажа на седум јазици од Винко Глобокар
  • Сепак се движи (2003) за диригирање тромбонист и единаесет инструменталисти
  • Затворот Ла (2001) за осум инструменти

Камерна музика

[уреди | уреди извор]
  • Августин, добер је вин (2002) за дувачки квинтет
  • Изгорени земји, сопствена... (1998) за саксофон, пијано и перкусии (напишано за Трио Аканто)
  • Дискурси IX (1993) за две пијана
  • Балкански елегии (1992) за флејта, гитара и перкусии
  • Дискурси В (1981) за саксофон квартет
  • Дискурси VIII (1990) за дувачки квинтет
  • Дискурси VII (1986) за дувачки квинтет
  • План (1965) за флејта, кларинет, обоа, тромбон и перкусии[5]

Соло дела

[уреди | уреди извор]
  • НОТИ (1972) за соло пијано
  • Voix Instrumentalisée (1973) за бас кларинет
  • Toucher (1973) за перкусии
  • ? Детелка (1985) за перкусии
  • Облак семен (1996) за тромбон
  • Дијалог над Вода (1994) за акустична и електрична гитара
  • Дијалог над Воздух (1994) за хармоника
  • Дијалог над Земја (1994) за перкусии
  • Дијалог над Огин (1994) за контрабас
  1. Goldman, Jonathan (3 January 2014). 'How I Became a Composer': An Interview with Vinko Globokar“. Tempo. 68 (267): 22–28. doi:10.1017/S0040298213001307. Посетено на 19 April 2020.
  2. „Goethe-Institut Tschechien“. www.goethe.de.
  3. „Vinko Globokar – Komponisten der Gegenwart (KDG)“. www.munzinger.de.
  4. „Globokar, Vinko“. G. Ricordi & Co. Посетено на 16 January 2016.
  5. 5,0 5,1 „Evenings for New Music“. www.carnegiehall.org. Посетено на 2022-10-21. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „www.carnegiehall.org“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  6. „Where from? Where to? Myths – Nation – Identities – Participants – Goethe-Institut“. www.goethe.de (англиски). Посетено на 3 September 2017.
  7. „Vinko Globokar: SICPP Composer-in-Residence 2016“. www.callithumpian.org. Архивирано од изворникот на 5 September 2017. Посетено на 3 September 2017.
  8. Duffie, Bruce (November 2000). „Vinko Globokar Interview with Bruce Duffie“. www.bruceduffie.com. Посетено на 3 September 2017.
  9. „STA: Composer Globokar and Poet Jesih Win Highest National Award for Achievement in Arts“. english.sta.si (англиски). Посетено на 3 September 2017.
  10. „Globokar-Toucher-P“. Steve Weiss Music (англиски). Посетено на 2021-10-15.
  • Сојузни уметници. "Винко Глобокар" (архивирано на 18 јули 2011 година) (пристапено на 21 април 2014 година).

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]