Вилијам С. Мервин

Од Википедија — слободната енциклопедија
Златен венец Вилијам С. Мервин
Мервин во 2003 година
Роден/аWilliam Stanley Merwin
30 септември 1927(1927-09-30)
Њујорк, САД
Починат/а15 март 2019(2019-03-15) (возр. 91)
Хаику, Хаваи, САД
Занимањепоет
Националностамериканска
ОбразованиеВајоминшка богословија, Кингстон, 1944; Универзитет Принстон (следел предавања)
Период1952–2019
Жанрпоезија, проза, превод
Значајни наградиНаграда ПЕН за превод
1969
Пулицерова награда за поезија
1971, 2009
Награда Ајкен Тејлор за модерна американска поезија
1990
Награда Ленор Маршал за поезија
1994
Танингова награда
1994
Награда Национална книга
2005
Награда „Златен венец“
2005
Поет лауреат на САД
2010
Меѓународна книжевна награда Збигњев Хербер
2013
Сопруг/аДороти Џин Фери
Дидо Милрој
Пола Данавеј (1983–2017)
Потпис

Вилијам Стенли Мервин (англиски: William Stanley Merwin), (30 септември 1927 година - 15 март 2019 година) — американски писател, поет и преведувач.

Објавил над 20 книги поезија, за кои меѓу другите добил и две Пулицерови награди, за книгите Носач на скали (1970) и Сенката на Сириус (2009). Исто така бил многу плоден преведувач, преведувајќи претежно од романски јазици - делата на Данте, Неруда и други.

Животопис[уреди | уреди извор]

Роден е на 30 септември 1927 година во Њујорк. Неговиот татко бил презвитеријански свештеник и како петгодишен Мервин пишувал химни.[1] Учел на Принстон заедно со поетот Голвеј Кинел, студирајќи кај книжевниот критичар и поет Ричард Палмер Блекмур и поетот Џон Бериман.[2] Дипломирал во 1948 година, а потоа посветил една година на учење романски јазици.[2] Во тоа време пишувал драми во стихови и ги подучувал децата од португалското кралско семејство.[1] Почнал и да преведува. Се оженил со Дороти Џ. Фери.[3] Во 1950 година, отишол во Мајорка каде го подучувал синот на Роберт Грејвс.[3] Таму ја запознал својата идна сопруга Дидо Милрој. Потоа живеел во Лондон и јужна Франција. Откако добил стипендија, се преселил во Бостон.[2] Таму влегол во поетскиот кружок околу Роберт Лоуел, запознавајќи се со поетите Тед Хјуз, Силвија Плат, Едриен Рич и Доналд Хол, што ја зацврстило неговата одлука да се посвети на поетската вокација.[4] Подоцна се вратил во Европа со неговата сопруга Дидо Мелрој, каде се дружел со поетската двојка Тед Хјуз и Силвија Плат. Во 1968 година се развел по втор пат и живеел паралелно во Њујорк, Лондон и јужниот дел на Франција.[2] Во 1976 година Мервин се сели на Хаваите на стара плантажа со ананас што се обидува да ја врати во претходната состојба - во палмина шума.[3] Таму го проучувал зен-будизмот и се оженил со Пола Шварц.

Станал поетски советник на Конгресната библиотека во 1999 година, заедно со поетесите Рита Дов и Луиз Глик.[4] Во 2005 година бил прогласен за лауреат на Фестивалот на вечери на поезијата во Струга, Македонија.[4]

Се изјаснувал против војната во Виетнам и бил пацифист, политички активен и еколошки свесен. Коментирајќи ги историските настани од неговото време, тој рекол дека историјата е секако „пропадната компанија“.[1]

Починал на 15 март 2019 година во својот дом во Хаику-Пауел, Хаваи, на 91 година, во сон.[5]

Творештво[уреди | уреди извор]

В. С. Мервин

Најголемо влијание врз формирањето на Мервин како поет имал Езра Паунд кога го посетил околу 1940 година како осумнаесетгодишник. По таа посета, Паунд му испратил разгледница на која му го напишал советот: „Читај ги семките, а не гранчињата“, која се однесувала на четиво кое Мервин треба да го прочита, т.е. да не чита веќе исполирани врвни книжевни дела, туку оние кои со некои свои идеи или сè уште неоформени постапки на крајот довеле до големите писатели кои ги усовршиле. Паунд, исто така, го советувал сериозно да се занимава со превод како вид на поетска вежба.[1]

Првата поетска книга на Мервин, Маската на Јанус (1952), ја добила наградата Јејл благодарение на поетот В. Х. Одн кој ја сметал за технички многу успешна. Пишувајќи ја, Мервин бил вдахновен од средновековната поезија што ја превел под влијание на Пунд и од класичната митологија. Во следните книги Зелено со ѕверовите (1956) и Пијан во печката (1960), Мервин го менува својот стил под влијание на исповедната поезија на поетите околу Роберт Лоуел и пишува подиректно и повеќе автобиографски.[2]

Во 1967 година, излегува книгата Вошки како одговор на Виетнамската војна[3] која повеќето критичари ја сметаат за негова најуспешна поетска книга,[6] додека самиот Мервин ја сметал за свое најмрачно и најмизантропско дело. Веќе во претходната книга Подвижна цел, Мервин почнал да ги напушта интерпункциските знаци, се залагал за усна поезија и ги заменил традиционалните врзани стихови со слободни стихови.[1] Следната книга, Носачот на скали (1970), ја добил Пулицеровата награда. Парите од наградата ги донирал против војната во Виетнам, а тоа В. Х. Одн го критикувал, нагласувајќи дека Пулицеровата награда нема политичка конотација.[3] Многу од песните во оваа книга се за исконската поврзаност на човекот со природата и оддалеченоста од неа, како и желбата за моќ и уништување,[7] кои се сите теми што се протегаат низ поезијата на Мервин, која инаку е склона кон критика на општеството и времето во кое живее поетот.[3] Во свет во кој има јадрено оружје и војни, а шумите сè побрзо исчезнуваат под градовите, Мервин во песната Елегија, која има само еден стих, се прашува: „Кому би му ја покажал“.[8]

Преведувачката работа на Мервин е многу разновидна, од Поемата за Сид до поезијата на Осип Манделштам и Пабло Неруда. Најмногу признанија добил за преводот на делата Сер Гавејн и Зелениот витез, како и за преводот на Дантевото Чистилиште.[9]

Библиографија[уреди | уреди извор]

Поезија[уреди | уреди извор]

  • 1952: Маска за Јанус (A Mask for Janus, New Haven, Connecticut: Yale University Press) — награда на Јејл за млади поети1952.
  • 1954: Мечки кои танцуваат (The Dancing Bears, New Haven, Connecticut: Yale University Press)
  • 1956: Зеленило со ѕверки (Green with Beasts, New York: Knopf)
  • 1960: Пијан во печка (The Drunk in the Furnace, New York: Macmillan)
  • 1963: Покретна цел (The Moving Target, New York: Atheneum)
  • 1966: Сабране песме (Collected Poems, New York: Atheneum)
  • 1967: Вошки (The Lice, New York: Atheneum)
  • 1969: Animae, San Francisco: Kayak
  • 1970: Носач на скали (The Carrier of Ladders, New York: Atheneum) — Пулицерова награда
  • 1970: Знации (Signs, illustrated by A. D. Moore; Iowa City, Iowa: Stone Wall Press)
  • 1973: Записи за недовршена придружба (Writings to an Unfinished Accompaniment, New York: Atheneum)
  • 1975: Први четири книги песни (The First Four Books of Poems, containing A Mask for Janus, The Dancing Bears, Green with Beasts, and The Drunk in the Furnace, New York: Atheneum; (reprinted in 2000, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press))
  • 1977: Цвет компас (The Compass Flower, New York: Atheneum)
  • 1978: Перје од брдото (Feathers From the Hill, Iowa City, Iowa: Windhover)
  • 1982: Откривање на островите (Finding the Islands, San Francisco: North Point Press)
  • 1983: Отворање на раката (Opening the Hand, New York: Atheneum)
  • 1988: Дожд во дрвјата (The Rain in the Trees, New York: Knopf)
  • 1988: Избрани песни (Selected Poems, New York: Atheneum)
  • 1993: Патувања: песни (Travels: Poems, New York: Knopf) — награда за поезија на Ленор Маршал 1993.
  • 1996: Лисица: песни (The Vixen: Poems, New York: Knopf)
  • 1997: Цвет и рака (Flower and Hand: Poems, 1977—1983 Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press)
  • 1998: Стрми брегови: расказ , „роман во стих” (The Folding Cliffs: A Narrative, a „novel-in-verse” New York: Knopf)
  • 1999: Звукот на реката: песни (The River Sound: Poems, New York: Knopf)
  • 2001: Ученик (The Pupil, New York: Knopf)
  • 2005: Миграции: нови и избрани песни (Migration: New and Selected Poems, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press) — Национална книжевна награда за поезија
  • 2005: Сегашно друштво (Present Company, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press)
  • 2008: Сенката на Сириус (The Shadow of Sirius, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press) — Пулицерова награда за 2009.
  • 2014: Месечина пред утрина (The Moon Before Morning, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press; Hexham, Northumberland, UK: Bloodaxe Books)
  • 2016: Време за градина (Garden Time, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press; Hexham, Northumberland, UK: Bloodaxe Books)
  • 2017: Основни В. С. Мервин (The Essential W. S. Merwin, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press)

Проза[уреди | уреди извор]

  • 1970: Бледите рудареви деца (The Miner's Pale Children, New York: Atheneum)
  • 1977: Куќи и патници (Houses and Travellers, New York: Atheneum)
  • 2002: Моќите на Вентадорн (The Mays of Ventadorn, National Geographic Directions Series; Washington: National Geographic)
  • 2004: Краевите на Земјата (The Ends of the Earth, essays, Washington: Shoemaker & Hoard)

Драми[уреди | уреди извор]

  • 1956: Мрачно дете (Darkling Child) (со Дидом Милрој)
  • 1957: Саканиот остров (Favor Island)
  • 1961: Позлатениот запад (The Gilded West)

Преводи[уреди | уреди извор]

  • 1959: The Poem of the Cid, London: Dent (American edition, 1962, New York: New American Library)
  • 1960: The Satires of Persius, Bloomington, Indiana: Indiana University Press
  • 1961: Some Spanish Ballads, London: Abelard (American edition: Spanish Ballads, 1961, New York: Doubleday Anchor)
  • 1962: The Life of Lazarillo de Tormes: His Fortunes and Adversities, a Spanish novella; New York: Doubleday Anchor
  • 1963: The Song of Roland
  • 1969: Selected Translations, 1948—1968, New York: Atheneum — награда за превод ПЕН
  • 1969: Twenty Love Poems and a Song of Despair, poems by Pablo Neruda; London: Jonathan Cape
  • 1969: Voices: Selected Writings of Antonio Porchia, Chicago: Follett
  • 1969: Transparence of the World, poems by Jean Follain, New York: Atheneum
  • 1971: „Eight Quechua Poems”, The Hudson Review
  • 1974: Osip Mandelstam: Selected Poems (with Clarence Brown), New York: Oxford University Press
  • 1977: Sanskrit Love Poetry (with J. Moussaieff Masson), New York: Columbia University Press (published in 1981 as Peacock's Egg: Love Poems from Ancient India, San Francisco: North Point Press)
  • 1977: Vertical Poetry, poems by Roberto Juarroz; San Francisco: Kayak
  • 1978: Euripides' Iphigeneia at Aulis (with George E. Dimock Jr.), New York: Oxford University Press
  • 1979: Selected Translations, 1968—1978, New York: Atheneum
  • 1981: Robert the Devil, an anonymous French play; with an introduction by the translator; Iowa City, Iowa: Windhover
  • 1989: Sun at Midnight, poems by Musō Soseki (with Soiku Shigematsu)
  • 2000: Purgatorio from The Divine Comedy of Dante; New York: Knopf
  • 2002: Gawain and the Green Knight, a New Verse Translation, New York: Knopf; 2003: Tarset, Northumberland, UK: Bloodaxe Books
  • 2013: Sun At Midnight, poems by Muso Soseki, Port Townsend, Washington: Copper Canyon Press (with Soiku Shigematsu)

Позначајни награди[уреди | уреди извор]

  • 1952: Награда Јејл за млади поети
  • 1969: Награда за превод на ПЕН
  • 1971: Пулицерова награда за поезија[10]
  • 1979: Награда за поезија Болинген, библиотека на Универзитетот Јејл
  • 1990: Награда Ајкен Тејлор за модерна американска поезија
  • 1994: Награда за поезија Ленор Маршал
  • 1994: Награда Тенинг
  • 2005: Национална книжевна награда [11]
  • 2005: Златен венец на Струшките вечери на поезијата
  • 2009: Пулицерова награда за поезија [12]
  • 2010: Поет лауреат на САД [13]
  • 2013: Меѓународна книжевна награда Збигњев Херберт [14]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „W. S. Merwin, The Art of Poetry No. 38“. The Paris Review. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Poet W. S. Merwin“. Poets.org. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 „W. S. Merwin“. Poetry Foundation. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 „W. S. Merwin Pulitzer Prize-winning Poet and Essayist“. Steven Barclay Agency. Архивирано од изворникот на 2005-10-01. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)CS1-одржување: бот: непознат статус на изворната URL (link)
  5. ↑ Adams, Noah. „Poet W.S. Merwin, Who Was Inspired By Conservation, Dies At 91“. National Public Radio. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  6. ↑ Norton, Ingrid. „Second Glance: "Today belongs to few and tomorrow to no one"“. Open Letters Monthly. Архивирано од изворникот на 24. 03. 2019. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  7. ↑ „Catching up with Maui's most famous poet“. Honolulu Star-Bulletin. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  8. ↑ Lerner, Ben. „The Emptiness at the End“. Jacket 28. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  9. ↑ Farr, Sheila. „Poet ponders life's contrasts in „The Shadow of Sirius"“. The Seattle Times. Архивирано од изворникот на 20. 02. 2018. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  10. ↑ „The Carrier of Ladders, by William S. Merwin (Atheneum)“. The Pulitzer Prize. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  11. ↑ „W. S. Merwin“. National Book Awards. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  12. ↑ „The Shadow of Sirius, by W.S. Merwin (Copper Canyon Press)“. The 2009 Pulitzer Prize. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  13. ↑ Cohen, Patricia. „W. S. Merwin to Be Named Poet Laureate“. The New York Times. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  14. ↑ „Laureate of the International Zbigniew Herbert Literary Award 2013“. Herbert. Архивирано од изворникот на 24. 03. 2019. Посетено на 24. 3. 2019. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

1966-1990
Златен венец
Златен венец
1991-2020
2021-
Нормативна контрола
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Вилијам_С._Мервин&oldid=4945094“