WhatsApp

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од ВатсАп)

WhatsApp (се чита: Ватсап), исто така наречен WhatsApp Messenger (се чита: Ватсап месенџер) — меѓународно достапен бесплатен софтвер, меѓуплатформска, централизирана услуга за инстант пораки (IM) и глас преку IP (VoIP) во сопственост на американскиот технолошки конгломерат Мета.[1] Им овозможува на корисниците да испраќаат текстуални и гласовни пораки,[2] да остваруваат гласовни и видео повици и да споделуваат слики, документи, локации на корисници и друга содржина.[3][4] Клиентската апликација на Ватсап работи на мобилни уреди и може да се пристапи од компјутери.[5] Услугата бара мобилен телефонски број за да се регистрира.[6] Во јануари 2018 година, Ватсап објавиле самостојна деловна апликација наречена Ватсап Бизнис која може да комуницира со стандардниот клиент Ватсап.[7][8]

Услугата била создадена од Ватсап Inc. од Маунтан Вју, Калифорнија, која била купена од Фејсбук во февруари 2014 година за приближно 19,3 американски долари милијарди долари.[9][10] Таа стана најпопуларната апликација за пораки во светот до 2015 година,[11] и имала повеќе од 2 милијарди корисници ширум светот до февруари 2020 година.[12] До 2016 година, тој станал основно средство за интернет комуникација во региони вклучувајќи ги Латинска Америка, Индискиот потконтинент и големи делови од Европа и Африка.

Историја [уреди | уреди извор]

2009 — 2014 година[уреди | уреди извор]

Ватсап е основан во февруари 2009 година од Брајан Актон и Јан Кум, поранешни вработени во Јахуу!. Во јануари 2009 година, откако Кум купил ајфон, тој и Актон одлучиле да создадат апликација за App Store. Идејата започнала како апликација која ќе ги прикажува состојбите во менито контакти на телефонот - покажувајќи дали некое лице е на работа или на повик.

Нивните разговори често се одржувале во домот на рускиот пријател на Кум, Алекс Фишман, во Западен Сан Хосе. Тие сфатиле дека за да ја однесат идејата понатаму, ќе им треба развивач на Ајфон. Фишмен го посетил RentACoder.com, го пронашол рускиот програмер Игор Соломеников и го запознал со Коум.[13]

Кум ја нарекол апликацијата WhatsApp да звучи како „што има“. На 24 февруари 2009 година, тој ја инкорпорирал[14] Ватсап Inc. во Калифорнија. Меѓутоа, кога раните верзии на WhatsApp продолжиле да паѓаат, Кум размислувал да се откаже и да бара нова работа. Актон го охрабрил да почека „уште неколку месеци“.[13]

Во јуни 2009 година, кога апликацијата ја презеле само неколку пријатели на Фишман кои зборуваат руски, Апл лансирал известувања за притискање, овозможувајќи им на корисниците да добијат пинг дури и кога не ја користат апликацијата.

Кум го ажурирал WhatsApp, така што сите во мрежата на корисникот ќе бидат известени кога ќе се промени статусот на корисникот. Овој нов објект, на изненадување на Кум, бил искористен од корисниците за да пиинг „еден на друг со прилагодени статуси за шега како, „Доцна се разбудив“ или „На пат сум“[13]

Фишман рекол: „Во одреден момент стана некако инстант пораки“.[13]

WhatsApp 2.0 бил објавен во август 2009 година со наменски дизајнирана компонента за пораки; бројот на активни корисници наеднаш се зголемил на 250.000.

Иако Актон работел на друга идеја за стартап, тој одлучи да се приклучи на компанијата. Во октомври 2009 година, Актон убеди пет поранешни пријатели во Јахуу! да инвестира 250.000 долари во семе финансирање, а Актон станал ко-основач и добил удел. Тој официјално се приклучи на Ватсап на 1 ноември По неколку месеци во бета фаза, апликацијата започнала во ноември 2009 година на Ап Стор, исклучиво за Ајфон. Коум потоа најмил пријател во Лос Анџелес, Крис Пејфер, да развие верзија на БлекБери, која пристигна два месеци подоцна. Последователно, Ватсап за Симбиан OS бил додаден во мај 2010 година, а за Андроид OS во август 2010 година[15] Во 2010 година Гугал направи повеќе понуди за купување на WhatsApp, кои беа одбиени.[16]

За да се покријат трошоците за испраќање на текстови за верификација на корисниците, WhatsApp бил променет од бесплатен сервис во платен. Во декември 2009 година, можноста за испраќање фотографии била додадена на iOS верзијата. До почетокот на 2011 година, WhatsApp била една од најдобрите 20 апликации во САД Апл Ап Стор.

Во април 2011 година, Секвоја Капитал инвестирала околу 8 милиони долари за повеќе од 15% од компанијата, по неколкумесечни преговори со партнерот на Секвоја, Џим Гец.[17][18][19]

До февруари 2013 година, Ватсап имал околу 200 милиони активни корисници и 50 членови на персоналот. Секвоја инвестирала уште 50 милиони долари, а WhatsApp бил проценет на 1,5 милијарди долари. Некое време во 2013 година[20] WhatsApp го купил стартапот СкајМобиус со седиште во Санта Клара, развивачите на Вток,[21] апликација за видео и гласовни повици.[22]

Во блог пост од декември 2013 година, WhatsApp тврдел дека 400 милиони активни корисници ја користат услугата секој месец.[23] 2013 година завршила со 148 милиони долари трошоци, од кои 138 милиони долари загуба.[24]

2014 — 2015 година[уреди | уреди извор]

На 19 февруари 2014 година, една година по кругот на финансирање на ризичен капитал на 1,5 $ милијарда проценка,[25] Фејсбук, Inc. (сега Мета Платформи) објавиле дека го презема WhatsApp за 19 американски долари милијарди долари, најголема аквизиција до сега.[10] Во тоа време, тоа било најголемата аквизиција на компанија поддржана со ризичен капитал во историјата.[9] Секвоја Капитал добиле приближно 5.000% поврат на својата почетна инвестиција.[26] Фејсбук, кој бил советуван од Ален & Ко, платил 4 милијарди долари во готовина, 12 милијарди долари во акции на Фејсбук и, советувани од Морган Стенли, дополнителни 3  милијарди долари во ограничени акции доделени на основачите на WhatsApp, Кум и Актон.[27] Акциите на вработените требало да се откријат во текот на четири години по затворањето.[10] Неколку дена по објавувањето, корисниците на WhatsApp доживеале губење на услугата, што довешло до гнев низ друштвените мрежи.[28]

Аквизицијата била под влијание на податоците обезбедени од Онаво, истражувачката апликација на Фејсбук за следење на конкурентите и трендот на користење на социјалните активности на мобилните телефони, како и стартапите кои се покажале „невообичаено добро“.[29][30][31]

Стекнувањето предизвикало многу корисници да се обидат или да се преселат на други услуги за пораки. Телеграм тврдел дека стекнал 8 милиони нови корисници;[32] и Линија, 2 милиони.[33]

На главната презентација на Светскиот конгрес за мобилни телефони во Барселона во февруари 2014 година, извршниот директор на Фејсбук, Марк Закерберг, рекол дека купувањето на WhatsApp од Фејсбук е тесно поврзано со визијата на Internet.org.[34][35] Во една статија на TechCrunch се вели за визијата на Цукерберг:

Идејата, рекол тој, е да се развие група на основни интернет услуги кои ќе бидат бесплатни за користење - „911 за интернет“. Тоа може да биде услуга за социјално вмрежување како Фејсбук, услуга за пораки, можеби пребарување и други работи како временски услови. Обезбедувањето пакет од нив бесплатно на корисниците ќе функционира како порта дрога - корисниците кои можеби ќе можат да си дозволат услуги за податоци и телефони овие денови едноставно не ја сфаќаат поентата зошто би платиле за тие услуги за податоци. Ова ќе им даде одреден контекст зошто се важни, а тоа ќе ги наведе да плаќаат за повеќе услуги како оваа - или така оди надежта.[34]

Три дена по објавувањето на купувањето на Фејсбук, Кум речкол дека работеле на воведување гласовни повици. Тој исто така рекол дека во Германија ќе се продавале нови мобилни телефони со брендот WhatsApp и дека нивната крајна цел е да бидат на сите паметни телефони .[36]

Во август 2014 година, WhatsApp била најпопуларната апликација за пораки во светот, со повеќе од 600 милиони корисници.[37] До почетокот на јануари 2015 година, WhatsApp имала 700 милиони месечни корисници и над 30 милијарди пораки секој ден.[38] Во април 2015 година, Форбс предвидел дека помеѓу 2012 и 2018 година, телекомуникациската индустрија ќе изгуби 386 милијарда долари поради „над-врвните“ услуги како WhatsApp и Скајп.[39] Тој месец, WhatsApp имал над 800 милиони корисници.[40][41] До септември 2015 година, тој пораснал на 900 милиони;[42] а до февруари 2016 година, една милијарда.

Гласовните повици помеѓу две сметки биле додадени во апликацијата во март и април 2015 година.[43]

На 30 ноември 2015 година, клиентот Андроид WhatsApp направил линкови до услугата за пораки Телеграм да не можат да се кликнуваат и да не се копираат.[44][45][46] Повеќе извори потврдиле дека тоа било намерно, а не грешка,[46] и дека било имплементирано кога бил идентификуван изворниот код на Андроид што ги препознава URL-адресите на Телеграма.[46] (Зборот „телеграма“ се појавил во кодот на WhatsApp.[46] ) Некои го сметале за антиконкурентна мерка;[44][45][46] WhatsApp не понудил никакво објаснување.

2016 — 2019 година[уреди | уреди извор]

На 18 јануари 2016 година, соосновачот на WhatsApp, Јан Кум, објавил дека повеќе нема да им наплаќа на корисниците годишна претплата од 1 долар, во обид да се отстрани бариерата со која се соочуваат корисниците без платежни картички.[47][48] Тој исто така рекол дека апликацијата нема да прикажува реклами од трети страни и дека ќе има нови функции како што е можноста за комуникација со бизниси.[49][50]

До јуни 2016 година, блогот на компанијата објавил повеќе од 100 милиони гласовни повици дневно биле упатувани на Ватсап.[51]

На 10 ноември 2016 година, WhatsApp пуштил бета-верзија на двофакторна автентикација за корисниците на Андроид, што им овозможи да ги користат нивните адреси за е-пошта за понатамошна заштита.[52] Исто така, во ноември 2016 година, Фејсбук престанал да собира податоци од WhatsApp за рекламирање во Европа. Подоцна истиот месец биле воведени видео повици помеѓу две сметки.[53]

На 24 февруари 2017 година, (8-ми роденден на WhatsApp), Ватсап лансирал нова функција за статус слична на приказните за Снапчат и Фејсбук.[54]

На 18 мај 2017 година, Европската комисија објавила дека го казниле Фејсбук со 110 евра милиони за „обезбедување на погрешни информации за преземањето на Ватсап“ во 2014 година. Комисијата рекла дека во 2014 година, кога Фејсбук ја купил апликацијата за пораки, „лажно тврдел дека е технички невозможно автоматски да се комбинираат корисничките информации од Фејсбук и Ватсап“. Сепак, во летото 2016 година, Ватсап почнал да споделува кориснички информации со својата матична компанија, овозможувајќи информации како што се телефонските броеви да се користат за насочени реклами на Фејсбук. Фејсбук го признал прекршувањето, но рекол дека грешките во нивните поднесоци од 2014 година „не биле намерни“.[55]

Во септември 2017 година, ко-основачот на WhatsApp Брајан Актон, ја напуштил компанијата за да основа непрофитна група,[56] подоцна откриена како Фондација Сигнал, која го развила конкурентот на Ватсап Сигнал .[57] Причините за заминувањето ги објаснил во интервју за Форбс една година подоцна. Ватсап, исто така, најавил претстојна деловна платформа за да им овозможи на компаниите да обезбедуваат услуги за клиентите на масовна скала,[58] а авиокомпаниите KLM и Аеромексико го најавиле своето учество во тестирањето.[59][60][61][62] Двете авиокомпании претходно лансирале услуги за клиенти на платформата Фејсбук Месенџер.

Во јануари 2018 година, Ватсап го пуштил Ватсап бизнис за употреба во мали бизниси.[63]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Празен навод (help)
  2. „Features“. whatsapp.com (англиски). Архивирано од изворникот на May 28, 2019. Посетено на May 31, 2019.
  3. Voice calling, March 12, 2015, Архивирано од изворникот на March 17, 2015, Посетено на March 16, 2015
  4. „WhatsApp Voice Calling“. Forbes. April 4, 2015. Архивирано од изворникот на October 19, 2017. Посетено на September 18, 2017.
  5. „WhatsApp Desktop Client for Windows & Mac Is Only Second Best“. MakeUseOf (англиски). February 20, 2018. Архивирано од изворникот на February 27, 2019. Посетено на June 18, 2019.
  6. „WhatsApp FAQ – Using one WhatsApp account on multiple phones, or with multiple phone numbers“. whatsapp.com. Архивирано од изворникот на May 10, 2018. Посетено на May 9, 2018.
  7. „There's a new version of WhatsApp“. The Independent (англиски). January 19, 2018. Архивирано од изворникот на August 5, 2019. Посетено на June 18, 2019.
  8. Armstrong, Paul. „How To Know If Your Business Should Use The New WhatsApp Business App“. Forbes (англиски). Архивирано од изворникот на April 8, 2019. Посетено на June 18, 2019.
  9. 9,0 9,1 Albergotti, Reed; MacMillan, Douglas; Rusli, Evelyn M. (February 20, 2014). „Facebook to Pay $19 Billion for WhatsApp“. The Wall Street Journal (англиски). стр. A1, A6. ISSN 0099-9660. Архивирано од изворникот на October 2, 2019. Посетено на September 20, 2019.
  10. 10,0 10,1 10,2 Грешка во повикувањето на Шаблон:Наведена изјава за печат: Параметарот title мора да се определи
  11. Leo Sun (September 11, 2015). „Facebook Inc.'s WhatsApp Hits 900 Million Users: What Now?“. The Motley Fool. Архивирано од изворникот на October 14, 2015. Посетено на October 21, 2015.
  12. „WhatsApp Blog“. whatsapp.com (англиски). Архивирано од изворникот на February 14, 2020. Посетено на February 14, 2020.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Празен навод (help)
  14. „Article of Incorporation on California's Secretary Of State website“. February 24, 2009. Архивирано од изворникот на 2022-03-18. Посетено на 2023-02-13.
  15. Sawers, Paul (August 27, 2015). „Three-quarters of WhatsApp users are on Android, 22% on iOS (study)“. Посетено на May 7, 2021.
  16. Neeraj Arora on learnings from his WhatsApp journey. Accel India. https://www.youtube.com/watch?v=qJl27KvUDn0. 
  17. Levy, Ari (February 19, 2014). „Sequoia Said to Reap $3.5 Billion in Deal“. Bloomberg.com. Архивирано од изворникот на October 18, 2017. Посетено на June 16, 2016.
  18. McBride, Sarah (February 21, 2014). „With WhatsApp deal, Sequoia Capital burnishes reputation“. Reuters. Архивирано од изворникот на May 21, 2017. Посетено на June 16, 2016.
  19. Wauters, Robin (April 8, 2011). „Sequoia Invests $8 Million In Messaging App Maker WhatsApp“. TechCrunch.com. Архивирано од изворникот на May 4, 2017. Посетено на June 16, 2016.
  20. Vengurlekar, Ankit (15 Nov 2016). „Why WhatsApp's Global Launch of Video Calling in India Is Big“. The Quint. Архивирано од изворникот на 15 January 2021. Посетено на 13 Jan 2021.
  21. „SkyMobius: Voice messaging app developer“. tracxn.com. 19 Dec 2019. Архивирано од изворникот на January 21, 2021. Посетено на 13 Jan 2021.
  22. „Vtok“. twitter.com. Архивирано од изворникот на January 15, 2021. Посетено на January 15, 2021.
  23. Jan Koum (December 19, 2013). „400 Million Stories“. WhatsApp Blog. WhatsApp. Архивирано од изворникот на April 12, 2014. Посетено на January 17, 2014.
  24. „WhatsApp Inc. Financial Statements – Years Ended December 31, 2013 and 2012“.
  25. Tsotsis, Alexia (February 22, 2014). „WhatsApp Was Valued At ~$1.5B In Final Round Before Sale“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на February 22, 2014. Посетено на February 22, 2014.
  26. Neal, Ryan W. (February 20, 2014). „WhatsApp Investors Make Billions From Facebook Acquisition: Sequoia Capital Sees 50x Return on $1.3 Billion Investment“. IBTimes.com. Архивирано од изворникот на August 1, 2018. Посетено на June 16, 2016.
  27. „WhatsApp's Founder Goes From Food Stamps to Billionaire“. Bloomberg.com. Bloomberg News. February 20, 2014. Архивирано од изворникот на February 20, 2014. Посетено на February 20, 2014.
  28. Dassanayake, Dion (February 23, 2014). „Twitter outrage as users claim WhatsApp has gone down days after Facebook purchase“. Daily Express. Архивирано од изворникот на June 8, 2015. Посетено на February 22, 2014.
  29. Morris, Betsy; Seetharaman, Deepa (August 9, 2017). „The New Copycats: How Facebook Squashes Competition From Startups“. The Wall Street Journal (англиски). ISSN 0099-9660. Посетено на August 15, 2017.
  30. „The New Copycats: How Facebook Squashes -2-“. Fox Business (англиски). August 9, 2017. Посетено на August 15, 2017.
  31. „Facebook knew about Snap's struggles months before the public“. Engadget. Посетено на August 15, 2017.
  32. Tsotsis, Alexia (February 25, 2014). „Telegram Saw 8M Downloads After WhatsApp Got Acquired“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на February 26, 2014. Посетено на February 27, 2014.
  33. Lomas, Natasha (February 25, 2014). „Line saw 2m new users after the outage of Whatsapp“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на February 26, 2014. Посетено на February 27, 2014.
  34. 34,0 34,1 Lunden, Ingrid (February 24, 2014). „WhatsApp Is Actually Worth More Than $19B, Says Facebook's Zuckerberg, And It Was Internet.org That Sealed The Deal“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на February 25, 2014. Посетено на February 24, 2014.
  35. Fitzsimmons, Michelle (February 24, 2014). „Mark Zuckerberg: WhatsApp is worth more than $19 billion“. TechRadar. Архивирано од изворникот на February 27, 2014. Посетено на February 24, 2014.
  36. „WhatsApp permitirá llamadas de voz“. Expansión (шпански). February 24, 2014. Архивирано од изворникот на July 14, 2014. Посетено на July 2, 2014.
  37. Olsen, Parmy (August 25, 2014). „WhatsApp Hits 600 Million Active Users, Founder Says“. Forbes. Архивирано од изворникот на September 29, 2014. Посетено на October 2, 2014.
  38. Kim, Eugene (January 7, 2015). „WhatsApp's Insane Growth Continues: 100 Million New Users in 4 Months“. Business Insider. Архивирано од изворникот на January 10, 2015. Посетено на January 13, 2015.
  39. Parmy Olsen (April 7, 2015). „Facebook's Phone Company: WhatsApp Goes To The Next Level With Its Voice Calling Service“. Forbes. Архивирано од изворникот на October 19, 2017. Посетено на April 18, 2015.
  40. Seetharaman, Deepa (April 17, 2015). „WhatsApp Hits 800 Million Users — 1 Billion by Year-End?“. The Wall Street Journal. Dow Jones & Company. Архивирано од изворникот на October 18, 2017. Посетено на April 18, 2015.
  41. Nate Ralph (April 18, 2015). „WhatsApp touts 800M monthly active users“. CNET. Архивирано од изворникот на April 19, 2015. Посетено на April 20, 2015.
  42. Guynn, Jessica (September 4, 2015). „Facebook's WhatsApp hits 900 million users, aims for 1 billion“. USA Today. Архивирано од изворникот на October 18, 2017. Посетено на September 18, 2017.
  43. WhatsApp finally adds voice calls for all Android users, iOS coming soon Архивирано на 12 јуни 2020 г. – James Vincent, The Verge, March 31, 2015
  44. 44,0 44,1 Lomas, Natasha (December 1, 2015). „WhatsApp Is Blocking Links To Rival App Telegram On Android“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на December 6, 2015. Посетено на December 7, 2015.
  45. 45,0 45,1 Brandom, Russell (November 30, 2015). „WhatsApp is blocking links to a competing messenger app“. The Verge. Архивирано од изворникот на December 8, 2015. Посетено на December 7, 2015.
  46. 46,0 46,1 46,2 46,3 46,4 Lobao, Martim (December 1, 2015). „[Update: Smoking Gun] WhatsApp Is Blocking Telegram Links In Its Android App“. Android Police. Архивирано од изворникот на September 9, 2016. Посетено на December 7, 2015.
  47. Ina Fried (January 18, 2016). „Facebook's Whatsapp is Now Free“. Re Code. Vox Media, Inc. Архивирано од изворникот на May 19, 2016. Посетено на January 18, 2016.
  48. Drozdiak, Natalia (January 18, 2016). „Whatsapp to Drop Subscription Fee“. Wall Street Journal. Архивирано од изворникот на January 18, 2016. Посетено на January 18, 2016.
  49. Statt, Nick (February 1, 2016). „WhatsApp has grown to 1 billion users“. The Verge. Vox Media, Inc. Архивирано од изворникот на April 13, 2016. Посетено на April 6, 2016.
  50. „Finally! Whatsapp removes $1 annual subscription fee“. Phonearena.com. Phone Arena. January 18, 2016. Архивирано од изворникот на August 1, 2018.
  51. Perez, Sarah (June 24, 2016). „WhatsApp hits 100 million calls per day“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на June 25, 2016. Посетено на June 24, 2016.
  52. „WhatsApp brings Two-step verification for Android 'beta' users: How to enable“. November 11, 2016. Архивирано од изворникот на November 11, 2016. Посетено на November 11, 2016.
  53. WhatsApp Is Now Rolling Out Video Calling For iPhone, Android And Windows Phone Архивирано на 12 јуни 2020 г. – Amit Chowdhry, November 15, 2016
  54. „WhatsApp Status: What is This New Snapchat-Like Feature?“. February 24, 2017. Архивирано од изворникот на February 25, 2017. Посетено на February 24, 2017.
  55. „Facebook fined €110m by European Commission over WhatsApp deal“ (PDF). European Commission. May 18, 2017. Посетено на August 1, 2020.
  56. Russell, Jon (September 13, 2017). „WhatsApp co-founder Brian Acton is leaving to start a non-profit“. TechCrunch. Архивирано од изворникот на October 16, 2018. Посетено на October 18, 2018.
  57. Празен навод (help)
  58. „Building for People, and Now Businesses“. whatsapp.com. Архивирано од изворникот на September 8, 2017. Посетено на September 17, 2017.
  59. Garcia, Marisa (September 5, 2017). „KLM claims airline first with WhatsApp Business Platform“. Phocuswire. Архивирано од изворникот на February 5, 2020. Посетено на January 19, 2020.
  60. „Aeroméxico te atenderá por WhatsApp durante 2018“. Forbes México (шпански). October 26, 2017. Архивирано од изворникот на July 2, 2018. Посетено на March 10, 2018.
  61. Redacción (October 27, 2017). „Podrás hacer 'check in' y consultar tu vuelo con Aeroméxico a través de WhatsApp“. Huffington Post. Архивирано од изворникот на March 10, 2018. Посетено на March 10, 2018.
  62. „Building for People, and Now Businesses“. WhatsApp Blog. September 5, 2017. Архивирано од изворникот на February 9, 2018. Посетено на March 10, 2018.
  63. Ong, Thuy (January 19, 2018). „WhatsApp launches a separate app for small businesses“. The Verge. Архивирано од изворникот на January 19, 2018. Посетено на January 19, 2018.