Бурџ Халифа

Од Википедија — слободната енциклопедија
Бурџ Халифа
Burj Khalifa
Статус:покриена
Изградбата започна:2004
Изградбата заврши:9 декември 2010
Највисока точка:828 m (со висина на антената)[1]
Вид на градба:зграда
Број на катови:160[2]
со 46 додатни катови[3] и два ката подземна гаража
Површина:334.000 м²
Архитект:Skidmore, Owings and Merrill
Локација:Дубаи, Обединети Арапски Емирати
Цена:околу 1,5 милијарди $[4]

Бурџ Халифа (арапски: برج خليفةКула Халифа), порано познат како Бурџ Дубаиоблакодер во Дубаи, Обединети Арапски Емирати и е највисоката градба изградена од човекот досега. Изградбата на објектот започна на 21 септември 2004, а официјално заврши на 4 јануари 2010.[1][5]

Градбата е дел од проектот „Центарот на Бурџ Дубаи“, кој се гради на површина од 2 км2, веднаш до економскиот центар во градот, а содржи и фонтана и уште неколку впечатливи градби. Архитект на кулата е Адријан Смит, кој соработува со компанијата Skidmore, Owings and Merrill од 2006.[6][7] Оваа инженерска компанија, со седиште во Чикаго беше вклучена во спроведувањето на проектот.[6] За изградба на кулата како главен градител била ангажирана јужнокорејската компанија Samsung C&T, која била ангажирана и во изградбите на кулата Тајпеј 101 и кулите Петронас[8] Turner Construction Company била избрана за раководител на проектот[9], а компанијата Hyder Consulting за структурното и машинско инженерство. Според законите на ОАЕ, склучувачот на договорот и инженерот се заеднички одговорни и имаат обврска за изведбата на активностите во врска со изградбата на Бурџ Халифа. Поради тоа, и покрај конструкцијата од страна на компанијата Skidmore, Owings and Merrill, компанијата Hyder Consulting, правно е конструктор на градбата.

Највисоката градба и зграда во светот[уреди | уреди извор]

Со висина од 828 метри и вкупно 160 катови, кулата Бурџ Халифа е највисоката градба и највисоката зграда, изградена досега. Кулата е градба со најмногу катови во употреба и највисок кров. Освен тоа, Бурџ Халифа со својата висина ги надмина: кулата Тајпеј 101 (509 m) како највисока зграда во светот според висина на конструкцијата, кулата Вилис (527 m) како апсолутно највисока зграда во светот (со висина на антената) и кулата CN (555 m) во Торонто. Со тоа, повторно по изградбата на Емпајр стејт билдинг во 1931, сите рекорди ги има една зграда. Покрај тоа, Бурџ Халифа е првата највисока зграда во светот, која се користи како станбена зграда.[10]

На 17 јануари 2009, Бурџ Халифа ја достигна конечната висина од 828 m.[11] Со оваа висина, врвот на кулата може да се забележи од оддалеченост од 100 км. Инвеститорите, долго време се обидувале висината на кулата и бројот на катовите да останат тајна.

Архитектура и дизајн[уреди | уреди извор]

Бурџ Халифа во споредба со некои други познати високи градби.

Планот за изгледот на кулата е на компанијата Skidmore, Owings and Merrill, којашто исто така го направила планот за правата кула на светскиот трговски центар во Њујорк. Кулата наликува на цилиндричен јазол, но всушност не претставува цилиндрична градба. Изгледот на кулата потсетува на визијата на американскиот архитект Френк Лојд Рајт за кулата Илиноис, којашто требало да биде висока една милја и да биде изградена во Чикаго, но тоа не се случило. Според архитектот Маршал Страбала, кој работи во компанијата Skidmore, Owings and Merrill и е дел од конструкторскиот тим на градабта, кулата Бурџ Халифа е планирана врз основа на 73-катната станбена Кула G во Сеул. На почетокот од планирањето, се настојувало Бурџ Халифа да биде исклучиво станбена зграда.[12]

Како последица на оригиналниот план на Skidmore, Owings and Merrill, компанијата Emaar Properties ја избрала компанијата Hyder Consulting за советник при контролата на изградбата, особено за структурата, фасадата, искористувањето на капацитетот за механичките, електронските и водоводните компоненти, но и вградувањето на противпожарните и безбедносните системи. Во оваа улога, компанијата Hyder Consulting извршила структурни промени, промени на фасадата и на сите други компоненти, со цел да одговори на локалните барања и на барањата пропишани со договорот. Оваа компанија, исто така беше одговорна и за геотехничкиот изглед на основата на Бурџ Халифа. Компанијата, исто така ја ангажираше и Emaar Properties has also engaged GHD,[13] за бетонските и челичните конструкции.

Изгледот на Бурџ Дубаи потекнува од исламската архитектура. Архитектот Адријан Смит истакнал дека триделниот изглед на градбата бил инспириран од цвеќето Хименокалис.[14] Кулата е составена од три елементи, вградени околу централното јадро. Како што кулата се извишува од основата, страничните косини се појавуваат во облик на спирала, со што се намалува прекршувањето на кулата до небото. Бурџ Халифа има 27 тераси. На врвот, централното јадро изникнува во форма на шилец, Планот, според кој катовите се со облик на латиничната буква „Y“ е со цел да се зголеми колку што е можно повеќе аголот на погледот кон Персискиот Залив. Без оглед на тоа дали кулата се гледа од птичја или од жабја перспектива, може да се забележи дека нејзината форма претставува кромидеста купола во исламската архитектура. За време на планирањето на изгледот на кулата, инженерите ја ротирале градбата за 120 степени од оригиналниот нацрт, со цел да се зголеми отпорноста против силните ветрови. На врвот од градбата, кулата се нушани за вкупно 1,5 m.[15]

Врвот на Бурџ Халифа содржи повеќе од 4.000 тони челик. Централниот шилец тежи 450 тони и е изграден од внатрешноста на градбата. Истиот е прилостен за својата цела висина од 143 m. Врвот, исто така содржи и комуникациска опрема.[16]

Повеќе од 1.000 уметнички предмети ја украсуваат внатрешноста на Бурџ Халифа, додека главниот ходник содржи 196 бронзени и уметнички плочи од месинг, кои ги претставуваат 196-те земји во светот. Посетителите на овој простор се во можност да слушнат различни бои на звук, бидејќи плочите се обложени со 18-каратно злато, а звукот се произведува со протек на вода, што создава звук како звукот од вода што тече врз лисје.[17]

Надворешноста на Бурџ Халифа се состои од 142.000 m2 стакло и алуминиум, како и пазуви на сводовите од не'рѓосувачки челик со вертикални цилиндрични перки. Овој систем овозможува да се намали влијанието на екстремно високите летни температури во Дубаи. Исто така, температурата на врвот од градбата е за 6 °C пониска, отколку онаа на основата.[18] За надворешниот изглед на Бурџ Халифа беа потрошени над 26.000 плочќи стакло, а за сите активности околу надворешниот изглед беа ангажирани над 300 стручни лица од Кина.[16]

Хотелскиот простор во кулата е украсен од страна на Џорџо Армани. Хотелот Армани, прв од четирите на Армани зазема 15 од првите 39 ката.[19] Катовите, сѐ до 108. се исполнети со околу 900 приватни станови. Првите станари во кулата се очекува да се вселат во февруари 2010, а тоа ќе бидат првите од околу 25.000 луѓе кои се очекува да живеат во кулата.[20][21] На 76. кат од кулата има базен. Останатите катови се исполнети со канцеларии, освен 122., 123. и 124. кат, на кои се простира ресторанот At.mosphere и кои имаат тераси за набљудување на околината. Надворешната тераса, која беше отворена на 5 јануари 2010 е највисоката во светот (на висина од 440 m). Влезниците за посета на терасата се печатат во одредени денови и тоа во интервали од по 30 минути, со цел да се спречи метежот меѓу заинтересираните посетители. Цената на вклезниците изнесува 100 дирхами за возрасни и 75 за лица до 12 дена.[22]

Бурџ Халифа може да биде посетена од 25.000 посетители во секој момент (вкупно луѓе во кулата).[23] Во кулата се вклучени вкупно 57 лифтови и 8 ескалатори,[16] кои се движат со брзина до 10 m/s.[24] Инженерите најавиле изградба на трокатни лифтови, но изгледот на градбата се покажал како најпогоден за двокатни.[25]

Графичкиот изглед на Бурџ Халифа е дело на компанијата Brash Brands, чиешто седиште е во Дубаи. Изгледот на сите деловни состаноци, комуникациски центри, како и центри за посетители[26], исто така се замисла на компанијата Brash Brands. Компанијата, исто така е ангажирана и во осмислвањето на свеченоста во чест на резиденцијата на Армани, којашто е дел од Хотелот Армани во Бурџ Халифа.[27]

Изградба[уреди | уреди извор]

Податотека:Burj Dubai 2 декември 2007.jpg
Градежни активности на конструкцијата на Бурџ Халифа (декември 2007)

Во февруари 2004 започнаа подготовките за изградба на основата. Подготовките вклучуваа голем број на тестирања, меѓу кои и тест за оптоварување, со маса од 6.000 тони. На крајот на април 2004 беше поставен камен-тремелник за изградба на кулата. Во јули 2004, заврши уитврдувањето на опсегот на основата на кулата. Слоевите беа зиградени од страна на компанијата Middle East Foundations Group, со седиште во Дубаи, а како координатор на активностите беше компанијата Bauer AG, која работеше под контрола на компаниите Turner Construction Company, Hyder Consulting и стручните лица од компанијата Skidmore, Owings and Merrill. Основата на градбата е на површина од 7.000 m², која е дел од објект од челик и бетон со волумен од 12.300 м3. Под основата се подредени 200 бетонски слоеви, со дебелина од по 1,5 m и должина од по 50 m, како и 650 слоеви со дебелина од 0,9 m и должина од 36 m. Вкупно, за основата е искористен бетон со волумен од 45.000 м3 и маса од 110.000 тони. На 10 декември 2004 беше донесена одлуклата за тоа кој ќе го исполни проектот. Второстепените активности започнаа во 2005, а ги започна меѓународен конзорциум, под водтво на јужнокорејската компанија Samsung C&T и чикашките архитекти од компанијата Skidmore, Owings and Merrill.

Поглед од воздух на конструкцијата во мај 2008

Работниците работеле во три смени, наместо 2400 работници во една смена секој час. Работите ноќе се ивршувале под силна осветленост, што овозможувало конструкцијата да се забележи и оддалеку. На секои четири дена се додаваше по еден кат во погорните делови од градбата, а понекогаш дури и помалку од тоа (од три до четири).[28] До 155. кат (585,7 m), градбата претставува бетонска конструкција, а остатокот е изграден со помош на челична контрукција. На 9 ноември 2007, помошните елементи на бетонската конструкција, кои служеа за движење по неа на одредена висина беа отстранети. Раководител со изградбата беше новозеландскиот инженер Грег Сенг.[29]

Анимација со изградбата на Бурџ Халифа

За време на Божиќ во 2006, Бурџ Дубаи (сега „Бурџ Халифа“) стана највисоката зграда во Дубаи, надминувајќи ги Кулите Емирати, високи 355 m. На преминот од 2006 во 2007, кулата стана стокатница.

Во средината на ноември 2006, беше констатиран недостиг на фасадни елементи, строго пропишани при изградбата на кулата. Причината за ова беше фактот дека швајцарската компанија Schmidlin, со којашто бил склучен договор за снабдување и склопување потребните елементи, во моментот била под стечај. Подружницата на компанијата за снабдување на потребните елементи била преземена од страна на арапска тградежна фирма, којашто во ноември 2006 започна со сипорака на потребните елементи со сопствени трошоци.[30] Од средината на мај 2007 започна склопувањето на фасадните елементи. На почетокот на февруари 2008, околу 12.000 елементи беа склопени, што е половина од планираниот износ. До ноември 2008, околу 180 ката беа фасадаирани со овие елементи. На 30 септември 2009 инвеститорот објави дека со последниот дел од фасадата, на висина од 632 m, алуминиумската фасада на кулата завршува. Во период од околу 28 месеци активна работа, вкупно 24.380 фасадни елементи беа склопени на 200 различни висини. Тие зафаќаат површина од 132.190 m², а врз нив има 103.000 m² стаклена површина. Алуминиумскиот дел од фасадата тежи отприлика колку 5 празни авиони Airbus A380 (околу 1375 тони), а за заштита на фасадата против влага и пивни честички биле искористени пломби во должина од 2052 км.[31]

За изградба на Бурџ Халифа бил употребен цврст бетон од класата C80. Овој вид на бетон со специјални хемикалии има за една третина поголема сила на притисокот од бетон со нормална цврстина. Бетонирањето се извршуваше само преку ноќ, бидејќи високите дневни температури може да предизвикаат штети врз бетонот. Течниот бетон подготвен за обработка беше превезуван на секоја висина со помош на квалитетни бетонски пумпи на компанијата Putzmeister[32]. На почетокот на изградбата беа употребувани три крана, а подоцна биле употребувани два крана-стрела, закотвени во земјата.

Бурџ Халифа парк[уреди | уреди извор]

Кулата Бурџ Халифа е окружена со парк, кој се простира на 11 хектари. Паркот, исто така е под влијание на изгледот на кулата, кој е пак под влијание на пустинското цвеќе хименокалис.[33] Паркот содржи шест фонтани, градини, дрвореди со палми и цветни дрвја.[34] Во центарот на паркот и основата на Бурџ Халифа се наоѓа водена соба, којашто ја сочинуваат неколку базени и фонтан, а клупите и оградата на собата создаваат слика на Бурџ Халифа и цвеќето химкенокалис.

Растенијата и грмушките се наводнуваат од кондензацискиот систем на зградата, кој ја користи водата од системот за ладење. Системот обезбедува околу 68 милиони литри вода годишно, што е доволно да се пополнат со вода 20 олимписки базени.[34] Водните дизајнери ги дизајнирале шесте фонтани во паркот, како и фонтаната Дубаи.[33]

Фонтана Дубаи[уреди | уреди извор]

Фонтаната Дубаи, со изведба на песната „Басбор ал Фургаком“

Во непосредна близина на Бурџ Халифа се наоѓа и музичката онтана Дубаи. Фонтаната е осветлена со 6.600 светилки и 50 проектори во боја. Фонтаната е долга 275 m и испушта вода во висина од 150 m[35], при што постојано се изведуваат дела од класичната, но и современата арапска музика.[36] На 26 октомври 2008, компанијата Emaar Properties соопшти дека врз основа на резултатите добиени од гласањето за предлози за име на фонтаната, таа ќе се вика „Фонтана Дубаи“.[37]

Вредноста на фонтаната изнесува 800 милиони дирхами (218 милиони $)[38], а нејзијниот изглед еосмислен од страна на компанијата WET Design, со седиште во Лос Анџелес.

Церемонија на свечено отворање[уреди | уреди извор]

Церемонијата на свеченото отворање на Бурџ Халифа се одржа на 4 јануари 2010.[1] Церемонијата беше проследена со лансирање на 10.000 ракети огномет, светлосни зраци на и околу кулата, како и водени ефекти.[39] Со употреба на 868 страбоскопски светла, додадени на фасадата и шилецот од кулата, беа изведени различни светлосни сцени, со повеќе од 50 различни комбинации на другите ефекти.

Настанот започна со емитување на краткометражен филм, кој ја опишува приказната за Дубаи и еволуцијата на Бурџ Халифа. По ова следуваа звучните, светлосните и водените ефекти, какои и огнометот.[39] Делот посветен на овие ефекти беше поделен на три помали делови. Првиот се однесуваше на светлосните и звучните ефекти и ја претставуваше врската на пустинските цветови и новата кула, а беше проследен со водените ефекти од Фонтаната Дубаи и со огномет. Вториот дел, наречен „Срцево отчукување“ ја прикажа конструкцијата на кулата со динамични бои, предизвикани од светилки со помош на 3300 проектори, кои произведуваат слика од сенката на кулата. Во третиот дел, небесните орнаменти и вселенските топови ја обвија кулата во ореол од бело светло, кое се прошири, откако светлосната опрема на врвот беше активирана.[39]

Церемонијата беше емитувана директно на огромен телевизиски приемник на островот Бурџ парк, а неколку приемници беа поставени и во околината на Бурџ Халифа. Стотици новинари известуваа директно од местото на случување.[39] Покрај медиумските посетители, беа очекувани околу 6.000 гости.[40]

Владетелот на емиратот Дубаи, заменик-претседател и премиер на Обединетите Арапски Емирати, Мухамед бен Рашед ал Мактум на отворањето на 828 метри високиот облакодер, во светот познат како „Бурџ Дубаи“, изјави дека во чест на претседателот на ОАЕ, шеикот Халифа бин Заид ал Нахјан, кулата ќе биде преименувана и во нејзиното име ќе биде вметнато неговото име. Во таа прилика, тој рече:

„Отсега и засекогаш, оваа кула ќе го носи името „Халифа“ — „Бурџ Халифа“.[41]

Намена[уреди | уреди извор]

Кулата Бурџ Халифа беше планирана со цел да вклучува 30.000 домови, 9 хотели, како хотелот The Address Downtown Burj Khalifa, простор од 3 хектари за паркирање, најмалку 19 станбени кули и 12 хектари вештачко езеро.

Градбата ја врати местоположбата на Блискиот Исток, како тло на највисоката градба на светот (Кеопсовата пирамида, која се наоѓа во овој регион била највисока градба во светот 4 милениуми, сѐ додека во 1311 не била изградена Линколновата катедрала во Англија).

Одлуката за изградба на Бурџ Халифа е заснована на владина одлука за сврстување на економијата заснована на нафта со економија ориентирана кон услуги и туризам. Според некои мислења, потребно е проектите како Бурџ Халифа да се изведуваат во град кој е меѓународно познат, а со тоа и привлечен за инвестирање. Извршниот дректор за туризам и VIP делегати во компанијата Nakheel Properties, Жаки Жозефсон изјавил:

„Тој (шеикот Мохамед бин Рашид ал Мактум) сакаше да го стави Дубаи на карта со нешто навистина сензационално.“[42]

Распоред на катовите[уреди | уреди извор]

Во продолжение е прикажан распоредот на катовите во кулата.[16][43]

Катови Намена
160 и погоре Механика
156–159 Комуникации и пренос
155 Механика
139–154 Corporate suites
136–138 Механика
125–135 Корпоративен прибор
124 Опсерваторија На врвот
123 Небесен ходник
122 Ресторан At.mosphere
111–121 Корпоративен прибор
109–110 Механика
77–108 Станови
76 Небесен ходник
73–75 Механика
44–72 Станови
43 Небесен ходник
40–42 Механика
38–39 Прибор за потребите на хотелот Армани
19–37 Станови Армани
17–18 Механика
9–16 Станови Армани
1–8 Хотел Армани
Приземје Хотел Армани
П1–П2 Паркинг, механика

Стопанство[уреди | уреди извор]

Буџет[уреди | уреди извор]

Вкупниот буџет за проектот Бурџ Халифа изнесува околу 1,5 милијарда $[4], а за елиот проект „Централен Бурџ Дубаи“, околу 20 милијарди американски долари.[44] Генералниот извршен директор на компанијата Emaar Properties Мохамед Али Алабар соопштил дека цената на еден m2 за канцелариски простор во Бурџ Халифа достигнала и над 43.000 $, а дека резиденцијата на Армани во Дубаи била продадена за 37.500 $ за еден m2).[45]

Економичност[уреди | уреди извор]

До одредена висина, високите градби може да бидат економични, бидејќи тиу нудат премногу искористен простор за одредена површина. Сепак, на одредена висина, трошоците може да бидат превисоки, што може да предизвика градбата да биде неекономична, а најмногу се должи на високите трошоци за статика, логистика, инженерство и сл. Како отежнителна околност со Бурџ Халифа е тоа што е насочена нагоре на екстремна висина. Експертите како Герхард Мациг (кој, пред сѐ се повикува на Алберт Шпеер), сметаат дека граница на економичноста е висината од 300 m. Сето она што е надвор од овие граници е нерационално и служи само за да се надминат другите.[46]

Просечната побарувачка на вода и електрична енергија дневно се проценува на 946.000 литри, односно од 36 до 50 мегавати електрична енергија (еднакво на 360.000 до 500.000 светилки од по 100 вати). За ладење потребна е енергија, што се добива со топење на околу 10.000 тони мраз, а изнесува околу 1,32 × 1011 kJ = 36,67 GWh, што е еднакво на дневната емисија на CO2, која се проценува на 26.330 тони.[47][48]

Одржување[уреди | уреди извор]

За да може да се измијат сите 24.348 прозорци, на висина 40., 73. и 109. кат, од надворешноста на кулата беа поставени хоризонтални патеки. Секоја патека содржи машина за миење прозорци, тешка 1,5 тони, која со помош на големите кабли се движи хоризонтално и вертикално. Над 109. кат се користат лулки од закотвен кран. Врвот на кулата го чистат специјални чистачи на прозорци, кои врзани со јаже ја одржуваат хигиенатана овој дел од кулата.[49] При нормални услови, кога сите единици од градбата за кои е потребно одржување треба да бидат исчистени, доколку бидат ангажрирани 36 работници за работа на фасадата, ќе им бидат потребни од три до четири месеци за да ја завршат работата.[16][50]

Системот за чистење е развиен во Австралија и чини околу 8 милиони австралиски долари.[50]

За разладување во кулата се користи конвекциски систем, со кој се испушта воздухот од врвот на кулата, при што ладењето на воздухот се врши со искористување на морска вода и подземни разладувачи. Температурата на воздухот во кулата изнесува +18 °C.

Иднина[уреди | уреди извор]

Податотека:Burj dubai 3.11 август jpg
Конструкцијата на Бурџ Халифа со околината, 11 март 2008

Кулата Бурџ Дубаи е центар на новопроектираниот дел од Дубаи, наречен „Центарот на Бурџ Дубаи“, во кој се извршуваат различни функции, како трговија, домување, забава и во кои се очекува во иднина да бидат инвестирани околу 20 милијарди американски долари.

Проблеми[уреди | уреди извор]

Одложување[уреди | уреди извор]

На 9 јуни 2008, компанијата Emaar Properties соопшти дека изградбата на Бурџ Халифа е одложена поради завршните надградби и дека ќе биде завршена во септември 2009.[51] Портпаролот на компанијата изјави:

„Луксузните завршетоци за кои беше одлучено во 2004, кога кулата беше начално поставена, сега се заменети со надградени завршни надградби. Изгледот на становите, исто така беше подобрен, што ги направи естетски поатрактивни и функционално супериорни.“[52]

Тогаш беше соопштено дека новиот датум за завршување на изградбата е 2 декември 2009.[53] Сепак, и покрај тоа, кулата Бурџ Халифа беше отворена на 4 јануари 2010.[1]

Плаќање на трудот[уреди | уреди извор]

За изградбата на Бурџ Халифа, пред сѐ беа ангажирани работници од јужна Азија.[54][55] Според извештаитее од 2006, квалификуваните градежници, кои работеле на градбата заработувале 4,34 фунти стерлинзи за еден ден, а останатите работници 2,84.[54] Според истрагата на BBC и извештајот на Human Rights Watch, работниците домувале во многу лоши услови, исплаќањето на нивните плати често било одложувано, нивните пасоши биле конфискувани од страна на нивните работодавачи и работеле во ризични услови, кои предизвикале гоем број на смртни случаи и повреди на самото место на изградбата.[51]

На 21 март 2006, околу 2.500 работници протестирале, уништувајќи автомобили, канцеларии, компјутери и градежна опрема.[54] Министерството за внатрешни работи на Дубаи изјави дека вредноста на причинетата штета изнесува околу 500.000 £.[54] Многу од работниците, вклучени во протестот, уште истиот ден престанале да протестираат, но одбиле да работат.[54]

На 17 јуни 2008, во изградбата на Бурџ Халифа биле вклучени околу 7.500 квалификувани работници.[56]

Хронологија[уреди | уреди извор]

  • 21 септември 2004 — Градежните активности започнаа.
  • 13 мај 2007 — На висина од 452 m, заврши употребата на бетонот во изградбата на градбата.
  • 21 јули 2007 — Градбата ја надмина висината на кулата Тајпеј 101, која изнесува 509 m.
  • 12 август 2007 — Градбата ја надмина висината на кула Вилис со нејзината антена (527 m).
  • 12 септември 2007 — Со висина од 555,3 m, Бурџ Дубаи ја надмина висината на кулата ЦН, со што стана највисоката зграда на Земјата.[57]
  • 8 ноември 2007 — Чеично-бетонската конструкција беше завршена на висина од 601 m над основата.[58]
  • 7 април 2008 — Со достигнувањето на висината од 629 m, Бурџ Дубаи ја надмина висината на радиотелевизиската стаица KVLY во Северна Дакота, САД.[59]
  • 1 септрмври 2008 — Градбата достигна висина од 687,9 m[60][61], со што ја надмина висината на радиотелевизиската станица Константинов во Полска, изграден во 1991. Со тоа, градбата стана највисокиот објект на Земјата.[62]
  • 30 декември 2008 — Бурџ Дубаи достигна висина од 780 m.[63]
  • 17 јануари 2009 — Градбата ја достигна најавената висина од 818 m.[64]
  • 1 октомври 2009 — Компанијата Emaar Properties објави дека активностите во врска со изградбата се завршени и кулата ќе биде отворена во јануари 2010.[65]
  • 4 јануари 2010 — Се одржа церемонијата на свечено отворање на кулата.[1] Истата беше преименувана од „Бурџ Дубаи“ во „Бурџ Халифа“, во чест на шеикот Халифа бин Заид ал Нахјан.

Моментни рекорди[уреди | уреди извор]

  • Највисок облакодер со висина на шилецот — 828 m (претходен рекорд — 509,2 m — облакодерот Тајпеј 101).
  • Највисок облакодер со висина на кровот — 824,55 m (преетходен рекорд — 449,2 m — облакодерот Тајпеј 101).
  • Највисок облакодер со висина со антената — 824,55 m (претходен рекорд — 529 m — Кулата Вилис).
  • Највисока градба, некогаш изградена — 828 m (претходен рекорд — 646,38 m — Варшавска радиотелевизиска станица).
  • Највисок објект до денес — 828 m (претходен рекорд — 628,8 m — радиотелевизиска станица KVLY).
  • Највисока зграда — 828 m (претходен рекорд — 553,3 m — кулата ЦН).
  • Градба со најмногу катови — 160 (претходен рекорд — 108 — Кулата Вилис).[66]
  • Највисоки лифтови на светот.[67]
  • Најбрзи лифтови во светот — 18 m/s (претходен рекорд — 16,83 m/s — облакодер Тајпеј 101).
  • Највисока вертикална бетонска конструкција (за зграда) — 606 m[68] (претходен рекорд — 449,2 m — облакодер Тајпеј 101).
  • Највисока вертикална бетонска конструкција (за каков било објект) — 606 m.[68] (претходен рекорд — 532 m — хидроелектраната Рива дел Гарда)[69])
  • Првата највисока станбена зграда во светот.[25]
  • Највисоката тераса на светот (на 124. кат).[70]
  • Џамија на наголема висина во светот (на 154. кат).[71]
  • Највисоката фасада од алуминиум и стакло во светот (512 m).[72]
  • Најголем базен во светот (на 76. кат).[71]

Интересно[уреди | уреди извор]

  • Неколку илјади тони рециклиран челик потекнуваат од срушениот Дворец на Републиката во Берлин.[73]
  • Конкурентската градба за највисока градба во светот, требаше да биде оддалечена само 12 км од Бурџ Халифа. Кулата Накхил (порано позната како Ал Бурџ) беше планирано да биде повисока од 1.000 m[74]. Но, почетокот на финансиската криза предизвика во март 2009, активностите на кулата да бидат откажани. Во декември 2009, проектот вреден 38 милијарди американски долари беше одложен, најрано до 2020.[75][76]
  • Растојанието што може да се помине со главниот лифт во Бурџ Халифа е 504 m, најмногу во однос на растојанието што може да се помине со било кој друг лифт во светот.[77]
  • Во Бурџ Халифа има 1044 станови.[77]
  • Во подземјето има паркинг, со капацитет од 3.000 места за паркирање.[77]
  • За изградбата биле употребени 330.000 кубни метри бетон.[78]
  • Површината на која е изградена кулата изнесува 526.760 метри квадратни.[78]
  • Во еден момент, дури 12.000 работници работеле на изградба на кулата.[77]
  • За изградба на кулата се потрошени вкупно 22.000.000 работни часови.[78]

Бурџ Халифа во текот на изградбата[уреди | уреди извор]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Во Дубаи свечено отворена највисоката зграда во светот[мртва врска], МИА, 4 јануари 2010
  2. Baldwin, Derek (1 мај 2008). „No more habitable floors to Burj Dubai“. Gulfnews. Посетено на 7 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  3. „The Burj Khalifa“. Glass, Steel and Stone. Архивирано од изворникот на 2018-12-25. Посетено на 8 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  4. 4,0 4,1 „Dubai opens world's tallest building“. Дубаи: USA Today. 2 јануари 2010. Посетено на 30 декември 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  5. „Official opening of iconic Burj Dubai announced“. Gulfnews. 4 ноември 2009. Архивирано од изворникот на 2009-11-06. Посетено на 4 ноември 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  6. 6,0 6,1 „Burj Dubai reaches a record high“. Emaar Properties. 21 јули 2007. Посетено на 24 ноември 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  7. Keegan, Edward (15 октомври 2006). „Adrian Smith Leaves SOM, Longtime Skidmore partner bucks retirement to start new firm“. ArchitectOnline. Посетено на 23 март 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  8. „Burj Dubai, Dubai — SkyscraperPage.com“. SkyscraperPage. Посетено на 23 март 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  9. „Turner International Projects — Burj Dubai“. Turner Construction. Посетено на 23 март 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  10. „Burj Dubai“. Emporis. 4 мај 2009. (англиски)
  11. „www.burjdubaiskyscraper.com Burj Dubai / Khalifa — The World's Tallest Skyscraper — Dubai, United Arab Emirates“. Архивирано од изворникот на 2006-07-22. Посетено на 2009-04-02.
  12. Architect reveals Burj Dubai height, 3 декември 2008
  13. „Burj Dubai Tower“. Групација GHD. Архивирано од изворникот на 2008-12-02. Посетено на 11 април 2009. Text "групацијата GHd" ignored (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  14. „Burj Dubai Design Based on A Native Flower: Fact or Fiction?“. Landmark Properties. Посетено на 31 декември 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  15. Saberi, Mahmood (19 април 2008). „Burj Dubai is the height of success“. Gulf News. Архивирано од изворникот на 2010-01-07. Посетено на 31 декември 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 „Structural Elements — Elevator, Spire, and More“. BurjDubai.com. Посетено на 31 декември 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  17. Burj Dubai will officially open for the UAE National Day Архивирано на 11 јануари 2010 г.. Dubai Chronicle 29 јули 2009
  18. „Temperature and Elevation“. United States Department of Energy. 21 мај 2002. Архивирано од изворникот на 2009-04-15. Посетено на 11 април 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  19. „Armani Hotel Burj Dubai, United Arab Emirates“. hotelmanagement-network.com. Архивирано од изворникот на 2009-01-29. Посетено на 11 април 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  20. Burj Dubai To Welcome First Residents From February 2010 Onwards Архивирано на 22 јули 2011 г., 31 декември 2009
  21. Burj Dubai to welcome residents in Feb 2010, 1 јануари 2010
  22. „Burj Dubai Observation Deck Opens to The Public On Jan 5“. Bayut.com. 4 јануари 2010. Архивирано од изворникот на 2010-01-05. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  23. „Burj Dubai Facts And Figures“. Burj of Dubai.com. Архивирано од изворникот на 2009-07-28. Посетено на 1 август 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  24. „Signature Projects“. Otis Elevator Company. Архивирано од изворникот на 2012-06-10. Посетено на 4 мај 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  25. 25,0 25,1 „Burj Dubai, Dubai, at Emporis.com“. Emporis. Посетено на 1 март 2007.
  26. „Burj Dubai Design work at Brash Brands“. brashbrands.com. Архивирано од изворникот на 2012-12-25. Посетено на 11 јуни 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  27. „Burj Dubai Armani Residences Roadshow Brands“. ida.us. Архивирано од изворникот на 2012-10-28. Посетено на 11 јуни 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  28. Статија на FAZ.net[мртва врска]
  29. SPON: Burj-Chalifa-Bauleiter. Der Wolkenkratzermann, 7 јануари 2009
  30. Bericht über mögliche Bauverzögerungen auf ITPBusiness.net
  31. Burj Dubai's exterior cladding work complete Архивирано на 4 октомври 2009 г., Gulf News, 1 октомври 2009
  32. Bauprojekt Burj Dubai bei Putzmeister
  33. 33,0 33,1 „An 11-hectare green oasis envelops the foot of Burj Dubai“. BurjDubai.com. 20 декевмри 2009. Посетено на 10 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |date= (help)
  34. 34,0 34,1 Baxter, Elsa (20 декември 2009). „11-hectare park unveiled at Burj Dubai site“. Arabian Business. Посетено на 10 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  35. Dubai Fountain
  36. „Emaar brings world-class water, light and music spectacle to Burj Dubai Lake“. Emaar Properties. 9 јуни 2008. Посетено на 13 јуни 2008.
  37. 'Dubai Fountain' is winning name of Emaar's water spectacle in Downtown Burj Dubai“. Emaar Properties. 26 октомври 2008. Посетено на 26 октомври 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  38. Dubai Fountain
  39. 39,0 39,1 39,2 39,3 Sambidge, Andy (3 јануари 2010). „Burj Dubai ceremony details revealed“. Arabian Business. Посетено на 5 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  40. „Two billion to watch Burj Dubai opening“. Maktoob. 3 јануари 2010. Посетено на 5 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  41. Правитель Дубая открыл самый высокий небоскреб в мире, РИА Новости, 4 јануари 2010
  42. Stack, Megan (13 октомври 2005). „In Dubai, the Sky's No Limit“. Los Angeles Times. Посетено на 26 март 2006. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  43. „Inside the Burj Dubai“. Maktoob. 28 декември 2009. Посетено на 10 јануари 2010.
  44. „What to see“. Dubai Travel Desk. Архивирано од изворникот на 2009-04-14. Посетено на 23 март 2009. Не се допушта закосување или задебелување во: |publisher= (help); Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  45. „Burj Dubai offices to top US $4,000 per sq ft“. Zawya. 5 март 2008. Архивирано од изворникот на 2011-08-10. Посетено на 23 март 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  46. Интервју со архитектонскиот критичар Гархард Мациг за емисијата Информации на пладне на германската радиостаница, 4 јануари 2010 (германски)
  47. Structural Elements — Elevators, Spire, and More
  48. Burj Khalifa facts and figures
  49. „A tall order: Burj Dubai all set to come clean“. Gulf News. 25 август 2009. Посетено на 7 декември 2009.
  50. 50,0 50,1 Dobbin, Marika (5 јануари 2010). „So you think your windows are hard to keep clean?“. The Age. Архивирано од изворникот на 2010-01-07. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  51. 51,0 51,1 „Behind the Glamorous Facade of the Burj Khalifa“. Migrant-Rights.org. 4 јануари 2010. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  52. Das Augustine, Babu (9 јуни 2008). „Burj Dubai completion delayed by another eight to nine months“. Gulf News. Посетено на 21 јуни 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  53. „Burj Dubai opening date announced“. Homes Overseas. 31 јули 2009. Посетено на 1 август 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  54. 54,0 54,1 54,2 54,3 54,4 Whitaker, Brian (23 март 2006). „Riot by migrant workers halts construction of Dubai skyscraper“. The Guardian. Посетено на 25 март 2006. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  55. „Burj Dubai opens tomorrow, final height still a secret!“. The Hindu. 3 јануари 2010. Архивирано од изворникот на 2010-01-07. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  56. Emaar increases height of Burj Dubai; completion in September 2009, 17 јуни 2006
  57. „CN Tower dethroned by Dubai building“. Canadian Broadcasting Corporation. 12 септември 2007. Архивирано од изворникот 2007-07-03. Посетено на 13 септември 2007. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  58. Doka Presseartikel: Burj Dubai erreicht 601 m Höhe im Originalzeitplan — Weltrekord mit Doka-Schalungstechnik Архивирано на 25 декември 2009 г.
  59. „Burj Dubai surpasses KVLY-TV mast to become the world's tallest man-made structure“. Emaar Properties. 7 април 2008. Посетено на 7 април 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  60. Небоскрёб Бурдж Дубай побил собственный рекорд высоты
  61. Developer Says 'Burj Dubai' Skyscraper Reaches Record Height of 2,257 Feet
  62. „Burj Dubai now a record 688m tall and continues to rise“. Emaar Properties. 1 септември 2008. Посетено на 1 септември 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  63. „Burj Dubai is now over 780 metres and climbing…“. Emaar. Посетено на 31 декември 2008. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  64. „Burj Dubai all set for 09/09/09 soft opening“. business24-7.ae. Посетено на 17 јуни 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  65. „Burj Dubai exterior done, to open this year“. Maktoob. 1 октомври 2009. Посетено на 1 октомври 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  66. „Willis Tower“. Emporis. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  67. „Some interesting facts on the Burj Dubai“. The Tallest Buildings in the World. 19 август 2008. Архивирано од изворникот на 2012-06-22. Посетено на 1 август 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  68. 68,0 68,1 „Putzmeister — Burj Dubai“. Putzmeister. Посетено на 23 март 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  69. „1994 — World record: 532 m high — rise concrete conveying at the power station "Riva del Garda", Italy“. Putzmeister. Посетено на 11 април 2009. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  70. 'At The Top' — Burj Dubai's Observation Deck“. BurjDubai.com. Посетено на 6 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  71. 71,0 71,1 Landon Thomas Jr (5 јануари 2010). „Dubai's skyscraper has world's highest Mosque“. Посетено на 5 јануари 2010. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  72. Burj Khalifa Construction Timeline, BurjDubai.com
  73. Spiegel Online: Recycelte Materialien im VW Golf VI — DDR inside
  74. XPRESS: Nakheel Tower to eclipse Burj Dubai, 6 октомври 2008
  75. Skyscrapernews.com: Dubai Plans 1140 Metre Tall Tower Архивирано на 1 декември 2009 г., 6 октомври 2008
  76. Skyscraperpage: Nakheel Tower
  77. 77,0 77,1 77,2 77,3 Top 10 Burj Khalifa facts, ConstructionWeek, 28 декември 2009
  78. 78,0 78,1 78,2 Top 10 Burj Khalifa facts: Part 2 ConstructionWeek vom 5 јануари 2010

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Ова е избрана статија. Стиснете тука за повеќе информации.
Статијата „Бурџ Халифа“ е избрана статија. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите избрана статија (останати избрани статии).